34 found

View year:

  1.  7
    Klasik Arap Şiirinde Özhiciv ve Kendini Hicveden Şairler.Mehmet Şirin Aladağ - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):625-652.
    Arap şiirinde özhiciv kültürünü yansıtan örneklerin analiz edildiği bu çalışmada, klasik Arap şiirinde özhiciv olgusu şiirin aykırı bir teması perspektifinden incelenmiştir. Câhiliye sonrası Arap toplumunda devletleşmeyle birlikte kabile birliğine dayalı sistemin nispeten yerini bireyselliğe bırakması ve bireyin kabile taassubundan bağımsızlaşması, hiciv anlayışında bazı dönüşümleri beraberinde getirmiştir. Böylece korkutmak, azarlamak ve itibarsızlaştırmak gibi hicivde aranan ve onu etkili kılan pek çok özellik işlevini yitirerek yerini eğlendirme ve güldürmeye bırakmıştır. Bu çerçevede özhiciv gibi ilginç bir tür ortaya çıkmış ve bu türde nitelikli (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  2.  1
    Türkiye’de Hint Havzasını Konu Alan Fıkıh Çalışmaları: Bir Hasıla.Ahmet Aydın - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):433-465.
    Bu araştırma Cumhuriyet tarihinde Hint alt kıtasına yönelik fıkıh çalışmalarının konu aldıkları temel sahalar, tartıştıkları ana meseleler, görüşlerini inceledikleri ulemâ, muhtevâ ve sistematiklerinden bahsettikleri fıkıh metinleri, fıkıh eğitimi ve bölgenin fıkıh ilmine katkılarına yönelik tespitleri üzerinde durarak ülkemizde bu bölgeye yönelik ilmî faaliyetlerin tarihini ve gelişimini değerlendirmeyi hedeflemektedir. Hint alt kıtasının bir medeniyet bir havzasına dönüşümünü sağlayan ilmî disiplinlerden biri de fıkıhtır. Ülkemizde Hint havzası hakkındaki akademik araştırmaların yoğunlaştığı alanların tespiti ve inceleme konusu olmayı bekleyen muhtemel konulara dair bir takım (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  3.  7
    Ravżatü’l Mürîdîn, İbn Yezd'ny'r-ı Hemed'nî (v.472/1079), thk. Muhammed Sûrî & Nasrullah Pûrcevadî.Veysel Başçı - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):797-804.
    Bu çalışmada XI. yüzyılda yaşamış olup günümüz tasavvuf çevrelerince adı ve makamı pek bilinmeyen ilk dönem sûfîlerden İbn Yezdânyâr-ı Hemedânî’nin, kendisi gibi tasavvuf tarihi kaynaklarında adına ve künyesine pek yer verilmemiş Ravzatü’l-Mürîdîn adlı eseri değerlendirilmiştir. Eserin tıpkı Tehzibü’l-Esrâr ve Keşfü’l-mahcûb gibi erken dönem tasavvuf kaynaklarından birisi olduğu görülmektedir. Eser, sûfîlerin makam ve hâlleri açısından öncülü olan eserlere benzese de tasavvuf risalelerinde daha önce karşılaşılmamış kimi sûfî anlatılarına da sahiptir. Ayrıca Baba Tâhir-i Uryân, Baba Cafer-i Ebherî, Aynü’lkudât-ı Hemedânî gibi sûfîlerin başını (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  4.  5
    Yönetici Görüşlerine Göre İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Meslekî Yönelimlerine Etki Eden Unsurlar.Kübra Cevherli & Kevser Altindağ - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):705-748.
    Meslekî yönelim, bireyin ilgi, yetenek, değer ve beklentilerine dayalı olarak kendisi için en uygun meslekleri belirleme sürecidir. Bu kavram, bireyin meslek seçimine giden yolda gösterdiği eğilim, karar verme süreci ve gelecekteki kariyer hedeflerini oluşturma çabalarını ifade etmektedir. Ortaöğretim dönemi, öğrencilerin meslek seçimlerinin belirginleşmeye başladığı bir kademe olması açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin meslekî yönelimlerine etki eden unsurları yönetici görüşlerine göre ortaya koymaktır. Kuruluş amacı din alanına eleman yetiştirmek olan İmam Hatip Liseleri zaman içinde farklı meslek alanlarına (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  5.  2
    Muhammed Abdülvehh'b el-Abb'sî. el-Mu‘cemü’ş-ş'mil li’l-Medîneti’l- Münevvere.Abdulkerim Dik - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):805-811.
    Medine, Hz. Peygamber’in hicret ederek hayatının son yıllarını geçirdiği şehir olarak Müslümanlar için büyük bir öneme sahiptir. Şehrin her köşesi, Allah Resulünün hatıralarıyla doludur. Bu nedenle Medine hakkında yazılan eserler hem İslâm tarihi hem de Hz. Peygamber’in hayatı hakkında daha derinlemesine bilgi edinmek isteyenler için vazgeçilmez kaynaklardır. Muhammed Abdülvehhâb el-Abbâsî tarafından kaleme alınan el-Mu‘cemü’ş-şâmil li’l-Medîneti’l-Münevvere adlı eser, Medine hakkında yazılmış en kapsamlı çalışmalardan biri olarak kabul edilebilir. Bu eser, sadece şehrin coğrafi ve tarihi özelliklerini değil, aynı zamanda Hz. Peygamber'in Medine'deki (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  6.  1
    Cinsiyet Gelişim Bozukluklarında İslam Hukukçularının Dayandıkları Etik İlkeler: Psikolojik Komplikasyonların Engellenmesinden Tıbbî Bakım Standartlarına.Mine Doğan - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):467-495.
    Cinsiyet gelişim bozukluklarını/CGB (hermafroditizm/interseksüalite/hünsâlık) İslamî biyoetiğe göre inceleyen bu makale, merkeze İslam hukukunu konumlandırarak CGB’li bireyler için dü-zenlenen dinî normların ardında yatan etik değerleri yansıtmaktadır. Makale, İslam hukukunda erken dönemlerden itibaren cinsiyet gelişim bozukluklarıyla ilgili normlar düzenlenirken etik değerlerin de dikkate alındığını iddia eder. Bu bağlamda makalenin kategorizasyonunda tarihsel ayrım tercih edilerek klasik dönemlerden çağdaş dönemlere İslam hukukçularının cinsiyet gelişim bozuklukları konusunda dikkate aldıkları etik değerler vurgulanmıştır. Sonuç olarak klasik İslam hukukunda cinsiyet gelişim bozukluklarına etik yaklaşımın daha çok insan onurunun (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  7.  7
    Hicrî Dördüncü Asırdan Unutulmuş Bir Muhaddis: İbnü’s-Seken ve es-Sünenü’s-sıh'h el-me’sûra Adlı Eseri.Mehmet Efendioğlu - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):593-623.
    Hicrî IV (X). asrın Bağdat asıllıönemli muhaddislerinden biri olan İbnü’s-Seken hadis tarihinin geç dönemlerinde ve günümüzde hak ettiği oranda ve layık olduğu şekilde değerlendirilememiş bir âlimdir. Bunun en önemli nedenlerinden biri, kaleme aldığı ve her biri alanında önemli sayılan eserlerinin sonraki dönemlere ulaşmamış olmasıdır. İbnü’s-Seken, genç yaşında başladığı ilmî seyahatlerini tamamladıktan sonra Mısır’a yerleşmiş, okuduğu eserleri ve kendisine has senedlerle derlediği hadisleri burada rivayet etmiş, ayrıca sahih hadislerden oluşan es-Sünenü’s-sıhâh el-me’sûra, sahâbe tabakâtı alanında ilk ve temel kaynaklardan biri olan el-Hurûf (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  8.  1
    Yazma Eserlerdeki Kuyûd't Işığında Geç Dönem (9-11. / 15-17.) Hanefî Fıkıh ve Usûl-i Fıkıh Eserlerinin Bilgi ve Kaynak Değeri. [REVIEW]Orhan Ençakar - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):397-431.
    Klasik eserlerin yazmalarında yer alan ve temellük, vakıf, kıraat, rivayet, icazet, minhüvât, mütalaa, fevâid, mukabele, tashih, ferağ vb. isimlerle anılan metin dışı kayıtlar/kuyûdât eser ve müellifi hakkında başka hiçbir kaynakta bulunmayan değerli bilgiler içerebilmektedir. Geçmişte klasik eserler üzerine kısıtlı imkanlarla yapılan akademik çalışma, tercüme ve tahkikli neşir faaliyetlerinde kapsamlı bir nüsha taraması yapmak çok mümkün olmadığı için yazmalarda yer alan kuyûdâtı görüp bunları bir kaynak olarak kullanmak pek rastlanan bir durum değildi. Yazma eserlerin onlarca dijital nüshasını aynı anda inceleme imkanını (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  9.  3
    Telkîbî Müsenn'nın Arapça Genel Sözlüklerdeki Varlığı: el-Muʽcemu’l-Vasît Örneği.Nazife Nihal İnce & Zeynep Sevde Akdoğan Anou - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):653-676.
    Bu makale, müfredi ile müsennâsı farklı olan kelimelerden olan telkîbî müsennânın alfabetik-genel sözlüklerde bir madde olma problemini el-Mu’cemu’l-vasît örneği üzerinden incelemektedir. Lugavî müsennâ olarak adlandırılan müfredi ile müsennâsı farklı olan isimler, müstakil eserler yoluyla derlenmiş ve tasnife tabi tutulmuştur. Telkîbî Müsennâ bu sınıflardan biri olup müfredi dışındaki iki ayrı ismi birlikte ifade eden isimlere karşılık gelmektedir. Bu tür müsennâların manalarına müfretlerinden ulaşılamayacağı için birer sözlük maddesi olması doğal bir beklentidir. Bu araştırmada söz konusu beklentinin genel sözlüklerde karşılanıp karşılanmadığı el-Muʽcemu’l-vasît örneğinde (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  10.  3
    Ercan Çelik. Çocuk, Suç ve Din İlişkisi.Murat Kaya - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):789-795.
    Ercan Çelik, Çocuk, Suç ve Din İlişkisi isimli kitabında sosyolojik bir olgu olarak tanımladığı “suç olgusu” ile toplumun bir parçası olan çocuk ögesi arasındaki ilişkiyi incelerken dinin muhtemel fonksiyonlarına odaklanmaktadır. Yazar bunu gerçekleştirirken “suç” ve “suçluluk” kavramlarının muhtevasına değindikten sonra “suç ve suç olgusuna dair muhtelif teorileri okuyucunun bilgisine sunmaktadır. Ardından, suç olgusunun toplumsal çerçevesini irdeleyip özellikle “çocuk suçlular” veya “suça sürüklenen çocuklar” özelinde çocukların “suçlu mu” yoksa “suça itilmiş/sürüklenmiş mi” oldukları sorgulanmaktadır. Cezaevinde çocuk suçlular ile yapmış olduğu mülakatlara yer (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  11.  5
    Arap Dilinde İz'fetin Dönüşebildiği Farklı İfade Biçimleri ve Anlam Boyutu.Yakup Kızılkaya & Yaşar Fatih Akbaş - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):677-704.
    Arapçada izâfet bütünleşik bir yapı arz eden ve ögeleri arasındaki kuvvetli bağ sebebiyle iki isimli bu yapının müfred isim mesabesinde kabul edildiği bir dizilimdir. Bu yapıyı oluşturan kelimelerin diziliminde herhangi bir yer değişimi olmamakla birlikte şiir zarureti gibi oldukça istisna sayılabilecek durumlar dışında bu iki ismin arasına başka bir sözün girmesi de karşılaşılan bir durum değildir. Sözü bu derece kuvvetli bir yapıyla ifade etmenin birtakım anlamsal gerekçeleri bulunmaktadır. Ancak yine anlamın etkili olduğu başka gerekçeler, izâfetle ifadesi mümkün olan bir sözün (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  12.  4
    Popüler Türk Dizilerinde Sunulan Aile İmajı: Lise Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma.Muhammed Furkan Koçak & Abdullah İnce - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):541-573.
    Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’nin ardından dünyada en fazla dizi ihraç eden üçüncü ülke konumundadır. Bu çalışma, popüler Türk dizilerinde sunulan aile imajını ve lise öğrencileri üzerindeki potansiyel sonuçlarını incelemektedir. Araştırma, boşanma, nikâhsız birliktelikler, serbest ilişkiler ve mahremiyetin dönüşümü gibi aile kurumunu tehdit eden ve dönüştüren faktörleri belirlemiş ve bu faktörlerin toplumsal yapı üzerindeki yansımalarını değerlendirmiştir. Medyanın, özellikle dizilerin, toplum üzerindeki etkisi ve lise öğrencilerinin medya tüketim alışkanlıkları, anket ve tematik içerik analizi yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Türkiye’de lise öğrencileri (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  13.  4
    Addiction: An Examination Within the Framework of Religious Culture and Moral Knowledge Textbooks.Fatma Kurttekin - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):749-780.
    This qualitative study, using content analysis, examines to what extent addiction, its causes, consequences, and prevention methods are covered and which types of addiction are discussed in Religious Culture and Moral Knowledge courses. The study focuses on how these topics are presented in RCMK textbooks, which primarily address substance addictions such as drugs, alcohol, and tobacco, while briefly mentioning behavioural addictions like overeating, gambling, and technology use. Addiction is portrayed as a moral issue affecting mental, physical, and spiritual health, as (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  14.  3
    Mefhum-i Muhalefet Yönteminin Ayrık Şartlı Kıyasa Evrimindeki Devinim.Mahmud Muhammed Özdemir - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):497-518.
    Bu makalede, İslam hukukunda kaynaklardan hüküm çıkarma yöntemi olarak kullanılan ve epistemolojik değeri üzerine ciddi tartışmalara yol açan, aynı zamanda birçok fıkhî ihtilafın kaynağı olan mefhum-i muhalefet yönteminin, İslam hukukçuları arasındaki görüş ayrılıkları doğrultusunda zaman içinde geçirdiği evrim incelenmektedir. Bu bağlamda mefhum-i muhalefet yöntemine yönelik tutarsızlık eleştirilerinin akabinde yöntemin ıslahı için getirilen şartların mefhum-i muhalefet yöntemini bir ayrık şartlı kıyasa çevirdiği iddia edilmektedir. Mefhum-i muhalefet, metinde belirtilen bir ifadenin zıddından hüküm çıkarma yöntemiyken ayrık şartlı kıyas, bir hükmün belirli şartlar altında (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  15.  1
    Nationalizing a Nation by Vernacularizing its Religion: The Translation of the Azān from the Perspective of Rewriting and Norms.Zeynep Elife Sunar - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):519-539.
    The Turkish translation of the azān, the Muslim call to prayer, in the early Republican era stood as a striking symbol of the drastic changes witnessed in the Turkish state and its people as attempts to secularize the nation and redefine its identity dominated the state’s socio-political agenda. Evaluating this phenomenon from the perspective of Translation Studies can reveal novel insights into why the azān was translated and why it was met with resistance. This case study attempted to rethink the (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  16.  8
    Christopher Craig Brittain. Adorno ve Teoloji.Tamer Yıldırım - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):781-788.
    Frankfurt Okulu felsefe ve sosyolojinin arasında yer alan bir düşünce hareketini oluşturur. Hareketin en tanınmış üyeleri Theodor W. Adorno, Max Horkheimer ve Herbert Marcus’tur. Adorno gibi diğerlerinin de düşünceleri Aydınlanma eleştirisi, estetik, kültür teorisi ve genel olarak çağdaş toplumun değerlendirilmesi gibi oldukça geniş bir alana yayılmaktadır. Karl Marx ve Sigmund Freud Frankfurt Okulu düşünürlerinin düşüncelerinin şekillenmesindeki en önemli iki figürü oluşturmaktadır. Adorno ve Teoloji adlı bu eser, Adorno’nun eserlerinden hareketle teoloji, metafizik ve genel olarak din konusuna taalluk eden konuları ele (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  17.  2
    Samuel Jonhson ve Mutluluğu Aramak: Habeşistan Prensi Rasselas Bir Hik'ye Üzerine Bir İnceleme.Tamer Yıldırım - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (50):575-592.
    Habeşistan Prensi Rasselas Bir Hikâye, Dr. Samuel Johnson’ın (1709-1784) eserlerinin en popüler olanlarından biridir. Eserin ilk okuyucuları onu felsefî ve pratik açıdan önemli bir eser olarak görmüş ve bir roman olarak sınıflandırmanın zor olduğunu düşünmüştür. Johnson, eserini yaklaşık 250 yıl önce yazmasına rağmen bugün de okuyucuya hayatın, ölümün, evliliğin, öğrenmenin, eyleme karşı eylemsizliğin anlamını ve diğer birçok konuyu keşfettirmeye çalışmaktadır. Johnson, ahlak teorilerinden hareketle mutluluğu ele almamaktadır. Ahlakî failin kendisinden, insandan ve insanın yaşadığı hayat ve bunun koşullarından hareketle konuyu anlatmaktadır. (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  18.  13
    John Best. Bilişsel Psikoloji.Üsame Balıkçı - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):371-377.
    Bilişsel Psikoloji başlığıyla bu yazıda değerlendirmeye konu olan eser, alanın önde gelen isimlerinden biri olan John Best tarafından kaleme alınmıştır. Bilişsel psikoloji, ikinci dünya savaşından sonra bilgisayar teknolojisi ve bilgi işlem teorileri alanında yaşanan gelişmelere paralel olarak gelişmiş bir alandır. Bu alanın temel hedefi, zihinsel süreçleri, davranışların altta yatan nedenlerinden yola çıkarak incelemektir. Değerlendirmeye konu olan eser, bu bağlamda, bilişsel psikoloji ile akademik düzeyde ilgilenenlere yönelik alternatif bir kaynak sunmak üzere telif edilmiştir. Değerlendirmemizde eserin konu ve amacı, dil ve üslubu, (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  19.  13
    Katılım Bankacılığında Sorunlu Krediler, Varlık Yönetim Şirketleri ile İlişkileri ve Seçilmiş Ülke Örnekleri.Cemil Balkanlı - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):213-244.
    İslami finans, klasik iktisadi düzenin temel taşı sayılabilecek faizi finansal sistemin dışında bırakarak adil, kapsayıcı ve sömürüden uzak alternatif bir finansal sistem olarak ortaya çıkmıştır. Sistemin temelinde faizsizlik ve işlemlerin İslam hukukuna uygun şekilde gerçekleştirilmesi yatmaktadır. İslami finans bugün dünya çapında bir finansal büyüklüğe ulaşmış olup bu finansal yapının en büyük birimini de katılım bankaları oluşturmaktadır. Ancak tüm ayrışma çabalarına rağmen katılım bankaları, hem konvansiyonel bankalarla aynı hukuki çerçevede hareket etme zorunluluğu hem de aynı piyasada rekabet etme durumu nedeniyle zaman (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  20.  19
    Mehmet Kılıçarslan. Müşkilu'l-Kur''n -I- Lafız ve İ‘r'b Kaynaklı İşk'l.Harun Bozkurt - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):361-369.
    Mehmet Kılıçarslan, Müşkilu'l-Kur’ân -I- Lafız ve İ´râb Kaynaklı İşkâl isimli kitabında Kur’ân’ın dilsel yapısından kaynaklı ortaya çıkan anlama dair soruların köklerine inmekte ve çözümlerini ortaya koymaktadır. Ayrıca bu sorular çerçevesinde meâllerin durumuna dair değerlendirmelerde de bulunmaktadır. Kılıçarslan’ın temel hedefi, tefsir araştırmacılarına ve genel tefsir okuruna Kur’ân’ı anlama konusunda karşılaşabilecekleri muhtemel sorunlara karşı dikkat etmeleri gereken hususları göstermektir. Yazar bunu gerçekleştirirken Kur’ân’ın Arapça olması, dilin imkânlarını kullanması ve belirli bir bağlamda inmesine vurgu yapmakta, yaşanan sorunların da büyük oranda bu hususların gözden (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  21.  24
    İbn Kesîr’in el-Bid'ye ve’n-nih'ye’sinin Siyer Kısmında Başvurduğu Muhteva Tenkidi Kıstasları ve Gar'bet Tabirini Muhteva Tenkidi Bağlamında Kullanımı.Mehmet Ali Çalgan - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):27-52.
    İslâmî ilimlerin muhtelif dallarında birçok kıymetli eser vermiş olan İbn Kesir’in (ö. 774/1373) el-Bidâye ve’n-nihâye isimli eserinin siyer bölümü Hz. Peygamber’in (sav) hayatı, şemâili ve mucizelerini geniş bir şekilde ele almaktadır. İbn Kesir bu eserinde hadis ve siyer rivayetlerini titiz bir tenkid sürecinden geçirmiş ve muhtevayla ilgili dikkatini çeken sorunları dile getirmiştir. Bu kapsamda onun Kur’ân-ı Kerîm’e, sahih hadislere ve sünnete, icmâa, akla, dinin temel öğretilerine ve sağlam târihî bilgilere muhalefet, nübüvvet/sahâbe kelamına benzememe, kalabalık bir grubun şahit olduğu bir olayın (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  22.  17
    Ayna Nöronlar ve Sosyal Öğrenme Kuramları Açısından İmanda Taklidin Mahiyeti.Seyithan Can - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):79-103.
    Müslümanların tarihsel süreçte iman konusunda yaşadığı tartışmalardan biri de imanda taklid meselesidir. Çalışmanın temel odak noktası, klasik kelâm literatüründeki taklidî imanla ilgili görüşleri, günümüz bilimsel verileri ve öğrenme kuramları ışığında kritize etmektir. Çalışmanın temel motivasyonlarından biri, inananların büyük bir kısmının iman anlayışının taklide dayalı olmasıdır. Bu bağlamda kelâm âlimlerinin tahkiki iman için temele aldıkları nazar ve istidlâlin Tanrı'nın varlığına dair kesin bir kanıt sağlayamadığını iddia ettik. Dolayısıyla kelâm ekollerinin tahkiki iman konusunda benimsedikleri nazar ve istidlâle dayalı temellendirmenin yeterli olmadığı kanaatine (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  23.  11
    Hüseyin Zamur. Şîa Tefsirinde İsr'iliyat.Ersin Çelik - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):379-386.
    Şiî tefsir geleneğinde isrâiliyyât meselesini ele alan yazar Hüseyin Zamur, ilk yedi asır özelinde bir değerlendirme yapmıştır. İlk bölümde isrâiliyyâtın İslâmî kaynaklara geçmesinin sebeplerine dair genel bir tablo çizdikten sonra meselenin Şîa açısından nasıl görüldüğünü resmetmeye çalışmıştır. Yazar, ikinci bölümde peygamberler ve kavimleriyle ilgili ilk yedi asırda telif edilmiş Şiî tefsirlere yansıyan isrâilî rivayetleri değerlendirirken üçüncü ve son bölümde ise başta yaratılış olmak üzere muhtelif meselelere dair nakledilen isrâilî rivayetlere değinmiştir. Burada söz konusu eser, önce genel olarak değerlendirildikten sonra özellikle (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  24.  13
    Ş'fiî’nin Zinanın Hürmet-i Mus'hereyi Gerektirmediği Konusundaki Görüşünün Temellendirilmesi.Selman Demirboğa - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):245-274.
    Fakihler evlenme engellerini sürekli ve geçici olmak üzere iki kısım altında ele almışlardır. Sürekli evlenme engelleri de kan bağı, süt ve sıhriyet yoluyla oluşan haramlık olmak üzere üç kısma ayrılmaktadır. Kan bağı ve süt yoluyla oluşan haramlık konusunda fakihler arasında bir tartışma bulunmamakla birlikte sıhrî hısımlıkla ilgili ihtilaf bulunmaktadır. Evlenmenin taraflar arasında doğurduğu bu hısımlık, klasik fıkıh literatüründe sıhriyet mahremiyeti (hürmet-i musâhere) olarak ifade edilmiştir. Bu bağlamda zinanın hürmet-i musâhereyi gerektirip gerektirmediği problemiyle ilgili olarak doktrinde iki görüş ortaya çıkmıştır. Hanefîler, (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  25.  23
    Yahudilikten İhtid' Etmiş Bir Sah'bî: Abdullah b. Sel'm ve Hadis Rivayeti.Zübeyde Özben Dokak - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):1-26.
    Hz. Peygamber’in ashâbı, bir takım şahsî özellikleri açısından hadis rivayetine farklı şekillerde katkı sunmuşlardır. Bu çalışmada da Yahudilikten ihtidâ etmiş bir sahâbî olması özelliğiyle dikkatleri çeken Abdullah b. Selâm ve hadis rivayeti ele alınmıştır. Müslüman olmadan önce Medine Yahudilerinin önemli ilim adamlarından biri olan Abdullah b. Selâm, Müslümanlar arasında da ilmî açıdan önemli bir yere sahip olmuştur. Sahâbîlerin ona sorular yönelterek onun eski dinine dair ilminden istifade ettikleri görülmektedir. Hatta Hz. Peygamber dahi bazı hususlarda onun Tevrat bilgisinden yararlanmıştır. Abdullah b. (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  26.  11
    C'hız ve Antikite: Yunan Zoolojisinin Alımlanışı.Veysel Eliş - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):183-211.
    Mu‘tezilî düşünür Amr b. Bahr el-Câhız’ın (ö. 255/869) tercüme faaliyetleri sonucu Antikite (Antik Çağ) Yunanca metinlerden yaptığı aktarımlar canlılar hakkındaki fikirlerini etkilemiştir. Böylece Yunan zoolojisinde ortaya koyulan görüşlere Kitâbü’l-Hayevân eserinde geniş bir şekilde yer vermiştir. Ayrıca diğer eserlerinde az da olsa Yunan düşünürlerin hayvanlar hakkındaki görüşleri mevcuttur. Ancak Yunan zoolojisinden tevarüs eden birikimin Câhız’ın Kitâbü’l-Hayevân eseri olmak üzere hangi bağlamda ve ne düzeyde alımlandığı tam olarak bilinmemektedir. Alımlanan bilgilerin Câhız’ı ne kadar etkilediği ve doğrudan mı yoksa kendi ilmî birikiminin süzgecinden (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  27.  12
    F'tımî Devlet Adamı Üst'z Cevzer es-Sıkıllî (ö. 362/973).Furkan Erbaş - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):303-325.
    Mağrib ve Mısır dönemi olarak ikiye ayrılan Fâtımî devleti tarihinin Mağrib devresi Mısır’a nazaran daha az incelenmiş görünmektedir. Bunun en önemli sebeplerinden bir tanesi bu dönemdeki muasır kaynakların Mısır dönemi kaynaklarına oranla fazla olmayışıdır. Bununla birlikte günümüzde Fâtımîler’in Mağrib dönemini kapsayan IV. (X.) yy.’a ait bazı muasır kaynakların bulunmuş olması, söz konusu döneme ait önemli bilgilerden haberdar olabilmemize imkân tanımıştır. Bu eserlerden olan ve Fâtımî devletinin Mağrib dönemindeki bürokrasisine ışık tutan Sîretü’l-Üstâz Cevzer adlı muasır kaynak, Fâtımîler’de halife ve veliahttan sonraki (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  28.  13
    The Effects of Religious Rituals and Religious Coping Methods on the Grief Process and Posttraumatic Growth: A Qualitative Study.Ayşe Gökmen & Said Sami - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):105-132.
    The aim of this study is to examine the attitudes of people who lost their relatives due to the earthquake towards the mourning process and the role of religious rituals in combating the stressful situation caused by this loss. In the study in which the qualitative research method was adopted, a case study design was also adopted. In the study where the criterion sampling technique was used, a total of 12 participants who experienced loss due to the earthquake were included (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  29.  10
    Hadis Riv'yet Etmekten Alıkoyan Unsurlar.Sait İnan - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):53-78.
    Hadis rivâyet etmek konusunda bazı muhaddislerin ihtiyatlı bir tutum sergilediği dikkatlerden kaçmamaktadır. Böyle bir tavra neden olan birçok unsur bulunmakla beraber hadis rivâyetinden geri bırakan etkenler genelde hadislerin asıllarını korumaya yönelik çabalar ve ravilerin konuyla ilgili hassasiyetleri zemininde değerlendirilmiştir. Bu çalışmada hadis rivâyetine engel olan unsur-lar tespit edilmeye çalışılmış, ancak sıhhat endişelerinin oluşturduğu hassasiyetler ve bu konu etrafında ifade edilen râvi titizlikleri ile ilgili hususlar dikkate alınmamıştır. Rivâyet etmekten alıkoyan unsurları kendi içinde güçlü ve zayıf olarak iki grupta ele almak (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  30.  19
    Üniversite Öğrencilerinin Tevbe Algısına Yönelik Metaforik Bir Araştırma.Esra İrk, Sümeyye Yıldırım & Ümran Erkorkmaz Çoban - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):133-160.
    Bu çalışmanın temel amacı, üniversite öğrencilerinin tevbe kavramına ilişkin sahip oldukları algıları metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim (fenomenoloji) modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Bursa Uludağ Üniversitesi ve Bursa Teknik Üniversitesi’nin çeşitli fakültelerinde öğrenim gören toplam 196 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veriler Google Form aracılığı ile toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak çalışmada kişisel bilgi formu ve “Tevbe....(metafor)…benzer, çünkü....(metafor sebebi)” cümlelerinin kullanıldığı yarı yapılandırılmış bir anket formu kullanılmıştır. Verilerin analizi ve yorumlanmasında içerik analizi tekniğinden (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  31.  16
    Osmanlı'da Huzur Dersleri Kronolojisi.Rıdvan Kara - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):275-302.
    Osmanlı’da Huzur Dersleri Ramazan ayında, padişahın riyasetinde belirli plan ve program çerçevesinde yapılan tefsir dersleridir. Bu dersler, III. Mustafa zamanında h. 1172/m. 1759 yılında resmiyet kazanmış ve hilafetin ilgasına kadar devam etmiştir. İslam ilim geleneğinde Huzur Dersleri; muhâkemât, muhâdarât ve mecâlîs gibi ilmi toplantılarla benzerlik göstermektedir. Bu dersler, ümera ile ulemanın ilmi meclislerde bir araya gelmesine zemin hazırlamıştır. Dönemin önde gelen ilim adamları, mukarrir (dersi sunan) ve muhatap (müzakereci) olarak bu derslerde görev almıştır. Bu toplantılara padişahlar; dinleyici, müzakereci ve yönetici (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  32.  17
    Hicri II-IV. Asır Kıraat İhtic'cı Uygulamalarının Sonraki Dönem Kıraat İhtic'cı Uygulamalarına Etkileri: Neşru’l-Ḳır''ti’l-‘Aşr Özelinde Bir İnceleme.Mehmet Kılıç & Muhammed Pilgir - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):327-352.
    Kurrâ’ya nispet edilen aynı kelimelerdeki edâ farklılıklarının tartışmalara sebep olmasından ötürü kıraat ihtilafı olan kelimelerde ihticâc yapılmasına gereksinim duyulmuştur. Delil getirmek manasında kullanılan ihticâc kavramı, kıraat ihtilafları için söz konusu olduğunda ise kıraat ihtilaflarının sıhhat zemininin ortaya konması kastedilmektedir. Ayrıca 2. asrın sonlarında kıraat tevcîhlerinin yapıldığı müstakil eserler ortaya çıkmakla birlikte kıraat alan yazınına ait genel telifatlarda da kıraat ihticâclarının yapıldığı görülmektedir. Kıraat müelliflerinden biri olan İbnu’l-Cezerî de Neşru’l-ḳırââti’l-‘aşr adlı eserinde zaman zaman kıraat ihticâcına yer vermektedir. Mezkûr eserdeki kıraat ihticâcları (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  33.  20
    Dil Felsefesi Açısından “Allah”ı Adlandırmak.Sümeyra Hatice Sandıkçı - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):161-182.
    Kant’ın teorik akla getirdiği sınırlamayla metafiziği bilginin konusu olmaktan çıkarma iddiası modern dönemde gerçekleştirilen fikri faaliyetleri derinden etkilemiştir. Kant düşüncesinin daha ileri boyutlara taşınması mantıkçı pozitivizm gibi ekollerde metafiziğe dair önermelerin ve bu önermelerin temel kavramı olan “tanrı” teriminin anlamsız kabul edilmesi sonucunu doğurmuştur. Mantıkçı pozitivistlerin bu iddialarına karşın din felsefesi alanında “tanrı” teriminin gönderimi bir problem olarak tartışılmakta ve modern gönderim kuramlarıyla tanrıya gönderimde bulunabilmenin yani onu adlandırabilmenin imkânı soruşturulmaktadır. Bu makalenin amacı, tanrıya gönderim meselesinin tartışıldığı çalışmalardaki iki temel (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
  34.  18
    Seyyid Abdülm'cid el-Gavrî. ez-Zav'bitu’l-es'siyye li-fehmi’l-hadîsi’n-nebevî.Fatih Muhammet Yüksel - 2024 - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (49):353-360.
    Şerh literatürü özellikle hadis söz konusu olduğu zaman kapsamlı ve meşhur örnekleriyle tarihten günümüze kendine özgü bir alan açmıştır. Bugün de bu edebiyatın bir yansıması olarak çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Bu çerçevede anlam-yorum vurgusunun ön plana çıktığı ve ilkelerin ele alındığı müstakil eserler de telif edilmektedir. Hem Türkçe hem de farklı dillerde yapılan bu çalışmaların araştırmacılara farklı açılımlar sağladığı ifade edilmelidir. Bunlardan biri Seyyid Abdülmâcid el-Gavrî’nin konuya giriş niteliği taşıyan ez-Zavâbitu’l-esâsiyye li-fehmi’l-hadîsi’n-nebevî adlı kitabıdır. Kitapta dokuz temel ilke örnekler eşliğinde ele alınmış (...)
    No categories
    Direct download (3 more)  
     
    Export citation  
     
    Bookmark  
 Previous issues
  
Next issues