The paper presents the results of a preliminary study aimed at examining the validity and reliability of the newly constructed questionnaire Questionnaire on teaching for critical thinking. Conceptually, the paper is based on the generic model of teaching for critical thinking and its key dimensions. 209 teachers and educators (formal and non-formal education) in the Republic of Croatia participated in the study. The research participants were asked to complete an online survey questionnaire. The design of the questionnaire items followed the (...) mentioned generic model. The initial version of the survey questionnaire contained 46 items, and after the analyses, 36 items were retained. Factor analysis was performed and 6 factors were extracted (and 6 scales were constructed). Reliability of all scales is satisfactory – the coefficients of the internal consistency type Cronbach alpha range from.73 to.92. Through the conducted validation, the first research steps were taken in the confirmation of the validity and reliability of the questionnaire on teaching for critical thinking. In conclusion, the application of the questionnaire on teaching for critical thinking in further research can contribute to the improvement of teaching for critical thinking in the Republic of Croatia, and can thus contribute to the development of students’ critical thinking competency. (shrink)

Osnovna nakana teksta je ukazati na neke bitne momente u filozofijskom tematiziranju senzibiliteta. Unutar tog pokušaja se izdvaja razdoblje prosvjetiteljstva koje se pak oslanja na specifično čitanje kartezijanske misli kroz empirizam engleske provenijencije. Jean-Jacques Rousseau je prepoznat kao ključna figura ‘doba senzibiliteta’ te će njegova konstrukcija senzibilnog čovjeka biti posebno detaljno razmotrena. Zaključno se naslijeđe povijesnih, a posebno istaknuto Rousseauovih, čitanja senzibilne sfere čovjekove prirode kontekstualizira unutar aktualnih rasprava te se pronalaze moguća uporišta za tezu o suvremenoj rehabilitaciji senzibiliteta.The (...) aim of this text is to point out some of the relevant moments in philosophical approaches to the topic of sensibility. In that attempt, a period of Enlightenment is emphasized, with its specific reading of Cartesian thought through empiricism of English provenance. Jean-Jacques Rousseau poses as a key figure of the ‘Age of Sensibility’, and his construction of the sensible man is especially closely examined. Last part of the text contextualizes heritage of historical and philosophical readings of human nature, primarily the one of Rousseau, into modern debates. Consequently, possible footholds for the thesis of modern rehabilitation of sensibility are established. (shrink)

Šiame straipsnyje aptariamas laiko (kāla) suvokimas brahmaniškose, budistų ir džainų mokyklose remiantis pirminiais sanskrito šaltiniais ir kritinėmis studijomis. Tyrimui pasitelkiama kompleksinė – tekstologinė semantinė, hermeneutinė ir lyginamoji – metodologija. Daromos išvados, jog filosofinių mokyklų požiūriai išsiskiria labiausiai šiais klausimais: ar įmanomas dabarties suvokimas? Ar jutiminė dabartis yra momentinė, ar ji turi trukmę? Ar laikas yra objektyvus ir realus, ar tik subjektyvi konstrukcija? Atskleidžiama, jog indų filosofiniuose požiūriuose nėra vienos vyraujančios perspektyvos, principinė polemika vyko tarp budistinės nyāyos bei vaiśeṣikos mokyklų. (...) Tyrimas grindžia išvadą, kad indų filosofijoje laikas suprantamas ne psichologiškai, o epistemologiškai, siejant su patikimo pažinimo ir žinių pagrįstumo klausimais. (shrink)

Među mnoštvom dimenzija kolektivnog identiteta, ovaj rad istražuje identitet kao retorički alat. Identitetska oznaka je upravo primjer pragmatične učinkovitosti. Kako bi se objasnila ta moć, izložit će se hipotetički model identitetskih kategorija. Njegovi konstitutivni moduli oblikuju četiri osnovne dimenzije: pozicija, deindividualizacija, isključenje i kognitivna zaštita. Tako ocrtan narativni identitet postaje ekvivalentan neformalnoj ideologiji . Kao konstitutivna retorika , narativna konstrukcija identiteta pretvara autoreferencijalnu tautologiju u strategije diskriminacije, pročišćenja i istrebljenja nositelja drugosti. Masovna uništenja u prošlom stoljeću – totalitarizam, kolonijalizam, (...) etno-nacionalizam – proizvodi su identitetske paradigme. (shrink)

Ratovi u bivsoj Jugoslaviji devedesetih godina proslog veka doveli su ovaj region u centar medijske paznje i probudili odgovarajuce interesovanje i u akademskoj teoriji Zapada. Posto su poslednjem "otkrivanju Balkana" posredovali upravo ratovi, navijacki, povrsni ili egzoticni pristup pitanjima raspada SFRJ kao akademskoj temi nije neocekivan. S druge strane, u tematizovanju pitanja svoje savremenosti i najblize proslosti akademska javnost Srbije nije bila ni priblizno aktivna; iz najrazlicitijih razloga ali pre svega zbog nesklonosti sistematskim istrazivanjima, formiranje znanja i predstava o ovim (...) temama uglavnom je ostavljala medijima, publicistima kolegama izvan svoje akademske zajednice ili nekom kasnijem vremenu. Uprkos tome sto su predstave o poslednjim ratovima neretko pocivale na stereotipima i propagandi, kao i cinjenici da formirano znanje o ovoj problematici pati od grubog pojednostavljivanja, ova pitanja su retko bila podsticajna za domace istrazivace. Posebno su izbegavane teme velikog nasilja, pa su izvan akademske paznje ostali i najmarkantniji ratni dogadjaji, mozda i zato sto se smatralo da bi ono po cemu su region i Srbija postali poznati najbolje bilo sto pre zaboraviti. U retrospektivi, pak, savremeno akademsko cutanje o poslednjim ratovima tesko je posmatrati izvan kontinuiteta sa cutanjem iz vremena socijalizma i rata koji mu je prethodio. Zato se ovim tekstom ne pokrecu samo pitanja razloga netematizovanja najblize proslosti i uticaja cutanja u socijalizmu na ono sto je doslo posle njega, vec se podstice istrazivanje semantike i funkcija cutanja i precutkivanja u poslednjim ratovima, kao i uzajamni odnos izmedju cutanja i konstrukcija drustvenog pamcenja. (shrink)

Tretji delSISTEM POSAMEZNIH UMETNOSTIUvodRazdelitevPrvi razdelek:ARHITEKTURAPrvo poglavje:Samostojna, simbolična arhitektura1. Arhitekturna dela, zgrajena za združitev ljudstev2. Arhitekturna dela, nihajoča med stavbarstvom in skulpturoa. Falični stebri ipd.b. Obeliski ipd.c. Egipčanski templji3. Prehod od samostojne arhitekture h klasičnia. Indijske in egipčanske podzemne zgradbeb. Bivališča mrtvih, piramide ipd.c. Prehod k služeči arhitekturiDrugo poglavje:Klasična arhitektura1. Splošni značaj klasične arhitekturea. Služnost določenemu smotrub. Primernost stavbe svojemu smotruc. Hiša kot osnovni tip2. Posebna osnovna določila arhitektonskih forma. O lesenih in kamnitih zgradbahb. Posebne oblike templjac. Klasični tempelj kot celota3. (...) Različni stili klasične arhitekturea. Dorski, jonski in korintski stebrni redb. Rimska konstrukcija ločnega obokac. Splošni značaj rimske arhitektureTretje poglavje:Romantična arhitektura1. Splošni značaj2. Posebni arhitektonski način oblikovanjaa. V celoti zaprta hiša kot osnovna formab. Podoba notranjščine in zunanjščinec. Način okraševanja3. Različni stili romantične arhitekturea. Predgotsko stavbarstvob. Pravo gotsko stavbarstvoc. Civilno stavbarstvo srednjega vekaTerminološki slovarček. (shrink)

Ovaj ogled razmatra kritiku Kjerkegorovog ucenja o egzistenciji, koju je izneo Teodor V. Adorno u svom habilitacionom spisu Kjerkegor. Konstrukcija estetskog. Polazeci od ove filozofije, Adorno iznosi osnovnu tezu da je Kjerkegor, suprotno svojoj osnovnoj nameri suprotstavljanja Hegelovoj ontologiji, upravo idealista i da sa njegovim radikalnim personalizmom idealisticka filozofija dolazi u poznu fazu dezintegracije. Kjerkegorovo ucenje o?unutrasnjosti bez objekta? pokazuje nerazresive protivrecnosti, ali u fazi?raspadanja? na figurativan nacin otkriva i svoju istorijsku istinu da je on duhovni izraz individualizma gradjanskog (...) doba i otudjenja coveka u modernom drustvu. To otudjenje Kjerkegor vidi kao gubitak?smisla?, koji se ponovo moze zadobiti jedino u veri. Adorno preokrece ovo stanoviste misleci da se Kjerkegorova filozofija najvise priblizava njenoj istini ne u religioznom iskustvu, nego u estetskom. Trazeni smisao se ne moze ponovo pronaci skokom u transcendentno, vec u estetskoj sferi, gde je on utopijski, jer nagovestava privid pomirenog stanja izmedju coveka i prirode. (shrink)

U radu se obrazlaže interpretacijski model prepoznavanja, razumijevanja i tumačenja metaforike u pjesničkom tekstu, koji s jedne strane omogućuje sintaktički uvid u tekst, a s druge semantičku analizu, s ciljem cjelovite interpretacije pjesme. Podjela metaforičkih iskaza na razine riječi, rečenice, teksta i jezika metodologijski je aparat usredotočen na kompozicijsko- strukturalni opis pjesničkoga teksta. Čitanje pjesničke metaforike kao konstrukcije i funkcije te dominantnoga poetičkoga obilježja u pojedinim opusima nudi mogućnost izravnoga interpretativnoga povezivanja pojedinačnih pjesama s poetikom autora, književne skupine, stilske formacije (...) i umjetničke epohe. (shrink)