The mass media play a crucial role in modern societies. Media allows reaching with information’s about current events to the broad masses of recipients, they interpret it and construct their meanings, they create a community of values, organize entertainment in leisure time and mediate in mobilizing social movements. Mass communication is also related to conduct of public debate and developing public opinion awareness about social problems. The aim of this article is to bring closer look on the results of empirical (...) analysis of selected messages perceived by older people in the press, radio and television that are related to their image, problems and interests. Work outlines the expectations of senior citizens towards activities of mass media on local and national level. ** Środki komunikowania masowego odgrywają kluczową rolę w społeczeństwach nowoczesnych. Media umożliwiają docieranie informacji o bieżących wydarzeniach do szerokich rzesz odbiorców, interpretują je i konstruują ich znaczenia, wytwarzają wspólnotę wartości, organizują rozrywkę w czasie wolnym oraz pośredniczą w mobilizowaniu ruchów społecznych. Komunikacja masowa jest też związana z prowadzeniem debaty publicznej i uwrażliwianiem opinii publicznej na problemy społeczne. Celem artykułu jest przybliżenie wybranych wyników analiz empirycznych przekazów dostrzeganych przez ludzi starych w prasie, radiu i telewizji związanych z ich wizerunkiem, problemami i interesami. Praca zarysowuje również oczekiwania seniorów wobec działalności mass mediów na poziomie lokalnym i krajowym. (shrink)

The core of the text is a rhetorical analysis of the anti-alcohol propaganda in the films by Polska Kronika Filmowa produced by WFDiF. The author selected four reports from the popular series: Propaganda PRL-u. Najzabawniejsze polskie kroniki filmowe and analysed them using three types of textual analysis: metaphorical analysis, neo-rhetorical analysis, and ideological analysis. The article was complemented with facts from the political history of the People’s Republic of Poland in some specific aspects, e.g. the history of drunkenness in that (...) period. The author also included a media research study regarding PKF, as well as theories of propaganda, persuasion and manipulation. (shrink)

In the article, I attempted to indicate that in modern communication, i.e. also in social life, ratiomorphism has been appearing. I define it as an unconscious, innate, genetically determined and teleonomically survival-driven cognitive faculties, skills and patterns of behavior present in all living being, including humans. It cannot be, however, associated only with emotions or irrationalism. In modern communication dominated by the new media, ratiomorphism takes on the form of technoratiomorphism. Therefore, it is obvious that ratiomorphism also appears in the (...) sphere of meaning. In the pre-internet era, meaning was associated with rationality and universal values such as truth, goodness, and beauty. In the internet era, there has been a turn towards ratiomorphic values: truth is being replaced with acceptance, goodness with utility, and beauty with attractiveness. Paradoxically, than new strategy for finding and creating meaning is a rational strategy in the contemporary communicational environment. (shrink)

The aim of the article is the media and political analysis of the political discourse of German Chancellor Angela Merkel regarding refugees, launched by the famous slogan Wir schaffen das! The time study covers the period from 31.08.2015 to 28.02.2017. The author uses the system analysis method and the content analysis method. The research material is the texts published on the “Wirtualna Polska” portal.

Zakład Edukacji Wizualnej, Wydział Pedagogiki i Psychologii UwB.

The purpose of the present paper is to discuss several metaphorical conceptualizations of the phenomenon of communication from the perspective of cognitive linguistics. Apart from the purely linguistic and philosophical issues, the article touches upon the questions that concern the process of teaching and learning a foreign language (especially the so called "radically different one"). The thesis about our essentially metaphorical understanding of the phenomenon of communication, widely acknowledged in cognitive linguistics, is supported by empirical data drawn from Arabic and (...) several Indo-European languages. Subsequently, the thesis is taken as a point of departure for discussing such issues as the problem of cross-linguistic variation of metaphors and their biological motivation. The paper consists of three sections: the first one examines the metaphor of communication as transfer, the second considers the metaphor of communication as enlightening, whereas the third presents some philosophical observations. The most important conclusion that is drawn here has it that the potential universality of various metaphorical conceptualizations is a very useful heuristic and didactic tool, for the existence of a common ground between languages that are genetically unrelated makes it possible not only to account for the ease with which certain elements of the target language can be translated into the source language, but also to hypothesize about the general mechanisms that are responsible for understanding and acquiring the (radically) different target language. Needless to say, such hypotheses are of paramount importance for the process of teaching and learning a foreign (especially radically different) language. (shrink)

Linden Lab studies massive online game "Second Life" unexpectedly gained worldwide fame after a few years after release. To the surprise of many game has met with great interest, despite the lack of promotional campaigns. It can be assumed that the reason why "second life" reached a wider audience was a special type of offered entertainment. Network game proved to be no longer a game that was known so far, but an example of a mass media, whose central element is (...) a dynamic virtual world which is an extension of our "first" reality. "Second Life" has the potential, which is challenging the widely shared rules could shake the foundations of the social world. This program is currently the most advanced example of a virtual economy. Unlike many other massive online games and their predecessors, this game is entirely based on the principles of virtual property ownership, as well as rules of conduct virtual business and service, and finally also the consumption of goods. Users of the game, just like the person providing the data in the framework of social networking sites maintained in the mainstream of Web 2.0, user-generated content constituting the virtual world, which can trade content with others linden virtual dolars that can be exchanged to real U.S. dollars. The increase in popularity of "Second Life" brings to mind the vision of the possibility of creating a better place to live for many people. Closer analysis of this phenomenon does not allow for such statements. In the following instances will be presented: information about the growth of the global market for online games and its consequences, the distinguishing features of "Second Life" from traditional online games, virtual elements of the impact of economics on social life, the concept of entertainment as a job stream properties Games 2.0 and contentious issues, which produces "second life". ** Masowa gra on-line "Second Life" studia Linden Lab nieoczekiwanie zdobyła sławȩ na całym świecie po kilku latach od premiery. Ku zaskoczeniu wielu tytuł spotkał siȩ z ogromnym zainteresowaniem mimo braku akcji promocyjnych. Można przypuszczać, że powodem dla którego "drugie życie" dotarło do szerszego grona odbiorców był szczególny typ zaoferowanej formy rozrywki. Sieciowa gra okazała siȩ nie być już gr¸a} jak¸a} znano do tej pory, lecz przykładem środka masowego przekazu, którego centralnym elementem jest dynamiczny wirtualny świat stanowi¸a}cy przedłużenie naszej, "pierwszej", rzeczywistości. "Second Life" kryje w sobie potencjał, który podważaj¸a}c podzielane powszechnie reguły może wstrz¸a}sn¸a}ć posadami świata społecznego. Program ten jest obecnie najbardziej zaawansowanym przykładem wirtualnej gospodarki. W odróżnieniu od wielu innych masowych gier on-line i ich poprzedniczek pozycja ta w całości opiera siȩ na zasadach posiadania wirtualnej własności, jak też regułach prowadzenia wirtualnej działalności gospodarczej i usługowej, i wreszcie takiej też konsumpcji dóbr. Użytkownicy gry, podobnie jak osoby udostȩpniaj¸a}ce dane w ramach internetowych serwisów społecznościowych utrzymanych w nurcie Web 2.0, generuj¸a} treści tworz¸a}ce wirtualny świat, treści którymi mog¸a} handlować z innymi pobieraj¸a}c za nie opłaty w wirtualnych dolarach lindeńskich wymiennych na realne dolary amerykańskie. Wzrost popularności "Second Life" przywodzi na myśl wizjȩ możliwości stworzenia lepszego miejsca do życia dla wielu ludzi. Bliższa analiza tego zjawiska nie pozwala już na takie stwierdzenia. W dalszej czȩści wyst¸apienia przedstawione zostan¸a: informacje o wzroście globalnego rynku gier on-line i jego konsekwencjach, cechy odróżniaj¸ace "Second Life" od tradycyjnych gier sieciowych, elementy wpływu wirtualnej gospodarki na życie społeczne, pojȩcie rozrywki jako pracy, właściwości nurtu Games 2.0 oraz sporne kwestie, jakie wywołuje "drugie życie". (shrink)

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu apolitycznego charakteru sportu. Badania mają na celu prześledzenie stanowiska Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego wobec upolitycznienia sportu i skonfrontowanie go z faktyczną działalnością MKOl, którą można określić jako polityczną. Badania doprowadziły do wniosku, że apolityczny charakter sportu to tylko mit. Masowa popularność sportu skłoniła wiele państw do prób wykorzystania go do celów politycznych, zmuszając MKOl do zajmowania stanowisk politycznych i przenoszenia sporów politycznych na swoje forum.

Artykuł jest współczesnym odniesieniem do tezy Wittgensteina, iż „granice mego języka są granicami mojego świata”. Konsumpcjonizm w połączeniu z liberalizmem oraz kulturą masową prowadzą do merkantylizacji i obiektywizacji świata i człowieka, do mentalności pragmatycznej i odpowiednich form ekspresji, których głównymi wyróżnikami są: ograniczenie człowieka do funkcji ekonomicznych oraz użytkowych. Pociągają za sobą zubożenie i pospolitość słownictwa oraz są związane z ogólną tendencją do trywializacji, np. wulgaryzacji mowy i słowa pisanego, szczególnie rażących w obliczu „estetyzacji życia”. Wiedzie to do wniosku, że (...) ten estetyzm jest jedynie powierzchowny i niekonsekwentny. Jednocześnie należy przestrzec przed ignorowaniem etycznych aspektów mowy i pisma. Może ono być niebezpieczne ze względu na siłę oddziaływania języka. Stanowi nie tylko formę upodlenia i znikczemnienia, lecz także głębokiej degradacji człowieczeństwa w człowieku. (shrink)

W artykule analizuję pojęcie podmiotu w dialektyce w hermeneutyce F. Schleiermachera. Wychodzę od tezy: Schleiermacher poddaje krytyce refleksyjny model podmiotowości, który w tradycji filozofii niemieckiej najpełniej został wyartykułowany w pojęciu samougruntowującego się podmiotu. W "Dialektyce" stawia Schleiermacher oryginalną, na tle tradycji idealizmu niemieckiego, tezę o dialogicznej naturze procesu myślenia. Rozmowa nie jest - w myśl tego ujęcia - żadnym dodatkowym środkiem wymiany myśli, lecz oznacza konieczną drogę do poznania i do wiedzy. Dialektyka nie jest dlań, jak dla Hegla, samoświadomością myślenia (...) poruszającego się w zapośredniczeniu, lecz jest strukturą wspólnoty indiwiduów wzajem ze sobą rozmawiających. Komunikacja między podmiotami jest historią dialogicznego procesu rozgrywającego się między indiwiduami, na którego początku znajduje się spór, a na końcu zgoda. W ten sposób dokonuje on w Kaniowskiej koncepcji transcendentalnej filozofii zasadniczego zwrotu: do dwuczłonowej relacji podmiot-przedmiot wprowadza trzeci człon-inny podmiot; zamiast pytać o transcendentalny warunek poznania, pyta Schleiermacher o transcendentalny warunek dialogicznego procesu nakierowanego na zdobycie wiedzy. Krytyka refleksyjnego modelu podmiotu ma hermeneutyczne konsekwencje, ponieważ podmiot prawdy swoich poznań musi szukać na polu międzyludzkiej komunikacji. W artykule koncentruję się na pojęciu języka jako uniwersalnym przedmiocie hermeneutyki Schleiermachera. Teza moja jest następująca: język jest dla Schleiermachera systemem nieistniejącym, niezależnie od procesu mówienia. Dzięki hermeneutyce znak językowy staje się naprawdę znakiem językowym. Teza Heiedeggera i niektórych neostrukturalistów o autonomii języka jest fikcją. Każdy akt interpretacji odsyła do podmiotu, który go przeprowadza. Opowiadam się za hermeneutyką, która posługuje się kategorią podmiotu. (shrink)

W artykule zasygnalizowano niektóre aspekty działalności południowoafrykańskich instytucji i organizacji państwowych, prywatnych i społecznych w dziedzinie ekologii. Aktywność ta ma w Afryce Południowej długą i bogatą tradycję, a jej intensyfikacja przypada na okres dwóch ostatnich dekad. Realizacja celów dokonuje się między innymi przez regulacje prawne, sankcje finansowe, program badań i kształcenia kadr, masową edukację społeczeństwa, pilotowanie konkretnych przedsięwzięć. Południowoafrykańskie działania ekologiczne mają często wymiar międzynarodowy i prowadzone są na poziomie kontaktów bilateralnych, regionalnych i globalnych.

Biobanki populacyjne stwarzają nowe możliwości prowadzenia badań biomedycznych oraz rozwoju medycyny personalizowanej i genomiki zdrowia publicznego. Z drugiej strony niosą wyzwania w zakresie zagwarantowania praw dawców (świadoma zgoda, zachowanie prywatności i poufności, niedyskryminacja w oparciu o dziedzictwo genetyczne). Główne wymiary, w których realizować się może ochrona praw dawców, to: właściwa komunikacja zarówno na poziomie społecznym (konsultacje społeczne) jak i indywidualnym (proces uzyskiwania świadomej zgody od dawców), odpowiednia organizacja biobanku (bezpieczny system informatyczny, kodowanie i anonimizacja danych, reguły dostępu do danych), (...) właściwy nadzór nad działalnością biobanku (zazwyczaj sprawowany przez komisję etyczną i komitet naukowy), a także stworzenie odpowiednich regulacji prawnych dotyczących pobierania, przechowywania i udostępniania ludzkiego materiału biologicznego oraz zapobiegających dyskryminacji ze względu na dziedzictwo genetyczne. W artykule opisane zostały również zasady organizacji i funkcjonowania biobanków populacyjnych w wybranych krajach europejskich (Estonia, Hiszpania, Wielka Brytania) w kontekście respektowania praw dawców. (shrink)

The article describes areas of interpersonal communication in which the Virtual Reality technology plays an increasingly bigger role. The analysis of data shows that the VR system has proved successful in entertainment brand and is widely used for educational purposes. What is more brand advertising strategy can also rely on it. Access to virtual reality is still exclusive due to high price of the VR googles. However, more and more companies see a great potential of VR systems and increase funding (...) in order to develop this sector of technology. Interpersonal communication methodologies are always generation-based and thus one can suspect that the VR will became the main facility that connects people in the future. (shrink)

W artykule zaprezentowano wyniki analizy porównawczej krajobrazu językowego dwóch miejscowości położonych na pograniczu polsko--czeskim: Kudowy Zdroju oraz Náchodu, mającej na celu ustalenie, w jaki sposób kreowane są dwie płaszczyzny językowe: odgórna i oddolna. Dane te umożliwią także ocenę zachowania samych mieszkańców i określenie ich stosunku do języka sąsiada. W artykule zwrócono również uwagę na to, która strategia komunikowania się jest atrakcyjniejsza dla obu nacji – czy współcześnie komunikacja zmierza ku ogólnej globalizacji, a dominującym językiem staje się lingua franca – (...) język angielski, czy może przygraniczność wpływa na rozwój wielojęzyczności receptywnej. (shrink)

Niniejszy artykuł dotyczy problemu egzystencjalnej komunikacji w sztuce i literaturze. Problemu, który został przedstawiony i zanalizowany w oparciu o klasyczne teksty S. Kierkegaarda, G.W.F. Hegla, F.W.J. Schellinga, z odniesieniem do polskich klasyków estetyki, choćby R. Ingardena, W. Tatarkiewicza czy St. Ossowskiego. W artykule nie zabrakło także stałych odniesień do takich postaci, jak Don Juan Mozarta, Faust Goethego oraz sędzia Wilhelm Kierkegaarda. Taki dobór autorów, jak i literackich postaci, pozwolił na zderzenie dwóch punktów widzenia na kwestię komunikacji – subiektywnej i obiektywnej. (...) Dzięki temu stało się możliwe udzielenie odpowiedzi na pytanie o możliwość komunikacji w chwili, gdy przedmiot komunikacji nie jest w pełni osiągalny. Odpowiedzi, którą było zrozumienie natury i funkcji, jaką ma do spełnienia sztuka i literatura. A co dało się ostatecznie streścić w formułach, iż sztuka naśladuje życie, lecz nim nie jest, a także, że przeżycie estetyczne, podobnie jak każde inne egzystencjalne przeżycie, da się jedynie w niewielkiej mierze wyrazić słowami. Prawda artysty wymyka się bowiem konceptualizmowi filozoficznemu, a możliwość egzystencjalnej komunikacji skłania go, by wyrażał siebie w obliczu najtrudniejszych pytań, jakie stawia mu los. Pytań o jego własne przeznaczenie i sens twórczości. Tak oto twórca, dla którego jego własne życie jest dziełem sztuki bądź artysta dokonujący wyboru języka znaków, zawsze wyrażają jakieś przesłanie. Zarówno to wzniosłe, jak i najbardziej prozaiczne, które karmi się zafascynowaniem powszednią egzystencją. Biorąc pod uwagę powyższy kontekst, treść artykułu sugeruje, że egzystencjalizacja poznania, która skupia uwagę na subiektywnej, podmiotowej percepcji świata, jest najwłaściwszym sposobem zbliżenia się do samego twórcy, jak i jego artystycznej aktywności. Rzecz jasna, odpowiada to długiej tradycji myślenia egzystencjalnego i możliwości wykorzystania metody egzystencjalnej komunikacji. (shrink)

Problematyka rozpraw, które udostępniamy Państwu w niniejszym numerze „Studiów Semiotycznych”, dotyczy takich zagadnień, jak argumentacja, potoczne rozumowania i publiczne debaty. Mieszczą się one w obrębie czterech dyscyplin bezpośrednio związanych z profilem „Studiów”: filozofii, językoznawstwa, psychologii oraz nauk o komunikacji społecznej i mediach. Interdyscyplinarny charakter prezentowanych badań jest zgodny z tradycją Czasopisma ukształtowaną przez Jerzego Pelca w latach 1970–2015 i kontynuowaną w ostatnich latach.

The purpose of this article is to propose a synthesis of Jacques Poulain's philosophical reflection on language and its importance for human being and for the society. To do this, we begin with presenting what Poulain has constantly established in the light of anthropobiological knowledge in his various works by showing that the child does not directly enter the world through senses or action, but through language and that it cannot enter the world and become a subject able to think (...) and act in isolation, but necessarily through the intermediary of a Third of speech. The same goes for the author at the institutional level, since man, as a being of language, has only been able to transform himself indirectly, through the intermediary of this Third of speech, which first took the form of the gods, then by making the detour of the judgment. Today, as Poulain argues in polemic with Jürgen Habermas, there can be no other basis for global communication than transcultural linguistic understanding, ie. language constitutes the space where man can be recognized, exercise judgment and strive for harmony with others. (shrink)

The discussion centres around two issues: the issue of meaning, and the question whether the tools of rhetoric viewed as the basic tool in interpersonal communication can be helpful in reading and interpreting meaning. The author understands meaning after G. Frege: […] let the following phraseology be established: A proper name expresses its sense, stands for or designates its reference. By means of a sign we express its sense and designate its reference. The purpose of the discussion is also to (...) answer a much more general question: whether through rhetoric can one say something important about the world, so do they define a philosophical thesis or only, from various perspectives, one searches for the most probable answer to a hypothesis. The presented assumption is a result of the suggestion of Willard van Orman Quine: Rhetoric is the literary technology of persuasion, for good or ill, and it entails something which Randal Marlin defined as referentially translucent expressions. Therefore, the hypothesis I shall try to prove is the following: can the sense of any expression be, using the tools of rhetoric, defined to such an extent so that it becomes a philosophical thesis and not a hypothesis? So that in terms of both the subject and the object the expression could be considered as true. Then and only then can one say that such an expression has/contains some sense. (shrink)

The subject of this article is bibliological reflection on Umberto Eco’s novel. Its storyline is a pretext for asking the questions about the reader’s identity. Is human the sum of all the texts one has read? What is the importance of books for constructing the self? How does the printed text influence its reception, given the location of literature in the context of mass culture? Moreover, the article reflects on the role of illustrations in literature as well as on the (...) way in which illustrations function in a printed text. Furthermore, the article investigates the roles of pictures and their importance for the composition of storyline. Umberto Eco’s novel is seen here as a hypertextual book. (shrink)

Celem artykułu jest przeanalizowanie, na przykładzie wyborów 2016 roku, roli, jaką w kampaniach prezydenckich w USA mogą odgrywać debaty. Debaty prezydenckie od czasu, gdy w 1960 roku zorganizowano pierwszą z nich, stały się spektaklami przyciągającymi przed telewizory dziesiątki milionów widzów. Występy kandydatów komentowane są w mediach na całym świecie, a komentatorzy prześcigają się w analizowaniu, kto wygrał debatę. Wydawałoby się więc, że biorąc pod uwagę całą tę otoczkę, znaczenie debat jest bardzo duże. Przykład z 2024 roku, kiedy po słabym występie (...) w debacie Joe Biden wycofał się z wyścigu, może tę konstatację potwierdzać. Jednak gdy analizuje się kampanię 2016 roku, można z kolei dostrzec, że debaty nie przełożyły się na zmianę poparcia. Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie, co sprawiło, że realne znaczenie debat w 2016 roku było niewielkie, pomimo że cieszyły się one ogromnym zainteresowaniem. W artykule autor rozważa, jak fenomen debat wpasowywał się w przeszłości w kampanie wyborcze, wpływając na sondaże i wynik wyborczy, a następnie przechodzi do analizy kampanii z 2016 roku, opisując jej kontekst, przebieg debat oraz ich odbiór społeczny. Następnie, opierając się na porównaniu realiów kampanii 2016 z kampaniami wcześniejszymi, wyciąga wnioski dotyczące tego, dlaczego w przypadku kampanii 2016 roku znaczenie debat było nieduże. Autor identyfikuje dwie grupy czynników, które mogły mieć na to wpływ – czynniki strukturalne związane z ewolucją amerykańskiego systemu politycznego oraz czynniki specyficzne dla kampanii 2016 roku, czyli głównie aspekty związane z samą osobą Donalda Trumpa oraz kontekstem kampanii. Wywód prowadzony w artykule oparty jest na analizie materiałów źródłowych, w tym głównie transkryptów z debat, analizie danych statystycznych dotyczących poparcia dla kandydatów oraz literaturze przedmiotu dotyczącej komunikacji politycznej, debat i amerykańskiego systemu wyborczego. (shrink)

John Thackara emphasised that 80% of the negative impact on the natural environment has its origin in design and the randomness of its application. Considering the entirety of design practices, one would have a hard time disputing this. In contemporary times, design understood as design practices has assumed a servile role in relation to big corporations. One can observe the consequences of such practices in real time: social exclusion, the lack of design consideration or consideration of end users, the failure (...) of branding, and the polarisation of entire societies – these are only some dimensions of the current applications of design. Instead of the current applications, we need a change in the paradigm of both the theory of design and practical applications. Design needs a new code of application which would not only look good in social media, but would also be a clear point of reference in the design practice. (shrink)

The aim of the article is to verify the importance of gesticulation on one’s image in the popular science discourse based on YouTube videos by Wojciech Drewniak, a historian. The study employed the formula of an experiment in which subjects watched a video and defined the image-related characteristics of the YouTuber, and then were asked to write on what bases they assigned individual characteristics. Gesticulation became key for the construction of such image-related characteristics as: “energiczny”, “pasjonat”, “charyzmatyczny”, “o wyrazistej mowie (...) ciała”, “ciekawie opowiada”, “chaotyczny”, “szalony”, “irytujący”, “pewny siebie”, and “wyluzowany”. Apart from gesticulation also tone and the pace of talking as well as expressive facial expressions had a major significance. It is necessary to conduct other studies to check to what extent the achieved results are typical for this type of YouTube communication and to what extent they are specific for Wojciech Drewniak only. (shrink)

The author discusses the notion of the interpretation of a work of art. Starting with the assumption that the expression “Art’s hidden meaning” should be understood as a search for narrative plots that can be detected between the perceived spatial-figurative motifs and the formal notions in works of art, she analyses two sculptures by Zbigniew Władyka, both entitled Matka Ziemia [Mother Earth]. In her interpretation she emphasises the fact that, on the one hand, the meaning layer, i.e. the presentation of (...) the woman as a future mother, and, on the other, the material necessary for creating it, their combination and the composition applied in this context, and the applied means of expression, as well as the method of sculpting chosen by the artist. (shrink)