Abstract

Fransız düşünce dünyasının önemli isimlerinden Jean Baudrillard’ın simülasyon kuramı, akademik çalışmalarda son dönemlerde dikkate alınmaya başlanmıştır. Simülasyonun temelinde mış gibi yapma söz konusudur. Bu davranış ve düşünce biçimi dinî alanda da oldukça yoğun bir şekilde görülmektedir. Günümüz insanı da günlük yaşamının büyük bölümünde simülasyonu dinî alana taşımıştır. Dinî metinlerin ortaya koyduğu hakikatler, gerçekliğin değişmiş referansları tarafından simüle edilmekte ve din adına bu gerçeklikler yaşanır hale gelmektedir. Jean Baudrillard’ın simülasyon kuramının temelini oluşturan mış gibi yapmanın İslâm düşüncesinde de karşılığının olduğu görülmektedir. Kur’ân ve hadislerde bu davranış biçimine benzer davranışlar gösteren insan tiplerinden bahsedilir. Nasslarda söz konusu bu örnekler riyâ, nifâk ve şirk kavramları üzerinden anlatılır. Bu bağlamda çalışmamızda Baudrillard’ın ortaya koyduğu simülasyon kuramının İslâmî kaynaklarda yer alan riyâ, nifâk ve şirk kavramlarıyla koşut olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.