Abstract

Η Iris Murdoch, φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος, συνδέει άρρηκτα στο έργο της την ηθική με την αισθητική. Πυρήνας του συνολικού της έργου αποτελεί η πλατωνική θεωρία για το ωραίο και το καλό. Η παρούσα εισήγηση εξετάζει τις σχέσεις ανάμεσα στην αγάπη, στην τέχνη και στο καλό, καθώς αυτές θεωρούνται εκφάνσεις του καλού μέσα στον πραγματικό κόσμο. Δεσπόζουσα θέση στην ηθική φιλοσοφία της κατέχει η έννοια της αγάπης. Η αγάπη αποτελεί την ουσία τόσο της τέχνης όσο και της ηθικής και συνίσταται στην ανακάλυψη του αντικειμενικού κόσμου. Πρόκειται για μια αέναο προσπάθεια, που θα επιτευχθεί μόνο με την απάρνηση του εγωιστικού εαυτού. Επομένως το υπερβατικό καλό του Πλάτωνος γίνεται πραγματικό διά της αρετής, ήτοι διά της προσπάθειάς μας να υπερβούμε την ιδιοτελή μας συνείδηση και να συνδεθούμε με την πραγματική ουσία του κόσμου χωρίς να αναμένουμε καμία ανταμοιβή. Ομοίως η τέχνη συνιστά ένα οδοιπορικό από τη φαινομενικότητα στην πραγματικότητα σε πλήρη αντιστροφή της πλατωνικής αισθητικής. Η καλή τέχνη συνιστά εγχείρημα συνεχούς απόσβεσης του εαυτού του καλλιτέχνη από το θέμα του σε μια προσπάθεια να εκφράσει το κεντρικό πεδίο της ανθρώπινης συνθήκης. Ο αυθεντικός καλλιτέχνης είναι ένας καλός άνθρωπος.