Birey, parçası olduğu toplum ve çevresini kuşatan kültürün içinde kendisini konumlandırdığı noktadan dünyayı deneyimleyerek anlamlandırmakta, zihninde dünyayı bir tablo biçiminde yorumlamasının sonucunda dünya görüşü ortaya çıkmaktadır. İlk olarak fizikte sözü edilen, daha sonra felsefe ve dilbilim disiplinlerinde araştırmalara konu edilen dünya görüşünün böyle genel bir tanımı, terimin paradigmatik ve ontolojik yönüne ışık tutmaktadır. Bağlantısal bütünsellik, her bir birimin bir üst birimin parçası olduğu ve aralarındaki enformasyon bağlantısı sayesinde bir bütün oluşturduğu ağ yapılarını tanımlamak için kullanılmaktadır. Burada (...) class='Hi'>bağlantısal bütünselliğin yanı sıra, bireyin deneyimlerinin depolandığı, nöronlar arası bağlantılar sayesinde meydana gelen ve beynin bağlantısallığını ifade eden ağ anlamına gelen konnektom teriminin önemi ortaya çıkmaktadır. 21. yüzyılda nörobilim çalışmalarının bilim dünyasına kazandırdığı önemli terimlerden biri olan bağlantısal bütünsellik terimi, yaşamın her alanına uygulanabilirliği açısından, dünya görüşü fenomenini de tüm yönleriyle açıklığa kavuşturmayı mümkün kılmaktadır. Düşünce, insan, dünya, gerçeklik, kültür ve dil düzleminde bütünsel açıdan ele alınması gereken dünya görüşü ile özgül yapısı gereği bütünsellik taşıyan bağlantısallık yaklaşımı arasında hem ortaklık hem de disiplinler arasılık söz konusudur. Özetle söylenecek olursa, dünya görüşü fenomeninde bağlantısal bütünselliğin dil ve kültür izdüşümü sonucunda meydana geldiği düşünülmektedir. Dil ve kültür, dünya görüşü ağının temel parçalarıdır. Bu bağlamda dünya görüşü fenomeni bağlantısal bütünsellik yaklaşımı vasıtasıyla açıklığa kavuşturulmuştur. (shrink)

The national and spiritual values of the Azerbaijani people (language, religion, customs and rituals) emerged and formed over the centuries in the course of historical development, as well as the geopolitical location of the country, while being preserved in social, historical, cultural and family traditions, being passed down from generation to generation. It should be emphasized that during the Soviet period, the situation in the economy, industry, culture and education was very clear. As for the preservation and protection of national (...) and spiritual values, due to the fact that this direction for the Soviet system had an ideological essence, to make the slightest progress was extremely difficult and fraught with various kinds of dangers. During this period, the Soviet ideologists defined social property, justice and collectivism as the main moral values, and the protection of national and spiritual values of the peoples living in the territory of the former USSR, especially Muslims living not only in Azerbaijan, was politicized and presented as a value contrary to the Soviet ideology. The article deals with the first period of the leadership of Azerbaijan by national leader Heydar Aliyev (1969-1982). The author characterizes this period of dominance of Soviet ideology in the public consciousness as difficult and contradictory. It is noted the undeniable role and efforts of Heydar Aliyev, who, despite all the difficulties and obstacles in the struggle to preserve the identity of the Azerbaijani people, to preserve the native language, customs and rituals, national holidays, which are the main components of national and moral values, to increase the national spirit, national and spiritual consciousness, culture, for the return of the people its historical memory. He has done a considerable amount of work to overcome various other kinks. The philosophical analysis of the language policy of the Soviet regime is also attracted to the study. (shrink)

Each narration or text, as it informs about an event, situation or person in history, has a history that sheds light on both its formation and how it arrived to us. The illumination of this history is at least as important as the content analysis of the information. For this reason, it is necessary both to examine whether the source in which the information is given has survived to the present day as it was created by the author without being (...) exposed to any external intervention, and to analyze the narration in terms of reliability and indication within the integrity of the isnād-text. In that case, when the word “text criticism” is mentioned, an understanding of a specific criticism should come to mind, which includes both critical edition (scholarly editing) of the first source and the critique of the narration by making sound research in terms of isnād and literary criticism (naqd al-isnād wa-l-matn). Due to reasons such as the inability to follow a standard method, the limited number of the copies and/or the distance of the copies from the author in terms of history and commercial concerns, many classical works published with relative verification contain such errors require a re-examination. One of these works is Ibn Hibbān’s (d. 354/965) book al-Majrūhīn. In his work al-Majrūhīn, Ibn Hibbān divided the narrators into two groups according to their reliability and collected the ones that he determined as weak according to his opinion. In this work, he placed Abū Ḥanīfa (d. 150/767) at the top of the list. First, he denounced Abū Ḥanīfa with the following expressions: Sahib al-ra’y, child of slaves, bicker, hypocrite, had little knowledge of hadith, a Murji’ī propagandist, a narrator who was blamed by imams. Then he tried to justify these claims by about thirty narrations from various salaf scholars. These narratives are completely different from the largely intellecutal discussions and criticisms of scholars such as al-Awza'i (d. 157/774), Ibn Abī Laylā (d. 148/765) and Ibn Abī Shayba (d. 235/849) on Abu Ḥanīfa and his school. The narrations compiled by Ibn Hibbān are display insulting and polemical narrations against Abu Ḥanīfa’s personality and reliability. In terms of being a source for later periods, it is important to examine and criticize these narratives in terms of the narration techniques. The al-jarḥ wa-l-taʿdīl is important part of the hadith science. al-Mejrūhīn, one of the leading works of this science is remarkable in many respects. According to this narration Abū Ḥanīfa Nuʿmān b. S̱ābit b. Zūtā b. Māh’ın (öl. 150/767) said, "If a man worships this mule to get closer to Allah, I see no harm in it." According to our analysis, there are the following determinations about the narrators in the chain of this narrative. Ibn Abī Mushir is unknown (majhūl), the narrator who is written as “Mahfūz b. Abī Savba” but his correct name is “Tawba” is matrūk. Ahmad b. al-Walīd al-Mahramī al-Karkhī is weak, and Yahyā b. Hamza, source person, is qadari who narrates from people with munkar al-hadith; but is also considered as a thiḳa narrator. As for Sa‘īd b. Abd al-Azīz, he has nothing to do with the reception and transmission of the narrative. In addition, there is also a break in the chain. First of all, what is expected from a basic work such as al-Majrūhīn, whose subject and purpose is purely a narrator analysis, is that the report in it should be acceptable, at least in terms of isnād. When the narrative in question, which is also included in earlier sources such as al-Fesewī (d. 277/890), is evaluated in terms of both the isnād and the text, one realizes the transformation of an expression circulating in the form of gossip against Abu Ḥanīfa in Damascus around the subject of ʾirjāʾ. ʾIrjāʾ was at the forefront of the heated debates in the second half of the second century into semā form in terms of isnād and text, besides, the word النعل/clog is transformed into البغل/mule. Apart from the weak points of the chain, Sa‘īd b. Abd al-Azīz, who has nothing to do with the reception and transmission of the narrative, has also been turned into the narrator/source of the report with the samā expression. Regardless of the purpose and the criteria of the narration technically, during the conversation with Sa‘īd, Yahyā b. Hamza’s sincere friend and teacher, a special speech in which a common report attributed to Abu Ḥanīfa was expressed, was transformed into Yahyâ’s samā‘ in the form of jazm. As a result, the word “shoe” or “clog” has evolved into mule. It would be a reductionist and over optimistic approach to assume that all this may have resulted from tashīf and tahrīf of the copyists. The narration we discussed is a typical example in terms of showing the effect of the conflict of ideas between Ahl al-Hadīth and Ahl ar-Ra’y on the narrations. Of course, this shoud be not regarded as the only example. (shrink)

Arabic language; grammar; syntax; linguistics.

İslâm’ın ilk dönemlerinden itibaren Kur’ân’da Arapça dışında bir kelimenin bulunup bulunma-dığı hususunda farklı görüşler ileri sürülmüştür. Bu görüşler çerçevesinde mesele, Kur’ân’da yabancı dillerden bazı kelimelerin bulunup bulunmadığı merkezinde tartışıldığı gibi, bazı kelimelerin köken itibarıyla Arapça olmakla beraber şer’î terminolojinin ortaya çıkışı sonra-sında Arapların o zamana kadar bilmediği yeni anlamlar kazanmış olmasının Kur’ân’ın arabî olmasına engel teşkil edip etmeyeceği boyutuyla da tartışılmıştır. Şâfiî, Kur’ân’ın arabîliği görüşünün ilk ve en tavizsiz savunucularından biridir. Kur’ân, muhatapları Arap olduğu için Arapça nazil olmuştur. Her dil, (...) o dili konuşan halkın kültürünü ve düşünce yapısını da barındı-rır. Şâfiî nazarında Kur’ân’ın arabî olması Arap dilinin kurallarına, üslubuna uygun olmasının ötesinde Arap kültürünü ve düşünce yapısını da barındırması demektir. Muhataplar açısından bakınca da kendi dillerinde inen vahyin kendileri için olabildiğince açık/mübin olması gerekir. Dolayısyla Şâfiî’nin er-Risâle’de, nasslardan hüküm çıkarırken Arapçanın kural ve üsluplarını dikkate alma üzerine kurmuş olduğu beyân teorisi Kur’an’ın arabî olması ile yakından alakalı-dır. Bu makalede Şâfiî’nin konuya dair görüşleri er-Risâle isimli eseri merkeze alınarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Arap dili, Fıkıh, Şâfiî, Beyân, Kur’an’ın Arabîliği. (shrink)

İslamiyet’in Türkler tarafından kabul edilmesiyle birlikte Türk edebiyatında, İslamiyet’i konu alan eserler telif edilmiştir. Bu eserlerin bilhassa tevhid, naat, münâcât ve hâtime bölümlerinde Allah’ın rahmetine ve Hz. Muhammed’in şefaatine nail olmak arzusunun dile getirilmesi bir gelenek hâline gelmiştir. Zamanla, şefaati konu edinen ve başta Hz. Muhammed olmak üzere Allah’ın şefaat etmesine müsaade buyurduğu kişilerden şefaat isteğinde bulunulan manzum ve mensur müstakil eserler telif edilmiştir. Bu eserler, dinî-tasavvufi türlerden ayrılarak şefaatnâme olarak adlandırılmıştır. Şefaatnâmelerin geneli, eski Anadolu Türkçesi döneminde telif edilen Hikâye-i (...) Kesikbaş, Hikâye-i Deve, Hikâye-i Güvercin, Hikâye-i Geyik, Hikâye-i Kız, Hikâye-i İsa, Hikâye-i İsmail ve Hikâye-i İbrahim gibi dinî manzum hikâyelere anlatım ve üslup özellikleri bakımından benzemektedir. İslam dinini halka öğretmek amacıyla sade bir Türkçe ile kaleme alınan ve tahkiyenin ön planda olduğu bu hikâyelerden biri, muhtevasından dolayı şefaatnâme türü içerisinde değerlendirdiğimiz Şefaatnâme-i Yahyâ’dır. Çalışmamıza konu edilen bu eser, Süleymaniye Kütüphanesi Yazma Bağışlar Bölümü’nde 4042 demirbaş numarasıyla kayıtlı olan ve içerisinde Süleyman Çelebi’nin (ö. 1422?) Vesîletü’n-Necât’ı ile eski Anadolu Türkçesi döneminde telif edilen dinî muhtevalı pek çok manzum hikâyenin bulunduğu yazmanın 155a-160a sayfaları arasında yer almaktadır. Şefaatnâme-i Yahyâ, aruzun “fâ‘ilâtün / fâ‘ilâtün/ fâ‘ilün” kalıbıyla ve mesnevi nazım şeklinde yazılmıştır. 154 beyitten müteşekkil bu eserde, Hz. Muhammed’in günahkâr ümmet için üzülüp ağlaması, o esnada sohbetinde bulunan Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali, Hz. Ayşe ve Hz. Fatma’ya günahkâr kullara şefaat için ne yapacaklarını sorması ve onların da bu soruyu cevaplamaları tahkiye edilmiştir. Bu makalede, öncelikle şefaatnâme hakkında bilgi verilmiştir. Ardından, Şefaatnâme-i Yahyâ’nın dil, şekil, anlatım ve muhteva özellikleri incelenmiştir. Sonrasında ise Yahyâ’nın Şefaatnâme’sinde ele alınan konunun Ömeroğlu’nun (ö. 14. yy) Şefaatnâme’sinde, Pir Muhammed’in (ö.?) Şefaatnâme’sinde, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Y. Y. 520/2 numarada kayıtlı yazmanın 30a-34a yaprakları arasında bulunan müellifi meçhul bir şefaatnâmede de yer alması sebebiyle bu dört metin mukayese edilmiştir. Farklı şairlerin kaleminde, aynı olay örgüsünün nasıl ifade edildiği bir tablo dâhilinde ortaya konmaya çalışılmıştır. Makalenin sonunda, Şefaatnâme-i Yahyâ’nın transkripsiyonlu metni hazırlanarak araştırmacıların istifadesine sunulmuştur. (shrink)

Dini sahada tartışılan bazı kavramlar birden fazla disipline konu olmuş ve bu kavramlar her disiplinde farklı açılardan ele alınmıştır. Dinî nasların anlaşılmasında önemli yeri olan hakikat ve mecaz bu tür kavramlardandır. Hakikat ve mecaz salt dilbilimsel kavramlar gibi görünseler de birçok dini disipline önemli ölçüde konu olmuşlardır. Fıkıh usûlü, bu kavramları yoğun bir şekilde konu edinen temel dini disiplinlerden biridir. İlk dönem dil kaynaklarında mecaza dair bir tanım yapılmamışsa da ana hatlarıyla “lafzın dilde vazedildiği anlam dışında kullanılması” mecaz kabul edilmiştir. (...) Günümüze ulaşan ilk fıkıh usulü eserinin müellifi İmam Şâfiî (öl. 204/820) ve Mu‘tezilî öncülerden Câhiz (öl. 255/869), Ebû Ali el-Cübbâî (öl. 303/916) ve Ebû Hâşim el-Cübbâî (öl. 321/933) de görüşlerini temellendirirken kavram tanımı yapmadan mecazı kullanmışlardır. Kelamcı usûlcülerden ilk defa mecaz tanımı yapan Ebû Abdullah el-Basrî’den (öl. 369/979-80) iki farklı tanım nakledilmiştir. Ebû Abdullah’ın yaptığı bu tanımlar ana hatlarıyla sonraki asırlarda yaşayan usûlcülerin tanımları üzerinde etkili olmuşsa da yakın takipçileri tarafından kabul görmemiştir. Cessâs (öl. 370/981) ve Bâkıllânî (öl. 403/1013) düşünsel mülahazalar içermeyen sade bir tanım yaparken Mu‘tezilî usûlcülerden Ebü’l-Hüseyin el-Basrî (öl. 436/1044) mecaza dair kelâmî mülahazalar içeren komplike bir tanım geliştirmiştir. Ebü’l-Hüseyin, yaptığı tanımda lafzın mecazi anlamda kullanıldığını ortaya koymak için ilk olarak hitabın türünün temel belirleyici unsurlardan biri olduğuna dikkat çekmiştir. Ebü’l-Hüseyin yaptığı tanımda ikinci olarak lafzın hakiki anlamı gibi mecazi anlamının da bir vazՙ ile olduğuna işaret etmiştir. Ayrıca yaptığı tanımda açık şekilde ifade etmese de konu çerçevesinde yaptı değerlendirmelerde lafzın mecazi anlamda kullanıldığını ortaya koymak için karinenin temel belirleyici unsurlardan biri olduğunu vurgulamıştır. Ona göre lafız, ancak hakiki anlamda kullanılmasına engel bir karinenin olması durumunda mecazi anlama hamledilir. Mu‘tezilî usûlcülerin mecaz tanımlarını konu edinen bu çalışmada öncelikle İlk beş asırda dilcilerin ve Mu‘tezile dışındaki fıkıh usûlcülerinin ortaya koydukları mecaz tanımları incelenmiştir. Daha sonra Mu‘tezilî usûlcülerin mecaz tanımları değerlendirilmiştir. Mu‘tezilî âlimlerin mecaz tanımları içerisinde ekolün düşünsel mülahazalarını dikkate alan Ebü’l-Hüseyin el-Basrî’nin tanımı yakından incelenmiştir. Mu‘tezilî düşünürlerden Kādî Abdülcebbâr’ın mecaz anlayışını yansıtan tanımı günümüze ulaşmadığı için Ebül-Hüseyin’in tanımı incelenirken Kādî Abdülcebbâr’ın görüşleri de irdelenmiştir. Böylece Ebül-Hüseyin’e ait fıkıh usulü sahasında yoğun kelâmî mülahazalar ihtiva eden mecaz tanımının temelde Kādî Abdülcebbâr’a dayandığı ortaya konulmuştur. Çalışmamızda son olarak Ebül-Hüseyin’den nakledilen mecaz tanımının diğer ekollere mensup usûlcüler üzerindeki etkisi de ortaya konulmuştur. Bu tanımın söz konusu usûlcülerden Fahreddin er-Râzî (öl. 606/1210) tarafından kabul gördüğü belirtilmiş ve Râzî’nin bu tanım çerçevesindeki görüşleri Mu‘tezile’nin düşünsel zemininde tartışılmıştır. (shrink)

Derrida, with the deconstruction philosophy, shook all movements, stances, remembering and forgetting, and changed the flow of the river of perception and thought with a deep and comprehensive operation of reasoning and perception. He has resurrected the understanding of fluidity, movement and process, which has been coming since Heraclitus and renewed in Nietzsche in its own way by formatting these concepts. It has changed the method of meaning and signification, redefining it as an event, an action. He used "writing" against (...) the upper philosophy movement that fiddled with his country. He displaced the language, the word from its place, and wreak havoc in response to the glances that do not spare his own language. He rejected domination, embracing the free meaning. He deciphered the "great game" within the tradition of European language and philosophy. The state and its philosophy that imposes its "structure" realizes its gradual dismantling. Here, the reality is that meaning appears as an action which is the deconstruction movement itself. His “writing” is the proof of the French language and way of thinking which he “he lived in”. The new crisis results from philosophy of life rather than the language of Europe. Deconstruction has been a letter which found the recipient of the philosophy of the new century. Therefore philosophy needs to reevaluate the situation in the field of language and writing. Deconstruction has deciphered the "great language game" of which it is a part, before the eyes of the world. (shrink)

İslâm coğrafyasının genişlemesi neticesinde Arap olmayan toplulukların İslâm dini ile tanışmaları beraberinde bir takım problemleri de getirmiştir. Bu problemler arasında, Kur’ân’ın yanlış anlaşılma endişesi en başı çekmektedir. Arapçaya hâkim olmamaktan kaynaklanan dil hatalarının âyetlere kadar sirayet ettiğini gösteren birçok rivayetin varlığı da bunu teyit etmektedir. Bundan dolayı hicrî birinci yüzyılın ikinci yarısından itibaren dil ile ilgili faaliyetler aralıksız bir şekilde devam etmiştir. Bu faaliyetler arasında, Kur’ân’ın üslûbunu, âyetlerde yer alan kelimelerin delâleti ve sesletimini, cümlelerin iç bütünlüğü ile filolojik tahlillerini ele (...) alan çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmalar, Arap gramerinin oluşturulması ve bazı gramer ekollerinin ortaya çıkmasıyla birlikte genellikle “Ma‘âni’l-Ḳur’ân” ve “İ‘râbü’l-Ḳur’ân” başlıkları kullanılarak daha sistemli bir şekilde hicri dördüncü yüzyılın sonlarına kadar devam etmiştir. “Ma‘âni’l-Ḳur’ân” başlığını kullanarak eser yazan âlimler arasında gramer ilmiyle birlikte tefsir alanında da önemli bir konuma sahip olan Yahyâ b. Ziyâd el-Ferrâ da bulunmaktadır. Sözü edilen eserde Ferrâ’nın, lügavî tahlilleri esnasında özellikle sözcüklerin siygası ve çok anlamlılığı doğrultusunda dil-kültür ilişkisine örnek olabilecek birçok bireysel değerlendirmesine rastlanılmaktadır. Onun bazı ayetler etrafında sergilenen çeşitli görüşlere yer verdikten sonra Arap toplumu nezdinde bir yönüyle de bile olsa kabul gören semantik tahlillere ayrıca yer vermesi, müfessirlerin, çoğu zaman anlaşılması güç ayetlerle birlikte murad edilenin dışında bir yorumun önlenmesi için dönemin kültüründen yararlanmaları gerektiği şeklinde de değerlendirilebilir. Bu bakımdan Kur’ân-ı Kerîm’in insanlığa sunduğu mesajların en doğru şekilde anlaşılabilmesi adına bazı âyetlerin tefsiri ve değerlendirmesi yapılırken başvurulacak ilmî merci ve disiplinlerin geniş tutulması önem arz etmektedir. Binâenaleyh makalede Ferrâ’nın kendisine özgü tahlilleriyle beraber, görüşlerine yer verdiği başka âlimlerin analizlerinden sadece dil-kültür ilişkisine örnek olabilecek tespitler üzerinde durularak kültür ve dil etkileşiminin âyet yorumundaki rolüne işaret edilecektir. (shrink)

al-Zarkashī, an ethnic Turk, is an important hadith, fiqh and commentary scholar who lived during the Mamlūks period. He was taught by some of the leading scholars of his era, such as Alā al-Dīn Mughultay (d. 762/1360), Imād al-Dīn Ibn Kashīr (d. 774/1372) ve Jamal al-Dīn al-Asnawī (d. 772/1370), and he grew up under their mentorship. Nevertheless, his only well-known student is Birmāvī (d. 831/1428). Almost half of his works have been related to fiqh and methodology of fiqh, and he (...) has also written some important works in the field of hadith. Among these, especially al-Tadhkira, al-Nukat alā Ibn al-Salāh, al-Nukat alā al-Umda fī al-Ahkām ve al-Icāba are worthy of mention. The work named al-Tadhkira, which we built our work upon, is the first known work to have been preserved in the field. Due to his being a first in his field, he was vastly studied as to how he evaluated the narrations and what kind of procedure he followed. In this work of his, not only the criticism but also the application of the text criticism adds to the importance of the work. Then, on the basis of this work, scholars such as al-Sakhāwī and al-Aclūnī made complementary works on the same subject. Summary: It is inevitable for a person to be shaped by the society he lives in. During the time when al-Zarkashī lived, Egypt was under the rule of the Mamlūks. The history of Mamlūks is examined under two periods: 1. Bahrī or Turkish Mamlūks (745 / 1344 - 794-1391) 2. Burjī or Circassian Mamlūks (784 / 1382 - 923 / 1517) period. Our author lives in both periods. About forty years of his life was in the period of Bahrī and the rest was in the period of Burjī. In both periods, the state did not have a full political authority in the country, but this was not the case in education and training. In fact, on the contrary to the political situation, scientific activities have accelerated by the arrival of many scholars to the land of Mamlūk because of the Mongol invasions coming from the east and the Crusades from the west. The increase of scientific activity was caused not only by the coming of the scholars but also by the support given by the Mamlūk sultans. In fact, they built many new madrasas in addition to the resurrection of the old ones. In addition to madrasas during the Mamlūks period, mosque, hāngāh, ribat and zāwiya are also among the educational places.Hadith, fiqh and Tafsir scholar al-Zarkashī is originally Turkish. He was born in Cairo at 745 under the conditions mentioned above. His family learned of gold and silverworking because of their subsequent settlement to Egypt, and they made their living with this craft. A person who performs this is called Zarkash in Arabic. Muhammad ibn Bahādır, who learned and did this job, was known as al-Zarkashī. al-Zarkashī, known for his love of science since childhood, was trained hadith by Alā al-Dīn Mughultay (d. 762/1360) and Imād al-Dīn Ibn Kashīr (d. 774/1372) in Damascus, and fiqh by al-Asnawī (d. 772/1370). Among his beneficiaries are distinguished personalities such as al-Subkī (d. 756/1355), al-Azraī (d. 783/1381) and al-Bulqīnī (d. 824/1421). The most remarkable of his student is al-Birmāvī (d. 831/1428).It is known that he wrote about fifty works in hadith, tafsir, fiqh, methodology of fiqh and other fields. Especially among these works al-Burhān fī ʻUlūm al-Qur’ān, al-Tadhkira, al-Ijāba, al-Bahr al-Muhīt fî Usūl al-Fiqh ve al-Mansūr fī al-Qawāid is worth mentioning. Studies on al-Burhān and al-Bahr were carried out at the level of Master and PhD.al-Zarkashī did not hesitate to criticize any person for whom he had found his mistake. For example, even though he has a great love for him, and even because of this love, he has been given the name of al-Minhāj, the criticism of al-Nawawī is the clearest indication of the value given to science. Not just him, critics of scholars such as al-Hākim al-Naysābūrī and Ibn ʻAbd al-Barr who are recognized as authority in hadith can also be considered in this framework.The work named al-Tadhkira which we have studied in our work is of importance in that it shows the accumulation of knowledge in the field of hadith. In order to compose this work, it is necessary to have enough information in this field since the riwāyas must be criticized in terms of isnād and text. To compose his work, al-Zarkashī has benefited from about a hundred and forty works related to hadith, tafsir, al-siyar, history, tabakāt, commentary, jarh - taʻdīl, ilal and maghāzī. The use of such works is an effort to reach all sources and right information as much as possible. Some of these sources are basic hadith books such as al-Bukhārī (d. 256/870) al-Sahīh, Muslim (d. 261/875) al- Sahīh, Abū Dāʾūd (d. 275/889) al-Sunan, al-Tirmidhī (d. 279/892) al-Sunan, al-Nasā’ī (d. 303/915) al-Sunan, Ibn Mādja (d. 273/887) al-Sunan, Mālik ibn Anas (d. 179/795) al-Muwatta, Ahmad ibn Hanbal (d. 241/855) al-Musnad, al-Dārimī (d. 255/869) al-Sunan, ʻAbd al-Razzāq al-Sanʻānī (d. 211/826-27) al-Musannaf, Ibn Abī Shayba (d. 235/849) al-Musannaf, Ibn Rāhwayh (d. 238/853) al-Musnad, al- Bazzār (d. 292/905) al-Musnad, Abu Yaʻlā el-Mawsilī (d. 307/919) al-Musnad, Ibn Hibbān (d. 354/965) al-Sahīh, al-Tabarānī (d. 360/971) al-Muʻjam al-Awsat and al-Muʻjam al-Kabīr, al-Hākim al-Naysābūrī (d. 405/1014) al-Mustadrak.al-Zarkashī divided the riwāyas he had studied into eight subjects. These are judgments, wisdom, zuhd, medicine, virtue, prayer, story, words and riwāyas circulating in language. He shares the information he obtains from sources about him after mentioning the riwāyas he will examine. For example, it is mentioned that there is not a hadith which is transmitted as a hadith, it is a word of a sahāba, tābiun or a person. He transferred on the riwāyas the sources mentioned in the sources, but also stated that he did not participate in some information as the place came.The author has evaluated the narrators of the riwāyas from the point of jarh and taʻdīl. He did not only evaluate riwāyas in terms of isnād, but also text criticism. This activity is a distinctive feature of his work.al-Zarkashī gave information about the misrepresentation of the name of the narrators. He also explained the strange words that are difficult to understand in the text. It is a manifestation of his knowledge in the fiqh area that some of the riwāyas that are considered weak are expressed in some sects. The author described some errors about the riwāyas. For example, he stated that a riwāya that is said to be marfūʻ is a mavkūf. al-Zarkashī also included verses, hadiths and poems about the riwāya that he had studied while writing his work or he defended it by saying that it is not the case of a riwāya that is said to be fictitious.Perhaps it is the weakest point of al-Zarkashī’s work not to give any information about some riwāya, only to mention their isnāds. He also found some riwāyas that did not have a reliable isnāds and stated that their meanings are correct. This knowledge has become an enlightening characteristic for later generations.This work has a great significance in showing that the majority of the riwāyas that spread among the people are not hadiths. As a matter of fact, 73% of the riwāyas examined in the work are weak or irrelevant riwāyas. This work of al-Zarkashī is unique. The existence of such a work has not been determined before him. This work constituted the basis of the works written by scholars such as al-Sakhāwī and al-Aclūnī in the same subject after him. (shrink)

Okuma etkinliği hem ana dilde hem de yabancı bir dil öğrenmede önemli bir yer tutar. Bireyler okuma aracılığıyla başka görüş, düşünce ve kültürel unsurları öğrenir, onlarla etkileşimde bulunurlar. Bireylerin yabancı dil öğreniminde, yabancı dilde okuma becerilerini geliştirmek amacıyla bazı uygulamalar önerilir. Bunlardan biri, basitleştirilmiş kitaplardır. Bu çalışma, yabancı dil öğreniminde okuma becerisinin arttırılması için yapılan basitleştirilmiş okuma kitaplarının kullanımıyla ilgili önemli unsurları belirtmeyi ve bu tür kitapların kullanımına eleştirel bir bakış sunmayı hedeflemektedir. Bu çalışma, öncelikle basitleştirilmiş kitapların kullanımını tarihsel açıdan (...) ele almış, faydaları hakkında destekleyici ve karşıt görüşleri derlemiş, son olarak da basitleştirilmiş kitaplardan yapısal örnekler ile dil öğrenimi açısından sorgulama yapmıştır. Basitleştirilmiş kitaplar aracılığıyla, öğrencinin okuma becerisi ve yabancı dil öğrenmesinin gelişmesi düşünülse de, bu tür kitapların yabancı dil öğreniminde kullanımına temkinli bir şekilde yaklaşmak, kitapları seçerken içerik olarak dil edinimi ve kültürel duruş olup olmadığını gözden geçirmek gereklidir. Buna ek olarak, yabancı dil öğreniminde yapısal ve bağlamsal olarak bir kazanım olup olmadığı sorgulanmalıdır. Sonuç olarak, basitleştirilmiş olan edebi eserler yerine orijinallerin ve her seviyeye uygun farklı edebi metin türlerinin yabancı dilde okuma becerisini geliştirmede kullanılması önerilmektedir. (shrink)

Önvarsayım, modern dilbilim kavramlarından olup özellikle edimbilimin ilgi alanına girmektedir. Önvarsayım, varlık sahasında olan bir şey hakkında konuşmacı veya yazar ile muhatap veya okur arasında paylaşılan örtük ve kesin bilgi olarak tanımlanmaktadır. İletişim esnasında konuşmacı, önvarsayımı hesaba katarak söylemini düzenler, dinleyici ise önvarsayımı dikkate alarak o söylemi yorumlar. Bu bağlamda iletişim tarafları arasında önvarsayımın oluşmasına zemin hazırlayan önvarsayım tetikleyicileri vardır. Bu araştırmanın amacı, modern dilbilim kavramlarından olan önvarsayımın işlevi ve tetikleyicilerinin klasik Arap dili kaynaklarında muktezây-ı hâl bağlamında tezahürlerini tetkik etmektir. (...) Çalışmada önvarsayımın anlamını yansıtması açısından klasik Arap dilbilim kaynaklarında yapılan söylem analizleri incelenecektir. Ayrıca ilk dönem Arap dil çalışmalarından başlamak üzere bağlamın gereği olarak söylem telifinde ve anlam tespitinde bu konunun ele alınış biçimi üzerinde durulacaktır. Çalışma neticesinde erken dönem Arap dili kaynaklarında yapılan söylem analizlerinde muktezây-ı hâlin önvarsayıma bağlı anlamları haiz olduğu tespit edilmiş ve dolayısıyla erken dönem Arap dil çalışmalarında önvarsayımın işlevinin farkında olunduğu anlaşılmıştır. (shrink)

الملخّص يسعى هذا البحث إلى التعريف بالشخصيات وأبعادها الاجتماعية والنفسية في رواية ’يوم قُتِلَ الزعيم‘ للروائي نجيب محفوظ، لأنّ للشخصية أهمية مركزية في العمل الروائي من جهة؛ فهي أساس الرواية، والقوة الواعية التي تدور العناصر الروائية كلها في فلكها، والعنصر الوحيد الذي تتقاطع عنده هذه العناصر كافة. وبغية تسليط الضوء على الأساليب والطرق السردية التي استثمرها روائي ذو خبرة واسعة في بنائها وتقديمها، ليستفيد منها المتلقي من جهة ثانية. ولكي تكون هذه الشخصيّة الروائيّة قابلة للحياة في خيال المتلقّي لا بدّ (...) من معرفة مستواها الاجتماعي وما يرتبط به من حالة ماديّة وطبقة اجتماعية ومستوى علميّ، وغير ذلك، ومعرفة مستواها النفسي وما يرتبط به من إحساس برضًى أو سخطٍ أو قبول أو رفض أو كراهية أو حقد أو غير ذلك في المجتمع الروائي الذي تعيش فيه تلك الشخصيّة. ويتوزّع البحث على تسع جزئيات، هي: مقدّمة، وملخص مقتضب للرواية، وأنواع الشخصيات في هذه الرواية، وأساليب بناء الشخصيات، والعلامة اللغوية لها، والبعد الاجتماعي والنفسي للشخصيّات، وتحليل نقديّ، وخاتمة ونتائج عامة للبحث، ثم تحديد المصادر والمراجع. الكلمات المفتاحية: الشخصية، يوم قتل الزعيم، نجيب محفوظ، العناصر الروائية، تحليل نقديّ. Bu araştırmada, Necip Mahfuz'un “Yevmekatli'z-zaim” adlı romanını incelemeye aldık. İncelememizi iki ana tema üzerine kurduk. Birincisi temada romanın kahramanının karakteri ve tanıtımı yapılacaktır. Çünkü bu karakter romanın iskeletini oluşturduğundan çok önemlidir. Romanın merkezinde kahramanının karakteri bulunur ve romanın sanatsal bütün unsurları onun etrafında döner. İkinci ana tema ise, yazarın kahramana yüklediği karakteristik özelliklerin günlük hayatta karşılığının bulunabileceği varsayımı ile toplumsal yaşam tarzını sanatsal olarak nasıl dile getirdiği incelenmektir. Diğer bir yönüyle amacımız yazarın kullandığı nesir teknikleri ve eserinin takdimindeki maharetine bir ışık tutmaktır. Kahramanının karakteri, okuyucunun hayalinde yaşanabilir olmalıdır. Çünkü okuyucu gördüğü karakterle toplumun sosyal seviyesiyle ve maddi durumuyla, ilmî seviyesiyle bir bağ kurar. Böylece okuyucu psikolojik yapısıyla; kabul ve ret, kötü ve çirkin, hasetlik gibi duyguları romanın kahramanıyla birlikte hisseder ve yaşar. Araştırma dokuz kısma ayrılmıştır. Bunlar: Giriş, romanın çok kısa bir özeti, Karakter çeşitleri, Karakterlerin oluşturduğu üsluplar, Dil hususiyetleri, Karakterin sosyal ve psikolojik boyutu, Metin tenkidi, sonuç ve değerlendirmelerden oluşmaktadır. Son olarak ta kaynaklar verilmiştir. (shrink)

Her felsefi kongre zorunlu olarak politik bir öneme sahiptir. Bu, yalnızca felsefenin özünü her zaman politik olanın özüne bağlayan bir şey yüzünden değildir. Temel ve genel olarak, bu politik ima ona [felsefe ve politika arasındaki a priori ilişkiye] ağırlık katıyor, onu daha ciddi kılıyor ve özellikle felsefi kongre aynı zamanda uluslararası bir kongre olduğunda onun ayırıcı özelliğini de belirliyor. Uluslararası bir felsefe konferansı olasılığı sınırsız bir biçimde, farklı çizgilerle birlikte ve genelliğin birçok düzeyinde araştırılabilir. En genel anlamında böyle bir olasılık, (...) felsefenin özüne aykırı olarak, ulusal felsefelerin oluşturulduğu anlamına gelir. Belirli bir anda, belirli tarihsel, politik ve ekonomik bağlamda, bu ulusal gruplar, uluslararası toplantılar düzenlemeyi, ulusal kimlikleriyle temsil edilmeyi ve burada kendi farklılıklarını belirlemeyi ya da ilişkilendirmeyi zorunlu görmüştür. Bu tür bir farklılıklar toplantısı, bir dereceye kadar sadece öğretisel bağlam veya belli bir felsefi “üslup” tarafından tanımlanan ulusal felsefi kimliklerin öngörülmüş olduğu durumlarda gerçekleşebilir. Ancak, farklılıkların ilişkilendirilmesi de ortak bir unsuru öngörür: bir toplantı ancak tüm katılımcıların paylaştığı, bu durumda felsefi söylemin evrenselliği denilen ortak bir imge ile gerçekleşebilir. Bu kelimelerle, özüyle belirli bir dil grubu ve “kültürler” ile özdeşleştirilen bir projeden daha az bir olgu belirledim. Zira açıktır ki, bu unsurun şeffaflığının başına bir şey gelmiştir. (shrink)

اعتنى علماء هذه الأمة بسنة النبي _ صلى الله عليه وسلم _ عناية فائقة، وخاصةً بعد ظهور الفتن، فبرز رجال عظماء لحفظ السنة النبوية وتدوينها ودراسة أسانيدها، ومن هؤلاء إمام ليس له مزيد شهرة إلا أَّن له شأنًا عظيمًا في علم الحديث النبوي الشريف، ألا وهو الحافظ المُحدث الوزير أبو الفضل جعفر بن الفضل بن الحسن بن الفرات، المعروف بابن حِنْزابة، المولود عام (308هـ)، والمتوفى عام (391هـ)، فعمدتُ إلى التعريف به وذكر نسبه ومولده ونشأته، والحقبة الزمنية التي عاشها واستلم فيها (...) الوزارة في عهد الدولة الإخشيدية، ثم إبراز مكانته العلمية في علم الحديث الشريف، وأهم مصنفاته فيه، وثناء العلماء عليه، فقد اشتهر - رحمه الله - بالحرص على طلب الحديث، وحضور مجالس العلماء، فكان ملازمًا لأهل الحديث حتى أصبح محدثًا حافظًا شهد له أهل زمانه وغيرهم بذلك، وقصده الأفاضل من البلدان الشاسعة ليسمعوا منه ويأخذوا من علمه، وقد سمع أبو الفضل ابن حنزابة من عدد من المحدثين في العراق ومصر، وسمع منه كذلك كبار العلماء في زمانه أمثال الإمام الدارقطني، وُصف الوزير ابن حنزابة - رحمه الله - إضافة لما حباه الله من علم وحب للعلماء بأنه كان صاحب عبادة وتقوى ومن ذلك حرصه على قيام الليل، وكثرة الصدقات. ثم عُنِيْتُ بإبراز جهوده في علم الجرح والتعديل وذلك ببيان عنايته بهذا العلم، فقد تكلم الوزير أبو الفضل ابن حنزابة في بعض الرواة، وهذا ينبئ عن معرفته بالرجال وهو علم دقيق جليل لا يخوض غماره إلا من وهبه الله العلم الغزير والحفظ الدقيق، وقد وافق كلامه غالبًا كلام أهل النقد في الجرح والتعديل، كان- رحمه الله - ينقل بعض ألفاظ الجرح والتعديل عن الإمام الدارقطني وينقل أحيانًا أقوال بعض العلماء في الحكم على بعض الرواة ولا يعقب عليهم مما يدل على موافقته لهم، وقد رجع الأئمة الكبار لكتاب ابن حنزابة لمعرفة سبب جرح الراوي مما يدل على قدرته ومكانة كتبه بين العلماء، ثم تتبعت أقواله في الجرح والذي كان يستخدم فيه غالبًا لفظ "ضعيف"، وممن نقل أقوال ابن حنزابة في الجرح الحافظ ابن حجر - رحمه الله - وهو أمير المؤمنين في الحديث في زمانه وهذا يدل على مكانة الوزير ابن حنزابة - رحمه الله - ومعرفته بالرجال. وتتبعت أقواله في التعديل والتي تنوعت بين: ثقة، وشيخ صالح، وصدوق مغرق فِي الكتابة، وغيرها، مع مقارنتها بأقوال غيره من أئمة النقد، وقد تُعقِّب الوزير أبو الفضل ابن حنزابة في مسائل يسيرة كأسماء شيوخ بعض الرجال، ورجح بعض أقواله أئمة كبار. (shrink)

Mu‘allâkâtların, tefsir, nahiv, sarf ve dil ilimlerindeki önemli rolünün yanı sıra Arap dili ve edebiyatı âleminde de yüksek ve önemli bir konumu bulunmaktadır. Cahiliye devri müfredatlarının pek çoğunu kapsamasından ötürü dil ve edebiyat erbabı ona önem atfetmiştir. Onlardan biri de, ‘Şerhü’l-Kasâ’idi’l-السبع’ adıyla el-Muâ‘llekât’a yaptığı şerhiyle Ebu Bekir Muhammed bin el-Kasım bin Beşar bin el-Anbari. Bu eserinde pek çok nahiv, zamirin aidiyeti, harflerin manası, zarf ile car ve mecrûrun bağlı olduğu yerin belirlenmesi, müfredatlarıni‘râbı, illetler arasındaki üstünlükler, kıyasa ve luğatta asıl olana, (...) kelimenin irabını belirlemede bazı seslerin etki nedenlerine, sarf, lügat, belağat, eleştiri vb. konulara değinmektedir. Bu itibarla bu araştırma, betimsel analitik yöntemini kullanarak et-Anbari’ninMu‘allâkât şerhindeki nahiv yöntemini, Arap nahiv ilminde iki önemli konu olan kıyas ve ta‘lîl ile ilgili duruşunu açıklayarak değerlendirmeyi hedeflemektedir. (shrink)

Bizim bu yazıda bahsetmeye çalıştığımız konu, daha çok metaontolojik ya da metafizik alan üzerinde yoğunlaşacaktır. Nesnelerin kendinde varlığını bilemesek bile, en azından, dile gelmeyen bir şeylerden bahsediyoruz. Öyleyse bilemediğimiz alana ait yargılarımızın, bildiğimiz olgular alanıyla ilişkisi dolayısıyla az çok yorumlanabileceğini göz ardı etmememiz gerekir. Kendinde dünyanın yani numenin anlamını somut dünya tasarımıyla elde etmeye çabalamanın boşuna olacağı kesindir. Ancak bu durum, numen dünyasının araştırılmaması ve kendinde varlık alanının ne olduğu konusunda düşünmeye son verilmesi gerektiği manasını taşımaz. Çünkü somut (...) class='Hi'>dünya tasarımımızda sürekli değişen ve her değiştiğinde de anlamını değiştiren bir durum söz konusudur. (shrink)

As ıl adı Ebû Muhammed Abdullah b. Muhammed b. Yusuf b. Abdulmennan El-Hilmi el-Amasi’dir. Daha çok Yusuf Efendizade lakabıyla tanınmı ş tır. 18.yüzyılda ya ş amı ş bir osmanlı alimidir. Osmanlı devletinde kıraat ilminin geli ş mesinde büyük payı vardır. Kıraat sahasında çok sayıda önemli eserler telif etmi ş tir. Dönemin karakeristik özelliklerini yansıtması bakımından en önemli çalı ş malarından birisi de “er-Rediyyetü li’d-Dâd el-Mu’ceme” adlı risalesidir. Bu çalı ş masında saçaklızade diye bilinen el-Mera’ ş i’ye dâd harfinin okunu ş (...) u hakkında cevap vermi ş tir. Saçaklızade’nin “keyfüyetü edai li’d-dâd” adlı risalesi osmanlı alimleri arasında büyük bir polemi ğ e yol açmı ş tır. Bu meyanda kendisine dönemin büyük kıraat âlimlerinden reddiyeler gelmi ş tir. Ş eyhü’l-Kurra müessesinin temsilcil ğ ini yapan Yusuf Efendizade dâd harfini kıraat, tecvid, fıkıh, tefsir ve dil ilimlerine göre de ğ erlendirerek ilmi bir risale yazmı ş tır. Makale, Reis’ul-Kurra Yusuf Efendizade’nin bu risalesini kıraat ilmine bir katkıda bulunmak üzere tahkikli metniyle birlikte sunmayı hedefler. (shrink)

The concepts of ḥaqīqah (literal meaning) and majāz (figurative mea-ning), which are central to the Arabic science of balagah (rhetoric), play a crucial role in the interpretation and understanding of the Qur'an. These terms have been examined in various disciplines such as language, Islamic jurisprudence (uṣūl al-fiqh), and theology (kalām), and over time, scholars have developed distinct interpretations of these concepts. One of the key debates in early Islamic thought revolves around whether certain Qur'anic verses—those whose apparent meanings defy rational (...) explanation—should be understood literally or figuratively. An important example of this debate is found in Surah al-Baqarah (2/74), where the verse describes "stones that roll down from fear of God." The notion of stones moving due to fear of God raised significant theological and ontological discussions among scholars from the earliest periods of Islam. This article aims to explore the various approaches taken by early Islamic exegetes and theologians concerning Su-rah al-Baqarah 2/74, examining how this verse has been interpreted both linguistically and theologically. The study will analyze the figurative interp-retation of Muʿtazilah theologians such as Jāhiz and Abu ʿAlī al- Jubbāī, who based their views on theories of nature (tabī‘ah), as well as the literalist app-roaches of classical exegetes such as Tabarī, Māturīdī, and Bāqillānī. Additio-nally, the work of linguists like Ibn Jinnī, who utilized the literary technique of metonymy (majaz mursal), and Bāqillānī focus on implied metaphor (isti'ārah makniyyah), will be critically examined to understand how these interpreta-tive strategies reflect broader linguistic theories. By contextualizing these interpretations, this study seeks to shed light on how the perception of ḥaqīqah and majāz evolved in early Arabic rhetoric and how these concepts influenced Qur'anic exegesis. Moreover, the broader implications of these debates for Islamic thought in fields such as theology, law, and the science of language will be analyzed, demonstrating the intricate role of language in shaping Qur'anic interpretation. (shrink)

Araştırma, ilahiyat fakültesi hazırlık sınıfı öğrencilerinin Arapça dersine dair görüş ve tutumlarını değerlendirmektedir. Değerlendirme sonucunda Arapça öğretiminin daha verimli olması için çözüm önerileri sunmayı ve bu suretle ilahiyat fakültelerinde Arapça öğretiminin kalitesinin iyi yönde arttırılmasına katkı sunmayı amaçlamaktadır. Araştırmanın önemi, Arapça öğrenimini daha etkili kılmak için öğrencilerin düşüncelerinden hareketle çözüm üretmesidir. Örneklem olarak Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Hazırlık Sınıfı öğrencileri seçilmiştir. Araştırma verilerini toplamak için Aydoslu tarafından geliştirilen “İngilizce Dersine Yönelik Tutum Ölçeği” Arapçaya uyarlanarak kullanılmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenleri (...) cinsiyet, öğretim türü, mezun olunan lise türü ve Arapçaya ayrılan zamandır. 2018-2019 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılında 166 öğrenci-nin katılımıyla toplanan veriler SPSS yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulardan hazırlık öğrencilerinin çoğunun Arapça dersine yönelik olumsuz tutumlara sahip olmadığı ancak Arapçayı zor bir dil olarak gördükleri anlaşılmaktadır. (shrink)

Varlığa ilk adım attığı andan itibaren hayatı seven insanoğlu, yaşı ilerle-dikçe tanıştığı ve bağlandığı diğer insanların sayısının artmasıyla hayata daha da bağlanmaktadır. Ancak ne var ki anne-baba, evlat-torun, eş-dost yakınlıklarıyla şenlenen hayatın sonunu ve ayrılıkların yakınlaşmakta olduğunu haber veren ihtiyarlık gün içinde ikindiye, yıl içerisinde de sonbahara benzemektedir. Karanlık gece ve soğuk kışların habercisi olan ihtiyarlık dönemi beka arzusuyla coşkun insan tabiatı açısından hüzünlü bir dönemi ifade etmektedir. “Yaşlılık” olgusu, duygusal yoğunluklardan hayatını alan edebiyatın dikkatini çeken temalarından biridir. Hemen her (...) dil edebiyatında kendinden şikâyetle bahsedilen ihtiyarlık, özellikle Arap edebiyatında sıklıkla işlenen konulardandır. Klasik Arap edebiyatının büyük şairlerinden neredeyse tamamı ihtiyarlıktan bahsetmiştir. İhtiyarlık onların gözünde çoğu zaman tatlı hayatın acı yönüdür. Bu makalede klasik Arap şiirinde şairlerin yaşlılık konusunu nasıl ele aldıklarını onların şiirlerinden hareketle inceleyecektir. Girişte yaşlılık hakkında ayet ve hadislerde yer verilen bilgilerle bir sunum yapılacaktır. Sonrasında ise Arap edebiyatında yaşlılık olgusunu farklı şekilde ele alan yaklaşımlar başlıklar halinde tasnif edilecektir. (shrink)