Although it is hard to challenge the claim that alcohol can be considered inherent in Irish culture, the common perception of the fact often feeds on clichés. What helps understand this question is Irish literature. On the one hand, it portrays jubilant festivity to be found in many literary works; on the other, it renders the drama behind alcohol dependency, shifting the focus from joviality towards the more murky aspects of drink consumption, mostly thematised in contemporary literature. This article takes (...) a closer look at how Irish literature renders alcohol use and abuse, and how the literary representations offer a broader perspective, allowing to reconsider some of the stereotypical notions of the proverbial Irish propensity for drink. (shrink)

Artykuł podejmuje zagadnienie prawdy w literaturze. Punktem wyjścia dla analiz jest koncepcja Romana Ingardena. Odmawia on dziełu literackiemu jako dziełu sztuki prawdziwości w sensie logicznym. Według Ingardena literackie dzieło sztuki jako przedmiot czysto intencjonalny niczego nie orzeka o świecie transcendentnym. Prawdę w dziele literackim można jednakże ujmować jako jej objawianie. -------------- Zgłoszono: 03/09/2020. Zrecenzowano: 22/10/2020. Zaakceptowano do publikacji: 10/11/2020.

2. [1] Światy możliwe. Projekty -- [2] Światy możliwe. Interpretacje.

Zsfassung in engl. und dt. Sprache. - Dt. Zsfassung u.d.T.: Das Leiden in altgriechischer Literatur und Philosophie : ausgewählte Probleme.

Według tradycyjnych standardów, nauka powinna być wolna od wartościowań i perswazji, a w swej formie dążyć do beznamiętnego, obiektywnego opisu. Takich kryteriów nie da się jednak utrzymać szczególnie w naukach humanistycznych czy społecznych, operujących językami naturalnymi. Języki te obfitują bowiem w wyrażenia nacechowane emocjonalnie i oceniające, co sprawia, że nie mogą być wolne od perswazji. Perswazyjność języka należy do specyfiki nauk humanistycznych i nie jest zjawiskiem negatywnym. Jednakże świadome przedstawianie argumentacji i definicji perswazyjnych jako czystego opisu stanowi, z punktu widzenia (...) reguł metodologicznych, praktykę zasługująca na ocenę negatywną. Szczegółowa analiza i interpretacja popularnonaukowej książki pt. Płeć Mózgu, których dokonuję w niniejszym tekście, ujawniają zastosowane w niej liczne zabiegi perswazyjne. Autorzy świadomie posługują się nimi w celu przekonania odbiorcy do określonego światopoglądu, zaś powołanie się na autorytet nauki (tj. przyrodoznawstwa) ma uwiarygodnić ich stanowisko. Ten kontrowersyjny zabieg posiada nie tylko wymiar metodologiczny (wyznaczenie standardów literatury popularnonaukowej), ale także moralny, związany jest bowiem z odpowiedzialnością popularyzatorów nauki, którzy mogą wprowadzić czytelnika w błąd. (shrink)

A person who has reason instead of instinct needs to be informed in order to survive. The relationship of vital knowledge with the soul, the source of life, has been established with emotions. Throughout the history of philosophy up to the 19th century, emotion has been a subject viewed negatively. Despite this, all deep-rooted wisdoms in the world, especially philosophy defined as love of wisdom, have accepted emotions as a criterion or a psychological sign of reaching the truth. In the (...) last century, with the legitimacy of the view that the self-awareness of consciousness is emotional rather than mental, the relationship between knowledge and emotion has been placed on the agenda of philosophy and science. The emotional basis of Islamic wisdom, as in the original forms of Judaism and Christianity, is fear and its more intense derivative, terror. In other words, the emotion of the person who acquires vital information is at the most severe level. In the translation of terms such as taqwa, and rughb, which express these feelings, into Western languages, the etymological closeness between the terms terror and terrorism, the foreignness to Islamic wisdom, and deliberate manipulations have given negative meanings to its authentic and positive basis. (shrink)

Niniejszy artykuł dotyczy problemu egzystencjalnej komunikacji w sztuce i literaturze. Problemu, który został przedstawiony i zanalizowany w oparciu o klasyczne teksty S. Kierkegaarda, G.W.F. Hegla, F.W.J. Schellinga, z odniesieniem do polskich klasyków estetyki, choćby R. Ingardena, W. Tatarkiewicza czy St. Ossowskiego. W artykule nie zabrakło także stałych odniesień do takich postaci, jak Don Juan Mozarta, Faust Goethego oraz sędzia Wilhelm Kierkegaarda. Taki dobór autorów, jak i literackich postaci, pozwolił na zderzenie dwóch punktów widzenia na kwestię komunikacji – subiektywnej i (...) obiektywnej. Dzięki temu stało się możliwe udzielenie odpowiedzi na pytanie o możliwość komunikacji w chwili, gdy przedmiot komunikacji nie jest w pełni osiągalny. Odpowiedzi, którą było zrozumienie natury i funkcji, jaką ma do spełnienia sztuka i literatura. A co dało się ostatecznie streścić w formułach, iż sztuka naśladuje życie, lecz nim nie jest, a także, że przeżycie estetyczne, podobnie jak każde inne egzystencjalne przeżycie, da się jedynie w niewielkiej mierze wyrazić słowami. Prawda artysty wymyka się bowiem konceptualizmowi filozoficznemu, a możliwość egzystencjalnej komunikacji skłania go, by wyrażał siebie w obliczu najtrudniejszych pytań, jakie stawia mu los. Pytań o jego własne przeznaczenie i sens twórczości. Tak oto twórca, dla którego jego własne życie jest dziełem sztuki bądź artysta dokonujący wyboru języka znaków, zawsze wyrażają jakieś przesłanie. Zarówno to wzniosłe, jak i najbardziej prozaiczne, które karmi się zafascynowaniem powszednią egzystencją. Biorąc pod uwagę powyższy kontekst, treść artykułu sugeruje, że egzystencjalizacja poznania, która skupia uwagę na subiektywnej, podmiotowej percepcji świata, jest najwłaściwszym sposobem zbliżenia się do samego twórcy, jak i jego artystycznej aktywności. Rzecz jasna, odpowiada to długiej tradycji myślenia egzystencjalnego i możliwości wykorzystania metody egzystencjalnej komunikacji. (shrink)

W artykule przedstawiona została problematyka fous littéraires - „szalonych literatów”, których twórczość poddawana jest we Francji systematycznym badaniom, począwszy od dzieła Charlesa Nodiera z 1835 roku, aż po czasy współczesne. Zagadnienie to, pomimo wciąż rosnącego zainteresowania w literaturze światowej, jest u nas zupełnie nieznane. Tekst ma na celu wprowadzenie nowej perspektywy badań nad kulturowym statusem twórcy poprzez uwzględnienie miejsca, jakie w relacji: „twórca genialny” – „twórca szalony” zajmuje fou littéraire. Omówione zostaną również wyniki badań nad polskimi „szalonymi literatami” przełomu (...) XIX i XX wieku. (shrink)

The article is dedicated to ways in which authors of the socialist realism novel used the poetics of the non-fiction literature (mainly reportage). Perceiving a work of art as a cultural fact of political character had serious consequences. The literary creation was to be replaced by a reportage storyline. The outer reality was depicted in accordance with top-down guidelines of propaganda. Two strategies were used: linking poetics of documentary with belles lettres and incorporating elements typical of non-fiction literature to fiction. (...) At the same time genological “light-heartedness” of authors of socialist realism makes it now difficult to decide about typological affiliation of those works. (shrink)

Praca ma charakter poglądowy i dotyczy postępów współczesnej astronautyki ze szczególnym uwzględnieniem barier medycznych i psychologicznych uniemożliwiających długoterminowe przebywanie człowieka Kosmosie. Związki intelektualne i emocjonalne człowieka z Kosmosem są znane od zarania dziejów o czym świadczy, z jednej strony, rozwój kosmologii i astronomii, a z drugiej – ikonografia religijna i literatura piękna oraz proza fantastyczno-naukowa. Zebrane dane naukowe i mity na temat Kosmosu są podstawą budowania narzędzi do ich weryfikacji. Jednakże dopiero w XX wieku człowiek postanowił osobiście, krok po kroku, (...) nie tylko intelektualnie ale „zmysłowo dotknąć” Kosmosu. Kroki te to rozwój narzędzi transportu pozaziemskiego, takich m.in. jak: statki kosmiczne oraz stacje kosmiczne. Działalność ta nazwana w literaturze przedmiotu astronautyką, wzbudziła nowe nadzieje na eksploracje Kosmosu, ale także nowe mity. (shrink)

Powszechność stosowania eksperymentów myślowych w filozofii sprawia, że same eksperymenty myślowe stają się coraz częstszym przedmiotem filozoficznych analiz. Różni autorzy, wychodząc od rozmaitych epistemologicznych i metafizycznych założeń, proponowali rozmaite poglądy na naturę eksperymentów myślowych. Moim celem jest krytyczna analiza tych stanowisk. W pierwszej części artykułu podaję ogólną charakterystykę eksperymentów myślowych, zakładając podobieństwo eksperymentów myślowych i eksperymentów rzeczywistych. W drugiej części omawiam obecne w literaturze propozycje typologizacji eksperymentów myślowych. W trzeciej części przedstawiam sześć stanowisk dotyczących natury eksperymentu myślowego.

W artykule analizuję koncepcję improwizacji zapisaną w Jedynym wyjściu Witkacego. Pojęcie improwizacji charakteryzuje autor powieści jako swobodne wariacyjne tworzenie wywodzące się z natchnionej wizji. Wizję uważa Witkacy za najważniejszy, źródłowy element teorii artystycznej i praktyki twórczej. Analizuję również ślady improwizacji w rękopisie Jedynego wyjścia i opisuję grę między amplifikcjami a wizjami zapisanymi w improwizowanych fragmentach.

Pojęcie sądu w sensie logicznym nie jest jednoznacznie scharakteryzowane w literaturze logicznej. Jednakże we wszystkich ważnych definicjach wskazuje się na znaczenie, sens lub konotację zdań oznajmujących. W artykule autor podaje różne definicje i charakterystyki wypracowane m. in. przez Fregego, Churcha, Ajdukiewicza i Vandervekena oraz wskazuje na główne czynniki, które należy poddać analizie przy opracowywaniu definicji sądu. Wychodząc od pojęcia sądu jako tego, co wspólne w różnych sądach w sensie psychologicznym autor formułuje własną definicję sądu w sensie logicznym tak, aby (...) uwzględnione były: 1) struktura sądu; 2) sens zdań oznajmujących; 3) możliwy świat, w którym dane zdanie jest wypowiedziane. (shrink)

W niniejszym artykule autorka zastanawia się, czy można ujmować relację człowiek – zwierzę w kontekście historiozoficznym, traktując ten temat jako prolegomenę do bardziej dogłębnych badań. Próba wstępnych dociekań na ten temat koncentruje się na Rosji i prowadzi do omówienia wizerunku niedźwiedzia w literaturze, kulturze i polityce rosyjskiej oraz prezentacji kontrowersyjnego przypadku trzymania, przez treserów cyrkowych, niedźwiedzia w warunkach domowych, jego pracy jako modela i aktora z etycznego punktu widzenia. Zdaniem autorki, jeśli nawet ten konkretny przypadek relacji człowiek – niedźwiedź (...) można zrozumieć i uzasadnić z szerokiej perspektywy historiozoficznej czy kulturowej, budzi on jednak poważne wątpliwości natury etycznej. (shrink)

Artykuł prezentuje w ujęciu historycznoliterackim powieść szpiegowską okresu PRL. Analiza książek z serii „Labirynt” wskazuje, że funkcja propagandowa dominuje w nich nad rozrywkową, co jest charakterystyczne dla różnych obszarów kultury popularnej w PRL. Serię „Labirynt” wydawało w latach 1957–1991 Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. Ukazywały się w niej „zwykłe” powieści milicyjne, ale przede wszystkim powieści szpiegowskie. Podobnie jak powieść milicyjna, również powieść szpiegowska w PRL obok funkcji rozrywkowej musiała spełniać funkcję propagandową. Przejawia się to m.in. nawiązaniem do konwencji wczesnych powieści szpiegowskich (...) w literaturze europejskiej z przełomu XIX i XX wieku, czyli przedstawianiem PRL jako kraju, który tylko broni się przed szpiegami, sam natomiast nie wykrada tajemnic innych państw. Równie daleki od rzeczywistości i wyłącznie propagandowy był obraz Polski jako kraju wytwarzającego liczne wynalazki i technologie, na które polują szpiedzy z Zachodu. Propagandowy charakter ma też obraz wroga i skontrastowany z nim wizerunek własnych agentów. Szpiedzy z BND czy CIA nie cofają się przed morderstwami, są bezwzględni także dla swoich współpracowników i ogólnie reprezentują bardzo niski poziom moralny. Często są byłymi nazistami, a zależy im tylko na zarobku. Z kolei funkcjonariusze kontrwywiadu PRL to ludzie ideowi, z oddaniem służący ojczyźnie, przewyższający pod każdym względem swych przeciwników, także na płaszczyźnie życia prywatnego. Każda z tych historii kończy się oczywiście zwycięstwem „naszych” i – podobnie jak powieść milicyjna – nie pozostawia czytelnikowi żadnych wątpliwości co do tego, po czyjej stronie są w tym konflikcie wszystkie racje – zarówno polityczne, jak i moralne. (shrink)

Celem artykułu jest pokazanie w jaki sposób niemieckojęzyczni pisarze z Łodzi na początku XIX wieku w swoich utworach kreowali obraz miasta, w szczególności jego przestrzeń miejską. Autorka wychodzi z założenia, że literackie reprezentacje miasta są silnie uwarunkowane rozwojem przemysłowym miasta i odzwierciedlają złożoność społeczno-kulturową tego regionu, będącego na przełomie wieków XIX i XX tyglem kultur, religii i języków. W artykule wykazano krytyczne podejście wobec prezentowanych utworów, posłużono się analizą tekstu, metodą historyczno-literacką oraz badaniami archiwalnymi, aby uzyskać głębsze zrozumienie kontekstu społeczno-historycznego. (...) Badania wykazały, że dynamiczne zmiany przemysłowe oraz wielokulturowość miasta miały spory wpływ na twórczość literacką. Mimo że niemieckojęzyczne środowisko literackie było mniej rozwinięte niż polskie czy żydowskie, znacząco przyczynia się do kreowania obrazu Łodzi jako przestrzeni przemysłowej. Obraz miasta przedstawiony w literaturze niemieckojęzycznych łodzian jest zróżnicowany. W sporej części odwołuje się do tych motywów, które znamy z literatury polskiej, rosyjskiej i żydowskiej tego okresu: a więc Łodzi jako ziemi obiecanej, złego miasta, miasta bez zasad moralnych, miasta-molocha. Niemieckojęzyczni pisarze, podobnie jak twórcy jidyszowi, czy polskojęzyczni często odwoływali się do podobnych elementów przestrzeni miejskiej, motywów, co odzwierciedlało ich doświadczenia życiowe i obserwacje. Niemieckojęzyczni autorzy przedstawiali Łódź jako miasto kontrastów i konfliktów, które choć naznaczone rozwojem przemysłowym, było miejscem złożonych wyzwań społecznych. Ich utwory, choć nie zawsze cechujące się wysokim poziomem artystycznym, są cennym świadectwem epoki i pokazują, jak literatura odzwierciedla i interpretuje realia życia miejskiego w kontekście historycznym i kulturowym. (shrink)

Literatura fantastycznonaukowa od dziesięcioleci kreśli wizje życia rozumnego na innych planetach. Rodzą się oczywiste pytania: czy możliwe jest porozumienie z intelektem rozwiniętym w skrajnie różnym od ludzkiego środowisku, wyposażonym być może w odmienną percepcję, odmienne sposoby odbioru rzeczywistości. Najciekawszą realizacją tematu wydaje się powieść Stanisława Lema „Solaris”, w której ludzkość próbuje komunikować się z gigantycznym oceanem plazmy, a więc istotą skrajnie od ludzkości różną. Inny problem sygnalizują bracia Strugaccy w książce „Piknik na skraju drogi” – tytuł jest metaforą opisującą różnicę (...) potencjałów kulturowych między obcą cywilizacją a homo sapiens. Inne intrygujące pytanie – jakie konsekwencje metafizyczno-teologiczne niesie ze sobą kontakt z obcymi cywilizacjami; pojawia się problem „protezowania metafizyki” w literaturze fantastycznej. (shrink)

Artykuł jest próbą nakreślenia różnych sposobów konstruowania światów w wybranych utworach literackich i filmowych. Roger Caillois i – nieco później – Stanisław Lem dokonali dość szczegółowego rozróżnienia metod kreowania literackich światów, ze względu na ich gatunkowe zróżnicowanie. Inaczej konstruowane są zasady rządzące rzeczywistością w utworach kryminalnych, inaczej w literaturze grozy, inaczej w science fiction. Owe „strategie ontologiczne” mogą być podyktowane również innego rodzaju – niż zróżnicowanie gatunkowe – przyczynami.

Nowoczesne przedsiębiorstwa są bytami w szczególny sposób narażonymi na cyberzagrożenia powiązane z _metodami _inżynierii społecznej, szeroko wykorzystywanymi przez cyberkryminalistów. Dziś środowiska firmowe muszą niemalże na co dzień mierzyć się z próbami kradzieży danych opartymi na wielu pochodnych współczesnych odmian phishingu, a jednym z głównych sposobów walki z tego rodzaju zagrożeniami pozostaje w dalszym ciągu edukacja pracownicza, która przyjmować może różne formy. Człowiek z reguły określany jest jako najsłabszy element „łańcucha bezpieczeństwa” danego poprawnie skonfigurowanego systemu informatycznego. Ten stan rzeczy biorą pod (...) uwagę zarówno spółki samodzielnie przygotowujące programy edukacyjne i szkolenia dla swoich pracowników, jak i te, które przeprowadzanie tego rodzaju działań zlecają firmom zewnętrznym. Skuteczne kreowanie tzw. kultury bezpieczeństwa danej korporacji jest zadaniem niezwykle odpowiedzialnym, a przy tym wysoce nietrywialnym, a temat ten stosunkowo rzadko poruszany jest w literaturze przedmiotu. Ciągła rewizja środków i metod prowadzenia programowych szkoleń i symulacji oraz zarządzanie działaniami przyczyniającymi się do współtworzenia zdrowego środowiska firmowego w zadowalającym stopniu odpornego na zagrożenia zewnętrzne powinny zatem stanowić jeden z głównych priorytetów jednostek administrujących lokalnymi instrumentami prewencji incydentów, które mają miejsce w danej spółce. (shrink)

Celem artykułu jest przeanalizowanie, na przykładzie wyborów 2016 roku, roli, jaką w kampaniach prezydenckich w USA mogą odgrywać debaty. Debaty prezydenckie od czasu, gdy w 1960 roku zorganizowano pierwszą z nich, stały się spektaklami przyciągającymi przed telewizory dziesiątki milionów widzów. Występy kandydatów komentowane są w mediach na całym świecie, a komentatorzy prześcigają się w analizowaniu, kto wygrał debatę. Wydawałoby się więc, że biorąc pod uwagę całą tę otoczkę, znaczenie debat jest bardzo duże. Przykład z 2024 roku, kiedy po słabym występie (...) w debacie Joe Biden wycofał się z wyścigu, może tę konstatację potwierdzać. Jednak gdy analizuje się kampanię 2016 roku, można z kolei dostrzec, że debaty nie przełożyły się na zmianę poparcia. Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie, co sprawiło, że realne znaczenie debat w 2016 roku było niewielkie, pomimo że cieszyły się one ogromnym zainteresowaniem. W artykule autor rozważa, jak fenomen debat wpasowywał się w przeszłości w kampanie wyborcze, wpływając na sondaże i wynik wyborczy, a następnie przechodzi do analizy kampanii z 2016 roku, opisując jej kontekst, przebieg debat oraz ich odbiór społeczny. Następnie, opierając się na porównaniu realiów kampanii 2016 z kampaniami wcześniejszymi, wyciąga wnioski dotyczące tego, dlaczego w przypadku kampanii 2016 roku znaczenie debat było nieduże. Autor identyfikuje dwie grupy czynników, które mogły mieć na to wpływ – czynniki strukturalne związane z ewolucją amerykańskiego systemu politycznego oraz czynniki specyficzne dla kampanii 2016 roku, czyli głównie aspekty związane z samą osobą Donalda Trumpa oraz kontekstem kampanii. Wywód prowadzony w artykule oparty jest na analizie materiałów źródłowych, w tym głównie transkryptów z debat, analizie danych statystycznych dotyczących poparcia dla kandydatów oraz literaturze przedmiotu dotyczącej komunikacji politycznej, debat i amerykańskiego systemu wyborczego. (shrink)

Autor omawia po raz pierwszy w literaturze przedmiotu działalność współzałożonego przez Cieszkowskiego, w latach 1843-1850, Towarzystwa Filozoficznego w Berlinie. Autor wprowadza nas w tematykę pierwszych posiedzeń Towarzystwa i rolę, jaką w nich odgrywał Cieszkowski.

Artykuł stanowi obszerne, krytyczne omówienie książki Przedracjonalne źródła racjonalnej refleksji filozoficznej autorstwa Jadwigi Skrzypek-Faluszczak. Krytyka obejmuje kolejne części monografii — „Wstęp” oraz trzy rozdziały, a zakończona jest wskazaniem na rozmaite uchybienia formalne, jakie w tej monografii się pojawiają. Rozważania nie ograniczają się do aspektu krytycznego, lecz prezentują rozmaite ujęcia danych kwestii obecne w literaturze przedmiotu, a nie zostały ujęte przez autorkę monografii, a także propozycje własnych autorskich rozwiązań.

Artykuł dotyczy ukształtowanej przez anglosaski romantyzm przemiany kulturowego obrazu doświadczenia religijnego — przemiany dostrzeżonej w literaturze przez amerykańskiego krytyka literackiego Geoffreya Hartmana. Najważniejsze aspekty tej przemiany to: zwycięstwo modelu poezji kreatywnej nad jej modelem mimetycznym, epitafijność oznaczająca uwrażliwienie na przemijalność świata, naturalizacja nadprzyrodzoności, a także rezygnacja z odpowiedzi na pytania ostateczne. Horyzont poszukiwań sensu tych przemian wyznaczany jest u Hartmana przez quasi-mesjanizm w ujęciu Adorna — przeświadczenie, że wyżej należy cenić różnorodność niepełnych i ułomnych odpowiedzi niż integralność prawd ostatecznych.

W 1768 roku Turcja zagrożona ekspansywną polityką Moskwy, w tym zwłaszcza rozwojem sytuacji w Rzeczypospolitej, wypowiedziała Rosji wojnę. Toczyła się ona do 1774 roku i zakończona została klęską Turcji i podpisaniem pokoju w Küczük Kajnardży, na mocy którego Rosja umocniła się kosztem Turcji w basenie Morza Czarnego, a caryca Katarzyna II zrealizowała dążenia podjęte już za Piotra I Wielkiego. Zmagania wojenne Rosji z Turcją obserwowane były w Rzymie z dużą uwagą, a nuncjusze papiescy starali się nadsyłać do Rzymu wszelkie informacje, (...) jakimi dysponowali na ten temat. Stolica Apostolska w swoich zabiegach dotyczących ratowania statusu Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej musiała też uwzględniać przebieg wojny rosyjsko-tureckiej. Ten istotny aspekt polityki Stolicy Apostolskiej nie był dotychczas poruszany w literaturze przedmiotu – zarówno polskiej, jak i obcej – stąd też niniejszy artykuł jest pierwszą próbą podjęcia tego tematu. Informacji na temat wojny papiescy dyplomaci przesyłali wiele. Pochodziły one nie tylko z dworów, przy których byli akredytowani, lecz także od ich informatorów. Często jednak wiele z tych wieści, co w tym czasie było normą, nie było zbyt dokładnych lub zawierało nieprawdziwe dane, lecz w Sekretariacie Stanu konfrontowano je z innymi źródłami, sprawdzając ich wiarygodność, tak że obraz wojny uzyskany tą drogą dawał dobrą orientację zarówno w przebiegu konfliktu, jak i staraniach dyplomatycznych mających na celu doprowadzenie do zawarcia pokoju. Szczególnie bałamutne były informacje napływające z pogranicza turecko-rosyjskiego i pogranicznych ziem Rzeczypospolitej, sugerujące rozszerzenie konfliktu rosyjsko-tureckiego na Rzeczypospolitą. Jednak konfrontacja informacji napływających z różnych źródeł pozwalała kierownikom dyplomacji papieskiej na odtworzenie w sumie poprawnego obrazu wojny. Nuncjusze papiescy trafnie interpretowali też intencje poszczególnych krajów czy to zaangażowanych w konflikt, czy działania dyplomatyczne mające na celu doprowadzenie do pokoju, jak również realizację interesów poszczególnych państw. (shrink)

Celem artykułu jest zbadanie recepcji Biegunów Olgi Tokarczuk w hiszpańskojęzycznym kręgu kulturowym w oparciu o teksty dziennikarskie opublikowane na przełomie 2019 i 2020 roku. Zbadano łącznie 29 tekstów o różnym charakterze, głównie recenzji. Teksty poddano analizie pod względem zawartości i słów kluczy. W omawianych artykułach zaobserwowano dwie tendencje w sposobie odczytywania powieści: lekturę biograficzną i uniwersalną. Wykazano, że Tokarczuk została dostrzeżona w Hiszpanii dopiero po otrzymaniu Nagrody Nobla i zaczęła być traktowana jako odkrycie i nowy głos kobiety w literaturze (...) europejskiej. (shrink)

Laktancjusz i Euzebiusz z Cezarei opisali wizję, którą miał Konstantyn Wielki przed decydującą bitwą z Maksencjuszem na Moście Mulwijskim: we śnie objawił mu się krzyż cały w świetle i pod nim napis: „Pod tym znakiem zwyciężaj”. Konstantyn zabrał krzyż na bitwę i to zapewniło mu zwycięstwo. Od czasów Konstantyna krzyż stał się nie tylko najważniejszym symbolem chrześcijaństwa, ale także symbolem chrześcijańskiego władcy, bronią jego zwycięstwa. W literaturze krzyż odnoszący się do władzy ziemskiej określany jest jako krzyż Konstantyna. Celem artykułu (...) jest przeanalizowanie funkcjonowania krzyża Konstantyna u Słowian południowych i na Rusi. Podjęto próbę udowodnienia tezy, że znaczenie krzyża Konstantyna u Bułgarów i Serbów było duże i bliskie bizantyńskiemu, natomiast na Rusi, pomimo podejmowanych prób upowszechnienia, krzyż nie odgrywał większej roli. Przyczyną były uwarunkowania polityczno-religijne, a przede wszystkim głęboki kult ikon maryjnych, który nie miał odpowiednika w żadnym innym państwie ekumeny wschodniochrześcijańskiej. To ikony maryjne w powszechnej świadomości Rusinów ingerowały w losy kraju i pojedynczego człowieka, one decydowały o zwycięstwach, przyczyniały się do ustanawiania ziemskiego porządku. Pełniły zatem taką rolę jaką u Słowian południowych krzyż Konstantyna. (shrink)