In this article an analysis of perception is given that accommodates both the fact that perception is a kind of interaction with the world, and the existence of illusions and hallucinations. This analysis, the Adverbial Approach, is contrasted with Representationalism and Enactivism. I will confront all three theories of perception with three test cases: a ginger cat, a ginger cat hidden behind a picket fence, and a ginger cat as in the Bonnet syndrome. I will argue that Representationalism can account (...) for illusions and hallucinations by postulating the existence of internal representations as the direct object of perception, but by doing so fails to account for the interaction with the world. Moreover, I will show that by combining the Cartesian notion of mental representations with physicalism, it is incoherent. Enactivism, on the other hand, discards the need for internal representations and analyses perception as direct interaction with the world, but completely fails to account for hallucinations. The Adverbial Approach can do justice to both aspects of perception: it stresses the fact that perception is indeed interaction with the world and not with any internal representation of it, but leaves room for perceptual experience as distinct from that interaction. Finally I will diagnose the problems of both Representationalism and Enactivism as a faulty conception of the intentionality of perception. (shrink)

Een vloeiende lijn, een cirkel, een paar rechte lijnen en daarna een kromme. Om dit voor ons te kunnen zien hebben wij het vermogen van verbeelding nodig. Verbeelding is heel belangrijk voor de mens en is er altijd. In dit boek ligt het accent op de relatie tussen verbeelding en kunst, op verbeelding die visuele beelden schept, geschreven door de filosoof Onno Zijlstra. Een belangrijke rol is in het boek weggelegd voor de achttiende-eeuwse filosoof Immanuel Kant en zijn denken over (...) verbeelding. Met dit boek wil Onno Zijlstra ons verleiden tot kijken, opnieuw kijken en nog eens kijken. (shrink)

This research project attempts to fruitfully integrate Husserl's phenomenology in contemporary debates in analytic philosophy regarding perceptual content. More specifically, it focuses on the question whether perceptual content would be conceptual or non-conceptual. Besides Husserl, central attention will be paid to the works of Kant and McDowell.

Amsterdam University Press is a leading publisher of academic books, journals and textbooks in the Humanities and Social Sciences. Our aim is to make current research available to scholars, students, innovators, and the general public. AUP stands for scholarly excellence, global presence, and engagement with the international academic community.

Essays over de essentie van de moderne mystiek-innerlijke ervaring op het grensvlak tussen literatuur, filosofie, beeldende kunst en film.

What is the Role of Mental Imagery in Perception? A Defense of the Continuity Thesis What is the nature of the mental image, and which role does mental imagery play in perception? According to David Hume and Immanuel Kant, the capacity to form images lends a constitutive contribution to our perception of the world. Both philosophers portray the imagination as a unifying power that connects perceptions of different objects of the same kind, and that connects different perceptions of the same (...) object. I shall call this view the continuity thesis. Since the beginning of the 20th century the continuity thesis is heavily under attack. Jean-Paul Sartre and Ludwig Wittgenstein emphasize the conceptual and phenomenological distinction between perception and mental imagery. These philosophers are sceptical about the important psychological and epistemological role that is traditionally attributed to imagery. The central target of critique against the continuity thesis is primarily the Humean view that mental images, however complex, can be traced back to pictures or ‘copies’ of sense impressions. It will be argued that the sceptics about mental imagery, even though they justifiably attack pictorialism, have no grounds to dismiss the continuity thesis. Then I shall discuss the reassessment of the mental image with the rise of cognitive science since the 1970s, and I shall argue that the continuity thesis is supported by the so-called ‘enactive’ theory of mental imagery. (shrink)

De kennis van de "werkelijkheid", die zich achter den dichten nevel van veelzinnige woorden verbergt, is op het gebied der massa-psychologie wel heel moeilijk toegankelijk. Dit blijkt duidelijk uit de heerschende theorieën, inzonderheid de pessimistische theorieën van de laatste halve eeuw, over den zoogenaamd noodlottigen invloed van het saamhoorigheidsgevoel op het oordeel van de, in zulk een gevoel vereenigde, menschen. De meeste der opvattingen, die thans over de mogelijkheden en de onontbeerlijkheid der politieke propaganda worden verkondigd, passen in hetzelfde kader (...) van onklare, overdreven angstvoorstellingen betreffende de verstandelijke tekortkomingen van den mensch in de massa. Het nuchtere onderzoek, dat op de vaststelling van verifieerbare feiten is gericht, dient zich te hoeden voor de vele fouten, die vooral op het gebied der massa-psychologie plegen te worden gemaakt. Het dient zich voornamelijk bewust te zijn, dat het gevaar eener ongegronde veralgemeening hier bijzonder groot is. We zien "dè massa" niet, zelfs niet, wanneer we menschenmenigten vóór ons zien. We willen immers doordringen tot de onzichtbare gevoelens, waarvan we niet kunnen weten, in hoeverre en in welken graad ze zich van de menschen, die we zien, hebben meester gemaakt! Inderdaad zijn we dan ook niet in staat, de "massa" psychologisch te onderzoeken, maar wel afzonderlijke individuen, zij het dan ook vele individuen. Daarbij komt nog, dat de in dit verband voor de geestelijke processen gebezigde woorden zoo vaag onmogelijk zijn. We kennen bij voorbeeld zeer weinig nauwkeurige bijzonderheden, wanneer we de "meening" van een mensch "vaststellen". Want de "meening" is ook voor den enkelen mensch een min of meer vaag begrip. En voor de "openbare meening" geldt dit in het bijzonder. Voorzichtig te werk gaande, kunnen we evenwel voldoende en betrouwbare waarnemings-resultaten op dit terrein te bereiken, wanneer we door den woordnevel heendringen. Zulke resultaten worden bij voorbeeld verkregen door de waarneming van het gedrag van krantenlezers in verband met pogingen tot beïnvloeding der meening door censuur, door misleiding en andere "propaganda"-middelen. Het gedrag der krantenlezers schijnt ons veelal vol tegenstrijdigheid, maar geeft den deskundige toch een bruikbaar en scherp-omlijnd beeld van onbewuste neigingen en behoeften. Overschat wordt in den regel het aantal menschen, dat tot blinde daden van zoogenaamde massahartstocht wordt opgezweept. Het nuchtere onderzoek van de feiten toont aan, dat de meerderheid slechts de rol van radelooze en hulpelooze toeschouwster speelt, een toeschouwster, die in den grond der zaak vreedzaam en verdraagzaam is. Het gedrag der meerderheid wordt in zulke gevallen bepaald door dwang en intimidatie. De problemen der massa-psychologie, die nog niet zijn onderzocht, liggen dan ook hoofdzakelijk op dit gebied. Voornamelijk dient de werking van dwang en intimidatie -- de "moreele" en de gewelddadige intimidatie -- te worden onderzocht en haar invloed op de achteraf gevormde meening der meerderheden, die zich in radelooze gelatenheid in hun lot hebben geschikt. De door gewelddadige minderheden uitgeoefende dwang en intimidatie zijn altijd en overal de oorzaken van de ontstellende ontaardingsverschijnselen van het saamhoorigheidsgevoel, die op rekening van de "massa" worden gesteld. (shrink)

Traagheid is innerlijke ordelijkheid, verstilling, intensieve aanwezigheid. Traagheid doet ons verdiepen, concentreren, betrokken raken, overgeven. Daardoor vergeet men zichzelf, maar geraakt men tegelijkertijd ook steeds dichter bij de eigen persoon en wereld. Traagheid is het tegenovergestelde van snelheid. Waar traagheid tot beschaving leidt, leidt snelheid tot middelmatigheid, want het verstrooit de zintuiglijke waarneming en bemoeilijkt concentratie en geestelijke aanwezigheid. Door onze versnelde cultuur, die ruimte en tijd tart, worden we gedwongen om overal aanwezig te zijn. Slechts het afzien van (...) snelheid en hopen op de reserves van het leven kunnen ons nog vertragen. (shrink)

De tweespalt tussen wetenschap en emotionele waarneming werkt ontluisterend. Donder en Bliksem, de regenboog en andere als wonderbaarlijk ervaren natuurverschijnselen worden herleid tot fysieke fenomenen. Hoewel dit ook bevrijdend kan werken, blijft het verschil tussen realiteit en ons perceprievermogen een grote tweespalt genereren.

Het Leids-Haags Allegorieënlexicon toont nieuwe perspectieven op de maatschappelijke werkelijkheid met een actuele duiding van vijftig kernthema’s uit de wetenschap. De auteurs zijn de duale promovendi en hun promotores van Leiden University Dual PhD Centre The Hague. Ze worden daarbij geïnspireerd door de metafoor van de grot van Plato: Waar ben ik? Waar sta ik? Welk beeld zie ik? Hoe kan ik dat begrijpen? Er ontstaan beeldende voorstellingen van begrippen waarin op zoek wordt gegaan naar de centrale gedachten die ten (...) grondslag liggen aan die begrippen. Zo wordt de veranderende wereld waargenomen met het besef dat we nooit kunnen weten of we de gehele werkelijkheid kunnen zien of begrijpen. De waarneming is afhankelijk van de zichtpositie die de waarnemer inneemt. Zo ontstaan verbeeldingen van waarnemingen van ons menselijk bestaan. Zoals: assimilatie, creativiteit, gender, kunstenaarschap, magistraat, participatie, regels, tragedie en verzorgingsstaat. Eerst wordt actuele literatuur besproken. Daarna volgt discussie. Tenslotte neemt de auteur positie in. Met bijdragen van promotores Wilfried Admiraal, Ingrid van Biezen, Hans Borgman, Paul Cliteur, Jaap van den Herik, Rikki Holtmaat, Willem Otterspeer, Jos Raadschelders, Robert Tijssen, Wim Willems en promovendi. (shrink)

Morele perceptie is het vermogen om de bijzonderheid van een morele ontmoeting en de implicaties daarvan voor te stellen en te interpreteren. Met behulp van de ecologische benadering van perceptie die is ontwikkeld door de psychologen James Gibson en Ulric Neisser wordt in dit artikel beargumenteerd dat de ervaring van dansers een ecologisch model biedt om morele situaties en de handelingsopties daarin waar te nemen en te verbeelden. Dit model biedt een visie op morele actoren als zelfbewuste, belichaamde actoren die (...) hun handelingen als onderdeel van sociale praktijken waarnemen. Ook kan dit ecologische begrip van het zelf dat door dans tot leven wordt gewekt helpen om het vermogen tot morele waarneming en verbeelding verder te ontwikkelen. (shrink)

Toen de jonge Duitse natuurkundige Werner Heisenberg in 1925 ontdekte dat het gedrag van deeltjes op atomair niveau onbepaalbaar is, ontketende hij een wetenschappelijke revolutie die het moderne wereldbeeld op zijn kop zette. Tot het moment van Heisenbergs ontdekking dachten wetenschappers dat alles meetbaar was en leek het een kwestie van tijd voordat de mens de natuur geheel en al zou hebben doorgrond. Met de quantumfysica, waarvoor Heisenberg de grondslag legde, kwam aan dit optimisme een abrupt einde. Er bleek een (...) kloof te gapen tussen onze waarneming en de dynamiek waar alles uit voortkomt.00In?Quantum, de oerknal en God? onderneemt Maarten van Buuren een filosofische verkenning van de consequenties van Werner Heisenbergs ontdekking. Dat brengt Van Buuren tot een nieuw inzicht over de oorsprong van de dingen.?God is Natuur? stelde Baruch Spinoza in de 17e eeuw, maar met de opkomst van de moderne natuurkunde in de 18e en 19e eeuw raakte de natuur haar goddelijke status kwijt. Volgens Van Buuren keert God dankzij de quantumfysica terug als alomvattende kiemkracht in de Natuur. Het idee dat alle natuurprocessen gehoorzamen aan de wet van afkoeling en verval moet volgens hem worden herzien. Aan afkoeling en verval gaat een dynamische impuls vooraf waaruit alle dingen ontstaan en die de energie levert voor alles wat groeit en bloeit.?Vormkracht? is de motor van het universum.0. (shrink)

In deze bijdrage wordt een lans gebroken voor een groter aandeel van de zintuiglijkheid bij de kennisverwerving in het algemeen. Er wordt daarbij in grote mate ingespeeld op de mogelijkheden van de moderne technologie en van de ICT-toepassingen in het bijzonder. Deze maken het immers mogelijk om op interactieve wijze met de werkelijkheid om te gaan op een manier die afwijkt van de overwegend digitale modus van de traditionele kennisoverdracht. Het is een uitdagende evolutie, die grote gevolgen heeft voor de (...) invulling van het onderwijs. De analoge modus heeft echter ook haar rechten, omdat ze heel wat rijker is dan het beperkte begrippenkader dat vaak op een bijna totalitaire wijze op de werkelijkheid wordt losgelaten. We willen daarom graag aansluiten bij de moderne opvatting over een leerling als een lerend en adaptief systeem. Centraal in deze opvatting staat de interactie met de werkelijkheid en de mogelijkheid om hierbij gebruik te maken van “tools” en “interfaces”. De tools hebben zowel betrekking op de waarneming als op de actie, en er zijn ook cognitieve tools. Het gebruik van computertechnologie maakt het verder mogelijk om ook op het vlak van de interfaces heel sterk in te grijpen. -/- . (shrink)

Perception has been for philosophers in the last few decades an area of compelling interest and intense investigation. Developments in contemporary cognitive science and neuroscience has thrown up new information about the brain and new conceptions of how sensory information is processed and used. These new conceptions offer philosophers opportunities for reconceptualising the senses--what they tell us, how we use them, and the nature of the knowledge they give us. Today, the philosophy of perception resonates with ideas that had not (...) even been articulated in the 1970s and 1980s. This Handbook is a survey by leading philosophical thinkers of contemporary issues and new thinking in philosophy of perception. It includes sections on the history of the subject, introductions to contemporary issues in the epistemology, ontology and aesthetics of perception, treatments of the individual sense modalities and of the things we perceive by means of them, and a consideration of how perceptual information is integrated and consolidated. New analytic tools and applications to other areas of philosophy are discussed in depth. Each of the entries is written by a leading expert, some collaborating with younger figures; each seeks to introduce the reader to a broad range of issues. All contain new ideas on the topics covered; together they demonstrate the vigour and innovative zeal of a young field. (shrink)

Runkel links Perceptual Control Theory (PCT) thinking to psychological literature and discusses it against that background.

The aim of the present work is to show the roots of the conception of perception as an active process, tracing the history of its development from Plato to modern philosophy. The contributors inquire into what activity is taken to mean in different theories, challenging traditional historical accounts of perception that stress the passivity of percipients in coming to know the external world. Special attention is paid to the psychological and physiological mechanisms of perception, rational and non-rational perception and the (...) role of awareness in the perceptual process. Perception has often been conceived as a process in which the passive aspects - such as the reception of sensory stimuli - were stressed and the active ones overlooked. However, during recent decades research in cognitive science and philosophy of mind has emphasized the activity of the subject in the process of sense perception, often associating this activity to the notions of attention and intentionality. Although it is recognized that there are ancient roots to the view that perception is fundamentally active, the history remains largely unexplored. The book is directed to all those interested in contemporary debates in the fields of philosophy of mind and cognitive psychology who would like to become acquainted with the historical background of active perception, but for historical reliability the aim is to make no compromises. (shrink)

Richard Sorabji here presents a selection of his previously-published papers on four topics in ancient philosophy: two on the mind-body relation, nine on sense perception, and one each on moral conscience and on the will. The substantial introduction updates and interconnects the papers and fills out the picture by reference to other writings by himself and others, and to further thoughts. The picture of the four main topics shows that each continued to develop throughout the 1200 year course of Ancient (...) Greek Philosophy up to 600 CE. (shrink)