Modele umysłowe i błędy w rozumowaniu
Abstract
Przedstawiciele dwóch głównych podejść do badania rozumowania w odmienny sposób opisują poznawczy mechanizm wyciągania poprawnych i błędnych wniosków. Przedstawiciele teorii reguł zakładają, że rozumowanie ma charakter syntaktyczny i polega na uruchamianiu reguł podobnych do tych z logiki klasycznej. Przedstawiciele drugiej teorii — teorii modeli umysłowych opisują rozumowanie jako proces semantyczny polegający na tworzeniu modeli umysłowych, które odzwierciedlają strukturę relacji pomiędzy elementami opisanymi w przesłankach. Zgodnie z tak zwaną zasadą prawdziwości każda możliwa sytuacja jest reprezentowana przez odrębny model umysłowy, który odzwierciedla jedynie te elementy, które rzeczywiście występują w danej sytuacji. Zasada ta jest wykorzystywana w teorii modeli do opisywania mechanizmu zarówno poprawnych, jak i błędnych rozumowań. Innymi źródłami błędów w rozumowaniu mogą być: zbyt duża liczba modeli, zbyt wiele relacji między elementami nazwanymi w modelach, zbyt wiele elementów, które należy zintegrować w jednym modelu. W artykule przedstawione są szczegółowo różne typy błędów wynikające z tych czterech powodów