Abstract

İslam hukuk doktrininde bir fiilin veya sözün hükmünü belirleme noktasında kasıt esas alınır. Kasıt; hukuki işlemlerden elde edilmek istenen neticedir. Bununla birlikte mükellefin söz veya fiillerinin kasıt sonucu meydana gelmesi halinde söz ve fiillerine hüküm bağlanır. Bu takdirde bir akdin esasını onunla elde edilmek istenen hukuki neticeye yöneltilmiş olan tarafların kastı teşkil eder. İslam dini mükelleflerden bir davranışı ortaya koyduğu zaman bunun bilinçli olarak yapılmasını ve o işe kalben yönelmesini istemiştir. Dini emir ve yasakların tamamı bir maksadı gerçekleştirmek için vazedilmiştir. Şari’in emir ve yasaklardaki maksadı da ya kulların maslahatını temin etmek yada onlardan bir mefsedeti gidermektir. Mükelleften istenen de bu maksat doğrultusunda hareket etmesi ve Şari’in maksadından başka bir şeyi kastetmemesidir. Hukuki tasarrufların geçerli olması noktasında bütün mezheplerin kasta önem verdikleri görülmektedir.