W pracy przeanalizowano motyw melancholii jako elementu wpisanego w życie młodopolskich bohaterów literackich zmagających się z gruźlicą. Tematem dociekań jest zależność między chorobą i ograniczonością ciała a nadnaturalnie szybkim rozwojem duchowym. Niezmienność otoczenia, izolację oraz obserwację kondycji fizycznej człowieka, postrzegane przez pryzmat dyskursu maladycznego, uznano w pracy za źródło głębokiej melancholicznej autorefleksji oraz przemyśleń o zmieniającym się świecie, z którego chory jest wykluczony.

Treścią artykułu jest charakterystyka cech swoistych polskiej wersji modernizmu. Analiza polskiej myśli estetycznej z przełomu XIX i XX w. wskazuje, że program polskich modernistów niesłusznie utożsamia się z estetyzmem. Wydaje się, że modernistycznego odwrotu od rzeczywistości nie należy traktować jedynie jako ucieczki od skomplikowanych problemów ówczesnej codzienności. Równie uprawnione jest interpretowanie go jako sposobu wiodącego do zachowania wartości humanistycznych, które zatraciły się w otaczającej artystów rzeczywistości. Aksjologię modernistów uzasadniało założenie o monistycznym charakterze bytu. Jego naturalną konsekwencją było traktowanie sztuki - (...) ze względu na jej cechy - jako jedynego rodzaju działalności ludzkiej, który umożliwia kontakt z Absolutem. Bowiem zbliżenie do istoty rzeczy jest możliwe jedynie poprzez dzieło sztuki stanowiące przekaz wartości absolutnych. Wysoka ranga twórczości wynika z faktu, iż wartości te są zapośredniczone w duszy twórcy. (shrink)

Praca stanowi przyczynek do badań nad życiem i twórczością Ignacego Dąbrowskiego – pisarza przełomu wieków XIX i XX. Jego rękopisy, zachowane przeważnie w znakomitym stanie, zgromadziła Aniela Skórska, siostrzenica literata. Dziś przechowywane są one w zbiorach Biblioteki Narodowej. Cyzelowane i wielokrotnie poprawiane utwory stanowią świadectwo złożonego procesu twórczego, jaki towarzyszył prozaikowi w pracy nad kolejnymi dziełami. Analiza zachowanych brulionów i manuskryptów pozwala na głębsze poznanie literackiej osobowości Dąbrowskiego – postaci skrytej i introwertycznej, a uporządkowanie materiałów rękopiśmiennych pomocne będzie w odtworzeniu (...) oraz weryfikacji faktów z jego życia. (shrink)

Δημοσίευση δυό επιγραφών του Έθνικοΰ Μουσείου της Βαρσοβίας. Ή πρώτη είναι « επιτάφιος συντρόφου » δηλαδή ενός « θρεπτου », στον όποιο οι συμφοιτητές του ανέγειραν ένα ταπεινό ταφικό μνημείο. Ό λίθος προέρχεται πιθανόν άπό τή Φρυγία των αυτοκρατορικών χρόνων, καί άπό περιβάλλον επηρεασμένο πολιτιστικά άπό τή Ρώμη. Ή δεύτερη επιγραφή μας παρουσιάζει μιά οικογένεια άπό τή Φρυγία μέ τό δνομα Sestullii, σπουδαία οικογένεια, γνωστή χάρη στίς μελέτες του Mitchell. Πρόκειται χωρίς αμφιβολία γιά απελεύθερους πού έχτισαν οσο ζούσαν έναν οικογενειακό (...) τάφο-ήρώον. (shrink)

The paper presents Josefina Niggli, an American mid-twentieth-century writer who was born and grew up in Mexico, and her novel Mexican Village. A connoisseur of Mexican culture and tradition, and at the same time conscious of the stereotypical perceptions of Mexico in the United States, Niggli saw it as her literary goal to “reveal” the “true” Mexico as she remembered it to her American readers. Somewhat forgotten for several decades, Niggli, preoccupied with issues of marginalization, hybridization, and ambiguity, is now (...) becoming of interest to literary critics as a forerunner of Chicano/a literature. In her novel Mexican Village, set in the times of the Mexican Revolution, she creates a prototypical bicultural and bilingual Chicano protagonist, who becomes witness to the rise of Mexico’s modern national identity. (shrink)

In American ethnic literature of the last three decades of the 20th century, recurrent themes of mobility, travel, and “homing in” are emblematic of the search for identity. In this essay, which discusses three short stories, Alice Walker’s “Everyday Use,” Louise Erdrich’s “The World’s Greatest Fishermen,” and Daniel Chacon’s “The Biggest City in the World,” I attempt to demonstrate that as a consequence of technological development, with travel becoming increasingly accessible to ethnic Americans, their search for identity assumes wider range, (...) transcending national and cultural boundaries. (shrink)

Autorka przedstawia niezwykłą krytykę współczesnych stosunków społecznych. Krytykę tę opiera na wątkach mistycznych, filozoficznych (zwłaszcza koncepcji Antroposu) oraz literackich.

Artykuł poświęcony jest próbie określenia fenomenu geniusza. Odwołuje się do czterech jego literackich opisów, i na tej podstawie stara sie wychwycić atrybuty genialności. za najważniejszy uznaje zdolność do \"widzenia niewidzialnego\", czyli odczytywania ż rzeczywistości \"szyfrów transcendencji\".

Artykuł jest współczesnym odniesieniem do tezy Wittgensteina, iż „granice mego języka są granicami mojego świata”. Konsumpcjonizm w połączeniu z liberalizmem oraz kulturą masową prowadzą do merkantylizacji i obiektywizacji świata i człowieka, do mentalności pragmatycznej i odpowiednich form ekspresji, których głównymi wyróżnikami są: ograniczenie człowieka do funkcji ekonomicznych oraz użytkowych. Pociągają za sobą zubożenie i pospolitość słownictwa oraz są związane z ogólną tendencją do trywializacji, np. wulgaryzacji mowy i słowa pisanego, szczególnie rażących w obliczu „estetyzacji życia”. Wiedzie to do wniosku, że (...) ten estetyzm jest jedynie powierzchowny i niekonsekwentny. Jednocześnie należy przestrzec przed ignorowaniem etycznych aspektów mowy i pisma. Może ono być niebezpieczne ze względu na siłę oddziaływania języka. Stanowi nie tylko formę upodlenia i znikczemnienia, lecz także głębokiej degradacji człowieczeństwa w człowieku. (shrink)

The following will analyze a surprising symmetry between the Leninist mode of reasoning and Solidarity's behavior with the help of Lévi-Strauss' notion of bricolage and Besançon's concept of “surreality.” A basic dualism pervades both communist ideology, i.e., the Leninist interpretation of Marxism, and everyday consciousness in “really existing socialist” societies. This dualism will be counterposed to a two-level thought, in which the world of ideas and the world of things are qualitatively different. This approach obviously clashes with the conventional wisdom (...) on the subject, both in Eastern Europe and in the West. Thus, it is claimed that, e.g., liberal or neo-conservative themes appear both in Poland and in the West. (shrink)

Two streams of political thought will be presented: metaphysics of State and metaphysics of Power . An impact of globalization concealing both traditions will be analyzed, with the present evolution of European Union as an example. Structural violence will be shown in a post-communist context.