Rad se bavi Adornovom idejom estetske racionalnosti razvijenom u njegovoj filozofiji umetnosti. Ona predstavlja odgovor na problem zacaravanja uma kojeg postavlja Dijalektika prosvetiteljstva i pokusaj njegovog prosvecivanja po uzoru na nacin postupanja umetnosti. Ovde se pokazuje na koji nacin se mehanizmu opire estetski model racionalnosti prisutan u umetnosti i pod kojim uslovima on postize oslobadjanje prirode iz vlasti subjektivnog duha, a saglasno sa tim i coveka iz vlasti prirode, koja se u toku rascaravanja dijalekticki preobrazila u mitsku silu koja (...) ljude otudjuje od slobode, a samim tim i od mogucnosti postizanja srece. Prema ovoj argumentaciji, umetnost u Adornovom misljenju igra sredisnju ulogu u kritici prosvecenosti. PR Projekat Ministarstva nauke Republike Srbije, br. 149029. (shrink)

Paul Ricoeur dovodi u pitanje filozofiju subjekta. Njegove knjige Temps et récit i Soi-même comme un autre prožete su s barem tri filozofijske intencije: sebstvo ukoliko se suprotstavlja »ja« i odgovara na pitanje identiteta; identitet definiran kao idem-identitet i ipse-identitet, čija dijalektika upućuje na dva načina na koji se osobni identitet odnosi prema vremenu i tvori pojam sebstva; te drugi koji mnoštvom svojih figura obnavlja tradicionalnu dijalektiku Istoga i Drugoga. Autorica nastoji pokazati Ricoeurovo promišljanje u dijalogu s autorima kao (...) što su H. Arendt, E. Lévinas, J. Nabert, J. Greisch i dr.Paul Ricoeur met en question les philosophies du sujet. Ses livres Temps et récit et Soi-même comme un autre sont traversées par au moins trois intentions philosophiques: le soi, en tant qu’il s’oppose au « je » et qu’il répond à la question de son identité, l’identité narrative qui se définit par l’identité-idem et l’identité-ipse renvoyant aux deux manières dont l’identité personnelle se rapporte au temps et fonde la notion de soi; l’autre qui par ses multiples figures renouvelle la traditionnelle dialectique du Même et de l’Autre. L’auteur essaye de montrer la penseé du Ricoeur en dialogue avec H. Arendt, E. Lévinas, J. Nabert, J. Greisch etc. (shrink)

U radu se razmatra 'vladavina' tzv. postgradjanskog politickog centra koji korespondira sa poznatim konceptom otvorenog drustva, te se ispituju kako dobre, tako i rdjave strane te 'vladavine'. Istrazuje se pre svega stabilnost globalnog otvorenog drustva i paznja se posvecuje njegovim savremenim neprijateljima - od terorizma, preko organizovanog kriminala, sve do tzv. lokalnih legitimnosti koje se suprostavljaju univerzalnoj i globalnoj legitimnosti koju zastupaju pristalice otvorenog drustva iz prostora postgradjanskog politickog centra. Rad predstavlja polemiku sa Fukujaminom tezom o 'kraju istorije' buduci da (...) otvoreno drustvo, tj. globalni postgradjanski politicki centar, ima vidljive neprijatelje koji ne dozvoljavaju da dijalektika istorije miruje kao sto je smatrao Fukujama. Mesto Fukujaminog 'kraja istorije' rad zakljucuje da trenutnu globalnu situaciju obelezava postmoderni opozit liberalno-demokratskog postgradjanskog centra i ekstremnih antigradjanskih margina, odnosno opozit otvorenog drustva i njegovih neprijatelja, sto ce usloviti dalji hod istorije ka novim sociolosko-istorijskim oblicima. (shrink)

Ako pojam identiteta shvatimo u hegelijanskom smislu kao iskustvo što ga svijest stječe o sebi, onda se taj pojam nameće kao ključan u razmatranju umjetnosti XX. stoljeća. Prema Hegelu, moderna umjetnost transcendira mogućnost adekvatnog izražavanja svoga duhovnog sadržaja pukom osjetilnom reprezentacijom te stoga zahtijeva pojmovnu refleksiju. Budući da je umjetnost uvijek i dio stvarnosti i o stvarnosti, propitivanje njezina vlastita pojma ide ruku pod ruku s ontološkom problematikom. Epistemološke promjene koje konstituiraju i modernu i postmodernu odražavaju se tako u dijalektici (...) pojma moderne i postmoderne umjetnosti. Prema nekim autorima ta je dijalektika određena značajnim promjenama u teoriji subjekta, kulturalnim razlikama i tehnologiji.If the notion of identity is considered in the Hegelian sense as the experience of the consciousness about itself, then this notion becomes of key importance in reflecting upon the 20th-century art. Modern art, in Hegel’s view, transcends the possibility of an adequate expression of its spiritual content by its merely sensuous representation and hence calls for a reflection on its notion. Since art has always been both part of and about reality, the questioning of its own notion goes hand in hand with the ontological problematics. The epistemological changes that constitute both Modernism and Postmodernism thus reflect themselves in the dialectics of the notion of modern and postmodern art. According to some authors, such dialectics is determined by important changes which took place in the theory of the subject, in cultural differences as well as in technology. (shrink)

A key aim in biology and psychology is to identify fundamental principles underpinning the behavior of animals, including humans. Analyses of human language and the behavior of a range of non-human animal species have provided evidence for a common pattern underlying diverse behavioral phenomena: Words follow Zipf's law of brevity (the tendency of more frequently used words to be shorter), and conformity to this general pattern has been seen in the behavior of a number of other animals. It has been (...) argued that the presence of this law is a sign of efficient coding in the information theoretic sense. However, no strong direct connection has been demonstrated between the law and compression, the information theoretic principle of minimizing the expected length of a code. Here, we show that minimizing the expected code length implies that the length of a word cannot increase as its frequency increases. Furthermore, we show that the mean code length or duration is significantly small in human language, and also in the behavior of other species in all cases where agreement with the law of brevity has been found. We argue that compression is a general principle of animal behavior that reflects selection for efficiency of coding. (shrink)

EVOLUTIONARY EPISTEMOLOGY, THEORY OF RATIONALITY, AND THE SOCIOLOGY OF KNOWLEDGE by Gerard Radnitzky and W. W. Bartley, III La Salle, Ill.: Open Court, 1987. 475 pp., $39.95, $14.95 (paper).

A commentary on al-Yazdī's gloss on al-Taftāzānī's Tahdhīb al-manṭiq wa-al-kalām; logic, Arabic logic; early works to 1800.

L'utilitarisme té com a criteri bàsic aconseguir el màxim bé per al màxim nombre possible de persones. L'utilitarisme dóna molta importància a la recerca de la felicitat personal. Aquest llibre en descriu les tesis bàsiques i respon a les principals acusacions que ha rebut.