W artykule autor rysuje syntezę ontologii Witkiewicza z ontologią brytyjskiego ewentysty. Zaznacza wspólne podejście obu filozofów do Einsteina, a także podobne rozwiązanie problemu stosunku logiki do intuicji, ale odróżnia fundamentalizm monadologiczny od ewentystycznego. Czy te fundamentalizmy są nie do pogodzenia? Przyjmuje się że kwanty energii wcale nie muszą być czymś antymonadycznym, a ewolucję naszego wszechświata utożsamia się z ekspandowaniem kwantów energii i ich transformacją w materię martwą i żywą – przy czym materia martwa albo zawierałaby monadyczne potencje, albo byłaby (...) jakąś ich postacią. Autor częściowo akceptuje stappowską interpretację whiteheadowskiej ontologii.Jednak zamiast whiteheadowskiego panpsychizmu autor proponuje witkiewiczowską psychobiologię. Czy można wyjaśnić aktualizowanie się spotencjalizowanych zdarzeń-monad za pomocą mechanizmów dekoherencyjnych i zasad kwantowego darwinizmu? (shrink)

Idee ontologii formalnej zawdzieczamy filozofowi Edmundowi Husserlowi, który w Badaniach logicznych dokonał rozróznienia na logike formalna i formalna ontologie. Przedmiotem pierwszej sa wzajemne zwiazki pomiedzy prawdami (lub znaczeniami zdan w ogólnosci) relacje wynikania, niesprzecznosc, dowód i obowiazywalnosc. Przedmiotem drugiej sa natomiast wzajemne zwiazki pomiedzy rzeczami przedmiotami i własnosciami, czesciami i całosciami, relacjami i kolektywami. Tak jak logika formalna zajmuje sie własnosciami wynikania, które sa formalne w tym sensie, ze stosuja sie do poszczególnych przypadków wynikania jedynie ze wzgledu na ich (...) forme, tak ontologia formalna zajmuje sie własnosciami przedmiotów, które sa formalne w tym sensie, ze ich przykładami, co do zasady, moga byc przedmioty wszystkich materialnych sfer czy dziedzin rzeczywistosci. (shrink)

The question concerning the ontic nature of space-time points and of space-time itself - is the question: are these objects set-theoretic sets or individuals, i.e. nonsets? Two classifications of the standpoints concerning the nature of these objects are formulated and then they are intersected. In concequence three standpoints appear: mereological substantivalism, set-theoretic substantivalism and set-theoretical relationism; it is showed that mereological relationism is not real. It is proved that set-theoretic standpoints logically imply so called set-theoretic realism which accepts the existence (...) of sets (if Quine's conception of existence is assumed). (shrink)

In this paper, we present a reinterpretation of Roman Ingarden's theory of intentional objects. There are four types of intentional objects in Ingarden's ontology, we offer a detailed analyses of an intentional object that is a correlate of a text. Such an object is characterised by Ingarden as a two-sided and schematised formation. We focus on the notion of schematism. We classify different interpretations of schematism and propose our own definition of schematism of a purely intentional object.

Рассматривается понимание как специфически человеческий способ существования, как первичный, исходный опыт освоения человеком мира, в котором отсутствует субъект-объективная разделенность, лежащая в основе познавательного отношения. Для специалистов.

Kvantory kak vtoropori︠a︡dkovye predikaty: ot Frege k abstraktnym logikam -- Kvantory kak funkt︠s︡ii vybora: ot Pirsa k IF-logikam -- Kvantifikat︠s︡ii︠a︡ i ėkzistent︠s︡ii︠a︡ -- Ėkzistent︠s︡ii︠a︡ i negat︠s︡ii︠a︡.

Chastʹ 1. Germenevtika i osmyslenie i︠a︡zyka v evropeĭskoĭ filosofskoĭ tradit︠s︡ii -- Chastʹ 2. Problema ontologicheskogo statusa i︠a︡zyka v germenevticheskoĭ kont︠s︡ept︠s︡ii G.-G. Gadamera.

Работа будет интересна преподавателям, аспирантам и студентам гуманитарных специальностей и тем, кто интересуется проблемами становления личности.

The paper refers to the author's informal considerations from his article „The ontology of founding” (published in „Filozofia Nauki”, 1995, no 1-2). The starting point of the paper is a definition of „monadic whole”, i.e. such a whole, which contains no elements mutually linked up by moments of unity. Then definitions of „part stricto sensu”, „whole (in general)”, „identity of two wholes” etc., are formulated. Using the conceptual apparatus, introduced by these definitions, the author gives some theorems withoutlines of their (...) proofs. In conclusion, the explicative power of the presented formalization with reference to remaining categorial notions of ontology (i.e. notions of property, relation, universals), and in comparison to some other modern theories of parts and wholes, is discussed. (shrink)

В монографии представлены результаты исследовательской работы по проблемам философии истории, которые рассматриваются в русле философско-герменевтического подхода М. Хайдеггера и Г.-Г. Гадамера.

Книга предназначена для исследователей, специалистов, преподавателей, аспирантов, студентов, а также всех тех, кто интересуется вопросами по данной тематике.