Author: Zamiara Krystyna Title: JERZY KMITA’S CREATIVE JOURNEY AS A SEQUENCE OF PROBLEM-SHIFTS (Droga twórcza Jerzego Kmity jako sekwencja przesunięć problemowych) Source: Filo-Sofija year: 2011, vol:.12, number: 2011/1, pages: 109-127 Keywords: KMITA, SOCIO-REGULATORY THEORY OF CULTURE, HISTORICAL EPISTEMOLOGY, SCIENCE, CULTURE, MARXISM Discipline: PHILOSOPHY Language: POLISH Document type: ARTICLE Publication order reference (Primary author’s office address): E-mail: www:This paper presents meta-philosophical considerations concerning evolution of Jerzy Kmita’s intellectual standpoint. The author focuses on two crucial “problem-shifts” which lead Kmita to his (...) genuine philosophical and scientific perspective. First “shift” consists in transition from Popper’s logic of scientific discovery to philosophical project of “historical epistemology” based on original interpretation of Marxian historical materialism. In this way Kmita transfers strictly epistemological and logical reflection on science into the field of history of science and historicism. Second “shift” suggests a transformation of “historical epistemology” in terms of descriptive cultural studies. In this case the problem of scientific cognition is understood as a socio-cultural fact and consequently analyzed within the framework of Kmita’s socio-regulatory conception of culture. (shrink)

This paper presents an argument for the realism about mechanisms, contents, and vehicles of mental representation at both the personal and subpersonal levels, and showcases its role in instrumental rationality and proper cognitive functioning. By demonstrating how misrepresentation is necessary for learning from mistakes and explaining certain failures of action, we argue that fallible rational agents must have mental representations with causally relevant vehicles of content. Our argument contributes to ongoing discussions in philosophy of mind and cognitive science by challenging (...) anti-realist views about the nature of mental representation, and by highlighting the importance of understanding how different agents can misrepresent in pursuit of their goals. While there are potential rebuttals to our claim, our opponents must explain how agents can be rational without having mental representations. This is because mental representation is grounded in rationality. (shrink)

The Republic of Poland is one of the European Union countries that have not yet implemented Directive (EU) 2019/1937 of the European Parliament and of the Council of 23 October 2019 on the protection of persons reporting breaches of EU law (Journal of Laws EC L 305/17 of November 26, 2019). Even though signalling illegal acts is a more and more common occurrence and the social perception of such behaviours is also changing, the “whistleblowers” are not under any legal protection (...) in Poland. In the Sejm of the 9th Term of office, legislative work is underway to pass the act on the protection of persons reporting violations of the law. This will be a legal act containing comprehensive legal protection of whistleblowers. In hereby publication the author focuses on presenting the role of whistleblowers in preventing law violations by employers in the current legal state. In the next part, the above-mentioned draft act is analyzed in terms of provisions ensuring the protection of persons who disclose irregularities. Numerous tragic incidents which could have been avoided if people that were aware of irregularities could safely reveal the information are evidence of how needed an act on whistleblower protection is. The author cites examples of the sinking of the MF Herald of Free Enterprise ferry and the Deepwater Horizon platform as well as the methane explosion in the Halemba mine in Ruda Śląska. (shrink)

Celem artykułu jest ukazanie, jak, mimo ustalonych dawno temu postulatów, nakazujących „oczyszczenie” powieści kryminalnej z elementów fantastycznych i nadprzyrodzonych, motywy te funkcjonują we współczesnych utworach z tego gatunku. Jako kontekst należy wskazać zjawiska dające się zauważyć w najnowszej literaturze i kulturze popularnej. Jednym nich jest zmiana postrzegania typowych monstrów z horroru, które stają się zarówno „mniej groźne”, jak i „bardziej ludzkie”. Kolejnym – zakwestionowanie związku postaci (a także zespołu motywów) z fabułą. To na przykład, co było dotąd typowe dla horroru, (...) może pojawić się w powieści kryminalnej. Przeprowadzono analizę wybranych utworów dwojga współczesnych pisarzy: Katarzyny Puzyńskiej (Czarne narcyzy, Martwiec, Rodzanice i Utopce) oraz Wojciecha Chmielarza (Wampir, Zombie i Wilkołak) pod kątem występowania w nich motywów rodem z powieści grozy. We wszystkich omawianych tekstach to ludzie, a nie potwory są zabójcami. W utworach Chmielarza nazwy rodem z horroru to metafory ludzkiego zła lub szaleństwa (autor odwołuje się do zakorzenionych w kulturze znaczeń słów użytych jako tytuły). Katarzyna Puzyńska z kolei za miejsce zdarzeń wybiera małe, często prawie wyludnione miejscowości, gdzie wciąż żywa jest wiara w duchy, wampiry, nawiedzone domy (autorka odwołuje się między innymi do wierzeń słowiańskich). Ukazuje przy tym siłę ludzkich lęków (dotyczy to, w odpowiednich okolicznościach, nawet policjantów), jak również fakt, że istoty ludzkie potrafią być gorsze od potworów z fikcji literackiej. Motywy rodem z horroru funkcjonują w omawianych tekstach na kilka sposobów: 1) jako odwołania do doświadczenia odbiorcy, który odczytuje np. zaprezentowane w powieści nazwy w oparciu o własną wiedzę; 2) jako element lokalnej lub rodzinnej tradycji (żywy najczęściej w miejscach oddalonych od „centrów”); wreszcie 3) ucieleśnienie ukrytych w ludzkiej psychice obsesji i lęków, które niespodziewanie mogą się ujawnić. (shrink)

Pro-social basic human values and civic involvement. The moderating role of survival vs self-expression cultural context The present study investigated a hypothesis that the pro-social values differentiated by S. Schwartz's model of basic human values - universalism and benevolence - would positively predict civic involvement. Most importantly, authors expected that the type of pro-social value that would play a dominant motivational role would depend on moderating role of the level of self-expression and benevolence - cultural value dimension developed by R. (...) Inglehart. Based on discriminant function analyses performed on the data gathered in 17 European countries through the European Social Survey conducted in 2002, authors found that universalism predicts civic involvement only in self-expression countries, whereas the role of benevolence is rather neglectable and independent of the cultural context. The results are discussed with reference to cross-cultural differences in Europe. (shrink)

The man is shaped by nature and hence he is organically tied to it. He will develop properly both physically and psychically, when there is harmony and balance in nature. All the symptoms of destroying this balance lead to disturbances in our organisms’, resulting in pathological changes — diseases as well as harmful and irreversible changes in our environment. And this is why recently more attention has been paid to ecology — the knowledge of the natural economics, of the interdependences (...) between organisms as well as between organisms and the environment, so that the values suggested by ecologists could become basic assumptions in economy.The necessity of ecological research in the environment protection has been seen in various levels of the biosphere organisation, i.e. on the levels of organism, population, biocoenosis and ecosystem.The first sign of understanding these difficult and complicated arrangements in nature is the infiltration of the ecological thought into other branches of knowledge, like medicine man’s health in connection with its ecological conditionongs, agriculture (rational productivity of agrocoenoses), forestry (biological fight against pests) etc. (shrink)

This paper investigates confabulations in Korsakoff’s syndrome (KS) from the perspective of error-based teleosemantics, a framework that emphasizes the role of error detection in mental representation. I introduce a distributed and communicative model of memory, framing it as a network of information transfer encompassing both internal cognitive processes and external social interactions. This model, grounded in teleosemantics, allows for an understanding of how confabulations arise not solely from internal memory deficits, but also from disruptions in the feedback loops between individuals (...) and their social environments. By analyzing cases of provoked and spontaneous confabulations in KS patients, I demonstrate how this framework illuminates the crucial role of external consumers (e.g., caregivers) in either reinforcing or correcting erroneous memory reports. This approach, emphasizing error detection mechanisms, offers a new lens for examining the interplay between individual cognitive processes and social scaffolding in shaping memory and its pathologies. (shrink)

In this paper, we defend a representational approach to at least some kinds of non-human psychopathology. Mentally-ill non-human minds, in particular in delusions, obsessive-compulsive disorders and similar cognitive states, are traditionally understood in purely behavioral terms. In contrast, we argue that non-human mental psychopathology should be at least sometimes not only ascribed contentful mental representation but also understood as really having these states. To defend this view, we appeal to the interactivist account of mental representation, which is a kind of (...) a constructive approach to meaning. We follow Mark Bickhard in assuming that only an organism – either human or non-human – capable of detecting its own misrepresentations is representational. However, under his autonomy-based account of biological function these minds are incapable of misrepresentations because these minds are, ex hypothesi, unable to detect error in such representations. To solve this problem, we argue that adding a historical dimension – as in Millikan’s view on mental representations – to Bickhard’s account of function makes mental misrepresentation of mentally-ill minds possible. Using Bickhard’s dynamic account of function, it is possible to explain why delusions and other mental disorders can be seen as locally functional. However, an etiological dimension can further explain why misrepresentations seem to be globally dysfunctional. Even if representational or biosemiotic hypotheses about non-human psychopathology are difficult to confirm empirically, we defend the view that they can enrich our understanding of the causes and development of such pathologies, and may constitute a new progressive research programme. (shrink)

Limited edition of 101 copies of the first printing of cloth-bound edition.

HERMENEUTIC INDICATORS OF PRESENTING THE HISTORY OF PHILOSOPHY The aim of the article is to discuss Hans-Georg Gadamer’s and Paul Ricoeur’s hermeneutic way of understanding the history of philosophy. I assume that hermeneutic reference to philosophical past appears as a unique dialogue with tradition, whereas their way of understanding the history of philosophy might be defined as “hermeneutic interpretation of tradition.” In order to show what its indicators are, I characterize the conception of hermeneutic experience (H.-G. Gadamer) as well as (...) the issue of the interpretation process (P. Ricoeur). Those thinkers are convinced that understanding of the history of philosophy involves the recognition of our own historicity. Keywords: HANS-GEORG GADAMER, PAUL RICOEUR, HISTORY OF PHILOSOPHY, HERMENEUTICS. (shrink)

The main aim of the present article is an outline of an intuitively adequate system of logic of the operator "being informed". Such a system should be different from the familiar systems of epistemic and doxastic logic. The principle of veracity occurring in epistemic logics does not describe adequately the information operator, since the information may be true as well as false. On the other hand, the principle of consistency of beliefs, occurring in doxastic logics, cannot be applied to information, (...) because the information can be inconsistent. Our logic of information, although it is based on Kripke's semantics, includes principles not occurring in the systems of epistemic and doxastic logics, such as the principle of incompleteness of information and the Brouwerian Axiom. We prove that this system is incomplete. We also suggest that it can be generalized to a dynamic logic in the sense of van Benthem. (shrink)

Tematem artykułu są nowe założenia w nauczaniu wiedzy okrajach niemieckiego obszaru językowego, zawarte w najnowszym curriculum dotyczącym tego przedmiotu. Cele, treści, metody, mierzenie postępu w nauce opierają się na czterech podstawowych zasadach: - integralności, która oznacza łączenie przekazywanych informacji z kompetencją językową i metodyczno-dydaktyczną; - łączenia i wzajemnego powiązania wiedzy z różnych dziedzin, np. realioznawstwo, kulturoznawstwo, historia itp.; - interkulturowości, tzn. rozwijania kompetencji, umiejętności, strategii w kontakcie z innymi kulturami; - ukierunkowania na działania, tzn. przekazywanie wiedzy nie w formie prezentacji (...) faktów, lecz na drodze indukcyjnej, także w formie projektów, wyjazdów studyjnych, kontaktów w kraju i za granicą. Nadrzędnym celem jest wykształcenie człowieka, który będzie dysponował nie tylko wiedzą z zakresu przedmiotu, ale także kompetencją fachowo-dydaktyczną, interkulturową i będzie w stanie samodzielnie interpretować zjawiska społeczne, polityczne i kulturowe w krajach niemieckiego obszaru językowego, a także we własnym zakresie uzupełniać swoją wiedzę. Ponieważ zjawiska te są w ciągłym rozwoju, nie należy zakładać, iż ogarnięty zostanie ich całokształt. Należy dążyć do naświetlenia różnorakich aspektów rzeczywistości społecznej z takich zakresów, jak np. jednostka i społeczeństwo, państwo i społeczeństwo, gospodarka, życie kulturalne itp. Przy ich omawianiu punktem wyjścia są doświadczenia i zainteresowania uczących się. Znajdują oni wspólnie takie tematy, które dają się rozbudowywać w różnych kierunkach w zależności od potrzeb i zainteresowań. Efektem takiego postępowania jest stworzenie nie listy obowiązujących tematów, lecz pewnej sieci wzajemnie z siebie wynikających problemów, którą ciągle można rozszerzać. Wdrożenie takiej drogi musi iść w parze z zastosowaniem różnorakich technik i metod. Powyższe curriculum uwzględnia także powstałą w ostatnich latach koncepcję nauczania wiedzy okrajach niemieckiego obszaru językowego nie w sposób sumaryczny, czyli omawiając kolejno te kraje i występujące w nich zjawiska, lecz w sposób zintegrowany i ukierunkowany na problem, tzn. odnosząc omawiane zjawiska do wszystkich krajów jednocześnie. (shrink)

Cet article confronte l’image de ľépisode révolutionnaire de 1905, retenue par Tuwim de son enlance á la réalite historique. La présentation de la manière de construire une image mythique, d ont le but est equivalent consiste le résultat de cette confrontation. Tuwim a tenté dans les souvenirs ainsi que dans Les Fleurs Polonaises de garder de l’oubli «l’unique légande patriotique de Łódź» et non pas de mémoriser la vérité historique.