Celem artykułu jest zaprezentowanie sylwetki wielkiego uczonego czeskiego doby pobiałogórskiej – jego życia oraz działalności naukowej i pisarskiej. Bohuslav Balbín jest najwybitniejszym czeskim humanistą XVII w., którego twórczość odegrała wielką rolę zarówno w swojej epoce, jako inspiracja dla innych twórców, jak również w następnej. Dzieła jezuity, z których najważniejsze opublikowano dopiero w sto lat po jego śmierci, wpisywały się w nurt czeskiego odrodzenia narodowego, którego celem było utrzymanie językowej i kulturalnej odrębności Czechów. Twórczość Balbína rozwijała się dwóch zasadniczych nurtach – (...) religijnym i świeckim, które spajały ideały narodowe. Cechował tę twórczość głęboki patriotyzm i świadomość słowiańska, a głównym celem pisarza i uczonego było zachowanie tożsamości narodu, jego kultury i języka oraz podkreślenie i utrwalenie odrębności Królestwa Czeskiego – historycznej, geograficznej i prawnej. W sposób znaczący zasłużył się dla rozwoju historiografii, krajoznawstwa, literaturoznawstwa i bibliografii. Choć był gorliwym katolikiem, nie odrzucał dorobku czeskich innowierców. Jego najbardziej ambitnym i – niestety – nieukończonym dziełem są _Miscellanea historica regni Bohemiae_, które miały stanowić summę wiedzy o kraju i narodzie, najsławniejszym zaś _Dissertatio apologetica pro lingua Slavonica, praecipue Bohemica_. (shrink)

Celem artykułu jest zaprezentowanie sylwetki wielkiego uczonego czeskiego doby pobiałogórskiej – jego życia oraz działalności naukowej i pisarskiej. Bohuslav Balbín jest najwybitniejszym czeskim humanistą XVII w., którego twórczość odegrała wielką rolę zarówno w swojej epoce, jako inspiracja dla innych twórców, jak również w następnej. Dzieła jezuity, z których najważniejsze opublikowano dopiero w sto lat po jego śmierci, wpisywały się w nurt czeskiego odrodzenia narodowego, którego celem było utrzymanie językowej i kulturalnej odrębności Czechów. Twórczość Balbína rozwijała się dwóch zasadniczych nurtach – (...) religijnym i świeckim, które spajały ideały narodowe. Cechował tę twórczość głęboki patriotyzm i świadomość słowiańska, a głównym celem pisarza i uczonego było zachowanie tożsamości narodu, jego kultury i języka oraz podkreślenie i utrwalenie odrębności Królestwa Czeskiego – historycznej, geograficznej i prawnej. W sposób znaczący zasłużył się dla rozwoju historiografii, krajoznawstwa, literaturoznawstwa i bibliografii. Choć był gorliwym katolikiem, nie odrzucał dorobku czeskich innowierców. Jego najbardziej ambitnym i – niestety – nieukończonym dziełem są _Miscellanea historica regni Bohemiae_, które miały stanowić summę wiedzy o kraju i narodzie, najsławniejszym zaś _Dissertatio apologetica pro lingua Slavonica, praecipue Bohemica_. (shrink)

Wiele napisano już o wdzięcznej pamięci, którą otacza się osoby zasłużone. Swoisty bagaż znaczeń, te pomniki wzniesione ze słów, posiadają w odniesieniu do osób jeszcze żyjących. Stąd też, aby uniknąć nieporozumień, niedopowiedzeń i wszelkich innych, mogących się pojawić niedoskonałości, pragniemy mówić o serdecznej i twórczej zarazem pamięci. Serdecznej, ponieważ słowa te dyktują szczere i wzniosłe uczucia wywołane tym, co połączyło nas w przeszłości. Twórczej, z racji planów nadających sens naszej współpracy na przyszłość. Właśnie nadzieje wspólnej, przeżywanej w duchu przyjaźni przyszłości, (...) pozwala nam dedykować ten numer „Rocznika Filozoficznego Ignatianum” Tobie. Czynimy to mając w pamięci pełne sukcesów 12 lat pracy na stanowisku Dyrektora Archiwum Państwowego w Opolu (2012-2023). Cieszymy się, że działalność ta została doceniona, o czym świadczy długa lista nagród i wyróżnień, z których ostatnie nadawane były w 70. rocznicę powstania opolskiego archiwum, co upamiętnia niniejszy zbiór naukowych opracowań. (shrink)

Wiele napisano już o wdzięcznej pamięci, którą otacza się osoby zasłużone. Swoisty bagaż znaczeń, te pomniki wzniesione ze słów, posiadają w odniesieniu do osób jeszcze żyjących. Stąd też, aby uniknąć nieporozumień, niedopowiedzeń i wszelkich innych, mogących się pojawić niedoskonałości, pragniemy mówić o serdecznej i twórczej zarazem pamięci. Serdecznej, ponieważ słowa te dyktują szczere i wzniosłe uczucia wywołane tym, co połączyło nas w przeszłości. Twórczej, z racji planów nadających sens naszej współpracy na przyszłość. Właśnie nadzieje wspólnej, przeżywanej w duchu przyjaźni przyszłości, (...) pozwala nam dedykować ten numer „Rocznika Filozoficznego Ignatianum” Tobie. Czynimy to mając w pamięci pełne sukcesów 12 lat pracy na stanowisku Dyrektora Archiwum Państwowego w Opolu (2012-2023). Cieszymy się, że działalność ta została doceniona, o czym świadczy długa lista nagród i wyróżnień, z których ostatnie nadawane były w 70. rocznicę powstania opolskiego archiwum, co upamiętnia niniejszy zbiór naukowych opracowań. (shrink)

_Słowniki Społeczne_, wydawane od 2019 roku pod redakcją Wita Pasierbka i Bogdana Szlachty, nawiązują do znanego i dobrze przyjętego _Słownika społecznego _z 2004 roku (red. B. Szlachta). O ile jednak tamten _Słownik _sprzed lat dwudziestu był jednym, choć liczącym 1714 stron, tomem, zawierającym „blisko sto trzydzieści haseł poświęconych głównym zagadnieniom najważniejszych dziedzin szeroko rozumianych nauk społecznych: filozofii politycznej, socjologii, prawa, ekonomii etyki społecznej i katolickiej nauki społecznej, a także metodologii nauk społecznych, zarządzania, psychologii społecznej i pedagogiki”, o tyle w nowej (...) formule są to już tomy tematyczne, poświęcone konkretnym zagadnieniom, ujmowanym w szerokim kontekście interdyscyplinarnym, co zresztą wydaje się w przypadku nauk społecznych nieuniknione, w zasadzie – przyrodzone. Rzecz jasna, od 2004 roku minęło już sporo czasu, wiele się zmieniło, przez cały czas prowadzono badania, pojawili się nowi badacze, nowe koncepcje, zarysowały się nowe linie podziałów. Przyjęta już wtenczas formuła haseł-esejów, a w zasadzie rozpraw została utrzymana, a nawet rozbudowana w nowych _Słownikach _i ujednolicona pod względem struktury. Co ważne, publikacja ma wersję polską oraz angielską i jest dostępna w wersji tradycyjnej (drukowanej) i elektronicznej. (shrink)