Bu araştırmanın amacı İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin epistemolojik inançları ve akademik erteleme durumlarını incelemektir. Araştırmada İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin epistemolojik inançları ve akademik erteleme durumları cinsiyet, sınıf, mezun olunan ortaöğretim kurumu ve öğretim durumu değişkenleri açısından incelenmiştir. Ayrıca katılımcıların epistemolojik inançları ile akademik erteleme durumları arasındaki ilişki de irdelenmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli benimsenmiştir. Verilerin toplanmasında Deryakulu ve Büyüköztürk tarafından Türk kültürüne uyarlanan ‘Epistemolojik İnanç Ölçeği’ ile Çakıcı tarafından geliştirilen ‘Akademik Erteleme Ölçeği’ kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini Türkiye’de farklı İlahiyat Fakültelerine (...) devam eden öğrenciler arasından kolay erişilebilir örneklem tekniğiyle seçilen 357 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin analizinde SPSS 27 programı kullanılmıştır. Katılımcıların ölçeklerden aldıkları puan ortalamalarını karşılaştırmak üzere ikili gruplarda Bağımsız Örneklemler t Testi, ikiden çok grupta Tek Yönlü Varyans Analizi testi kullanılmıştır. Çoklu gruplarda farklılaşmaların kaynağını tespit etmek amacıyla post hoc testlerinden LSD kullanılmıştır. Ölçek puanları arasındaki ilişkilere Pearson Korelasyon Analizi ile bakılmıştır. Tüm analizlerde.05 anlamlılık düzeyi olarak kabul edilmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların Epistemolojik İnanç Ölçeği’nde en yüksek ortalamayı “Tek Bir Doğrunun Var Olduğuna İnanç” alt boyutunda, en düşük ortalamayı “Öğrenmenin Çabaya Bağlı Olduğuna İnanç” alt boyutunda elde ettikleri görülmüştür. Ölçekler ile ölçek alt boyut puanlarında cinsiyet, sınıf, mezun olunan ortaöğretim kurumu ve öğretim durumu değişkenleri açısından anlamlı bir farklılaşma gözlenmemiştir. Araştırmada, epistemolojik inanç alt boyutları ile akademik erteleme olgusu arasında negatif yönde, zayıf fakat anlamlı ilişkiler bulgulanmıştır. Bu sonuç, epistemolojik inançlarda güçlenme arttıkça akademik erteleme eğiliminin azalabildiği şeklinde yorumlanmıştır. Eğitim sürecinde, öğrencilerin öğrenmeye dönük kişisel ilgi ve çabaları geliştirilirse akademik erteleme eğilimleri azalabilir. (shrink)

Araştırma, ilahiyat fakültesi hazırlık sınıfı öğrencilerinin Arapça dersine dair görüş ve tutumlarını değerlendirmektedir. Değerlendirme sonucunda Arapça öğretiminin daha verimli olması için çözüm önerileri sunmayı ve bu suretle ilahiyat fakültelerinde Arapça öğretiminin kalitesinin iyi yönde arttırılmasına katkı sunmayı amaçlamaktadır. Araştırmanın önemi, Arapça öğrenimini daha etkili kılmak için öğrencilerin düşüncelerinden hareketle çözüm üretmesidir. Örneklem olarak Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Hazırlık Sınıfı öğrencileri seçilmiştir. Araştırma verilerini toplamak için Aydoslu tarafından geliştirilen “İngilizce Dersine Yönelik Tutum Ölçeği” Arapçaya uyarlanarak kullanılmıştır. Araştırmanın bağımsız (...) değişkenleri cinsiyet, öğretim türü, mezun olunan lise türü ve Arapçaya ayrılan zamandır. 2018-2019 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılında 166 öğrenci-nin katılımıyla toplanan veriler SPSS yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulardan hazırlık öğrencilerinin çoğunun Arapça dersine yönelik olumsuz tutumlara sahip olmadığı ancak Arapçayı zor bir dil olarak gördükleri anlaşılmaktadır. (shrink)

Gayretimin bir kısmı bilim dünyasına hizmet, ama diğer çok mühim bir gayesi ise; koskoca bir İslam aleminin yitirmiş olduğu kendine hürmeti, güveni ve insanlık tarihindeki yerini hatırlatmak, kaybettiklerini inşa etmek içindir. Prof. Dr. Fuat Sezgin Prof. Dr. Fuat Sezgin anısına ithaf ettiğimiz Felsefe ve Din Bilimleri Özel Sayımıza hoşgeldiniz. Prof. Dr. Fuat Sezgin, 24 Ekim 1924 tarihinde Bitlis’te dünyaya gelen Fuat Sezgin, il-kokulu Doğubayazıt’ta, ortaokul ve liseyi ise Erzurum’da bitirdikten sonra 1943 yılında İstanbul’a geldi. İstanbul Üniversitesi şarkiyat (Doğu bilimi) Araştırmaları (...) Enstitüsü’nde ünlü Alman şarkiyatçı Prof. Dr. Hellmut Ritter’in (1892-1971) öğrencisi olan Sezgin, Ritter’in tavsiyesi üzerine İslâm bilimlerine yöneldi. 1951’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakülte-si’den mezun olduktan sonra Arap Dili ve Edebiyatı alanında “Buhârî’nin Kaynakları Hakkın-da Araştırmalar” başlıklı teziyle doktorasını tamamladı. Bu çalışmasıyla, hadis kaynağı olarak İslâm kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhârî’nin sözlü kaynaklar yerine yazılı kaynaklara dayandığı tezini ortaya attı. Doçent unvanını 1954 yılında alan Sezgin, 1960 askeri darbesinin ardından üniversi-telerden uzaklaştırılan 147 akademisyen arasında kendi adının da bulunması üzerine 1961’de Türkiye’den ayrıldı ve çalışmalarına Goethe Üniversitesi’nde (Frankfurt) devam etti. Câbir bin Hayyân hakkında hazırladığı ikinci tezini 1965’te Goethe Üniversitesi Doğa Bilimleri tarihi Enstitüsü’ne sunan ve bir yıl sonra profesörlüğe yükseltilen Sezgin, aynı yıl kendisi gibi şarkiyatçı olan Ursula Sezgin ile Evlendi. Alanında şimdiye kadar yazılan en kapsamlı eser kabul edilen Geshichte des arabisc-hen Schrifttums (Arapça Yazma Eserler Literatürü Tarihi) başlıklı kapsamlı eserinin ilk cildini 1967’de yayımlayan Sezgin, 1978’de Kral Faysal İslâmi İlimler Ödülü’ne lâyık görüldü. Bu ödül nedeniyle kendisine takdim edilen maddi desteği değerlendirerek 1982’de Goethe Üniversitesi Arap-İslâm Bilimleri Tarihi Enstitrüsü’nü, ertesi yıl ise bu enstitü bünyesinde, tarih boyunca Müslüman bilim insanlarının icat ettiği 800’den fazla bilimsel alet ve düzene-ğinin modellerinin sergilendiği İslam Bilim ve teknoloji Müzesi’ni kurdu. Bu müzenin bir benzerini 2008 yılında istanbul’da kuran Sezgin, 2010 yılında Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı’nın kuruluşuna öncülük etti. Kahire Arap Dili Akademisi, Şam Arap Dili Akademisi, Fas Rabat Kraliyet Akademisi, Bağdat Arap Dili Akademisi, Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyeliği de dâhil olmak üzere çok sayıda ödül ve nişana layık görülen Sezgin’e; Erciyes Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanları verildi. Frankfurt am Main Goethe Plaketi, Almanya Üstün Hizmet Madalyası, İran İslâmi Bilimler Kitap Ödülü ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü ile taltif edildi. Prof. Sezgin’in öncülüğünde kurulan İstanbul İslâm Bilim ve teknoloji tarihi Müzesi, Kültür ve Turizm bakanlığı 2016 özel Ödülü’ne lâyık görüldü. Arapça, Süryanice, İbranice, Latince ve Almanca başta olmak üzere 27 dil bilen Prof. Dr. Fuat Sezgin, 30 Haziran 2018’de İstanbul’da vefat etti ve Gülhane Parkı’ndaki İstanbul İslâm Bilim ve teknoloji tarihi Müzesi’nin bahçesine defnedildi. Vefatının ardından, 2018/6 sayılı Cumhurbaşkanlığı genelgesi ile 2019 yılı “Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” olarak ilân edildi. Cumhurbaşkanlığı genelgesinde "İslam kültür ve medeniyetinin daha iyi anlaşılmasını sağlamak ve onu yeni nesillere en doğru şekilde aktarmak amacıyla yapılacak söz konusu çalışmalara ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca her türlü destek ve katkının sağlanması hususunda gereğini rica ederim." İfadelerine yer verilerek Fuat Sezgin’in ülke sathında anlatılması ve düşüncelerinin anlaşılması için çeşitli faaliyetlerin yürütülmesi istenmişti. Koordinasyon Merkezi olarak da Kırıkkale Üniversitesi seçildi Dünyanın önde gelen bilim tarihçilerinden olan, İslam Bilim Tarihi alanındaki çalışmaları bulunan Prof. Dr. Fuat Sezgin’i gelecek nesillere tanıtmak, fikirlerini anlatmak amacıyla Sivas Cumhuriyet Üniversitesi tarafından da birçok faaliyet yapıldı. Dünyanın önde gelen bilim tarihçilerinden Prof. Dr. Fuat Sezgin’e, İslam Bilim Tarihi alanındaki çalışmalarından dolayı Üniversitemiz tarafından “Fahri Bilim Doktoru” unvanı verildi. Prof. Dr. Sezgin’e fahri bilim doktoru unvanı verilmesi dolayısıyla Üniversitemiz Kül-tür Merkezi’nde düzenlenen tören İstiklal Marşımızın okunması ve saygı duruşuyla başladı. Programa Rektörümüz Prof. Dr. Alim Yıldız, Sivas Belediye Başkan Yardımcısı Ah-met Özaydın, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Uzun, öğretim elemanları ve öğrenciler katıldı. Rektörümüz Prof. Dr. Alim Yıldız yaptığı açış konuşmasında, "İnsanlara İslam bilimlerinin gerçeğini tanıtmak, benlik duygularını olumsuz etkileyen yanlış yargılardan onları kurtarmak ve ferdin ehemmiyetine olan inancı kazandırmak amacıyla İslam Bilimi Tarihi araştırmalarına adanmış bir ömürdür Prof. Dr. Fuat Sezgin Hocamız. Öyle büyük bir otoritedir ki onu anmadan, onun hazırladığı eserlere bakmadan, bilim tarihiyle, İslam tarihiyle ilgili ortaya bir şeyler sunabilmek çok zordur. Bilim tarihinin en çalışkan, en birikimli bilim insanlarından biridir. İslam tarihine, İslam düşüncesine, İslami eserlere ve bilim dünyasına vermiş olduğu katkılarıyla bir medeniyet kâşifi, eşi bulunmaz bir değer ve ‘darbeler neden kötüdür’ sorusunun mücessem cevabıdır Prof. Dr. Sezgin. Bizim medeniyet ve kültürümüzde kültür, sanat ve beşerin, Yaratıcının her eserinde müşahede ettiği güzellikleri, çeşitli yol ve yöntemlerle ortaya koymasının vasıtasıdır. Bilgiyi hikmetle taçlandırıp irfana ulaştırmadıkça hiçbir şeyi yerli yerine oturtamayız." dedi. Konuşmanın ardından Rektör Yıldız, 93 yaşındaki Prof. Dr. Fuat Sezgin’e cübbe giydirdi. Daha sonra Sezgin katılımcılara ‘Arap İslam Tarihinden Bazı İzlenimler’ konulu ders verdi. Prof. Dr. Fuat Sezgin, “İnsanların bilgi tarihi ile ilgili verileri yazılı olarak kaydetme gayreti, politik tarihe olana nispetle tesadüflere ve keyfi değerlendirmelere göre çok geri zamanlarda oldu. İslam bilim tarihi yüksek ve kaliteli görüşleri yansıtır. Bunları burada sunamayacağım. Birçoğunu Arap-İslam tarihi adlı kitabımın bugüne kadar çıkmış olan 17. cildinde kaydetmeye çalıştım. Onu İstanbul’da Gülhane Parkı’nda İslam Tarihi Araştırmaları Vakfı yayınları arasında bulabilirsiniz.” dedi. Prof. Dr. Sezgin “Bilimler tarihinin verilerini değerlendirmekte, yaşanılan zamanın etüt şartını gözden kaçırılmasının esas olması gerektiğini anladım ve henüz kitabımı yazma-ya başlamadan rastladığım Fransız Coğrafya tarihçisi Joseph Toussaint Renaud (1795-1867)’un şu sözleri beni çok etkilemişti. “Tesadüf teknik ve sanatın ilerlemesinde çok büyük bir rol oynamaz. İnsanlar buluşlarında devamlı bir şekilde birden bir sıçrayışla değil, adım adım hareket eder. Her zaman aynı hızda değil, fakat devamlı olarak insan icat etmez. Olanı ilerletir.” ifadelerine yer verdi. Konuşmasının sonunda Prof. Dr. Sezgin, “Benim 65 yıldır yaymaya çalıştığım Arap İslam bilimleri tarihi hemen hemen her gün beni hayata bağladı. İslam dünyasında büyük bir hızla ilerleyen bilimler MS. 8. yüzyıldan itibaren Fransa ve İngiltere’ye diğer taraftan 10 ve 11. yüzyıldan itibaren Sicilya’ya ve İtalya’ya 9. yüzyıldan itibaren Bizans’a ulaştılar. Avrupa-lılar teknik bilimleri diğer bilimlere nazaran daha kolay anlıyor ve alabiliyorlardı. Bu anlam-da onlar 16. yüzyılda bazı yönlerde Müslümanlara ulaşmaya hatta onları geçmeye başladılar.” ifadelerini kullandı. Programın sonunda Rektörümüz ve Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Duman, Prof. Dr. Fuat Sezgin’e tezhipli bir tablo hediye ettiler. 2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı kapsamında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Merkezî Kütüphanesi’ne Prof. Dr. Fuat Sezgin’in ismi verildi. Ayrıca Üniversitemiz Rektörlüğü tarafından düzenlenen 5’inci Hazan Şiir Dinletisi Sezgin anısına ithaf edilmiştir. 2019 yılının Haziran ayı içerisinde ise Üniversitemiz Rektörlüğü öncülüğünde ve İlahiyat Fakültesi Dekanlığınca ile Sivas Merkez Ulu Cami’de merhum Prof. Dr. Sezgin için Kur’an-ı Kerim tilaveti ve Mevlid-i Şerif programı gerçekleştirilmiştir. Son olarak üniversitemiz rektörlüğü tarafından desteklenen ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından yayımlanan Cumhuriyet İlahiyat Dergisi’nin 23. Cilt 3. Sayısı (Felsefe ve Din Bilimleri Özel Sayısı) Prof. Dr. Fuat Sezgin anısına ithaf edilmiştir. Felsefe ve Din Bilimleri alanından birçok güncel ve ilgi çekici araştırmayı bir araya getirdiğimiz sayımızı sizlere sunmaktan heyecan ve mutluluk duyuyoruz. Bize emanet edi-len değerli çalışmaları uluslararası alana taşımak için geniş bir ekiple tüm gayretimizi gösterdiğimizi ifade etmek isteriz. Yeni sayımızda başta makale sahibi değerli bilim insanlarımıza, yayın, danışma ve hakem kurullarımıza, Rektörlüğümüz Basımevi personeline ve özellikle dergimizin yayın aşamasında yadsınmaz emekleri olan alan editörlerimiz Dr. Öğr. Üyesi Adem Çiftçi, Arş. Dr. Öğr. Üyesi Gör. Fatma Kurttekin, Arş. Gör. Maruf Çakır, Arş. Gör. Alper Ay, Arş. Gör. Esma Güneş, Gör. Bayram Ünce, Arş. Gör. Sena Kaplan, Arş. Gör. Gülistan Aktaş,Arş. Gör. Hamit Demir Arş. Gör. Merve Yetim, Arş. Gör. Rukiye Göğen, Arş. Gör. Ömer Faruk Özbek, Arş. Gör. Salime Bera Kemikli, Arş. Gör. Naim Yaman, Arş. Gör. Sema Tombul, Arş. Gör. Nurgül Akdoğan, Arş. Gör. Ayşe Mine Akar, Arş. Gör. İlknur Bahadır ile Arapça dil editörü Prof. Dr. Ömer Faruk Yavuz ve İngilizce dil kontrolü sorumluluğunu üstlenen alan editörlerimiz Dr. Miyase Yavuz Altıntaş, Uzm. Zeynep Yücedoğru, Dr. Öğr. Üyesi Zuhal Ağılkaya Şahin, Dr. Metin Güven ve Dr. Kenan Tekin’e teşekkür ederiz. Dergimizin 23. Cilt 2. ve 3. Sayı (Özel Sayı)’larından itibaren Yazı İşleri Müdürü olarak Dr. Ahmet Çelik’in görevlendirildiğini bildirir kendisine yeni görevinde başarılar dileriz. Önceki sayılarımızda dergimizin Yazı İşleri Müdürlüğünü ifa eden Doç. Dr. Ali Yılmaz’a teşekkürlerimizi sunarız. 15 Haziran 2020’de yayınlanacak bir sonraki sayımız için makale kabul tarihlerinin yayın kurulumuz tarafından 1 Ocak- 15 Mart olarak değiştirildiğini hatırlatır çalışmalarınız-da kolaylıklar dileriz. (shrink)

Erdem, ahlaki değerlere uygun olarak yaşamayı ve hareket etmeyi ifade eden, doğru ve etik davranışları içeren bir kavramdır. Erdem eğilimleri, bireyin kişisel gelişimini desteklerken aynı zamanda toplumda barışı sağlaması, toplumsal uyumun, güven ve refahın sürdürülmesine katkıda bulunması bakımından önemlidir. Bu makalenin amacı, ilahiyat eğitimi ile erdem eğilimleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak; cinsiyet, akademik başarı algısı, hayatının çoğunu geçirdiği yerleşim yeri ve mezun olunan lise türü değişkenleri açısından ilahiyat fakültesi öğrencilerinin erdem eğilimleri arasındaki ilişkinin önemli olup-olmadığını nicel olarak araştırmaktır. Araştırmanın evrenini, (...) 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Bayburt Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde öğrenim gören 1270 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmaya evreni oluşturan öğrencilerden tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen 240 ilahiyat fakültesi öğrencisi katılmıştır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen Bireysel Bilgi Anketi ile İbrahim Demirci ve Halil Ekşi tarafından geliştirilmiş olan Kişisel Erdemler Ölçeği ile 2024 Mart ayında yüz yüze toplanmıştır. Verilerin istatistiksel işlemleri ise SPSS programı kullanılarak yapılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, cinsiyet, akademik başarı algısı ve hayatının çoğunu geçirdiği yerleşim yeri değişkenleri açısından ilahiyat fakültesi öğrencilerinin erdem eğilimleri arasında önemli bir ilişki olduğu ortaya çıkmasına karşılık; mezun olunan lise türü açısından önemli bir ilişki olmadığı sonucuna varılmıştır. İlahiyat literatüründe teorik olarak inceleme konusu yapılan “Erdem” kavramı ile ilgili, nicel yöntemler ile daha önce yapılmış herhangi bir araştırma yoktur. Alana orijinal katkısı bakımından bu makale, İlahiyat literatüründe Din Eğitimi Bilimi yaklaşımıyla “Erdem” kavramının nicel yöntem ile incelendiği yayınlanmış ilk çalışmadır. (shrink)

Türkiye’de yüksek din öğretimi kurumları üzerine, kendi kadim tarihî akışına eşlik eden çok sayıda akademik çalışmanın gerçekleştirilmiş olduğu bilinen bir vakıadır. Bu çalışmalarda yüksek din öğretimi kurumları; amaçları, programları, istihdam alanları ve sorunları başta olmak üzere akademisyenler tarafından farklı yönleriyle ele alınmıştır. Bu makalede, akademisyenlerin ortaya koyduğu görüşlerden farklı olarak, ilahiyat fakültesinin hedef kitlesi olan öğrencilerin fakülte programına ilişkin algılarını metaforlar yoluyla incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Trabzon Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde 2018-2019 akademik yılında 4. sınıfı tamamlama aşamasında bulunan 73 (...) öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan “İlahiyat Fakültesi Programına İlişkin Metaforik Algı Formu” kullanılmış, çözümlenmesinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Geçerli kabul edilen 65 formdaki metaforlar, ortak özellikleri bakımından yedi kategoride sınıflandırılmıştır. Yüzde ağırlığına göre katılımcıların en büyük oranının ilahiyat fakültesi programına ilişkin algılarının programın işlevselliği (%29,23) ile içerik ve kapsamının genişliği/derinliği (%23,08) yönünde olduğu tespit edilmiştir. Bulgular bölümünde, her kategori kapsamındaki algı, arka planındaki nedenlerle birlikte katılımcı ifadeleri eşliğinde incelenmiştir. (shrink)

Welcome to the 23rd volume 2nd issue of Cumhuriyet Theology Journal which left behind 22 years of academic publication journey. It is important to carry out valuable scientific studies in academic life as well as to reach a wide audience. Our journal has achieved great progress in both national and interna-tional academic publication. Today, almost all scientific knowledge can be reached through online access. The researchs in the field of religious studies in Turkey deserves to reach all the world beyond (...) the boundaries of the libraries. Cumhuriyet Theology Journal has gained a very rapid acceleration in the last five years by meeting the international publication criteria with its format and publication principles and has managed to attract the attention of the scientific world. The Isnad Citation Style developed within our journal and workshops con-ducted under the leadership of our journal are examples of the Theology Field Journals. We are pleased to announce two important news in this issue. The first is that the 2nd Edition of the Isnad Citation System is available to you, and the second is the addition of the Arabic language option to our journal. In 23rd volume 2nd issue two Arabic articles were published for the first time. Our journal now has been indexed by various international indexes: TURKISH NATIONAL DATABASE Social Sciences and Humanities Database (Accept-ed: 13/11/2015) The European Reference Index for the Humanities and the Social Sciences (Accepted: 25/03/2016) ATLA RDB©: ATLA Religion Database© (Indexing and Abstracting Start: 20/05/2016) BROWZINE Academic Journal Collections (Accepted: 07/07/2016) J-GATE: E-Journal Gateway (Accepted: 07/07/2016) ROAD: Directory Of Open Access Scholarly Resources (Accepted: 24/08/2016) DOAJ: Directory of Open Access Journals (Accepted: 02/09/2016) MLA International Bibliography (Indexing and Abstracting Start: 14/06/2016) CEEOL: Central and Eastern European Online Library (Accepted: 06/10/2016) EBSCO Humanities International Index (Indexing and Abstracting Start: 07/01/2016) EBSCO Humanities Source Ultimate Database (Indexing and Abstracting Start: 07/01/2016) PHILPAPERS: Bibliography of Philosophy (Accepted: 01/01/2016) ROOT INDEXING: Journal Abstracting and Indexing (Accepted: 12/02/2017) ESCI: Emerging Sources Citation Index (Indexing and Abstracting Start: 01/01/2016) ProQuest Central (Accepted: 15/01/2017, 21/1) ProQuest Turkey Database (Accepted: 15/01/2017, 21/1) Index Islamicus (Indexing and Abstracting Start: 13/12/2017) Scopus (S.Date: 01/01/2016; Accepted: 23/01/2018) Moreover, we have also announced the preliminary review form and the review form for the blind review process. We examine Turkish and English titles, summaries, and keywords to make sure that they correspond to the field’s terminology. Furthermore, we require proper nouns and concepts/terms to be written in the reference style of TDV Ency-clopaedia of Islam. We also particularly require for the articles to use the Isnad Citation Style. To improve the academic quality of the journal, we have also checked the article up for plagiarism. The articles that are marked with a result above %15 are returned to the authors with a plagiarism report. It might be right to note here that we have been getting more attention from scholar-ly world day by day with our mission and standards. The journal has received 73 articles between July 1- Sptember 15, 2019 from the academic world. All articles went through the pre-review process to check the referencing and transliteration style before testing them using a plagiarism checker. We then have forwarded the articles that successfully passed the plagiarism check to our reviewers. Following this process, we have been able to offer to you 40 articles, a bookreview and a symposium review at two our issues. We are delighted to offer you the various ranges of themes and topics with this new issue. We sincerely thank the contributors for their submission, the editorial and review board, and particularly to the assistant editors, Dr. Adem Çiftci, Dr. Fatma Kurttekin, Res. Asst. Maruf Cakır, Res. Asst. Alper Ay, Res. Asst. Esma Güneş, Res. Asst. Bayram Ün-ce, Res. Asst. Sena Kaplan, Res. Asst. Gülistan Aktaş, Res. Asst. Hamit Demir Res. Asst. Merve Yetim, Res. Asst. Rukiye Göğen, Res. Asst. Ömer Faruk Özbek, Res. Asst. Salime Bera Kemikli, Res. Asst. Naim Yaman, Res. Asst. Sema Tombul, Res. Asst. Nurgül Akdoğan, Res. Asst. Ayşe Mine Akar, Res. Asst. İlknur Bahadır and the editors of the language review-process Prof. Dr. Ömer Faruk Yavuz, Dr. Miyase Yavuz Altıntaş, Zeynep Yucedoğru, Dr. Zuhal Ağılkaya Şahin, Dr. Metin Güven and Dr. Kenan Tekin. For the next issue, which will be published on June 15, 2020 we announce the ac-ceptance of the articles from Jenuary 1 to March 15 by our editorial board. We wish you convenience in your studies. (shrink)

Bu çalışma, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin dinî eğilimlerini belirlemeye odaklanmaktadır. Çalışmada öğrencilerin dinî eğilimleri tasavvufî, modernist, siyasal ve selefi din anlayışları olmak üzere dört kategori açısından ele alındı. Nicel bir yöntemle yürütülmüş olan bu çalışmada betimsel tarama modeli ve karşılaştırmalı ilişkisel model kullanılmıştır. Bu çerçevede öğrencilerin ilgi duydukları İslâm anlayışları; cinsiyet, aile gelir düzeyi, mezun olunan lise türü, sınıf, İlahiyat Fakültelerinde eğitimin karma ya da tek cinsiyete dayalı mı olması gerektiği ve öğrencilerin İlahiyat Fakültelerindeki (...) ders gruplarından hangilerine yakınlık duydukları gibi farklı değişkenler üzerinden ölçülmeye çalışıldı. Araştırmanın evreni 2020-2021 eğitim - öğretim yılında İlahiyat Fakültesinde okuyan Hazırlık Sınıfı dışındaki 979 öğrenciyi kapsamaktadır. Örneklem grubu ise farklı sınıflardan ankete cevap veren 441 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada bilgi toplama kaynağı olarak, kişisel bilgi formu ve 15 maddelik “İslâm Anlayışı Ölçeği” kullanıldı. Araştırma sonucunda Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin İslâm anlayışlarında tasavvufî İslam anlayışı yönünde bir eğilimin öne çıktığı görüldü. (shrink)

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarım (ÖTMT) dersi ülkemizde yüksek din öğretimi kurumlarında verilen pedagojik formasyon dersleri arasında yer almıştır. Bu dersin amaçlarından biri öğretim teknolojilerinin din öğretimine entegrasyonu konusunda Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi öğretmen adaylarına deneyim kazandırmaktır. ÖTMT dersinin diğer amacı ise yine söz konusu öğretmen adaylarına din öğretimi materyalleri tasarlama, geliştirme ve uygulama becerisi kazandırmaktır. Bu amaçla ilgili dersin teorik kısmında öğretim teknolojileri ve materyal tasarımına ilişkin kuramsal bilgiler verilmektedir. İlgili dersin uygulama kısmında ise kavram ağı, anlam (...) çözümleme tablosu, akış çizgesi, dönen diyagram, sistemler kavram haritası, kavram karikatürü, broşür, afiş ve bulmaca gibi materyaller geliştirilmektedir. Mezuniyetleri sonrası Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı örgün eğitim kurumlarında Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni olarak görev alabilecek İlahiyat/İslami İlimler Fakültesi öğrencilerinin söz konusu dersleri etkili, verimli ve öğrenci merkezli işleyebilmeleri için öğretim teknolojilerini kullanabilmeleri ve materyal tasarlayabilmeleri önem arz etmektedir. Bu bağlamda araştırmada, İlahiyat/İslami İlimler Fakültesi öğrencilerinin ÖTMT dersi öğretimine yönelik duyuşsal farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için İlahiyat/İslami İlimler Fakültesi öğrencilerinin ÖTMT dersi öğretimine yönelik alma, tepkide bulunma, değer verme, örgütleme ve kişilik haline getirme gibi boyutlar üzerinden öğrencilerin duyuşsal farkındalık düzeyleri incelenmiştir. İlahiyat/İslami İlimler Fakültesi öğrencilerinin söz konusu derse yönelik “Duyuşsal Farkındalık Düzeyi”nin daha önce ölçülmemiş olması araştırmayı önemli kılan bir neden olarak ortaya çıkmaktadır. Çalışmanın örneklemini Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi ve Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde 2021-2022 Akademik yılı güz döneminde 3 ve 4. sınıfta öğretime devam eden toplam 371 öğrenci oluşturmuştur. (shrink)

Kadim bir dil olan Arapça, İslamiyet’in gelişiyle birlikte kutsal bir kitap olan Kur’an-ı Kerim’in dili olmuş, günümüze kadar varlığını ve önemini korumuştur. Anadili Arapça olmayanlara bu dilin öğretilmesi için farklı coğrafya ve farklı dönemlerde medreselerde veya devletin resmi eğitim kurumlarında Arapça dersleri verilmiştir. Verilen Arapça eğitimlerinde nahiv ve sarf temelli bir eğitim uygulanmıştır. Gramere dayalı bu dil eğitimi İlahiyat veya İslami İlimler fakültelerinde verilen eğitimlerle daha ileri bir seviyeye taşınmaya çalışılmıştır. İlahiyat veya İslami İlimler fakültelerinde verilen Arapça eğitimleri (...) temelde dört beceriyi kazandırma odaklı hazırlanmıştır. Ancak gramer odaklı verilmeye çalışılan Arapça eğitimlerinde hedeflenen başarı elde edilememektedir. Bu araştırmanın konusu, İlahiyat veya İslami İlimler fakültelerinde okutulan Arapça hazırlık eğitiminin değerlendirilmesi ve bu eğitimin kalitesinin arttırılması için yapılması gerekenlerdir. Bu doğrultuda bu çalışmada Bitlis Eren Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi %30 Zorunlu Arapça Hazırlık Sınıflarının 2018-2019 Eğitim ve Öğretim Yılında aldıkları Arapça eğitimi model alınmıştır. Hazırlık Sınıflarında Arapça eğitimi alan 90 öğrenciye 33 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Anket sonuçları değerlendirilmiş ve verilen Arapça eğitiminin kalitesi ortaya konulmuştur. Elde edilen sonuçlardan hareketle, verilen eğitimde eksik ve hatalı durumlar tespit edilerek, eğitimin daha kaliteli bir düzeye ulaştırılması için önerilerde bulunulmuştur. Giriş bölümünde İlahiyat veya İslami İlimler fakültelerindeki Arapça eğitimi hakkında bilgiler verilmiştir. Sonrasında çalışmanın amacı, önemi, sınırlılıkları, problemi ve örneklem ortaya konulmuştur. Fakültede uygulanan Arapça hazırlık eğitimi hakkında bilgiler verilmiş ve uygulanan anket çalışmaya eklenmiştir. Son olarak bulgular ve yorumlar verilerek çalışma sonuç ve öneriler ile sonlandırılmıştır. (shrink)

İslam düşüncesinin dini bilginin imkânı, ortaya koyulması gibi konuları içeren epistemolojik arka planı üzerindeki tartışmalar İslam Felsefesi ve teolojisinin konuları olmaya devam etmektedir. Bu bilimsel tartışma ve öğretilerin ve hayata yansıyarak gelenek halini almış biçimlerinin Müslümanların günlük hayatlarındaki tezahürleri de izlenebilmektedir. Çağdaş İslam düşüncesinde Beyani, İrfani ve Burhani olarak nitelendirilebilecek İslam bilgi anlayışları ve bunlara dayalı yaşam biçimleri gözlenebilmektedir. Hatta bunlar arasında çekişme ve çatışmalar ve bunların dini, siyasi ve eğitsel hayatlara yansımaları olabilmektedir. İlahiyat fakülteleri İslam düşünce geleneğinin teorik (...) ve pratik olarak öğrenildiği, tartışıldığı ve yaşandığı eğitim ortamlarıdır. Bu nedenle ilahiyat eğitimi alan kişilerin bu tartışmalardan haberdar olması beklenmektedir. Ve bu alt yapı ile de dini bilgiye bakışları, dini bilginin imkânı ve ona ulaşma yollarına dair çıkarımlarının ne olduğu sorusu zihinleri meşgul eden bir sorudur. Bu çalışmada, İlahiyat fakültesi öğrencilerinin dini bilgiye bakış açıları nitel araştırma yönteminin odak grup görüşmesi yoluyla tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgulara göre günümüz ilahiyat fakültesi öğrencilerinin tarihsel süreçte ortaya çıkan İslam bilgi yaklaşım ve tartışmalarının farklı dönemlerini yansıtan nitelikte görüşler ortaya koydukları anlaşılmaktadır. Ancak bu görüşler ağırlıklı olarak çağdaş İslam düşüncesi birikiminde yoğunlaşmaktadır. (shrink)

The main purpose of the article is to examine the experiences of students regarding the effect of theological education on their religiosity. The working group consisting of students continuing their education at Akdeniz University Theology Faculty was determined by using criterion sampling. The first criterion was determined as having studied the "Religious Education" course. The second criterion is that the participants were selected from the 3rd and 4th grade students, based on the assumption that they should have studied enough to (...) enable them to make an assessment about theology education. The total number of participants is 54, including 32 girls and 22 boys. The obtained data were analyzed with the descriptive analysis technique. As a result of the analysis of the data, the experiences of the participants regarding the effect of the theology education they studied on their religiosity were collected under three themes. These; those who think that theological education positively affects their religiosity, those who think that theological education negatively affects their religiosity, and those who think that theological education has no purpose related to religiosity. (shrink)

Değerlendirmeye konu olan Siyasi İlahiyat: Liberalizmin Teolojik Kökenleri isimli eser, teoloji, felsefe ve siyaset bilimi literatürüne katkı sağlayan bir çalışmadır. Literatürde liberalizm ve liberalizm ile bağlantılı olarak kapitalizm, Max Weber ve Karl Marx’ın argümanlarıyla açıklanmaktadır. Weber, liberalizmi dini bir açıyla ele alıp Protestanlıkla ilişkilendirmesine karşılık Marx, esas olarak kapitalizmi ve dolaylı olarak ise liberalizmi üretim ilişkileriyle açıklamaktadır. Bu eseriyle Kurun, Weberyan bir tutum benimseyerek liberalizmin teolojiden türediğini ortaya koymaya çalışmaktadır. Ancak Kurun, liberalizmi sadece Hıristiyanlığın içerisinde doğan bir doktrin olarak (...) ele almaktadır. Bu bakımdan olsa gerek Kurun, 1500 ile 1750 yılları arasında Hristiyanlıktaki dönüşüme göre liberalizmi açıklamaktadır. Kurun’un birbirinden bağımsız gibi görünen ve genellikle seküler teorilerle ele alınan anayasacılık, toplum sözleşmesi, federalizm, modern demokrasi gibi kavramları dini bir açıdan ele alıp açıklaması oldukça dikkat çekicidir. (shrink)

This study has been carried out to reveal the relationship between academic motivation and psychological well-being, and demographic variables and some independent variables. The academic motivation of an individual is possible through the development of internal resources such as selfconfidence, self-acceptance, purposefulness, competence and autonomy. Because these resources are also the basic dynamics of psychological well-being, it gives rise to thought that there is a relationship between academic motivation and psychological well-being –which constitutes the basic hypothesis of the study. The (...) sample of the research consisted of 276 students selected through random sampling method among students studying in Faculty of Theology in Karabük University and Atatürk University. “Academic Motivation Scale” and “The Psychological well-being Scale” are applied to the sample group with a mean age of 22. According to findings of the research in which questionnaire has been used in accordance with the relational screening method, it is seen that academic motivation and psychological well-being levels of the sample group are above the average. Also, there has been found a positive significant relationship between academic motivation and psychological well-being correlated with some independent and demographic variables(r=.397). This correlation is statistically strong and is valid for all sub-dimensions of the psychological well-being scale except “autonomy”. When research results are evaluated collectively, it is seen that academic motivation is one of the important factors affecting psychological well-being for students. For this reason, it is expected that the precautions to be taken in order to increase the academic motivation of the students can make significant contributions to their psychological well-being. (shrink)

İslam'daki manevi hayatın ve ahlaki değerlerin ismi olan tasavvuf, İslam düşünce tarihinde önemli bir yere sahiptir. Yerel ve evrensel birçok unsuru içinde barındıran bu akım, dinin maneviyat boyutunu ön olanda tutar. İslam toplumu, ruhi ve manevi değerlerin birçoğunu tasavvufa ve onun kurumsal ifadesi olan tarikatlara borçlu olduğu görülmektedir. Tasavvufun en önemli özelliklerinde birisi, bireyin gündelik hayatının akışına müdahil olmasıdır. Dinin bireyin dünyasına nüfuzu anlamına gelen dindarlık ise bireyin günlük dünyasının duygusal yönlerinde Sufizmin etkisiyle güçlü değişiklikler meydana getirmektedir. Bununla beraber tasavvuf, (...) bireysel dinginliğin yanı sıra toplumsal alanda kendini gerçekleştiren bir maneviyat hareketi olma özelliği taşır. Bu çalışmanın amacı, kendini dindar olarak tanımlayan öğrencilerin dine tasavvufa, tarikatlara ve rabıta olgusuna bakışını sosyolojik olarak analiz etmektir. Bundan dolayı, kendini dindar olarak tanımlayan bireylerin tasavvuf, tarikat ve rabıta olgularına yaklaşımlarına odaklanılmıştır. Bu çalışmanın temel tezi hem tasavvufun bireyin hayatını değiştirdiği hem de bazı olumsuzluklarına rağmen dindar öğrencilerin tasavvufa olumlu yaklaştıklarıdır. Tasavvuf, bireyin dünyasında dinin derinleşmesine katkı sunmaktadır. Nitel verilere dayanarak yapılan, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde okuyan ve kendini dindar olarak tanımlayan öğrencilerle gerçekleştirilen mülakat verilerinin analizine dayanan bu makale, tasavvufun gündelik hayat içindeki varlığını tartışmayı amaçlamaktadır. İki ana bölümden oluşan bu makalenin ilk bölümünde toplumsal bir aktör olarak tasavvuf ile beraber gündelik hayatın sosyolojisine, ikinci bölümde de Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dördüncü sınıfta okuyan dindar öğrencilerle yapılan mülakat verilerine odaklanılmıştır. Sonuç bölümünde ise tasavvuf, tarikat, rabıta ile beraber tasavvufi yaşamın gündelik hayata etkisi değerlendirilmiştir. Sonuç olarak yerel ve evrensel unsurları içinde barındıran tasavvuf, hem dinin etkisini artırarak bireyin dindarlaşmasına hem de ahlaklı bir toplumun oluşmasına katkı sunmaktadır. Tasavvuf kökenli dini grupların bazı ritüellerine karşı çıkmakla beraber tasavvuf olgusuna olumlu yaklaşan öğrencilere göre tasavvufun bireyin gündelik hayatında sağlamış olduğu temel katkı, dinin pratik ve ritüel boyutunu da içeren ahlak alanındadır. Bundan dolayı tasavvuf, ahlaki eylemler üzerinden toplumsal ve bireysel hayata etki etmekte ve bireyin eylem dünyasını biçimlendirmektedir. Bu bağlamda öğrencilerin nazarında tasavvuf merkezli dini grupların etkili ve meşru olmalarının sebebi, ahlakın merkezde olduğu bir dinselliği görünür kılmalarıdır. Bunun yanı sıra hem eğitim-öğretim sistemi hem de İlahiyat fakültelerindeki eğitim, sadece öğretimi esas aldığı ve pratiği dışarıda bıraktığı için eleştirilmektedir. Bu bağlamda bilgi ile eylemi harmanlayan yeni bir eğitim anlayışına olan ihtiyacın varlığı ortaya çıkmıştır. (shrink)

Ülfet Görgülü, Fıkıhta Cenin Hukuku, M.Ü. İlahiyat fakültesi Vakfı Yayınları, 2018, 180 s.

Academic Writing Manual for Religious Studies - İlahiyat Alanı Makale Yazım Kılavuzu.

Dini içerikli obsesyon genellikle dindar bireylerde ortaya çıkan psikolojik bir rahatsızlıktır. Farklı dini yönelime sahip olan bireylerin; psikolojik rahatsızlıklardan farklı düzeylerde etkilendikleri de bilinmektedir. İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin dini yönelim biçimleri ile dini içerikli obsesyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi konu edinen bu makalede, bu ilişki cinsiyet, ekonomik durum ve mezun olunan lise türü gibi değişkenler üzerinden incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde öğrenim gören toplam 195 (92: Erkek, 103: Kadın) öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada, ‘Dini Yönelim Ölçeği’ ile (...) ‘Penn Dinsel Obsesyonlar Envanteri’ kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesi için frekans analizi, bağımsız örneklem t-test, tek yönlü varyans analizi ile Pearson korelasyon analizi uygulanmış ve SPSS 18 istatistik programı kullanılmıştır. Araştırmada; üniversite öğrencilerinin dışsal dini yönelim düzeyi ile dini içerikli obsesyon puanları arasında anlamlı yönde pozitif bir ilişki saptanmıştır. (shrink)

Das Spannungsfeld "Glaube und Vernunft" ist eine Kernfrage sowohl christlicher als auch muslimischer Theologie. Bereits in den Offenbarungsschriften selbst wird ansatzweise die Frage diskutiert, inwieweit die Vernunft eine eigenstandige Quelle der Gotteserkenntnis und eine kritische Instanz fur die Prufung der Glaubenswahrheiten ist. Beide Weltreligionen rezipieren von ihren Anfangen Werke und Gedanken der griechischen Philosophie. Umstritten bleibt die Reichweite der Vernunft in Glaubensfragen, besonders bei Themen wie Freiheit und Gehorsam, Allmacht Gottes und Wahrheitsanspruche anderer Religionen. In den gegenwartigen, weltanschaulich pluralen Diskursen (...) sowie im interreligiosen Gesprach eroffnet die Annahme der Vernunftigkeit der Offenbarung eine grundlegende Moglichkeit zur Verstandigung. (shrink)

Erken dönem Mu’tezile kelâmcılarından biri olan Ebû Ca’fer Muhammed b. Abdullah el-İskâfî, kelâm ilmi ile ilgili sahip olduğu bilgi birikimini kullanarak İslam inanç ilkelerini daha çok akli ilkelerle savunmuştur. Mu’tezilenin genel metoduna uygun olarak tevhid, zat sıfat ilişkisi, halku’l-Kur’an, adalet, hüsün ve kubuh gibi konuları teşbihten uzak tenzihi önceleyen bir bakış açısıyla açıklamaya çalışmıştır. Allah’ın varlığını akli olarak ispat etmek amacıyla âlemin bütün unsurlarıyla hâdis olduğunu savunmuştur. Ayrıca yaşadığı dönemde sosyal bir problem olan imâmet konusu ile ilgili daha faziletli imâm (...) varken faziletli olanın imâm olmasını meşru görerek Şia ile diğer Müslümanlar arasındaki bu sorunu çözmeye çalışmıştır. Makalede müellifin ilahiyat ve âlem ile ilgili görüşleri daha çok klasik kelâm kaynaklarından, imâmet ile ilgili düşünceleri ise müellifin eserlerinden faydalanılarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamız, İslam düşüncesinin teşekkül döneminde İslam inancını savunan kelâmcıların görüşlerini dönemin şartları gözetilerek tarafsız bir şekilde ortaya koymayı hedeflemektedir. Bilindiği gibi İslam kelâmının oluşumuna katkı sunan ilk dönem kelâmcılarının yazdığı eserlerin büyük bir kısmı günümüze ulaşmamıştır. İslam kelâmının hangi şartlarda oluştuğu ve şekillendiğinin doğru bir şekilde öğrenilmesi açısından erken dönem kelâmcılarının görüşlerinin bilinmesi önem arz etmektedir. (shrink)

Akademik yayın hayatının 20. yılına ulaşan Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, son yıllarda ulusal ve uluslararası akademik yayıncılık alanında önemli mesafeler kat etti. 15 Aralık 2016 tarihinde yayımladığımız 19. cilt 2. sayımızdan itibaren sağlanan ilerlemeleri, siz değerli okuyucularımızla paylaşmak istiyoruz. 1996 yılından itibaren Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi [Cumhuriyet University Journal of Faculty of Theology] adıyla yayınlanan dergimizin adının çok uzun olması ve atıf tespitinde yaşanan zorluklar sebebi ile Cumhuriyet ilahiyat dergisi [Cumhuriyet theology journal] olarak değiştirilmesi kararlaştırılmıştır. Dergimiz, 20. (...) cilt, 1. sayıdan itibaren bu adla yayın hayatına devam edecektir. Dergimiz, TÜBİTAK - ULAKBİM’in sunduğu elektronik dergi yönetim sistemi DergiPark Akademik’ın yeni versiyonunun güçlü açık erişim ve online akademik yayıncılık alt yapısını kullanabilmek amacıyla gerekli teknik çalışmaları tamamladı. Bu kapsamda 01 Haziran 2016 tarihi itibariyle yeni web sayfamız hizmete girdi. (shrink)

Bu araştırma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yüksek din eğitimi veren iki kurum olan Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ve Kıbrıs Sosyal Bilimler Üniversitesi Dini İlimler Fakültesi’nde okuyan öğrencilerin üniversiteye uyum ve algıladıkları stres durumlarını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Karma yöntemle yapılan araştırmada “Üniversite Yaşamına Uyum Ölçeği”, “Algılanan Stres Ölçeği” ve “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” kullanılmıştır. 2020 yılında 264 öğrenci ile yapılan araştırmanın sonuçlarına göre, öğrencilerin üniversite yaşamına yüksek düzeyde uyum sağladıkları ve stres algılarının düşük olduğu görülmüştür. Cinsiyet ve sınıf (...) değişkenlerinin uyum ve stres durumlarını etkilediği, kız öğrencilerin uyum puanlarının erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Birinci sınıf öğrencilerinin uyum düzeylerinin diğer sınıflardaki öğrencilere göre daha düşük olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin Türkiye’den geldikleri bölgelerin, mezun oldukları liselerin ve gelir düzeylerinin uyum ve stres düzeylerini etkilemediği belirlenmiştir. Nitel bölümde ise, öğretim elemanlarıyla kolay diyalog kurulabilmesinin, uyum sürecini kolaylaştıran önemli bir unsur olduğu belirlenmiştir. (shrink)

Anlam arayışı insanın hayata bakışını etkileyen önemli bir psikolojik ihtiyaçtır. Bu ihtiyaç çeşitli din, inanç, ideoloji ve dünya görüşleri ile kimi felsefi anlayışlar ekseninde yapılandırılabilmektedir. Modernleşme, kapitalizm, karmaşık kent hayatı vb. etkisiyle giderek yalnızlaşan, yabancılaşan ve geleneksel değerleri benimsemekte zorlanan insanların yeni anlam arayışlarına yöneldikleri görülmektedir. Bugün, moda akımlar haline gelen yeni çağ inançları farklı ilgilere mazhar olmakta, giderek daha fazla gündemi meşgul etmektedir. Büyük kitlesel nüfus hareketleri, bilim, teknoloji ve iletişim alanında yaşanan gelişmeler bu tür dönüşümleri hızlandırmış durumdadır. Yeni (...) çağ inançlarının popüler kültür, kitle iletişim araçları ve gelişimsel özellikler bağlamında gençler nezdinde ilgi gördüğü gerçeğinden hareketle bu araştırmada yüksek din öğretimi öğrencilerinde hayatın anlamı ve yeni çağ inançlarına eğilim konusu ele alınmıştır. Araştırmada, nicel araştırma tekniklerinden ilişkisel tarama modeli benimsenmiş ve Erciyes Üniversite İlahiyat Fakültesi öğrencilerinden uygun/kolayda örnekleme yöntemiyle seçilen katılımcılara Hayatım Anlam ve Amacı Ölçeği ile Yeni Çağ İnançları Ölçeği uygulanmıştır. Uygulama sonunda katılımcı öğrencilerin hayatın anlam ve amacından yüksek, yeni çağ inançlarından ise düşük puanlar almışlardır. Her iki ölçekten elde edilen puanlara cinsiyet değişkeni açısından bakıldığında anlamlı farklılaşmalara ulaşılmıştır. Gerek hayatın anlam ve amacı gerekse hayatın anlamsızlığı ve amaç yoksunluğu alt boyutlarında kadınlar erkeklerden daha yüksek ortalamalara sahiptir. Yeni çağ inançları bağlamında ise ölçeğin ruhçuluk ve psişik güçler ile yeni çağ inançları ölçeği toplam puanlarında erkek katılımcılar kadınlardan daha yüksek ortalamalar elde etmişlerdir. Her iki olgu arasında yapılan korelasyon analizinde, hayatın anlamı ile yeni çağ inançları arasında hafif düzeyde, zıt yönlü anlamlı bir ilişkinin olduğu saptanmıştır. (shrink)

İlahiyat Tetkikleri Dergisi 2024 yılı 62/1 sayısında yayımlanan “Uğurlu, Havva Sinem- Çalal, Ayşe. “1980 Sonrası Diyanetin Belleğinde Kalanlar: Din Eğitimi ve Hizmetleri Bağlamında Bir Anlatı Araştırması”. İlahiyat Tetkikleri Dergisi 62/1 (Aralık 2024), 66-85.” künyeli makalenin 31 ve 32 nolu dipnotlarındaki bilgilerde hata olduğu okur dönütüyle fark edilmiştir. Bu hata, DİB bünyesinde aynı dönemlerde görev yapan iki ayrı Ahmet Okutan isimli kişi bulunması nedeniyle oluşmuştur. Hataların düzeltilmiş halleri aşağıdaki gibidir. Yapılan düzenlemede bu kişiler arasındaki ayrımın netleşmesi için 23 nolu (...) dipnota da yeni bilgiler eklenmiştir. Bilimsel araştırma süreçlerinde karşılaşılması olası bu duruma ilişkin düzenlemeleri okuyucuyla paylaşmak isteriz. Sehven oluşmuş bu durum nedeniyle meydana gelebilecek yanlış anlaşılmalardan dolayı okuyuculara üzüntülerimizi ifade ediyoruz. (shrink)

İlahiyat Araştırmaları Dergisi'nde yayımlanan aşağıdaki makalelerde güncellemeler yapılmıştır. Bu bilginin eklenmesi yanlışlıkla unutulmuştur. * “Sigara İçme Arzusu ve Dindarlık İlişkisinde Genel Öz-Yeterliğin Aracı Rolünün İncelenmesi: Lise Öğrencileri Üzerine Nicel Bir Araştırma” (Journal of Ilahiyat Researches 59/1 (June 2023), 71-81. DOI: 10.5152/ilted.2023.23282). Yazarın tez bilgileri makaleye şu şekilde eklenmelidir. Bu makale, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde hazırlanan ‘Ergenlerde Sigara İçme Arzusu, ÖzYeterlik ve Dindarlık İlişkisi’ (İstanbul, 2021) başlıklı yüksek lisans tezi verilerinden üretilmiştir * “Dini Tutum, Psikolojik Dayanıklılık ve Depresyon İlişkisi: (...) Suriyeli Ergen Bireyler Üzerine Nicel Bir Araştırma” (Journal of Ilahiyat Researches 60/1 (December 2023), 36-49. DOI: 10.5152/ilted.2023.23380). Yazarın tez bilgileri makaleye şu şekilde eklenmelidir. Çalışma, Doç. Dr. Zeynep Sağır’ın danışmalığında Erhan Cengiz’in “Suriyeli Ergenlerin Depresyon Düzeyini Yordamada Psikolojik Sağlamlık ve Dini Tutum” başlıklı yüksek lisans tezinden üretilmiştir. * “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinde Hayatın Anlamı ve Yeni Çağ İnançları Üzerine Bir Araştırma” (Journal of Ilahiyat Researches 60/1 (December 2023), 82-96. DOI: 10.5152/ilted.2023.23423). Etik kurul bilgileri şu şekilde eklenmelidir. Bu calışma icin etik komite onayı Erciyes Universitesi’nden (Tarih: 25 Temmuz 2023, Sayı: 2023/270) alınmıştır. (shrink)

Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. İrfan Aycan’ın hazırlamış olduğu bu eser, İslâm tarihinin ilk hanedan devleti olan Emevilerin kurucusu Mu’âviye b. Ebû Süfyân’ın hayatı, şahsiyeti, idari ve siyasi yükselişini konu almıştır. Ayrıca İslâm yönetim anlayışına getirmiş olduğu saltanat sisteminin kritiğini yaparak, Mu’âviye’nin günümüze kadar süregelen tartışmalı kişiliğini kaynaklar eşliğinde değerlenirmiştir. Emeviler Mu’âviye’nin müesses İslâmi düzene ters olarak getirmiş olduğu veliahtlık sistemiyle doksan sene hüküm sürmüşlerdir. İktidarlarında ellerindeki devlet gücünü kaybetmemek için her yola başvurmuşlardır. Kerbelâ vakasında Hz. (...) Hüseyin’in ve diğer zamanlarda Hucr b. Adiy ve Zeyd b. Ali gibi şahsiyetlerin katledilmeleri kurmuş oldukları veliahtlık siteminin sonuçlarındandır. Zamanın olaylarının anlaşılması ve sağlıklı bir kritiğinin yapılabilmesi için Mu’âviye’nin hayatının öğrenilmesi gerekmektedir. Tanıtımını yapacağımız kitabın asıl amacının bu olduğunu söyleyebiliriz. (shrink)

Nowadays, it is frequently seen that theology education is criticized over secularism or piety concerns. In fact, it has recently been observed that those who have opposed the existence of the theology faculties within the university system for religious reasons have tried to make their voices heard on different platforms, especially on social media. The discussions conducted on different platforms mostly run without a scientific basis. The aim of this study is to determine the views of theology faculty students with (...) regard to the studying on campus and to contribute to the structure of the evaluations on higher religious education-university dilemma on a scientific basis. Metaphor technique was used for data collection. Data were collected in April 2019 using open-ended questions from 228 sophomore, junior, or senior students at Faculty of Theology in Zonguldak Bülent Ecevit University. Content analysis and chi-square technique were used in the data analysis. The research revealed that the majority of students (%73, 2) produced positive metaphors for studying theology on campus. Students mostly explain the positive experience of studying on campus through the possibility of growing up as a well-equipped theologian, recognizing real-life, and representing religion. It was also determined that the students who completed the associate degree and continued theology faculty highlighted the positive aspects of theology education on campus.Summary: While higher education throughout history has been undertaken by madrasas in the East and monastic schools in the West, it has been represented by the modern university in the last two centuries. The madrasas and monastic schools were religious institutions in terms of aims, epistemological and pedagogical understanding, institutional structures, and the lifestyle they produced. The aim of these institutions, which are subordinate to religious authority, was to educate the man on behalf of God while giving this education in accordance with the religion. The university, which replaces madrasas and monastic schools, was not different from the tradition of madrasas and monastic schools when it was first established. The first universities and colleges that were accepted as the ancestors of the well-established universities in the West were schools established for religious purposes. Indeed, many of the western universities established in the past for religious purposes continue their administrative and financial ties with the church. On the other hand, after enlightenment, education has ceased to be a business of religious institutions, and national states have established modern universities to train people suitable for their own needs. The modern university that is positivist and rationalist reveals information to educate people and to perfect society in the name of the state and the economy, not for the God. Research shows that both universities that maintain their ties with the church and state universities participate in the secularization process deeply. Nevertheless, religion continues to exist in different forms at universities, which is much more intense at universities that continue their connection with the church. In addition to the theology and religious studies programs, religion finds a place in the modern university campus through accredited student organizations, campus priests and preachers, social organizations, etc.When Darülfünun (Dār al-Fünūn) the first example of a modern university was established in Turkey in 1900, theology faculty became one of the three faculties. However, whether a modern university is a suitable place for higher religious education has been a controversial issue. In 1915, theology faculty was removed from the university system, then re-established in the university again in 1924, and in 1933, theology education was terminated due to the discussions of modernization. In 1949, the theology faculty was reintroduced at the university; and after 1959, High Islamic Institutes were established under the Ministry of National Education. The inclusion of religious education in the university has been one of the issues that frequently occupy the agenda until 1982, when all higher religious education institutions were included in the university system. In these discussions, the interesting thing is that religious people insist on being included in the university system although various groups oppose in the name of secularism principle. Even more interesting is that there are still demands for higher religious education outside the university, although the number of theology faculties has increased in recent years. In order to make the madrasas to be function as an alternative or complement to theology faculty, they claim that the theology degree completion program or open theology program must be expanded. In fact, it has recently been observed that those who have opposed the existence of the theology faculties within the university system for religious reasons have tried to make their voices heard on different platforms, especially on social media. Those who make such claims, claim that the university is not a suitable place for religious education in terms of epistemology, pedagogy, and social life.This study aims to determine the views of theology faculty students with regarding to the studying on campus and to contribute to the structure of the evaluations on higher religious education-university dilemma on a scientific basis. Within this framework, three basic questions were investigated: (i) Do students highlight positive or negative aspects of theology education on campus? (ii) What kind of experiences are reflected on the positive or negative aspects of theology education on campus from the metaphors? (iii) Is there any difference among the metaphors of the students according to the gender and enrolling types to the faculty (university entrance exam or vertical transfer exam and non-exam enrolling system)? Metaphor technique was used for data collection. Data were collected in April 2019 using open-ended questions from 228 sophomore, junior, or senior students at Faculty of Theology in Zonguldak Bülent Ecevit University. Content analysis and chi-square technique were used in the data analysis.The research revealed that the majority of students (%73, 2) produced positive metaphors for theology education on campus. Students mostly explain the positive experience depending on the possibility of growing up as a well-equipped theologian, experiencing real-life, and representing religion. Among the reasons of the negative metaphor producers, the degenerative effect of the campus environment, the exclusion, and the desire to study in a religious environment come to the fore. It was also determined that the students who completed the associate degree and continued theology faculty highlighted the positive aspects of theology education on campus. Consequently, results show strong student support for theology education at university.In our opinion, it is possible to interpret the recent debates on the inclusion of theology faculties within the university system through the general tendencies of religious people who encounter modernism. In this regard, the results provide important clues. Religious people who encounter modernism generally preferred one of the following three ways: ghetto closure, conflict with the modern, seeking a consensus-based way to continue to touch the life of modern people with the message of religion over time and space. While those who prefer ghettos and conflict reject everything that is modern, those who are accommodating seek ways to keep religion together with modern people and institutions despite some risks. Results show that most of the theology students consider the university as a place that offers opportunities for religious education despite the secular and sometimes challenging environment of the campus. This means that they have a strong self-confidence in the beauty that religion can bring to modern life and modern people. (shrink)

Since the 6thCentury B.C., Philosophy was defined as the love of wisdom in Ancient Greece. And it has always discussed of truth, wisdom and the metaphysics of existence. Nowadays, courses on philosophy have been an integral part of the curriculum since the establishment of faculties of Theology (FoTs). However, the presence, significance and objective of those courses are, they unfortunately are still under discussion despite their almost seventy-year old history.Based on this problem, our study aims to determine whether FoTs students’ (...) attitudes towards philosophy courses differ from their beliefs in the relationship between religion and philosophy. This study`s sample group consists of FoTs students of Kastamonu University, Kyrgyz-Turkish Manas University and Osh University. The study`s sample consisted of 276 students from these universities. The data were collected using a “Philosophy Attitude Scale” (PAS) and a “Scale ofBeliefs in Philosophy–Religion Relationship” (SBPRR) which was developed for this study. T test, one-way analysis of variance and Pearson Correlation were used for the data analysis. Participants’ arithmetic mean scores on some PAS and SBPRRsubscales differed by gender, college, grade level, mother’s education level, number of philosophy courses taken at college but not by father’s education level and religious education and philosophy education before college. Many factors affect the negative attitude of the students toward the philosophical courses and issues; like the methods of teaching it and the contents of the courses and etc. For altering this negative conception towards philosophy, we should focus on two main things; teaching the future-parents and those potentially future teachers philosophy in a right manner. (shrink)

Bu araştırmada dini tutum, paranormal inanç ve eleştirel düşünme eğilimi arasındaki ilişkiler incelenerek bu ilişkiler arasındaki değişkenler anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışma nicel desenli ve ilişkisel tarama yöntemi ile hazırlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi’nin ilahiyat, eğitim ve sağlık bilimleri/tıp fakültelerinde öğrenim gören 626 gönüllü katılımcıdan oluşmaktadır. Veriler, katılımcıların demografik özelliklerine ilişkin kişisel bilgi formu ile Ok-Dini Tutum Ölçeği, Paranormal İnanç Ölçeği ve Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği kullanılarak sahada anket yöntemi vasıtasıyla toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizleri yapmak için (...) IBM SPSS Statistics-26 kullanılmış; değişkenler arası ilişkileri belirlemek maksadıyla korelasyon ve basit doğrusal regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırmada dini tutum ile paranormal inanç arasında pozitif yönde (r=0.418; p=0.000) anlamlı bir ilişki tespit edilmiş olup bununla birlikte dini tutumun paranormal inançtaki değişimin yaklaşık %17’sini (Düzeltilmiş R2=0,173) açıkladığı tespit edilmiştir. Bu bulgular, dini tutumun paranormal inancı destekleyen önemli bir faktör olduğunu ortaya koymaktadır. Dini tutum ile eleştirel düşünme eğilimi arasındaki ilişkide anlamlı bir ilişki olmayıp dini tutum eleştirel düşünme eğilimindeki değişimin yaklaşık %1’ini (Düzeltilmiş R2=0,003) açıkladığı görülmektedir. Eleştirel düşünme eğilimi ile paranormal inanç ilişkisinde düşük düzeyde negatif ilişkilerin olduğu saptanmıştır (r=-0.111, p. (shrink)

Türkiye'de din eğitimi bilimi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'ndeki akademik disiplinler içinde doğmuş ve alanın ilk akademisyenleri bu fakültede yetişmiştir. Fakültenin açılışından uzun bir süre sonra kurulan Din Eğitimi Anabilim Dalı, yeni kurulan ilahiyat fakültelerinin din eğitimi akademisyenlerini yetiştirmede öncü rol oynamıştır. Bu makalede, alanında ilk ve lider olmasından dolayı Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi üzerine yoğunlaşılarak, din eğitiminin Türkiye'de bilimsel bir disiplin olarak gelişmesi tartışılmaktadır. Ayrıca, Türkiye'deki mevcut din eğitiminin genel kurumsal görünümü ile ilgili bilgi verilmektedir. Araştırmada, din eğitimi (...) bölümünün tarihsel gelişimini ortaya koymak amacıyla Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi arşivleri incelenmiştir. İlk elden bilgiler, Yönetim Kurulu, Profesörler ve Fakülte Kurulu karar defterlerinden alınmıştır. Din Eğitimi Bölümü'nün karakteristik özellikleri, bilimsel yönelimleri ve katkıları incelenirken, bölümün akademisyenleri tarafından yürütülen bilimsel çalışmalar ve onların lisans ve lisansüstü öğrencilerine atıfta bulunulmuştur. In this article, the theoretical and practical contributions concerning the rise and development of religious education science, its basic characteristics, orientations and fields as an academic discipline in Turkey are discussed. Religious education made its first step into academic disciplines at the Ankara University Divinity Faculty. And first academicians in the field of religious education were taught at this faculty. Department of Religious Education, which was established after a long time, took the lead in educating religious education academicians in newly established divinity faculties. Moreover; the end of this article, information is given in relation to the general institutional appearance of religious education in nowdays Turkey. During the research, in order to reveal the historical development of department of religious education, archives of Ankara University Divinity Faculty were examined. First-hand information was derived from decision books of Administrative, Professors and Faculty Board. When exploring the characteristic features, scientific orientations and contributions of Department of Religious Education, the scientific works carried out by department’s academicians and their graduate and postgraduate students were referred to. (shrink)

Araştırmanın amacı İmam Hatip Lisesi (İHL) öğrencilerinin meslek dersleri öğretmenlerinin yeterliklerine yönelik tutumlarını ve bu tutumların cinsiyetlerine, sınıflarına, okullarına, baba mesleklerine, anne mesleklerine, anne-babanın aylık gelirine, Kur’an okuma durumlarına, kitap okuma sıklıklarına, hayatlarının büyük çoğunluğunu geçirdikleri yere göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit edip değerlendirmektir. Araştırma, şu anda İHL’lerde görev yapmakta olan meslek dersleri öğretmenlerine, ilgili yöneticilerine, sorumlu diğer birimlere, ileride İHL’lerde görev yapacak öğretmen adaylarına, bu okullarda görev yapacak öğretmenleri yetiştiren İlahiyat Fakültelerindeki ilgililere ve konuyla ilgili araştırma yapacak akademisyenlere bilimsel (...) katkı sağladığı için önemlidir. Araştırmada nicel yöntem, betimsel ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evreni, Afyon ilinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bütün İHL’lerde öğrenim gören öğrencilerdir. Araştırmada evreni temsil edecek şekilde 637 kişilik bir örneklem grubu olasılıklı örnekleme yöntemlerinden evrendeki her bireyin seçilme şansının birbirine eşit olduğu yansız (seçkisiz) örnekleme yöntemine göre seçilmiştir. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış, araştırmayla ilgili gerekli izinler alınmıştır. Araştırmanın verileri öğrencilerle yüz yüze gerçekleştirilen anket çalışmasıyla toplanmıştır. Araştırmanın verileri SPSS 25.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular araştırmanın hipotezleriyle ilişkilendirilmiştir. İHL öğrencilerinin meslek dersleri öğretmenlerinin yeterliklerine yönelik tutumları ölçeğinin betimsel analiz sonuçları incelendiğinde yeterlik alanlarının bütününe yönelik genel tutumun ortanın biraz üstünde yüksek (x ̅=3,51) olduğu belirlenmiştir. Ölçek genelinde en yüksek katılım (x ̅=4,16) ile “giyim-kuşamlarına ve kişisel bakımlarına dikkat ederler” maddesine, en düşük katılım ise (x ̅=2,87) ile “öğrencilerin duygu ve düşüncelerini önemsemezler” maddesine yöneliktir. İHL öğrencilerinin meslek dersleri öğretmenlerinin yeterliklerine yönelik tutumları sınıflarına, okullarına, ailelerin gelir durumuna ve Kur’an okuma sıklığına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermektedir. Öğrencilerin meslek dersleri öğretmenlerinin yeterliklerine yönelik tutumları cinsiyetlerine, baba mesleklerine, anne mesleklerine, kitap okuma sıklığına ve yaşadıkları yere göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. İHL öğrencilerinin meslek dersleri öğretmenlerinin yeterliklerine yönelik tutumları ölçeğinin tüm boyutları arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları ilgili alan yazında benzer araştırmalarla ilişkilendirilerek tartışılmış, araştırma sonunda öneriler geliştirilmiştir. (shrink)

................English....................... The purpose of this study is to reveal university students’ perceptions regarding Holy Qur’an through metaphors. The survey group of study consists of 194 participants who were studying in Theology Department and Social Service Department at Gümüşhane University in the 2014-2015 academic terms. Both quantitative and qualitative methods are used together. The study’s data was collected through a form with the phrase “The Holy Qur’an is similar/like…, because...” and some demographical variables. The Content Analysis Technique was used to interpret (...) data. Results of this study determined that 44 different metaphors regarding Holy Qur’an were given by participants. Theme of these metaphors were compiled as 9 categories consisting of directional, life source, explanatory, key, protective, curative, instructive, speech, and other categories. Top metaphors are in the directional, life source and explanatory categories. Key words are metaphor, perception, The Qur’an perception, religious concepts, and religious symbols. Getting data through comprehensive and in-dept analysis can help to have information about concepts of holy books in the human mind. The purpose of this study is to pick out perceptions of university students with regard to the Holy Qur’an through metaphors. For this reason, these questions are searched by researchers: 1) What are the metaphors which used by university students on description of perceptions regarding the Holy Qur’an? 2) How are the metaphors regarding the Holy Qur’an categorized in terms of common characteristics which produced by university students? 3) Are there any links between socio-demographic variables and composed metaphoric categories? One of the qualitative data collection technics, data collecting through metaphors method is used, and is asked open-ended question in the study. Picking up similarities and diversities under thematic topics is quite easy in the method. Therefore, this method has a functional feature in the sociology, psychology and anthropology, and it gives a wealthy and qualified image about matter, phenomenon, event and situation (Yıldırım & Şimşek 2005, 212). The target population of the study consists of students who were taking education at Gümüşhane University. Easily accessible and availability principles pursued in the sample choosing. In the distribution of participants according to the demographical features, females have 61.9 percent (n:120) and males have 38.1 percent (n:74) in terms of gender. Students who graduated from religious vocational high school is 61.3 percent (n:119), and others who from other high schools is 38.7 percent (n:75) in terms of graduated from different high schools. Students in theology department have 68.0 percent (n:132), and students who were educated in the social service department have 32.0 percent (n:62). Research data is gathered through survey form includes “The Holy Qur’an is like/similar to…, because…” sentence and demographical variabilities. Data, gathered from 194 survey forms, is transferred to the Excel and the SPSS program. In an attempt to reliability of study, gathered metaphors is examined by four area expert. Frequencies (f) and percentages (%) is taken into consideration in the process of replacing metaphors to the tables. Data analysis technique is used on the getting relationships and explaining gathered data, while content analysis technique is used on the interpreting of data. The SPSS program is used in the analysis of quantitative data. Obtained data from the surveys and composed categories is associated with descriptive statements in the verses of the Holy Qur’an. In the composed categories demonstrate distribution of produced 44 different metaphors with regard to the Holy Qur’an as 9 categories. According to this, the sample is represented in the categories as 64.4 % (f:125) is in the ‘directional’, 11.3 % (f:22) is in the ‘life source’, 7.7 % (f:15) is in the ‘explanatory’, 3.1 % (f:6) is in the ‘key’, 3.1 % (f:6) is in the ‘protective’, 2.1 % (f:4) is in the ‘curative’, 2.1 % (f:4) is in the ‘instructive’, 2.1 % (f:4) is in the ‘speech’ and 4.1 % (f:8) is in the ‘other’ categories. Distributions of composed categories are represented according to common characteristics as frequencies and percentages in the next tables. In the distribution of produced metaphors in the ‘directional’ category, university students produced 7 different metaphors (f:125). Frequencies of produced metaphors in the category are such that: guide (f:41), advisor (f:25), mentor (f:19), compass (f:16), road map (f:8), route (f:3) and other (f:13). According to the result, it is understood that aspects of guide, advisor, mentor and compass stood mostly out in the category. In the ‘life source’ category, 6 different metaphors (f:22) is developed by participants. Developed metaphors’ frequencies in the category are the following: life (f:4), lifeblood (f:4), weather (f:2), water (f:2), inheritance (f:2) and others (f:7). So, life and lifeblood aspects stood mostly out in the category. In the ‘explanatory’ category, 5 different metaphor (f:15) is developed by participants. Frequencies of produced metaphors in the category are such that: light (f:5), sun (f:3), flashlight (f:2), torch (f:2) and other (f:3). According to the result, it is understood that aspects of light and sun stood mostly out in the category In the ‘protective’ category, 5 different metaphors (f:6) is developed by participants. Frequencies of produced metaphors in the category are such that: saver (f:2), lifeguard (f:1), hereafter-saving (f:1), escapeway (f:1) and branch to catch (f:1). According to the result, it is understood that aspect of saver stood mostly out in the category. In the ‘instructive’ category, 4 different metaphors (f:6) is developed by participants. Frequencies of produced metaphors in the category are such that: reference book (f:1), dictionary (f:1), priceless book (f:1) and life encyclopedia (f:1). In the ‘speech’ category, it is seen that 4 different metaphors (f:6) is developed by participants. Frequencies of produced metaphors in the category are such that: divine message (f:1), speaking truth (f:1), Allah’s dialogue with us (f:1) and final word (f:1). In the ‘key’ category, 3 different metaphors (f:6) is developed by participants. Frequencies of produced metaphors in the category are such that: a key (f:4), the key of heaven (f:1) and the key of salvation (f:1). In the ‘curative’ category, 2 different metaphors (f:4) is developed by participants. Frequencies of produced metaphors in the category are such that: a pill (f:3) and doctor (f:1). In the ‘others’ category, 8 different metaphors (f:8) is developed by participants. Frequencies of produced metaphors in the category are such that: world (f:1), the friend of lonely passenger (f:1), the tree with fruit (f:1), hereafter (f:1), priceless treasure (f:1), miracle (f:1), philosophy (f:1) and mirror (f:1). Participants composed of 44 different metaphors regarding the Holy Qur’an. The metaphors were summed up in the 9 categories as ‘directional’, ‘life source’, ‘explanatory’, ‘key’, ‘protective’, ‘curative’, ‘instructive’, ‘speech’ and ‘other’ To results of the study; guide, advisor, mentor and compass aspects of the Qur’an came into prominence at most in the ‘directional’ category, when life and lifeblood aspects of the Qur’an came into prominence at most in the ‘life source’ category. Light and sunny aspects of the Qur’an came into prominence at most in the ‘explanatory’ category, while saver aspect of the Qur’an came into prominence at most in the ‘protective’ category. Instructive aspect of the Qur’an came into prominence at most in the ‘instructive’ category. Speech aspect of the Qur’an came into prominence at most in the ‘speech’ category, while key aspect of the Qur’an came into prominence at most in the ‘key’ category. Moreover, pill aspect of the Qur’an came into prominence at most in the ‘curative’ category. Whatsoever world, friend of single traveler, tree with fruit, hereafter, priceless treasure, miracle, philosophy and mirror aspects of the Qur’an came into prominence at most in the ‘other’ category. It is inferred that significant relationships between demographic variables and metaphor categories. In terms of major variable; theology students were composed of more metaphor in the ‘explanatory’ and ‘instructive’ categories, while social service students were composed of more metaphor in the ‘life source’ category. In terms of gender variable; females composed of more metaphor in the ‘curative’ and ‘other’ categories, while males composed of more metaphor in the ‘directional category. In terms of graduating high school variable, students who graduated from religious vocational high school composed of more metaphor in the ‘key’ and ‘speech’ categories, when students who graduated from other high school composed of more metaphor in the ‘directional’ category. Whatsoever, in terms of having the Qur’an education in their life status variable, had the Qur’an education in their life students composed of more metaphor in the ‘curative’ and ‘other’ categories, while other group composed of more metaphor in the ‘directional’. Moreover, in terms of perception of subjective religiousness, students who think themselves are ‘religious’ composed of more metaphor in the ‘key’ and ‘other’ categories, while students who think themselves are ‘less religious’ composed of more metaphor in the ‘explanatory’ category. In terms of perception of family religiousness, students who think own family ‘less religious’ composed of more metaphor in the ‘directional’ and ‘life source’ categories, when students who think own family ‘religious’ composed of more metaphor in the ‘key’ category. It can be suggested by the results of this study; perception of the Qur’an can be studied with the different study techniques, or it can be studied in the different research groups with the same technique. Muslims’ perceptions regarding the Holy Qur’an can be examined with intercultural comparative studies. Perceptions regarding the Holy Qur’an can be researched through interviews. Members’ perception regarding holy book that have different religious faith can be comparatively examined. Individuals’ perceptions regarding different religious concepts can be studied through metaphors. .................. Turkish...................Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin Kur’an-ı Kerim’e ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ve Sosyal Hizmetler bölümünde öğrenim gören 194 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmada nitel ve nicel yöntemler birlikte kullanılmıştır. Araştırma verileri, “Kur’an-ı Kerim……gibidir, çünkü……” cümlesini ve demografik değişkenleri içeren bir form aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizi ve yorumlanmasında içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada Kur’an’a ilişkin 44 farklı metafor geliştirildiği tespit edilmiştir. Bu metaforlardan ‘yönlendirici’, ‘yaşam kaynağı’, ‘açıklayıcı’, ‘anahtar’, ‘koruyucu’, ‘öğretici’, ‘derman’, ‘kelam’ ve ‘diğer’ olmak üzere 9 farklı kategori oluşturulmuştur. Üretilen metaforların ‘yönlendirici’, ‘yaşam kaynağı’ ve ‘açıklayıcı’ kategorilerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Demografik değişkenler ile metafor kategorileri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak araştırmanın ikincil amaçlarındandır ve bu yönüyle sonuçlar değerlendirildiğinde değişkenler ile kategoriler arasında anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Demografik değişkenler ile kategori ilişkisinde fakülte değişkeni açısından ilahiyat öğrencileri ‘açıklayıcı’ ve ‘öğretici’ kategorilerinde daha fazla metafor üretirken sosyal hizmet öğrencileri ‘yaşam kaynağı’ kategorisinde daha fazla metafor üretmiştir. Cinsiyet değişkeni açısından ise kız öğrenciler ‘derman’ ve ‘diğer’ kategorilerinde daha fazla metafor üretirken erkek öğrenciler ‘yönlendirici’ kategorisinde daha fazla metafor üretmiştir. Lise mezuniyeti açısından bakıldığında da İHL’den mezun olanlar ‘anahtar’ ve ‘kelam’ kategorilerinde daha fazla metafor üretirken diğer lise mezunları ‘yönlendirici’ kategorisinde daha fazla metafor üretmiştir. Kur’an Kursu eğitimi alma değişkeni açısından ise Kur’an kursu eğitimi alanlar ‘derman’ ve ‘diğer’ kategorilerinde daha fazla metafor üretirken Kur’an Kursu eğitimi almayanlar ‘yönlendirici’ kategorisinde daha fazla metafor üretmiştir. Ayrıca öznel dindarlık ve aile dindarlık algılarıyla metafor kategorileri arasında da anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. (shrink)

İslam düşünce tarihinin erken dönemlerine kadar uzanan selef olgusunun aksine Selefîlik, son birkaç asırda varlığını hissettiren bir yapı olarak karşımıza çıkmaktadır. İslam’ın selef nesline dayalı bir biçimde anlaşılması ve yaşanması ülküsünü güden Selefîlik, ortaya çıkışının ardından araştırma ve tartışmalara konu edinilerek birbirinden farklı anlama ve yorumlama çabalarına maruz bırakılmıştır. Bu doğrultuda Selefîliğin selef olgusuyla yani sahâbe, tâbiîn ve tebe-i tâbiîn ile ilişkisi; ehl-i hadis, Hanbelîlik, Ehl-i Sünnet, Vehhâbîlik, ıslahat hareketleri, radikal akımlar hatta Haricîlikle benzer ve farklı yönleri analiz edilmiştir. Ayrıca (...) Selefîliğin Ahmed b. Hanbel, İbn Teymiyye ve Muhammed b. Abdilvehhâb ile bağlantısı; tarihlendirilmesi, tanımlanması ve tasnif edilmesi, bu anlama ve yorumlama çabalarının mihverini oluşturmuştur. Her ne şekilde olursa olsun Selefîlik, özellikle içerisinde bulunduğumuz asırda araştırmacıların dikkatini çekmiş ve son dönemlerde ortaya çıkan dinî-siyasî akımlardan belirgin bir şekilde ayrılacak düzeyde yoğun analizlere tabi tutulmuştur. Ülkemize ek olarak dünyanın büyük bir kısmında Selefîlikle ilgili yayın faaliyetlerinin artarak devam ediyor olması, bu durumun en önemli göstergesidir. Böylece Suûd yarımadasında ortaya çıkarak başta İslam ülkeleri olmak üzere dünyanın büyük bir kısmında yayılım gösteren Selefîlik, her bölgede aynı etki düzeyine sahip olmasa da ilgi açısından başta Türkiye olmak üzere birçok ülkenin dikkatini çekmiştir. Bu durumun neticesinde Selefîlik, son yılların önemli tartışma konularından biri konumunda bulunmakta ve oldukça farklı mecralarda araştırma konusu olarak varlığını sürdürmektedir. Çoğunlukla makale veya tebliğ konusu şeklinde ele alınan Selefîlik, tez ve kitap çalışmalarında da kendisine yer bulmaktadır. Son yılların yazın faaliyetine bakıldığında Selefîlik konusunu ele alan sempozyumların ve özel sayıların da yayımlandığı görülür. Diğer yayın türlerine nazaran Selefîlik konusunu ele alan özel sayıların konuyu daha derli toplu ve konsantre bir şekilde etüt ettiği belirtilmelidir. Özel sayılar, Selefîlik olgusunun belirli ve daha dar bir alanda ayrıca mukayeseli bir biçimde ele alınmasını sağlamaktadır. Bize bu imkânı sağlayan yayınlardan biri de İstanbul Müftülüğü’nün hakemli resmî yayın organı olan Din ve Hayat Dergisinin Selefîlik özel sayısıdır. Derginin 2023 yılının Temmuz ayında yayımlanan 47. sayısı, Selefîlik konusuna hasredilmiştir. Bu sayıda farklı uzmanlık alanlarına sahip 19 akademisyen tarafından Selefîlikle ilgili muhtelif konuları içeren makaleler kaleme alınmıştır. Özel sayı olması nedeniyle kendine özgü hususiyetleri barındıran bu yayın faaliyeti, Selefîlik olgusunun farklı yönleriyle analizi açısından önem taşımaktadır. Bu nedenle makalemizde Din ve Hayat Dergisi Selefîlik özel sayısında yer alan makaleler, inceleme konusu yapılmıştır. Böylece bu özel sayı üzerinden Türk ilahiyat akademyasının Selefîlik birikim ve anlayışının günümüzde geldiği nokta, imkânlar dâhilinde ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla makalemizde Selefîlik olgusunun ilgili metinler üzerinden etraflı ve karşılaştırmalı analizine odaklanılmıştır. İlgili analiz faaliyetinin gerçekçi sonuçlara ulaşması adına Selefîlik araştırmalarının en sorunlu yönleri olan tanımlama, tarihlendirme, ilişkilendirme ve konumlandırma gibi hususlar ön planda tutulmuştur. Böylece hem Selefîlik araştırmalarının önümüze çıkardığı sorun alanlarına dikkat çekilmiş hem de bu sorunlara dönük bazı çözüm önerilerinde bulunulmuştur. Tüm bu girişimlerin oldukça yakın bir zamanda kaleme alınan metinler üzerinden gerçekleştirilmiş olması ayrıca önemlidir. Nitel araştırma yaklaşımına dayalı olarak yürüttüğümüz çalışmamızda doküman analizi yöntemi benimsenmiştir. Söz konusu doküman analizi, metinler üzerinde derinleşme ve mukayeseli kaynak kritiği şeklindeki usûl ilkeleriyle somutlaştırılmıştır. İlgili metinlerin kapsamlı ve mukayeseli analizi neticesinde Selefîlikle ilgili araştırmalarda görülen bazı sorunların günümüzde devam ettiği ve bu sorunların tanımlama, tarihlendirme ve ilişkilendirme gibi hususlar etrafında şekillendiği tespit edilmiştir. (shrink)

Yüksek din öğretimi kurumları diğer alanlar gibi günümüzde üniversite bünyesinde faaliyet göstermektedir. Ülkeler tarihsel, kültürel ve devlet yapıları doğrultusunda kendi kurumlarını kurup geliştirmekle birlikte, dünyadaki benzer diğer kurumların tecrübe ve birikimlerinin öğrenilmesi üniversitelerin gelişimi için önem arzetmektedir. Karşılaştırmalı çalışmaların bu konuda dikkate değer katkıları bulunmaktadır. Bu çalışmada, Malezya ve Türkiye'deki yüksek din öğretimi tarih, mevcut durum, hedefler, program yapısı, öğrenci kabulü ve mezun istihdam edilebilirliği gibi 6 farklı tema üzerinden karşılaştırılması hedeflenmektedir. Malezya ve Türkiye, nüfuslarının çoğunluğu Müslüman olmakla birlikte, devlet (...) ve toplum yapısı açısından birbirinden oldukça farklı iki ülkeyi temsil etmektedirler. Nitel, literatür bazlı olan bu çalışma doküman analizine dayanmaktadır. Her iki ülkedeki yüksek din öğretimini anlamak ve ortaya koymak amacıyla resmi belgeler, akademik makaleler ve internet kaynakları kullanılmıştır. Makalenin bulguları şöyledir: Türkiye'de yüksek din öğretiminin gelişimi kesintili olmuştur ve önemli siyasi değişimler yüksek din eğitimini etkilemiş olduğundan din siyaseti ile yakından ilişkilidir. Buna karşılık, Malezya'da yüksek din öğretiminin gelişimi daha istikrarlı olmuştur. Siyasi partilerin din siyaseti ve seçim hesapları Malezya'daki yüksek İslami öğretimini etkilemiş olsa da, bu en azından kurumlarının kapanmalarına veya sayılarının dramatik bir şekilde azaltılmasına yol açmamıştır. Güncele bakıldığında yüksek din öğretimi kurumlarının her iki ülkede de gelişmekte olduğu, ancak Türkiye'de bunun (en azıdan sayısal olarak) Malezya'dan daha hızlı olduğu anlaşılmaktadır. Yüksek din öğretiminin amaçlarıyla ilgili olarak, amaçların ve program çıktılarının ulusal bir kurum tarafından belirlendiği Malezya'da Ehl-i Sünnet ve'l-Cemaat ve dinini icra eden öğrencilerin yetiştirilmesine doğrudan atıflar vardır. Türkiye'de tarihsel olarak, ilahiyat fakültelerinin resmi misyonları, kısmen ilahiyatın laik bir üniversitedeki yerini meşrulaştırmak amacıyla modern amaçlara/kavramlara daha çok yer vermekte idi. Ancak son yıllarda açıkça İslami değer ve kavramlara atıflar yapan amaç ve misyonlar belirlenmektedir. Ancak ilahiyat/İslami ilimler fakültelerinin amaçlarını belirleyen ulusal bir kurumun olmaması nedeniyle, resmi misyon ve vizyon ifadeleri düzensiz görünmektedir, ancak akreditasyon süreci daha ortak ve bütünlüklü amaç ve program çıktılarının belirlenmesini sağlayabilir. Türkiye'de yüksek din öğretimi, Malezya’nın aksine, resmi olarak İslam'ın herhangi bir mezhebini benimsememekte olup, bu çoğulculuk ve çeşitliliğin olduğu modern bir toplum için daha uyumlu ve bütünleştirici olma fırsatı sunmaktadır. Malezya'da İslami bilgiyi mesleki bilgiyle bütünleştirmeyi amaçlayan farklı yüksek din öğretimi programları vardır. Bu, çok yönlü ve disiplinler arası programların ve uzmanlıkların oluşturulmasını sağlamıştır. Bu programlardan mezun olanlar ise güvenlikten finansa, yargıdan din hizmetlerine kadar çok farklı mesleklerde çalışabilmektedir. Türkiye’deki yüksek din öğretimi fakülteleri ise sadece tek bir program sunmakta olup, çoklu ve disiplinler arası programlar bulunmamaktadır. İki ülke arasındaki bir diğer önemli fark, öğrenci kabul sürecidir. Malezya'da farklı ortaöğretim sonrası eğitim/sınav sistemleri bulunurken, Türkiye'de merkezi bir üniversite giriş sınavı vardır. Farklı sınav sistemlerine rağmen, Malezya'da öğrencilerin İslami ilimler programlarına kaydolabilmeleri için İslam eğitimi, Arapça ve İngilizce konularında sağlam bir altyapıya sahip olmaları gerekmektedir; Türkiye'de ise üniversite sınavında din eğitimi ile ilgili çok az soru bulunmakta; bu nedenle, yüksek din öğretimi için din eğitimi, Arapça veya İngilizce herhangi bir altyapıya gerek bulunmamaktadır. Bu, din eğitimi geçmişi olmayanlar için bir fırsat olsa da, ilahiyat/İslami ilimler fakültelerinin Kuran okumayı öğretmek gibi en basit işlerden başlaması problemini gündeme getirmektedir. Son olarak, her iki ülkede de yüksek din öğretimi mezunlarının istihdam edilebilirliğinin en acil sorunlardan biri olduğu, ancak bu sorunun Türkiye'de Malezya'dan daha fazla olduğu anlaşılmaktadır. (shrink)

Çalışmada, Heinz Halm tarafından kaleme alınan; kitabelerden, vakayinamelerden, gazetelerden, sözlü kaynaklardan vesair tarihî kaynaktan yararlanılarak Arap tarihinin anlatıldığı çalışma değerlendirilecektir. “İslam Öncesi Dönemden Günümüze: Araplar” ismiyle Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Araştırma Görevlisi Fahrettin Haliloğlu’nun tercüme ettiği eser, millet varlığı milat öncesi dönemlere uzanan Arapların, tarih boyunca içinden geçtikleri süreçleri ele alma iddiasını taşımaktadır. Bu iddianın varlığı, çalışmanın kritik için seçilmesinin temel nedenini oluşturmaktadır. İslam öncesi dönemden 21. yüzyıla kadar oldukça geniş bir zamanı kapsayan bir çalışmada Arapların tarihinin hangi açılardan (...) ele alındığı önemli olmakla birlikte; söz konusu tarihi akış içerisinde Alman bir araştırmacı gözüyle Hz. Peygamber’in risaletinin ne şekilde işlendiğini ve nasıl yansıtıldığını incelemek, siyer araştırmaları açısından, ayrıca önem kazanmaktadır. Bu çerçevede değerlendirmeye gayret edeceğimiz kitap, “İslam Öncesi Arabistan”, “Arabistan ve İslam”, “10. Yüzyıldan 15. Yüzyıla Kadar Arap Dünyası”, “1500’den 1800’e Kadar Arap Dünyası”, “19. Yüzyıl”, “20. Yüzyılda Devlet Oluşumu ve Bağımsızlık” ve “21. Yüzyılın Başında Arap Dünyası” başlıklarıyla yedi bölümden meydana gelmektedir. (shrink)

During the Middle Ages, most of theological and philosophical works, like Avicenna’s eş-Şifā: Ilahiyat (The Healing: Metaphysics), al-Ghazālī’s Maqāsıd al-Falāsifa (The Aims of Philosophers), and Averroes’s commentaries on Aristotle’s books were translated into Latin language. Through these translations, many controversial issues in the Islamic thought, like “whether God knows partials in their essence”, “whether God acts necessarily because of His nature”, and “whether reason and revelation can be reconciled or not” were conveyed into Latin West. In addition to these issues, (...) the problem of scope of God’s absolute power has been known by Latin thinkers as well. In this paper, I tried to show the idea of “God can do logically possible affairs and this does not limit God’s absolute power” conveyed in to Latin West through translations of Avicenna’s al-Şifā and al-Ghazâlî’s Makāsıd. As far as I can see, there is a drastic textual similarity between the ideas of al-Ghazâlî and Thomas Aquinas about this matter. Based on the similarities between al-Ghazâlî and Thomas Aquinas, it should be assumed that it is highly probable that Thomas Aquinas’ idea about God’s power goes back to Islamic tradition. (shrink)

Differentiated instruction is an approach that centers on the fact that every student is different and shapes the teaching process according to this reality. Students in the learning environment differ from each other in terms of characteristics such as prior knowledge, interest, needs, learning style, socio-cultural background, cognitive-affective-psychomotor readiness. In order for students with different characteristics to benefit from education in the best way, it is necessary to diversify education in terms of content, teaching-learning process and measurement-evaluation dimensions, taking these (...) differences into account. In this diversification, students' readiness, interest and learning profiles are taken into account as a whole. Although educational programs are prepared by taking the similarities between individuals into account in practice, teachers are expected to diversify the process by taking the individual differences of the students into account and design different learning paths for students with different characteristics. One of the areas that needs to be planned and implemented with a differentiated teaching approach within formal education is religious education. Differentiated religious teaching is to diversify religious teaching in terms of content, learning-teaching process and measurement and evaluation dimensions, taking the individual differences of students into account such as their prior religious knowledge, interest and attitudes towards religion, cultural affiliations and learning profiles. In this study, the self-efficacy perceptions of Religious Culture and Moral Knowledge (“Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi”, abb. DKAB in Turkish) teachers towards differentiated teaching were examined. Determining the self-efficacy perceptions of DKAB teachers regarding differentiated instruction is important in terms of providing information about their success in planning, implementing and evaluating according to differentiated instruction in the Religious Culture and Moral Knowledge course. The research sought answers to the following questions: 1. What are DKAB teachers' self-efficacy perceptions towards differentiated instruction? 2. Is there a significant relationship between DKAB teachers' self-efficacy perceptions towards differentiated instruction and teachers' gender, age, years of service, graduated higher education program and the type of school they work in? The research is a descriptive study and is of quantitative type and survey model. The population of the research consists of DKAB teachers working in primary and secondary education institutions in the 2nd semester of the 2021-2022 academic year. The sample of the research consists of 425 DKAB teachers selected from the population using the appropriate sampling method. Differentiated Instruction Self-Efficacy Scale developed by Mutlu, Öztürk and Aktekin was used to collect the data used in the research. The data collected in the study was analyzed using the SPSS 25.0 package program. According to the findings obtained in the study, DKAB teachers' self-efficacy perceptions regarding differentiated instruction are at a high level. The characteristics of DKAB teachers' age, years of service, and the type of school they work in do not have a significant effect on teachers' self-efficacy perceptions regarding differentiated instruction. There is a significant relationship between DKAB teachers' gender and the characteristics of the higher education program they graduated from and their self-efficacy perceptions. Male teachers consider themselves more competent in differentiated instruction. The self-efficacy perceptions of the teachers who graduated from the primary education DKAB Teaching program are at a higher level than the teachers who graduated from the theology (Ilahiyat) program, which is described as the faculty of theology. It is thought that the research will contribute to the field of differentiated religious teaching. (shrink)

İslam inancının “aslü’l-usûlü”nü teşkil eden ilâhiyât bahsi, kelâm ilminin en önemli ve karmaşık konularındandır. İlk dönemlerden itibaren Allah’ın zatı, sıfatları ve fiilleri başta olmak üzere ulûhiyet meselelerine dair farklı görüşler ileri sürülmüş ve mühim düşünce ayrılıkları ortaya çıkmıştır. Sünnî kelâmı tesis edenlerden biri olan Ebû Mansûr el-Mâtürîdî de ilâhiyât alanına giren bu hususlarda geniş bir perspektifle özgün fikirler ortaya koymuştur. Mâtürîdî, Allah’ın zâtı ve sıfatları alanına giren mevzularda büyük ölçüde nakle bağlı kalmış, te’vilde bulunması gerektiğinde de özellikle “Allah’tan teşbihin nefyi” (...) hususuna ayrı bir önem vermiştir. O, Allah’ın evrendeki tasarruflarını ifade eden ilahî fiiller konusunda ise sık sık ilahî hikmete vurguda bulunmuş ve Allah’ın kâinatı yaratma amacı gibi insan idrakini aşan hususlarda mutlaka derin ilahî hikmetlerin bulunduğunu bilmemiz gerektiğini belirtmiştir. Bu çalışmada ulûhiyet meselelerinden olan rü’yetullah, Allah’ın arşa istivâsı, Allah’ın kâinatı yaratma amacı, Allah’ın zararlı nesneleri ve şerri yaratmasının hikmeti ve Allah’ın mekânla sınırlandırılamayacağı konularına dair İmam Mâtürîdî’nin yaklaşımlarına yer verilecektir. (shrink)

Makalenin konusu Ebû Hanîfe örneğinden hareketle İslam düşüncesinde yargı-siyaset ilişkisi-dir. Ebû Hanîfe’nin yaşadığı döneme kadar karizmanın dini ve siyasi kültürde gelişimine paralel olarak yargı-siyaset ilişkileri bağlamında İslam düşüncesinde bazı formlar çoktan ortaya çık-mıştı. Burada amaç İslam’ın henüz ikinci asrında yargı-siyaset ilişkilerini Ebû Hanîfe üzerinden anlamaya çalışmak ve dolaylı olarak da meselenin bugüne yansıyan yönlerine ışık tutmaktır. Bu yüzden farklı sosyolojik düzlemlerde inşa edilmiş Şiî, Haricî, Sünnî öteki formlar çalışma dışında tutulmuştur. Araştırma Ebû Hanîfe’nin; doktrini oluşturan Kur’an, sünnet ve sahabe uygulamaları (...) ile kendi dönemindeki dini, siyasi, sosyal ve kültürel şartlar arasında nasıl bir okuma yaptığını sorunsallaştırmıştır. Çalışmada Ebû Hanîfe’nin yargı-siyaset ilişkisi bağlamın-da ortaya çıkardığı genel anlama biçiminin, işaret edilen dini ve tarihi şartlarla kendi dini top-lumsallaşma çevresindeki diyalektik bir ilişkide şekillendiği varsayılmıştır. Dolaylı gözlem yöntemi ile elde edilen veriler bir tekil olay incelemesi bağlamında fenomenolojik bir çözüm-lemeye tabi tutulmuştur. Konu bugüne kadar ilahiyat bağlamında olduğu gibi din bilimi alanın-da da dikkat çekici görülmemiştir. Makale İslam düşüncesinde yargı-siyaset ilişkisinin farklı desenleri arasında Ebû Hanîfe modelini tartışması bağlamında bir değere sahip görülebilir. Çalışmada; temel hak ve özgürlüklerin korunması noktasında sivil ve barışçıl bir muhalefetin yeterli olmadığı, iktidarın kişisel hakları tanımaktan daha çok kişisel ödevler ve mutlak itaat talebi ile siyaset yaptığı bir ortamda Ebû Hanîfe’nin soruna ahlaki bir saikle yaklaştığı ve bu bağlamda bir çözüm önerisi getirdiği görülmüştür. Ebû Hanîfe gerek otorite ve karizması ge-rekse ekonomik statüsü ve kültürel birikiminden aldığı güç ile yaşadığı dönemde üst düzey siyasal ve hukuki bir katılım gerçekleştirmiştir. Yasama erkinin özgür bir üyesi olarak Ebû Hanîfe temel haklar bağlamında hayatı boyunca hep iktidarlarla karşı karşıya gelmiş ve bu mücadele içinde iken de öldürülmüştür. Müslüman bir ailede doğmasına rağmen dönemin politik tavrı nedeniyle daha doğumuyla birlikte iktidar tarafından öteki olarak görülmüş ve ömrü boyunca bu statü ile yaşamak zorunda kalmıştır. Başlangıçta kendi ailesi içinde toplum-sallaşırken deneyimlediği mevalilik duygusu, Ebû Hanîfe’de özellikle hocasının ölümünden sonra iktidarlara karşı toplumsal bir hak arayışına dönüşmüştür. Esasen kendi özelinde bir hak arayışı olmaksızın iktidarların yasa ile sorunlu politik tavırları karşısında dini, hukuki ve top-lumsal bir tavır içinde yürüttüğü bu mücadelesi Ehl-i Beyt’i ve diğer bütün toplumsal grup ve kategorileri içine alan bir genişlikte ilerlemiştir. Ebû Hanife’nin yargı- siyaset ilişkisine dair bu yaklaşımı teorik ve pratik olarak tamamen sistematik bir çerçevede şekillenmiştir. İslam hu-kukunun dayandığı bilgi gövdeleri kapsamında o, çok kapsayıcı ve dinamik bir tarzda din ve şeriat kavramsallaştırması yapmıştır. Buna göre Ebû Hanîfe dine temel hakların dayandığı temel yasa anlamı yüklerken şeriata ise kendisinin bu dini alana veya başka bir ifadeyle yasaya göre düzenlendiği neshe açık, değişken bir alan anlamı vermiştir. Bu tevhit eksenli hiyerarşi içinde siyaset, yasaya karşı kesin sorumluluğu olan dünyevi bir alan görülmüştür. Ebû Hanîfe’nin İslam’ın ilk dönemini bir hukuk devleti nosyonu içinde değerlendirdiğinde kuşku yoktur. Buna mukabil, genel yargı-siyaset ilişkisine yaklaşımından anlaşıldığına göre yaşadığı dönemi, iktidarlar tarafından hukukun araçsallaştırıldığı bir dönem olarak görmüştür. Kurmuş olduğu akademi onun yargı-siyaset ilişkisine bakışının önemli bir pratiğidir. Bu akademiden yetişen ve daha sonra resmi ve gayri resmi olarak yasamanın bir üyesi olan öğrencilerine tav-siyeleri ve mektupları, onun bir yargı elemanı olarak siyaset kurumuna yaklaşımının sübjektif değil; bir düzen ihtiyacının ortaya çıkardığı objektif bir tavır olduğunu göstermiştir. Ebû Hanîfe teorik yaklaşımını pratik bir eylem alanı ile birleştirmek suretiyle yargı-siyaset ilişkisine bakışı konusunda oldukça net bir fotoğrafa sahiptir. (shrink)

Orta Çağ’da, İslam düşüncesi içerisinde yazılmış olan İbn Sînâ’nın eş-Şifâ: İlahiyat’ı, Gazzâlî’nin Makâsıdu’l-Felâsife’si ve İbn Rüşd’ün, Aristoteles’in eserlerine yazmış olduğu şerhler gibi pek çok felsefî ve teolojik eser Latinceye çevrilmiştir. Söz konusu çeviri eserler vasıtasıyla, İslam düşüncesinde carî olan, Tanrı’nın tikelleri kendi zatlarında bilip bilmediği, Tanrı’nın zatı gereği fiilde bulunup bulunmadığı, din ve felsefenin uzlaşıp uzlaşmayacağı gibi tartışmalı pek çok mesele Batı’ya intikal etmiştir. Bunlara ilaveten Tanrı’nın mutlak kudretinin alanının ne olduğu sorunu da Batı düşüncesinde bilinir hale gelmiştir. Bu (...) çalışmada, “Tanrı mantıksal olarak mümkün olanı yapabilir ve bu durum Tanrı’nın mutlak kudretine halel getirmez” anlayışının Latin Batı dünyasına İbn Sînâ’nın eş-Şifâ’sı ve Gazzâlî’nin Makâsıdu’l-Felâsife’sinin çevrileri vasıtasıyla intikal ettiği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Tespit edebildiğimiz kadarıyla, Gazzâlî’nin Makâsıdu’l-Felâsife’de bu konuya ilişkin serdettiği fikirler ile Hristiyan teolog/düşünür Thomas Aquinas’ın fikirleri arasında önemli ölçüde benzerlik söz konusudur. Söz konusu benzerlik temele alınarak, Thomas Aquinas’ın bu hususta İslam düşüncesinden beslendiğini söylemek kuvvetle muhtemeldir. (shrink)

27-28 Mayıs 2016 tarihinde Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tefsir Anabilim Dalı'nın organizasyonu ile yapılan XIII. Tefsir Akademisyenleri Koordinasyon Toplantısı ve Akademik Tefsir Çalışmaları Sempozyumu toplantısının tanıtım yazısı.

Prof. Dr. Mehmet Karasan 1907 yılında Denizli, Çivril’de doğdu . İlk ve orta öğrenimini Çivril ve Konya’da, lise eğitimini 1928 yılında İstanbul Erkek Lisesi’nde tamamladıktan sonra aynı yıl Millî Eğitim Bakanlığı’nın yurt dışı eğitim bursunu kazanarak Fransa, Lyon Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe ve Sosyoloji bölümünde lisans eğitimi almaya hak kazandı. 1932 yılında yurt dışı eğitimini tamamlamasının ardından 1933 yılında İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümüne doçent olarak atandı. 1942 Yılında İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü asistanı Nusret Hızır ve pedagoji doçenti Bedii Ziya Egemen (...) ile birlikte Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Enstitüsü kadrosuna katıldı. 1932-1950 yılları arasında belirli dönemlerde çeşitli okullarda felsefe, sosyoloji ve Fransızca öğretmenlikleri ve idarecilik yapan Karasan 1951 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde Profesör olarak göreve başladı. Prof. Dr. Mehmet Karasan akademik hayatının yanı sıra 1954-1957 ve 1957-1960 yılları arasında X. ve XI. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Denizli Milletvekilliği yaptı. Siyasi hayatının ardından 1968 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi felsefe kürsüsünde Profesör olarak akademik yaşamına devam etti ve 1970-1971 yılları arasında aynı fakültede dekanlık görevinde bulundu. 15 Kasım 1974 tarihinde hayatını kaybeden Karasan Evli ve bir çocuk babasıydı. Mehmet Karasan Türk düşüncesine ve literatürüne Eflatun’un Devlet Görüşü (1947) ve Büyük Feylesoflar Antolojisi (1949) adlı kitapları, “İlk Yunan Düşüncesinde Din İlmi Denemeleri” ve “Eflatun’un Devleti” gibi makaleleri ile katkıda bulundu. Karasan, Fransa’da almış olduğu yurt dışı eğitiminin etkisi ve Cumhuriyet döneminde 1940 yılında Hasan Ali Yücel tarafından başlatılan “Tercüme Hareketi” vesilesiyle yabancı dilde yazılan birçok klasik eseri tercüme ederek dilimize kazandırdı. Platon, Descartes, Durkheim ve Bergson gibi önemli filozofların eserlerini tercüme ederek felsefe alanına önemli katkılarda bulunan Karasan, Durkheim’ın Meslek Ahlakı kitabını tercüme etmesi ve “Din Sosyolojisi, Öncüleri ve Kurucuları” başlıklı bir makale kaleme alması ile yalnızca felsefe alanına değil sosyoloji alanına da önemli katkılarda bulundu. Bu sayede Cumhuriyet döneminde akademik anlamda Türkiye’de ilk din sosyolojisi dersini 1949 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde verdi. Karasan sosyolojiye yönelik çalışmaları ile birlikte özellikle felsefe alanında Descartes’ın İlk Felsefe Üzerine Metafizik Düşünceler (1942), Felsefenin İlkeleri (1943), Aklını İyi Kullanmak ve Bilimlerde Doğruyu Bulmak İçin Metot Üzerine Konuşma (1944), Tabiat Işığı ile Hakikati Arama (1945), Aklın İdaresi İçin Kurallar (1945) ve Ahlak Üzerine Mektuplar (1946) gibi birçok eserini Fransızcadan dilimize tercüme etmesi ve yapmış olduğu bu tercümelere eklemiş olduğu ön sözler ve açıklamalar ile Türkçe felsefe alan yazınında tanınırlık kazandı. Descartes’ın eserleri ile birlikte Fransızca’dan dilimize kazandırdığı eserler arasında Bergson’un Ahlak ile Dinin İki Kaynağı (1949), Lucien Laberthonnière’in Descartes Üzerine Tetkikler (1959) eseri ve bir dönem Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe kürsüsünde görev yapan Olivier Lacombe’un bazı makaleleri de bulunmaktadır. Böylece, Mehmet Karasan Descartes’ın felsefesi başta olmak üzere Fransız düşüncesi ve felsefesinin Türkiye’de tanınması açısından önemli bir görevi yerine getirdi. Prof. Dr. Mehmet Karasan Türkiye Cumhuriyeti’nin görece ilk yılları sayılabilecek dönemi içerisinde sorumluluk alarak felsefe ve edebiyat alanında hem tercüme faaliyetleri hem de kendi özgün eserleri ile Türk düşüncesinin ve felsefesinin gelişimine yardımcı olan bir düşünürdür. Karasan’ın başta Fransız felsefesi olmak üzere felsefeye yönelik düşüncelerinin günümüz entelektüel çevresi ve araştırmacıları tarafından tanınması önem teşkil etmektedir. Ancak Mehmet Karasan’ın düşünce hayatı, felsefi görüşleri ve felsefeden ne anladığına yönelik yapılan çalışmaların azlığı ve eserlerine ulaşmanın zorluğu göz önünde bulundurulduğunda onun yaşamı ve felsefesine yönelik mevcut bilginin eksikliği göze çarpmaktadır. Bu nedenle Mehmet Karasan’a yönelik bir çalışma ortaya koyma gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu gereklilik doğrultusunda yazımızda Karasan’ın ortaya koymuş olduğu çalışmalarının seyri ve gelişimi takip edilerek görüşleri aktarılmaktadır. Bu noktada onun tercüme eserlerine yazmış olduğu ön sözler ve açıklamalar dikkate alınmaktadır. Böylece, Karasan’ın özellikle Descartes’tan yaptığı tercümelerden hareketle onun felsefi yaklaşımına ve felsefeden ne anladığına ilişkin bir tahlilde bulunulmaya çalışılmaktadır. Belirtmek gerekir ki bu yazının temel amacı Descartes’ın felsefesini ya da felsefi görüşlerini aktarmak değil Mehmet Karasan’ın Descartes’ın felsefesine yönelik okumaları, çıkarımları, düşünceleri ve katkılarını tespit ederek kendi özgün düşüncelerini ve felsefi tavrını ortaya koymaktır. (shrink)

İSNAD, sosyal ve beşeri bilimler alanında hazırlanan çalışmalarda kullanılmak üzere Türkiye merkezli olarak geliştirilen akademik yazım ve kaynak gösterme sistemidir. “Kaynak gösterme”, bilginin bilimselliğinin bir gereği olduğu kadar fikrî mülkiyet ve telif haklarına saygının da bir gereğidir. İstifade edilen bir kaynağın araştırmada belirtilmemesi yayın etiği suçudur (intihal / plagiarism). Bu sebeple ortaya konulan bilimsel bir çalışmanın kaynakları, başka araştırmacılar tarafından tekrar ulaşılabilir ve kontrol edilebilir olacak şekilde bibliyografik bileşenleri ile doğru ve eksiksiz olarak yazılmak durumundadır. İSNAD atıf sistemi ise Türkiye (...) merkezli olarak Antropoloji, Arkeoloji ve Sanat Tarihi, Coğrafya, Dil ve Edebiyat, Eğitim, Felsefe, Halkbilimi, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İlahiyat, Psikoloji, Sanat, Sosyal Hizmetler, Sosyoloji ve Tarih gibi sosyal ve beşeri bilimler alanında görülen atıf ve kaynak gösterme gereksinimlerinin giderilmesi amacıyla geliştirilmiştir.İSNAD atıf sistemi; akademik bir yazının başlığının nasıl belirleneceği, özetinin hangi bilgileri içermesi gerektiği, anahtar kavramların nasıl seçileceği, başlıklandırma formatının nasıl olması gerektiği, içerdiği tablo ve şekillerin nasıl oluşturulacağı, çalışmada kullanılan Arapça, Farsça, İngilizce ve diğer eser adlarının ve müellif isimlerinin nasıl yazılacağı, tarih ve yüzyılların hangi şekilde gösterileceği, yayın etiği kapsamında nelere dikkat edilmesi gerektiği, istifade edilen kaynak eserden dolaylı veya doğrudan nasıl alıntı yapılacağı, atıf yapılan kaynakların metin içinde veya dipnotta nasıl yazılacağı ve kaynakçanın nasıl oluşturulacağı gibi akademik yazımla ilgili bilinmesi ve uygulanması gerekli tüm kuralları içermektedir.Sözlükte “dayanmak, yaslanmak, itimat etmek” manasındaki “sened” kökünden türeyen isnad, “temellendirmek, dayamak; sözü söyleyenine kadar ulaştırmak, bir sözün, bir rivayetin geliş yolunu haber vermek, ilk kaynağa kadar götürmek” anlamlarına gelmektedir. “Sözünün senedi nedir?” örneğinde olduğu gibi sözün kaynağını sorgulamak ve belirtmek için kullanılmaktadır. Bu anlamda isnad, akademik yazımda atıf veya alıntı yapılan kaynağı belirtmek için geliştirilen atıf sistemine, Türkiye merkezli yayın yapan ilahiyat alan dergilerinde görev üstlenen editörlerin çoğunluğunun (%70,4) kararı ile ad olarak seçilmiştir.İSNAD atıf sistemi, 2017-2018 yıllarında “İlahiyat Atıf Sistemi” olarak geliştirildi ve ilk versiyonu 12/03/2018 tarihinde matbu ve online olarak yayınlanarak ücretsiz olarak kullanıma sunuldu. Sistemin Türkiye’de ve Türk Cumhuriyetlerinde ilahiyat alan dergileri arasında ilgi görmesi ve ilahiyat alanı dışında da kullanımına dair talepler gelmesi üzerine İSNAD’ın ikinci versiyonu, tüm sosyal bilimler alanında kullanılabilecek şekilde geliştirildi ve Eylül 2018 itibari ile hizmete sunuldu. İSNAD artık sosyal ve beşeri bilimlerin tüm alanlarında kullanılabilmektedir.İSNAD atıf sistemi, Dr. Abdullah Demir tarafından Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Rektörlüğü’nce desteklenen RGD-015 numaralı “Ulusal İlahiyat Atıf Dizini Projesi” kapsamında, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Dini İlimler Uygulama ve Araştırma Merkezi (DİMER) bünyesinde, akademik yayıncılık alanında uzman öğretim üyelerinin ve hakemli dergi editörlerinin görüş, öneri ve değerlendirmeleri alınarak geliştirildi. Yaygın atıf biçimlerinden APA, Amerika Psikoloji Derneği (American Psychology Association) ve Chicago ise Modern Diller Derneği (Modern Languages Association) tarafından geliştirilerek satışa sunulmuştur.İSNAD; Türkiye merkezli olarak geliştirilen, kullanıma sunulduğu 12/03/2018 tarihinden kısa bir süre sonra hakemli akademik dergi ve kitap yayıncıları ile Fakülte Dekanlıkları (mezuniyet tezlerinin yazımında) ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüklerince (Yüksek Lisans ve doktora tezlerinin yazımında) kullanımı benimsenen, Web of Science / Clarivate Analytics, TÜBİTAK TR Dizin ve TÜBİTAK DergiPark gibi akademik yayıncılıkla ilgili indeks ve dergi platformlarınca kaynak gösterme biçimlerinden biri olarak sistem entegrasyonu yapılan, Zotero, Mendeley ve EndNote gibi dünya çapında kullanılan kütüphane ve referans düzenleme yazılımlarına uygun şablonları hazırlanan ve ücretsiz olarak kullanıma sunulan ilk ve tek yerli-milli kaynak gösterme sistemidir ve bu açıdan oldukça önem arz etmektedir. Türkçe’nin bir bilim dili haline gelmesi hedefleniyorsa, bu hedefe ulaşmada, Türkçe olarak hazırlanan bir bilimsel yazım ve kaynak gösterme sisteminin bulunması da bir zorunluluktur. Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin Türkçe olarak hazırlanan ve ücretsiz olarak kullanıma sunulan İSNAD atıf sistemini öğrenmeleri ve kullanmaları, aslı İngilizce olan ve satın alma imkanı da elde edemeyecekleri sistemleri öğrenmelerine kıyasla daha elverişlidir ve kolaydır. Türkçe konuşan ülkelerin bilim insanlarının bildiri, makale, kitap, proje ve benzeri bilimsel çalışmalarını İSNAD atıf sistemini kullanarak hazırlamaları, Türkçenin ortak bir bilim dili olarak güçlenmesine katkı sağlayacaktır. İSNAD atıf sistemi ile Türkiye’de ve Türki Cumhuriyetlerde; Antropoloji, Arkeoloji, Coğrafya, Dil ve Edebiyat, Felsefe, Halkbilimi, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İlahiyat, Müzik, Psikoloji, Sanat Tarihi, Sosyal Hizmetler, Sosyoloji ve Tarih gibi sosyal ve beşeri bilimler alanında hazırlanan yayınlarda ortak bir atıf sisteminin kullanımını sağlamak hedeflenmektedir. İSNAD atıf sisteminin kullanımı, Türkçe konuşan ülkelerde sosyal ve beşeri bilimler alanında kaynak göstermede standartlaşmayı sağlayarak atıf ve etki değeri tespitine olanak sağlayacak ve Türk dünyası arasında bilimsel iletişimi kolaylaştıracaktır.İSNAD atıf sistemi, sosyal ve beşeri bilimler alanında araştırma yapan ve yazı kaleme alan öğrenciler, akademisyenler ve yazarlar ile bu alanda yayın yapan kurum ve kuruluşların hizmetine sunulmuştur. Sosyal bilimler alanında yayın yapan birçok dergi İSNAD atıf sistemini kullanmaya başlamıştır. Lisans mezuniyet tezi, yüksek lisans tezi ve doktora tezlerinin yazımında İSNAD atıf sisteminin kullanılmasını öngören ve bunu tez yazım kılavuzlarına dahil eden üniversitelerin sayısı artmaktadır. Ayrıca ulusal ve uluslararası sempozyum ve kongre düzenleyen birçok kurum ve kuruluş, katılımcıların bildirilerini İSNAD atıf sistemine uygun olarak hazırlamalarını talep etmeye başlamıştır. Ücretsiz olarak kullanıma sunulan bu sistem, kullanıcı dostu arayüzü ve kaynak gösterme yazılım eklentileri ile hızla kabul görmekte ve benimsenmektedir. Öğrenciler, yazarlar, araştırmacılar ve akademisyenler; İSNAD’ın EndNote, Zotero ve Mendeley gibi kaynak gösterme yazılım eklentileri sayesinde daha kolay, daha hızlı ve hatasız olarak “atıf ve kaynak gösterme” işlemlerini yapabilmektedirler. Bu sisteminin Türkiye ve Türk Cumhuriyetlerinde kullanımı yaygınlaşmaya devam etmektedir. www.isnadsistemi.org. (shrink)

İncelenen “Ateist Çevrelere Göre S/Zorunlu Din Dersleri” isimli eser Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Din Eğitimi Anabilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Muhammed Esat Altıntaş tarafından kaleme alınmıştır. Ateist çevrelerin sorunlu gördüğü zorunlu din derslerine getirdikleri eleştirileri inceleyen eser Türkiye’de bu alanda yapılmış ilk müstakil çalışma olma özelliğine sahiptir. Nitel araştırma metotlarından durum çalışmasının kullanıldığı araştırmada ikincil veriler kullanılmıştır. Buna göre 2014 yılında Ateizm Derneği’nin başlattığı imza kampanyasına yapılan yorumlar araştırmanın verilerini oluşturmaktadır. Kitabın üçüncü bölümünde ateist çevrelerin zorunlu din derslerine getirdikleri (...) eleştiriler sekiz başlık altında incelenmiştir. Yazarın ateist çevrelerin yaptığı eleştirileri genelde haksız bulduğu ya da uygulamadaki eksiklere yorduğu görülmektedir. Eserin son bölümünde yazar dersin programlarının daha iyi hale getirilebileceğini belirtmiş ancak dersin zorunluluğunun kaldırılmasına karşı çıkmıştır. Alana önemli katkılar sunan, dili sade ve anlaşılır olan eserin eksikleri de bulunmaktadır. Kaynakçadaki bir kısım hatalar, kamuya açık imza kampanyasına katılıp yorum yazan herkesin “ateist çevre” olarak adlandırılması ve eserde ders programlarında ve kitaplarında ateizmin nasıl öğretildiğinin eleştirel bir incelemesinin olmaması görülen eksikliklerdir. Bu eksikler eserin bundan sonraki baskılarında düzeltilebilecek düzeydedir. Eser din eğitimi alanına önemli bir katkı sunacak, konuya ilgi duyanlar için ise faydalı olacaktır. (shrink)