Abstract

Τι συμβαίνει άραγε όταν ένας ψυχικά διαταραγμένος βασιλιάς διαβάσει Σαίξπηρ; Το 1788, o Sir Lucas Pepys, ιατρός του Βρετανού βασιλιά Γεωργίου του 3ου (κατά τη διάρκεια της βασιλείας του οποίου ξέσπασε η Αμερικάνικη Επανάσταση) έγραψε: «Η Αυτού Μεγαλειότητα ήταν χθες το απόγευμα σε μια καλή αν και λίγο ανισόρροπη κατάσταση, μιλώντας διαρκώς, καθώς συνηθίζει [...] Όμως σήμερα το πρωί […] είναι πολύ πιο διαταραγμένος και συγχυσμένος, διότι του επιτράπηκε να διαβάσει τον Βασιλιά Ληρ.» Δύο μέρες αργότερα, ο Γεώργιος βρέθηκε σε τέτοια κατάσταση παροξυσμού που αναγκάστηκαν να του φορέσουν ζουρλομανδύα. Μέχρι τον θάνατό του, το 1820, οι παραστάσεις του Βασιλιά Ληρ απαγορεύτηκαν στα βρετανικά θέατρα. Ποιο είναι το νόημα αυτού του επεισοδίου; Τι έχει να μας πει για τον Σαίξπηρ αλλά και για τον ρόλο του συγγραφέα εντός της Ιστορίας; Κάθε ερώτημα με επίκεντρο τον συγγραφέα φαίνεται να οδηγεί τη σκέψη μας σε ένα ανοιχτό πεδίο, το πεδίο της λογοτεχνικής κριτικής. Βέβαια, όπως παρατηρεί ο George Steiner, σε εποχές που απειλούμαστε από τη βαρβαρότητα, δημιουργείται η εντύπωση ότι η λογοτεχνική κριτική είναι περιθωριακή ενασχόληση, ενδεχομένως υπερφίαλη. Τα βαριά σύννεφα που σκεπάζουν τον κοινωνικο-ιστορικό ορίζοντα σκοτεινιάζουν το πεδίο. Είναι ορθή αυτή η εντύπωση.