Scholars of kalām have divided the knowledge into two as qadīm (eternal) and hādith (temporal) and correlated "al-‘ilm al-hādith" with humanbeings. They never regarded eternal and temporal knowledge as two distinct types of knowledge, rather they established the framework that eternal knowledge encompasses temporal knowledge. According to this definition, all the knowledge voluntarily emanate from humans are parts of "al-‘ilm al-hādith". Fundamental disciplines have emerged by addressing the same subject-matter from different perspectives and by using different methods. However, as the (...) knowledge these disciplines has accumulated, they became autonomous forgetting the epistemological axis to which they belonged and their interdisciplinary paradigm-based divergence has deepened gradually, resulting an epistemological disruption. Every discipline by starting a process of forming their own "reality", this divergence between the disciplines have deepened paving the way for the stage of "differentiation". This negative network of interrrelational structure between the disciplines has also affected the human interactions causing an institutionalisation in that regard. Throughout history, kalām has always sought to ensure an integration between different disciplines; therefore, it is obliged to put forth the disadvantages that were formed or will be formed by epistemological disruptions using its normative language. Thus, this work deals theoretically with the possibility of kalām being an epistemological axis for this regard. (shrink)

Sinema, anlatısal tarzları ve ürünleri aracılığıyla dünyânın her köşesine ulaşmasıyla kültürel temsîliyetin etkili bir aracıdır. Sinema sanatsal, belgesel ve dramatik şekillerde dışsal gerçeklikleri ve zihinsel deneyimleri tasvîr ederek farklı temalarla çeşitli konuları işler. Dolayısıyla sinemanın bilgi akışı ortamındaki her filmi bir kavramsal ve felsefî arka plana sâhiptir. Savaş döneminde geçen Valkyrie (2008) filmi, kendisi ve sevdiklerini tehlikeye atıp başkalarını öncelikli tutarak, yaşanan acıyı hafifletmek için çaba sarf eden bir karakteri tasvîr etmektedir. Bu çabaları, onun diğerkâm motivasyonunu gösterir. Çalışmada sinema, simülatif (...) anlamda diğerkâmlığı tanımlama, sâbitleme ve inceleme yoluyla fayda sağlamıştır. Bu çalışma, diğerkâmlığın farklı felsefî düşünürler tarafından erdem olarak görülen “benmerkezcilik” ve “egoizm” ile karşılaştırmasını, özellikle Stauffenberg'in bu erdemlerle olan tutumu üzerine filmdeki karakterleri tartışarak ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu kavramlarla ilgili teorik çerçeve birinci bölümde oluşturulmuş ve ikinci bölümde karakterlerin (özellikle Stauffenberg) bu çerçevedeki durumları belirlenmiştir. Birinci bölüm, farklı düşünürlerin bakış açısından diğerkâmlığın bir semantik analizini yaparak kavram ile “egoizm” ve “benmerkezcilik” arasındaki farkı özetlemektedir. İkinci bölüm, filmle ilgili sinema kritiği yazılarını inceleyerek filmin kurgusal boyutuyla ilgili bir çerçeve sunmaktadır. Stauffenberg'in II. Dünyâ Savaşı'nda Nazilere karşı mücâdelesi, belirgin erdem göz önünde bulundurularak incelenmiştir. Nitel içerik analizi yöntemi kullanılarak film analiz edilmiş ve Stauffenberg'in diğerkâm duruşu felsefî ve ahlâkî verilerle yorumlanmıştır. Sonuç olarak, Stauffenberg benmerkezcilik veyâ egoizme değil, diğerkâmlığa uygun davranmıştır. (shrink)

In this article, the effects of Internet use on the perception of loneliness of university students are investigated. The research sample consists of 202 university students studying medicine at Abant Izzet Baysal University. Demographic questions, “UCLA loneliness scale” and “ Internet Cognitive Status Scale (IBSQ)” were used in the study. The results of the questionnaires were transferred to SPSS and Mann Whitney U, Kruskal Wallis H and Spearman correlation analysis were performed. As a result of the analysis, it was observed (...) that men had a sense of solitude more than girls. It has been determined that internet use and the time allocated to the internet is more in men. In addition, the time allocated to the internet, economic situation, age, according to the variables lived in the perception of loneliness and problem with the use of Internet has been seen to be significantly different. According to the scores of the UCLA scale and the IBSQ scale, 92,1% of students have a mild and moderate sense of solitude and 7,9% have a dense sense of Solitude. 88.1% of students use normal and 11,9% problem-free internet. When the scores obtained from the scales were examined, it was found that the scores obtained from the UCLA scale (35.76±7.84) and the scores obtained from the IBD scale (97.14±31.83) were determined. In the correlation analysis, where the impact of Internet use on loneliness perception of the students was measured, it was concluded that there was a weak correlation (R=0.327 and p=0.000) and therefore the problem of Internet use affected loneliness perception even at a low level. (shrink)

Hayatî öneme sahip ve alternatifi olmayan hususlar mecburidir, alternatifi bulunan hususlar ise irade kapsamına girer ve mecburi değildir. Bununla beraber mecburilik ve iradî oluş tamamen birbirinden ayrık anlamlar değildir; birine atfedilecek anlam diğerinin de anlam içeriğini ilzam eder. Bu çerçevede mecburilik örtülü bir özgürlüğe, özgürlük de örtülü bir zorunluluğa işaret eder. Zorunlu eğitim herkes için gerekli olan temel bilgilerin öğretilmesi esasına dayanmaktadır. Bir bilginin bizzat kendisinin “zorunlu/gerekli” olmasıyla belli amaç için “zorunlu” olarak verilme gereği duyulması arasındaki farkın ortaya konulması önemlidir. (...) Kelâm amacı gereği her yaşta insanın “zarûrât-ı dîniyye”/ilm-î hâl kapsamındaki bazı konuları bilmesini gerekli görerek zorunlu eğitim konusuna dâhil olmaktadır. Vahyin öngördüğü insan anlayışının dayandığı bilgi sistemi ile aydınlanmanın istediği insan anlayışının/tasarımının dayandığı bilgi sistemi arasındaki ilişki kelâm açısından önemlidir. Aydınlanmanın bilgiyi zorunlu, inancı ise özgürlük kapsamda değerlendirmiş olması, bu ilişkinin ele alınmasında önemli bir hareket noktası olarak seçilebilir. (shrink)

E-ticaret, son yıllarda gelişen teknoloji ve tüketicilerin tercihleri sonucunda ticari hayatta gün geçtikçe daha fazla yer bulmaktadır. Bireylerin internet erişiminin kolaylaşması, interneti kullanım yoğunluğunun artması, sosyal medya erişimi ve kullanım sürelerinin artışı gibi dijitalleşmenin yaşanması e-ticaretin bir eko-sistem olarak karşımıza çıkmasını sağlamıştır. E-ticaret eko-sisteminde öne çıkan e-pazaryerleri, başta tüketici tabanlarını genişletmek, müşterilerinin bağlılığını arttırmak amacıyla ödeme sistemlerine önemli yatırımlar yapmaktadır. E-pazaryerlerinde sunulan e-cüzdan hizmetleri bunlardan biridir. Bünyesinde bulunan e-cüzdanlarda elektronik para mukabilinde para/puan sunan e-pazaryerleri, müşterilerine çekilişe katılma, kupon gibi avantajlar (...) sunmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı Türkiye’de e-pazaryeri alanında öne çıkmış olan Trendyol Cüzdanım ve Hepsipay Cüzdanım uygulamaları başta olmak üzere çeşitli cüzdan hizmetleri sunan e-pazaryerlerinin bu uygulamalarını fıkhi açıdan değerlendirmektir. Bu amacı gerçekleştirmek üzere e-ticaret, e-pazaryeri ve e-cüzdanların kavramsal çerçevesi ortaya koyulmuş ve ardından e-pazaryerleri tarafından sunulan e-cüzdan hizmeti ve avantajlarının fıkhi mahiyeti incelenmiştir. (shrink)

Bilgisayar teknolojisi hayatımıza önemli açılımlar ve kolaylıklar sağlamıştır. Bilgisayar ilk döneminde teknolojik bir nesne iken yapay sinir ağlarının ortaya çıkmasıyla önemli bir değişikliğe uğrayarak robot sistemlerini ve buna bağlı olarak yapay zekâ tartışmalarını ortaya çıkarmıştır. Yapay zekâ tartışmalarının belli ölçüde popülist yanı bulunmakla beraber ciddiye alınması gereken tarafları da barındırmaktadır. Bu kapsamda, yapay zekâ çalışmalarının kendine özgü düşünce sistemini ortaya çıkaracağını söyleyebiliriz. Kelâm, bu düşünce sisteminin “iman” konusunda ortaya çıkarması muhtemel sonuçları tartışmakla yükümlüdür. Bu çerçevede yapay zekâ, kelâmın vesâili içerisinde (...) ele alınması gereken bir konudur. Yapay zekâ yeni bir gelişme olmakla beraber, arka planında varlık-bilgi kurgusunu/ilişkisini taşıması dolayısıyla eski bir tartışmanın bir devamı olarak görülebilir! Bu noktadan hareketle, kelâm tarihindeki bilgi-iman tartışmalarının yapay zekâyı algılamada bize ışık tutacağını söyleyebiliriz. İman tartışmaları sonunda mucizeye dayandığı gibi, yapay zekâ tartışmalarının son noktası da muhtemelen Kur’an’a dayalı bilgi/ “mucize” kapsamında tartışılacaktır. (shrink)

Bu çalışmada Çorlulu Ali Paşa ve Çorlulu Ali Paşa Külliyesi hakkında kısa bir bilgi verilerek Çorlulu Ali Paşa tarafından yaptırılan kütüphane, kütüphanenin tamiri, bu kütüphanede mevcut olan ilk kitapların isimleri ve hangi alanda oldukları ayrıntılı olarak açıklanmış ve 18. yüzyıl Osmanlı entelektüel dünyasında ne tür eserlerin okunduğuna dair ipuçları sununulmuştur. Çorlulu Ali Paşa tarafından Parmakkapı yakınında Simkeşhane’nin bulunduğu bölgeye 4 Muharrem 1121/16 Mart 1709 yılında inşası tamamlanan câmi‘-i şerîf, dârü’l-hadîs, hânkâh, imâret, kütüphane gibi bölümleri ihtiva eden bir külliye inşa edilmiştir (...) Çorlulu Ali Paşa Kütüphanesi farklı tarihlerde tamir edilmiştir. 1894’de meydana gelen büyük deprem neticesinde zarar görmesi nedeniyle tamirata ihtiyaç duyulmuştur 7 Cemaziyelevvel 1314/14 Ekim 1896 tarihli tezkire ile depremde hasara uğrayan medrese ve kütüphanenin tamir edilmesi belirtilmiştir. 1901 yılında ise tekrar kütüphanenin tamirine ihtiyaç duyulmuştur. Kütüphanenin kurulma tarihine yakın olması ve kütüphanedeki ilk kitaplar olabilmesi düşüncesiyle makalede temel alınan defter Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde, Başmuhasebe Muhalefat Halifeliği Kalemi Defterleri arasında yer almaktadır. Defter ebrulu, 15x39,5 ebadındadır ve sayfa usülüyle numaralandırılmıştır. Toplam sayfa sayısı 24, numaralı boş sayfalar 1-3, 17-24’dür. Defterde ilk kayıttan anlaşılacağı üzere 20 C 1136/16 Mart 1724 tarihinde Çorlulu Ali Paşa Kütüphanesi’nde bulunan kitapların listesi verilmiştir. Defterde kütüphanede yer alan kitaplar tefsir, hadis, fıkıh gibi alan başlıkları altında sıralanmış ve cilt sayıları verilmiştir. Bazı eserlerin yazarlarının yazılmasına karşılık bazı eserlerin yazarları verilmeyip sadece eser ismi belirtilmiştir. Bu makaledeki amaç 18. Yüzyılda Osmanlı kütüphanelerinin birinde ne tür kitapların bulunduğu ve Osmanlı aydın kesiminin hangi türden kitaplara yoğun ilgi duyduğunu anlayabilmektir. Eserin sonunda defterin transkripsiyonu verilmiş ve kütüphane içerisinde hangi türde eserin daha fazla olduğu, türü ve miktarı grafiklerle analiz edilmiştir. (shrink)

Located in the northwest of the Lake Van basin, the city of Malazgirt was an important area of the kingdom of Urartu from its earliest period due to its stra- tegic location. Inscriptions of king Minua (810–785/80 BCE) mention important construction projects, including fortresses, temples, and irrigation canals, in and around Malazgirt. This article deals with the Urartian presence in Malazgirt, presents new Urartian inscriptions, and considers their significance for historical geography. Particularly important is the Leter stele, which informs us (...) of the correct reading of the name of the irrigation canal built by King Minua—Mezaiani, the antecedent form of Malazgirt. Another stele documents the agricultural activities of King Argišti (780–756 BCE). (shrink)

Bu araştırmanın amacı ortaokullarda görev yapan DKAB öğretmenlerinin, AÖD tekniklerini kullanma düzeylerini belirlemek, uygulamada karşılaşılan sorunları tespit etmek ve bu sorunlara yönelik çözüm önerilerinde bulunmaktır. Araştırmanın evrenini 2014–2015 eğitim öğretim yılında Sivas il merkezine bağlı ortaokullarda görev yapan 147 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni oluşturmaktadır. Evreni oluşturan 147 öğretmenin tümüne ulaşılması hedeflenmiş, ancak 120’sine ulaşılabilmiştir. Buna göre hedef kitleye ulaşma oranı % 81,63’tür. Ayrıca evren içerisinden rastgele seçilen 10 öğretmenle de görüşme yapılmıştır. Öğretmenlere uygulanan anketten hem nicel hem de (...) nitel veriler elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde, yüzde ve frekans kullanılarak tablolar hazırlanmış, tabloların altında ise açıklamalar yapılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçları değerlendirildiğinde performans, proje, gözlem ve kavram haritası tekniklerinin kullanılma düzeylerinin diğer tekniklere göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin cinsiyet, yaş ve mezun olunan program özelliklerinin AÖD tekniklerini kullanma düzeylerini önemli ölçüde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. (shrink)

BackgroundThe intensive care unit entails working as a team in rescuing patients from life-threatening conditions. The care being given by the team could also be done by nurses and other health professionals through the coordinated use of all medical practices.ObjectiveTo determine the opinion of nurses on the ethical problems they experienced while working as a team in the intensive care units of a university hospital.MethodThe descriptive research was conducted on nurses working in intensive care units (n = 96). A 56-item (...) data collection form consisting of two parts developed by the researchers was used. Frequency (percent) and median were evaluated, and statistical calculations were used for group comparisons.ResultsOut of the 82 (85.4%) nurses who participated in the study, 65 (82.3%) were university graduates. About 52 (66.7%) of the participants were female with a mean age of 28.12 ± 5.84; 26 (31.6%) had intensive care certification, and 54 (65.1%) had ethical training. The internal intensive care unit nurses were less satisfied with their jobs, able to use tools, said that they had the right to refuse the patient compared to the surgical intensive care unit nurses. Discussion and conclusions: It is a positive situation for the participants to score low with ethical problems based on suggestion as the probability of meeting with their teammates. However, it is important that the problems that affect the motivation of the nurses are different according to the intensive care unit and the employees. (shrink)

In December 2019 a virus named COVID-19 appeared in China, precisely in the city of Wuhan. This virus was declared a global pandemic by the World Health Organization in March 2020. Since no adequate medical treatment has yet been discovered for this virus, many world institutions are committed to share with each other the data they collect and process in their laboratories. A large amount of these data is shared with citizens in order to inform about the risk that threaten (...) us by virus COVID-19. Various credible world institutions such as the World Health Organization (WHO), Johns Hopkins University (JHU), the European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), etc., are providing various statistical data to address the issues raised by this emergent situation, but these reports in some cases are putting doubts on the completeness and the transparency of the data, which are not sufficiently processed and which then create confusion about the risks that we are facing. In this paper we are conducting a study of the quality of current global datasets from the must credible sources related to COVID-19. Also, we are comparing datasets collected from Republic of Kosovo and Republic of North Macedonia with corresponding data from WHO, ECDC and JHU datasets. To analyze datasets from different sources, we are using Power BI tool, making the improvement through the implementation of adequate dimensions and methods of improving the quality of datasets. (shrink)

The opinions and suggestions in this article are addressed to young academicians carrying out their studies in the field of philosophical logic in relation to philosophy. This target group contains especially academicians working in the field of traditional logic taught in theology faculties as well as academicians who have studied in philosophy departments and who are interested in contemporary logic and the philosophy of logic in Turkey. Logic is the term given for the discipline which aims to establish the place (...) – in other words the playground – where almost all the issues and problems concerning humanity are discussed and expressed in a healthy as possible manner. Logic is the field in which the fundamental rules guide all parties in the debate in their search for the truth. Moreover, many of the topics covered are those touching the grounds of logic. In this respect, the extent to which logic is unbiased or neutral in relation to the different philosophical positions adopted in all these issues is open to discussion. Taking this background into consideration, the article aims to make some suggestions to logicians in philosophy and theology. (shrink)

In Turkish-Islamic literature, many copyright or translation nasihatnama with religious-mystical content have been written. In these works written in verse or prose form within the scope of Islamic culture and classical Turkish literature, information about the principles of Islamic belief and worship was given, and people were advised to be moral, faithful, observant of the orders and prohibitions of religion, prioritizing the hadiths of the Prophet, benevolent and tolerant. One of these nasihatnamas is Gencü’l-Esrâr, in which verses consisting of different (...) verse types and shapes are connected to each other with instrumental couplets. The author, Sayyid Muhammed Ali Riza from Gaziantep, who is a link of the Sufi tradition, tried to guide the disciples by addressing the concept of heaven from various aspects. Sometimes by quoting verses and hadiths, he used argument and proof to make his word trustworthy, and he tried to boost people's desire to attain Paradise by combining aspects of literature with the fantasy of individual paradise on occasion. In our study, in which goals and forms the notion of heaven is targeted in Gencü'l-Esrâr. For this purpose, first of all, data about the paradise in Gencü'l-Esrâr were determined by using the scanning model, which is one of the research methods. All kinds of information, comments, and narratives that can help us to make an inference about Sayyid Muhammed Ali Rıza’s vision and description of paradise has been studied under four headings: “Physical Description and Content of Paradise”, “Description of Names, Types, and Gates of Paradise”, “Description of the Inhabitants of Paradise” and “Mysterious Expression of His Desire to Reach Paradise”. In the article, it has also been tried to reveal the narrative techniques used by the author and the narrative style he exhibited in the sections where heaven is depicted and narrated. This study, which reveals that heaven is handled in detail and artistically in Gencü'l-Esrâr, which was written in 1923 by adhering to the tradition of divan literature, is important in terms of shedding light on the existence of Islamic literature in the 20th century. (shrink)

Bu çalışma 10-15 yaş arası gençlerin beğendikleri ve/veya model aldıkları televizyon karakterlerinin özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu 310 genç oluşturmaktadır. Araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu ile gençlerin beğendikleri ve/veya model aldıkları hem kadın hem de erkek televizyon karakterlerinin özellikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda hem kız ve erkeklerin eğlenceli, yakışıklı/güzel, başarılı, etkileyici, güçlü ve takdir edilen karakter özelliklerini beğendikleri ve/veya model aldıkları sonucuna ulaşılmıştır. Erkeklerde güçlü ve başarılı karakter özellikleri daha fazla görülürken, kızlarda güzel ve etkileyici olma karakter özelliklerinin (...) daha fazla olduğu görülmüştür. (shrink)

Bu çalışma genç yetişkin bireylerin Allah inancı ve ahlaka ilişkin algılarının eylemlerine tezahür biçimlerini konu edinmektedir. Çalışmada İslam düşüncesinde yer alan inanç ve ahlak arasındaki ilişkinin pratikte kurulma imkânı tartışılırken tanrı tasavvurunun ve ahlakın kaynağı ile ilgili düşüncenin eylemleri nasıl etkilediği sorgulanmaktadır. Bu bağlamda Allah’a inanan, çeşitli öğrenim düzeylerine sahip, farklı meslek gruplarından, İstanbul’un farklı semtlerinde yaşayan 25-35 yaş arası kadın ve erkeklerden oluşan 42 genç yetişkin ile mülakat tekniğiyle görüşmeler yapılarak nitel araştırma gerçekleştirilmiş, bulgular yapılandırıcı içerik analiziyle (...) yorumlanmıştır. Araştırma bulguları vahyin yanı sıra vicdan, fayda, haz ve akıl gibi beşerî faktörlerin ahlakın kaynağı olarak kabul edildiğini ve inanç-ahlak ilişkisinde “parçalı ahlak anlayışı”nın oluştuğunu göstermektedir. Ahlakî ilke ve önermelerin kaynağındaki çeşitlilik zaman zaman inancın paranteze alınarak davranılmasına ya da ahlakiliğin askıya alınmasına sebep olabilmektedir. Bu durumu Yaratıcı ile insan arasındaki ontolojik, epistemolojik ve aksiyolojik bağın yeterince kurulamadığının göstergesi olarak ele almak mümkündür. (shrink)

The eme r gence of the concept of pr o g ress is cu r rent l y associated with th e Enlightenment o r , going som e w hat further back, with the que r elle des anciens et des modernes in the 1 7 t h centu r y . Y et the notion of pr o g ress can be traced back to a signi f icant l y earlier period: the foundations of a possi b (...) le Christian pr o g ress i vism w ere, in m y opinion, laid b y St. Augustine; this ess a y e xplores its guidelines. J . G. Herde r ' s reaction a g ainst the notion of pr o g ress proposed b y the Enlightenment possesses also a Christian inspiration. While Enlightened pr o g ress i vism conce i v es past cultures as o v ercoming steps in a rising staircase, Herde r , in turn, claims that each of them amounted to a "self-centered sphere" and w as therefore v alua b le in its o wn right. The sense of the e xistence of past generations cannot lie in p a ving the w a y for future ful f illment as this w ould be incompati b le with d i vine l o v e, w hich estimates each of its creatures in its o wn right, as an unrepeata b le ind i vidual. In contrast to Enlightened a r r o g ance (contempt for the "obscurantist" past), Herder presents a "democratic" vi e w of History within w hich all epochs h a v e the same v alue. (shrink)

This paper critically assesses the possibility of moral enhancement with ambient intelligence technologies and artificial intelligence presented in Savulescu and Maslen (2015). The main problem with their proposal is that it is not robust enough to play a normative role in users’ behavior. A more promising approach, and the one presented in the paper, relies on an artifi-cial moral reasoning engine, which is designed to present its users with moral arguments grounded in first-order normative theories, such as Kantianism or utilitarianism, (...) that reason-responsive people can be persuaded by. This proposal can play a normative role and it is also a more promising avenue towards moral enhancement. It is more promising because such a system can be designed to take advantage of the sometimes undue trust that people put in automated technologies. We could therefore expect a well-designed moral reasoner system to be able to persuade people that may not be persuaded by similar arguments from other people. So, all things considered, there is hope in artificial intelli-gence for moral enhancement, but not in artificial intelligence that relies solely on ambient intelligence technologies. (shrink)

Artificial intelligence and robotics is pervasive in daily life and set to expand to new levels potentially replacing human decision-making and action. Self-driving cars, home and healthcare robots, and autonomous weapons are some examples. A distinction appears to be emerging between potentially benevolent civilian uses of the technology (eg unmanned aerial vehicles delivering medicines), and potentially malevolent military uses (eg lethal autonomous weapons killing human com- batants). Machine-mediated human interaction challenges the philosophical basis of human existence and ethical conduct. Aside (...) from technical challenges of ensuring ethical conduct in artificial intelligence and robotics, there are moral questions about the desirability of replacing human functions and the human mind with such technology. How will artificial intelligence and robotics engage in moral reasoning in order to act ethically? Is there a need for a new set of moral rules? What happens to human interaction when it is mediated by technology? Should such technology be used to end human life? Who bears responsibility for wrongdoing or harmful conduct by artificial intelligence and robotics? -/- Whilst Kant may be familiar to international lawyers for setting restraints on the use of force and rules for perpetual peace, his foundational work on ethics provides an inclusive moral philosophy for assessing ethical conduct of individuals and states and, thus, is relevant to discussions on the use and development of artificial intelligence and robotics. His philosophy is inclusive because it incorporates justifications for morals and legitimate responses to immoral conduct, and applies to all human agents irrespective of whether they are wrongdoers, unlawful combatants, or unjust enemies. Humans are at the centre of rational thinking, action, and norm-creation so that the rationale for restraints on methods and means of warfare, for example, is based on preserving human dignity as well as ensuring conditions for perpetual peace among states. Unlike utilitarian arguments which favour use of autonomous weapons on the basis of cost-benefit reasoning or the potential to save lives, Kantian ethics establish non-consequentialist and deontological rules which are good in themselves to follow and not dependent on expediency or achieving a greater public good. -/- Kantian ethics make two distinct contributions to the debate. First, they provide a human-centric ethical framework whereby human exist- ence and capacity are at the centre of a norm-creating moral philosophy guiding our understanding of moral conduct. Second, the ultimate aim of Kantian ethics is practical philosophy that is relevant and applicable to achieving moral conduct. -/- I will seek to address the moral questions outlined above by exploring how core elements of Kantian ethics relate to use of artificial intelli- gence and robotics in the civilian and military spheres. Section 2 sets out and examines core elements of Kantian ethics: the categorical imperative; autonomy of the will; rational beings and rational thinking capacity; and human dignity and humanity as an end in itself. Sections 3-7 consider how these core elements apply to artificial intelligence and robotics with discussion of fully autonomous and human-machine rule-generating approaches; types of moral reasoning; the difference be- tween ‘human will’ and ‘machine will’; and respecting human dignity. (shrink)

In Neal Stephenson’s fictional novel, Diamond Age (1995), the protagonist Nell acquires a prototype of what we might today recognise as a highly sophisticated e-reader with a voice-assistant. This e-reader, the “Young Lady’s Illustrated Primer”, uses artificial intelli- gence to serve as Nell’s personal teacher. What is key to the Primer is how it is designed to respond to Nell. The Primer has a theory of Nell – her needs, her real-world situation, her abilities – and it tailors its lessons (...) for her. The Primer is a highly personalised artificially intelligent device. For many readers – myself included – the Primer was a utopian vision of the bespoke digital tutors of the future. The appearance of new media and technologies in the early 2000s all pointed to the near-term reality of devices like Primers. The real-life experience of personalised digital media, though, is so far from Stephen- son’s vision that it is hard to imagine we will ever get there. Nell’s time with the Primer develops her intellectually, emotionally, and physically. Our “bespoke” media experience, by contrast, is more likely to turn us in on ourselves rather than guide us to live well in our societies. Personalised media is making us more like Narcissus: our consumption is driven by personal choices and automated algorithms that reflect what we already want to hear, see, and consume, and we are captivated. Central to our understanding of the problems with the personalisation of digital media are filter bubbles and echo chambers. These phenomena are used interchangeably by some, but in distinct ways by others. I take the position that filter bubbles and echo chambers are distinct phenomena, but ones that raise similar epistemic worries. I begin with a general discussion of filter bubbles and echo chambers, and I introduce the concept of “selective exposure” as central to both phenomena. There is minimal uniformity across uses of the terms “filter bubble” and “echo chamber”. Consequently, I divide the later discussion into two more precise topics: homophily and polarisation. I conclude with some future-looking comments about responsibility and the epistemic risks posed by digital personalisation. (shrink)

Günümüzde hızla yayılan, insanların hayat kalitesini ve mutluluğunu olumsuz olarak etkileyen yalnızlık, özellikle Amerika ve Avrupa’da en önemli toplumsal sorunlardan birine dönüşmüştür. İngiltere’de yalnızlıktan sorumlu bakanlık kurulmasına kadar varan bu olgunun, Türkiye’de özellikle genç nesli temsil eden üniversite öğrencilerinde ne düzeyde olduğu, bu araştırmanın temel araştırma konularından birini oluşturmaktadır. Bu araştırma, Ordu üniversitesinin değişik fakültelerinde öğrenim gören 416 öğrenci örneklemi üzerinde yürütülmüştür. Anket formunda; UCLA yalnızlık ölçeği, dini başa çıkma ve hayat memnuniyeti ölçekleri kullanılmıştır. Ayrıca katılımcıların bireysel dindarlık algıları (...) ve sosyal medya kullanım düzeylerini belirlemeye yönelik sorular oluşturulmuştur. SPSS istatistik programıyla yapılan analizler sonucunda; dindarlık algısı ile yalnızlık, olumsuz dini başa çıkma, sosyal medyada görünürlük düzeyi ve kullanılan sosyal medya sayısı arasında negatif yönde; dindarlıkla olumlu dini başa çıkma arasında ise pozitif yönde bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca öznel dindarlık algısı cinsiyet üzerinde farklılığa açmazken, hayat memnuniyeti üzerinde farklılığa yol açtığı anlaşılmıştır. Yalnızlık ile olumlu dini başa çıkma, hayat memnuniyeti ve mesajlaşma arasında negatif yönde ilişki ve etkileşim tespit edilirken, hayat memnuniyeti ile olumlu dini başa çıkma arasında pozitif, olumsuz dini başa çıkma arasında negatif yönde ilişki ve etkileşimin varlığı bulgulanmıştır. Bu çalışma birçok değişkenin birbiri ile ilişki ve etkileşimini ele alması bakımından önemlidir. (shrink)

Deizm başından beri kendini ana akım dinî kabullere karşı heterodoks dinî bir kimlik olarak konumlandırmış, felsefe ve teolojinin temel düşünce üretim alanları olan Tanrı tasavvurları, Allah-âlem ilişkisi, din-bilim ilişkisi, kötülük meselesinden kaynaklı ahlakî tartışmalarda geleneksel kabullere aykırı görüşler ileri sürmüştür. Bu yönüyle deizm, dinin kendi içinden bir eleştirisidir. İngiltere’de deizmin babası olarak isimlendirilen E. Herbert of Cherbury’nin deizmin beş ilkesi bu eleştirinin en başat örneğidir. Ona göre; 1. Yüce bir Tanrı vardır, 2. Bu yüce Varlığa ibadet edilmelidir, 3. Erdem ibadetin (...) yarattığı bir değer olduğu için din ve ahlak arasında doğrudan bir ilişki vardır, 4. İnsanlar zayıf yaratıldıkları için tövbe ihtiyacındadırlar; bu da Tanrı’yla iletişime açıklık demektir, 5. Ölümden sonraki hayatta ceza ve mükâfat vardır. Deizmin iddiaları zaman içinde değişikliğe uğramıştır. Bu değişimi, farklı deizm iddialarını tasnif eden ve eleştiren Samuel Clarke’ta görmek mümkündür. Bununla birlikte, deistler şu konularda ortak fikre sahiptirler: imanın kurtarıcılığına karşı bilginin kurtarıcılığı esastır; kurumsal dinî yapılar reddedilmelidir; akıl ve insan doğası yüceltilmelidir; ahlak akılla temellendirilebilir; (vahyin imkânını kabul eden deistlere göre) vahyin doğrusu ile aklın doğrusu uyum içinde olmalıdır. Türkiye’de deistler dini reddetmekten daha çok onun akılla uyumunu talep etmekte, hurafelerden arındırılmasını ve radikal söylemlerden temizlenmesini istemektedirler. Kurumsal dinî otorilerin yerine, insanın aklına ve doğasına yaslanan doğruları önermektedirler. Bu doktrin temeline ek olarak Türkiye’de deizm ilginç veriler ve sonuçlar üretmektedir. Türkiye’de muhafazakâr bir yönetim iş başındayken deizmin artış kaydetmesi çok çarpıcıdır. Kamusal alanda dinin daha fazla görünür olmasına rağmen, deizmin ve sekülerleşmenin artması, din-siyaset ilişkisinin çok sıkı kurulduğu ülkelerde dine yabancılaşma gibi bir sonucun ortaya çıktığı tezini bir kez daha doğrulamış görünmektedir. Bu çalışma deizmin farklı iddialarını dikkate alarak ve Türkiye’de lise öğrencileri arasında yapılan araştırmalara dayanarak şu sonuçları okuyucuyla paylaşmaktadır: Mezhep farklılığının tetiklediği şiddet, radikal söylemler, buyurgan din dili, mitolojik anlatımlar genç zihinleri geleneksel olarak tevarüs ettikleri birikimi yeniden değerlendirmeye itmektedir. Kendilerini dinin dışında konumlandırmak istemeyen bu zihinler, yeni bir dini kimliği tercih etmektedirler. Bu kimlik bugün artık heterodoks bir kimlik olarak kendini göstermektedir. Bu aynı zamanda sekülerleşmiş bir ortodoksinin ortaya çıktığının da açık göstergesidir. (shrink)

In recent years, a trend in AI research has started to pursue human-level, general artificial intelli-gence (AGI). Although the AGI framework is characterised by different viewpoints on what intelligence is and how to implement it in artificial systems, it conceptualises intelligence as flexible, general-purposed, and capable of self-adapting to different contexts and tasks. Two important ques-tions remain open: a) should AGI projects simu-late the biological, neural, and cognitive mecha-nisms realising the human intelligent behaviour? and b) what is the relationship, if (...) any, between the concept of general intelligence adopted by AGI and that adopted by psychometricians, i.e., the g factor? In this paper, we address these ques-tions and invite researchers in AI to open a dis-cussion on the theoretical conceptions and practi-cal purposes of the AGI approach. (shrink)

The postmodern era can be defined as a period in which absolute truths are questioned, realities are differentiated and these differences make them-selves felt strongly in social, cultural, economic, religious, etc. areas, and tech-nology is at the centre of individual and social life. In this period, con-ventio-nal lifestyles, social and cultural values, and traditional understan-dings of religiosity are being reshaped as a reflection of the search for a new reality. However, artificial intelligence, which is rapidly developing as a result of (...) the change and transformation in technological possibilities, is tho-ught to feed concerns in the context of both the opportunities it offers and the threats it poses to human values. Therefore, it is of great importance to examine the relationship between religion, which plays an important role in shaping social life, and religiosity, which is its form of practice, and the level of anxiety arou-sed by artificial intelligence, which is becoming increasingly visible in all areas of our lives. In this framework, the aim of the research is to examine religio-sity and artificial intelligence anxiety in the postmodern period in terms of various variables and to reveal the relationship between these two concepts. The study, which used the relational survey model, one of the quantitative research methods, was carried out on 450 individuals between the ages of 17-49 residing in Polatlı district of Ankara province. The data obtained as a result of the research were analysed through SPSS 22.0 statistical software. As a result of the analyses, it was determined that the participants' levels of religio-sity and artificial intelligence anxiety in the postmodern period were above the medium level. At the same time, it has been revealed that the levels of religiosity in the postmodern period are sta-tistically significantly higher for women than men, for individuals between the ages of 17-29 than those in other age groups, for single people than mar-ried people, for students, salaried employees in the public sector and sala-ried employees in the private sector than housewives, for bachelor's, mas-ter's and doctorate graduates than pri-mary, secondary and high school graduates, and for those who are interested in technological products than those who are uninterested and moderately interested. According to the monthly income level, the level of knowledge about artificial intelligence and the frequency of following the developments related to artificial intelli-gence, it was determined that the religiosity levels of individuals in the postmodern period did not differ statistically significantly. In addition, it was determined that artificial intelligence anxiety levels of the participants differed significantly according to their gender and women had higher anxiety levels than men. Again, it was determined that those with low level of knowledge about artificial intelligence had statistically significantly hig-her levels of artificial intelligence anxiety than those with medium level of knowledge and those who never follow the developments related to artifi-cial intelligence and those who rarely follow the developments related to artificial intelligence were statistically significantly higher than those who frequently and always follow the developments related to artificial intelli-gence. Similarly, it was concluded that artificial intelligence anxiety did not differ statistically significantly according to age groups, marital status, oc-cupational type, educational level, monthly income and frequency of fol-lowing technological developments. (shrink)

Dünya genelinde yaşanan çatışmalarda dinî inanç ve değerlerin araçsal kullanımı, din ve şiddet konularının merkeze alındığı birçok tartışmaya kaynaklık etmektedir. Yapılan tartışmalar dinî inanç ve değerlerin şiddet içeren davranışlara neden olduğu varsayımı etrafında şekillense de din ve şiddet arasında var olan ilişki oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir. Zira, dinsel geleneklerin merkezinde yer alan kutsal metinler, savaş ve şiddet içeren örnek ve sembollerin yanı sıra barış ve uzlaşı içeren taleplere de sahiptir. Başka bir ifade ile dinî gelenekler, tarihî süreç içerisinde hem (...) temel ahlaki değerlerin hayata geçirilmesi hem de barışçıl tutumların benimsenmesinde ilham verici bir kaynak olarak hizmet etmişlerdir. Diğer taraftan insanlık tarihinin en kötü örnekleri de dinî inanç ve değerler ile bağlantılıdır. Tarihî kayıtlar, din adına yapılan savaşlarda binlerce insanın hayatını kaybettiğine ve bir o kadarının da doğrudan ya da dolaylı şiddete maruz kaldığına işaret etmektedir. Öyleyse kutsal metinlerde yer alan herhangi bir pasajdan ya da geçmişte yaşanmış olumlu ya da olumsuz herhangi bir örnekten hareketle dinî inanç ve değerlerin bütünüyle savaşa veya barışa hizmet ettiğini söylemek gerçekçi bir tutum olmayacaktır. Bununla beraber Amerika’da gerçekleşen 11 Eylül saldırıları dinsel şiddet konusunda farklı görüşlerin öne sürülmesine neden olmuştur. İronik bir şekilde 2001’de dinî terörizm ile mücadele kararı alan Amerika’nın dinî inanç ve değerleri şiddetin meşrulaştırılmasında bir araç olarak kullanması, 11 Eylül’ün benzer saldırılar için bir arketip olarak kullanılmasına zemin oluşturmuştur. Zira Müslüman olduğu iddia edilen on dokuz kişinin kaçırdığı dört uçağın Dünya Ticaret Merkezi’ne yapılan saldırı için kullanılması sadece dinsel şiddet tartışmalarının İslâm ve Müslümanlar üzerinden yapılmasına neden olmamış aynı zamanda İslâm coğrafyasının yeniden şekillenmesine neden olacak askeri ve siyasi kararların alınmasına da zemin oluşturmuştur. Bu saldırı neticesinde dinsel terör örgütlerine karşı harekete geçtiğini iddia eden George W. Bush, verilen mücadeleyi şeytani güçlere karşı Haçlı Seferi olarak yorumlayarak Afganistan ve Irak’ta on binlerce insanın ölmesi ile sonuçlanan askerî operasyonları başlatmıştır. Benzer şekilde 7 Ekim 2023 tarihinde gerçekleşen saldırıları Yeşaya kehaneti üzerinden temellendiren Binyamin Netanyahu, 7 Ekim olaylarını İsrail’in 11 Eylül’ü olarak niteleyerek kadın-erkek, genç-yaşlı ayrımı yapılmaksızın binlerce sivilin ölmesine neden olmuştur. Yaşanan çatışmalar her ne kadar teopolitik, ekonomik ya da kültürel nedenlere dayansa da şiddetin meşrulaştırılmasında din dilinin kullanılması kanaatimizce din ve şiddet konusu ile ilgili tartışmaların araştırılmasını gerektirmektedir. Bu nedenle dinsel şiddet tartışmaları bağlamında ele alınan bu çalışmada genel bir değerlendirme yapılması amaçlanmıştır. Konu incelenirken önce 11 Eylül saldırılarından günümüze dinsel şiddet tartışmaları ile ilgili farklı bakış açıları üzerinde durulmuş daha sonra monoteist geleneğe ait kutsal metinlerde yer alan şiddet ifadelerinin tarihî süreç içerisinde farklı şekillerde yorumlandığına dikkat çekilerek dinsel olarak nitelenen şiddet eylemlerinin çok sayıda ve karmaşık nedenlere dayandığı gösterilmeye çalışılmıştır. Konu Yahudi, Hıristiyan ve İslâm gelenekleri üzerinden ele alınmış ve monoteist geleneğe ait dinî inanç ve değerlerin şiddete referans olarak gösterildiği örnekler ile sınırlandırılmıştır. Fenomenolojik bakış açısı ile ele alınan araştırmada dinsel olarak ifade edilen şiddet eylemlerinin belli amaçlar doğrultusunda kutsal metinlerin yeniden yorumlanması ve yeni yorumun idealleştirilmesi ile ilişkili olduğu görülmüştür. (shrink)

In philosophy of language, a distinction has been proposed by Diego Marconi between two aspects of lexical competence, i.e. referential and inferential competence. The former accounts for the relation-ship of words to the world, the latter for the relationship of words among themselves. The aim of the pa-per is to offer a critical discussion of the kind of formalisms and computational techniques that can be used in Artificial Intelligence to model the two aspects of lexical competence, and of the main (...) difficulties related to the use of these computational techniques. The first conclusion of our discussion is that the dis-tinction between inferential and referential semantics is instantiated in the literature of Artificial Intelli-gence by the distinction between symbolic and connectionist approaches. The second conclusion of our discussion is that the modelling of lexical competence needs the advent of hybrid models integrating symbolic and connectionist frameworks. Our hypothesis is that Conceptual Spaces, a framework devel-oped by Gärdenfors more than fifteen years ago, can offer a lingua franca that allows to unify and gener-alize many aspects of the representational approaches mentioned above and to integrate “inferential” (=symbolic) and “referential” (=connectionist) computational approaches on common ground. (shrink)

Hicrî IV (X). asrın Bağdat asıllıönemli muhaddislerinden biri olan İbnü’s-Seken hadis tarihinin geç dönemlerinde ve günümüzde hak ettiği oranda ve layık olduğu şekilde değerlendirilememiş bir âlimdir. Bunun en önemli nedenlerinden biri, kaleme aldığı ve her biri alanında önemli sayılan eserlerinin sonraki dönemlere ulaşmamış olmasıdır. İbnü’s-Seken, genç yaşında başladığı ilmî seyahatlerini tamamladıktan sonra Mısır’a yerleşmiş, okuduğu eserleri ve kendisine has senedlerle derlediği hadisleri burada rivayet etmiş, ayrıca sahih hadislerden oluşan es-Sünenü’s-sıhâh el-me’sûra, sahâbe tabakâtı alanında ilk ve temel kaynaklardan biri olan (...) el-Hurûf fî es-mâi’s-sahâbe ve zayıf râviler konusuna dair ed-Duafâ ve’l-metrûkîn isimli eserlerini kaleme almıştır. İbnü’s-Seken, eserleri hicrî VI (XII). asır sonrasına intikal etmediği için adeta unutulmuş, günümüzde yeterli ilmî araştırma ve çalışmaya konu olmamıştır. Araştırmamız, klasik kaynaklardaki kısa biyografik bilgiler dışında onun hakkında doğuda, batıda ve ülkemizde ilmî anlamda sınırlı birkaç çalışma yapıldığını ortaya koymuştur. Türkçede hakkında kaleme alınan en önemli ilmî yazı Diyanet İslâm Ansiklopedisi’nin yaklaşık 300 kelimeden oluşan “İbnü’s-Seken” maddesidir. İbnü’s-Seken’in ilmî bir şekilde ele alınmamış olması kendisi ve eserleri hakkında bir dizi hataya düşülmesine neden olmuştur. Kütüphanelerde yer alan bazı yazmaların kendisine ait olmadıkları halde ona aitmiş gibi gösterilmesi ve bunun halen tekrar ediliyor olması, eserleri günümüze ulaşmadığı halde bazı kütüphanelerin yazma kaydı verilerek günümüze ulaştığının belirtilmesi, eseri es-Sünenü’s-sıhâh el-me’sûra isnadlı bir eser olduğu halde, senedleri hazfedilmiş ilk eser olarak takdim edilmesi bu hatalardan bir kaçıdır. Bu hatalar Arapça ve Farsça İslâm Ansiklopedisi ile Diyanet İslâm Ansiklopedisi’nin “İbnü’s-Seken” maddesinde aynen tekrar edilmiştir. İbnü’s-Seken ve eseri es-Sünenü’s-sıhâh el-me’sûra’ya dair yeterli araştırma yapılmamış olmasından kaynaklanan bu ve benzeri bir dizi hata, kütüphane kayıtları ve kaynaklar yeniden gözden geçirilerek kaleme aldığımız bu makale ile tashih edilmiş, ayrıca tarihte kalan ve araştırılmayı bekleyen İbnü’s-Seken gün yüzüne çıkarılmış, eserleri de içerikleri ve özellikleri itibariyle bilinir hale gelmiştir. (shrink)

Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’nin ardından dünyada en fazla dizi ihraç eden üçüncü ülke konumundadır. Bu çalışma, popüler Türk dizilerinde sunulan aile imajını ve lise öğrencileri üzerindeki potansiyel sonuçlarını incelemektedir. Araştırma, boşanma, nikâhsız birliktelikler, serbest ilişkiler ve mahremiyetin dönüşümü gibi aile kurumunu tehdit eden ve dönüştüren faktörleri belirlemiş ve bu faktörlerin toplumsal yapı üzerindeki yansımalarını değerlendirmiştir. Medyanın, özellikle dizilerin, toplum üzerindeki etkisi ve lise öğrencilerinin medya tüketim alışkanlıkları, anket ve tematik içerik analizi yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Türkiye’de lise öğrencileri (...) arasında en popüler dizilerin "Kurtlar Vadisi", "Yasak Elma", "Sadakatsiz" ve "Aşk 101" olduğu tespit edilmiş ve bu dizilerin sunduğu aile imajı eleştirel bir bakış açısıyla incelemiştir. Dizilerdeki aile temsillerinin, gençlerin aile anlayışını ve mahremiyet kavramını nasıl etkilediği ekme ve gündem belirleme kuramları çerçevesinde analiz edilmiştir. Bulgular, popüler dizilerin, geleneksel aile değerlerine ve yapısına yönelik algıları değiştirebileceğini ve genç izleyicilerin sosyal gündemlerini etkileyebileceğini göstermiştir. Araştırma sonuçları, eğitimcilere, aile danışmanlarına ve politikacılara, gençlerin medya ile olan ilişkisini yönlendirecek stratejiler geliştirme konusunda rehberlik etmeyi amaçlamaktadır. (shrink)

Developmental understanding of transpersonal experience and its diverse impact on human life has been bedeviled by the opposed, monolithic extremes of Freud's regression to infant "narcissism," on the one hand, and more recent views of the transpersonal as the sole endpoint for any "higher" or "postformal operations" development of human intelligence, on the other. Here it is shown that "higher states of consciousness" can be more specifically understood as developments of a "presentational" intelli-gence, thereby constituting one line of adult development (...) among the several open to our symbolic capacity. The demonstrated but relatively infrequent occurrence of transpersonal states in early childhood then becomes understandable as a developmental precocity akin to that shown in mathematical and musical prodigies. The overlap of this developmental line with some of the thematics and regressive states of psychoanalytic object relations theories of infancy follows from the experiential nature of pre-sentational intelligence. Early emotional traumata and deficits must reappear in transpersonal experience to the extent that they were internalized as part of the mother-infant dyad whose structure underlies our symbolic, dialogic consciousness. (shrink)

After a period of relative exhaustion, French phenomenology has experienced a powerful revival in the last ten years, with the emer-gence of a “cosmological” paradigm in phenomenology. While this situation is obviously to be welcomed, it also presents contemporary phenomenologists with the challenge of acquiring a compass that will enable them to find their bearings in this rapidly reconfiguring philosophical landscape, and according to principles that still partly elude those who are committed to them. In so doing, the aim of (...) this study is twofold: firstly, to put forward a series of hypotheses as to the way in which it is being structured - and thus to elaborate a typology of contemporary French phenomenologies; and secondly, to attempt to determine the stakes and also the presuppositions of this new philosophical “deal” which, perhaps, remains transitory and, as such, rich in a future that, for the time being, it is only possible to presage. (shrink)

Teknoloji olgusu, bir taraftan toplumun ihtiyaçlarını karşılamakta diğer taraftan da toplumda bir kültür deformasyonuna neden olmaktadır. Teknolojinin; televizyon, cep telefonu, bilgisayar gibi cihazlar aracılığıyla toplumda değişim ve dönüşümlere neden olduğu görülmektedir. Son zamanlarda özellikle genç nüfus arasında, sosyal medyanın etkisi söz konusu olmakta ve bu durum kültürel bir deformasyona neden olmaktadır. Toplumun temeli olan ailede dayanışma ilişkilerinin giderek zayıflamasında, yeni neslin iletişim dilinde meydana gelen bozulmalarda, toplumun tek boyutlu bir insan haline dönüşmesinde, gelenek ve göreneklerde meydana gelen değişimlerde teknolojinin (...) izleri görülmektedir. Sürekli bir değişim ve dönüşüme maruz kalan toplumsal yapı; son zamanlarda gelişen teknolojinin etkisinde kalarak teknolojik kültüre doğru evrilmektedir. Teknolojik cihazların kullanılmasıyla şekillenen teknolojik kültür, toplumun risk toplumuna dönüşmesinde aktif rol oynamaktadır. Her şeyin simülasyon haline geldiği risk toplumunda, gerçeklik ve doğruluk ortadan kalmakta ve herkes bir risk çemberinin içine girmeye başlamaktadır. Özel hayatın hiçbir gizliliğinin kalmadığı teknoloji çağında, teknolojinin risklerinden çocukları ve gençleri koruma da ayrı bir önemi gerektirmektedir. Özellikle çocukların ve gençlerin teknolojik cihazlara olan bağlılıkları, onların sosyo-kültürel yaşamını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çalışmamızda da hayatımızda önemli bir yere sahip olan televizyon, cep telefonu, bilgisayar gibi teknolojik cihazların, kültürel deformasyonda ve toplumsal değerlerin yitirilmesinde nasıl bir etkiye sahip olduğu anlaşılmaya çalışılmıştır. (shrink)

Öz: Teknoloji felsefesi görece olarak genç bir akademik alt-alan olmakla birlikte, ontoloji, epistemoloji, siyaset felsefesi, etik ve estetik gibi felsefe disiplininin daha köklü alt-alanlarıyla önemli bir kavramsal ilişki ağı içinde bulunmaktadır. Ayrıca bu dalın temel bazı meselelerinin derinlemesine incelenmesinin sosyoloji, antropoloji, psikoloji ve siyasi bilimler gibi disiplinlerin birikimlerinden ve yaklaşımlarından yararlanmayı da gerekli kıldığını belirtebiliriz. Bu yazımda teknoloji felsefesi alanını genel hatlarıyla ve güncel olgular ışığında kısaca tanıttıktan sonra, bu alanda ilginç ve kuramsal yönden değerli bulduğum iki sorunsalı sergileyip (...) irdeliyorum. İlki toplumsal bir gerçek olarak teknolojinin nasıl bir doğası, karakteri veya kendini ileri taşıma itkisi olduğunun sorgulanmasıdır. Bu çerçevede, söz konusu literatüre 20. yüzyılda önemli katkılar yapmış olan Jacques Ellul, Hans Jonas ve Arnold Gehlen’in antropolojik-felsefi boyuttaki önemli bazı düşüncelerini açıklayıp tartışıyorum. İkinci olarak, Albert Borgmann’ın Heidegger’in fikirlerinden ilham alarak ürettiği “odaklı pratikler” kavramını betimleyerek onun görüşlerine gelen tepkilerden bazılarını ele alarak inceliyorum. Yazının son kısmında, çağdaş teknolojinin çoğulculuk, değişkenlik ve geçişkenlik kavramları üzerinden oluşan yeni felsefi kimliğine ilişkin bazı görüngübilimsel düşünceler sunuyorum. (shrink)