Abstract

Nietzsche filozofuje przy pomocy fikcyjnych postaci, aby naświetlić kontestacje problemów z różnych pozycji. To sprawia, że trudno przypisać mu jednoznaczne stwierdzenia, zwłaszcza jeśli chodzi o jego stanowisko wobec oświecenia. W niniejszym artykule autor stara się wykazać, na podstawie figury Nietzschego jako „wolnego ducha”, że ten rzekomy przedstawiciel oświecenia nie wydajesię bynajmniej konsekwentnie pozytywny, lecz jest krytycznie oceniany z różnych perspektyw, także przy bliższym poznaniu okazuje się bohaterem ogólnego samooszustwa, uwikłanym w iluzje.