Artykuł charakteryzuje zmianę francuskiej pluralistycznej demokracji zmierzająca do bipolaryzacji systemu partyjnego i podziału ideologiczno - programowego na prawicę i lewicę społeczną. Dwubiegunowo ść bvła pochodną prezydenckiego ustroju V Republiki przy odpowiedzialności premiera przed parlamentem. Ważne były także przemiany w strukturze społeczeństwa na dwie podstawowe klasy i siły społeczne, tj. pracodawców i pracowników najemnych. W kryterium stosunku do własności i zakresu ingerencji państwa w gospodarkę, orientacja prawicowa obejmuje gaullistowski Ruch na Rzecz Republiki i liberalną Unię Demokracji Francuskiej, natomiast do orientacji lewicowej (...) zalicza się nurt socjalizmu reformistycznego i ruch komunistyczny. Omówione zostaną także organizacje skrajne. (shrink)

To, co może interesować, w dramatopisarstwie Stanisława Wyspiańskiego „historyka-socjologa” zajmującego się ideami politycznymi dotyczącymi kwestii kondycji i perspektyw narodu w drodze ku niepodległości oraz narodu, dla którego nowoczesność jest warunkiem koniecznym żywotności w ramach ekumeny europejskiej, zawrzeć można w pięciu tezach. Są to tezy odzwierciedlające krytycyzm dotyczący „tego, co polityczne” i wskazujące na skłonność do pesymizmu antropologicznego. Teza pierwsza: Kompetencje merytoryczne i kwalifikacje moralne polskich elit politycznych stanowią problem społeczny, który obecny jest w dziejach państwa polskiego z dawien dawna. (...) Próby rozwiązania tego problemu nie powiodły się. Tym gorzej, że nie powiodły się w czasie, gdy naród polski znalazł się w sytuacji powinności „wybicia się na niepodległość”. Teza druga: U ludzi, którzy wchodzą w skład elity politycznej/kandydują do elity politycznej w narodzie polskim, silna skłonność do prywaty łączy się z silną skłonność do megalomanii. Często i gęsto wydzieranie swej „działki” z tego „postawu sukna”, jakim jest Polska, łączy się z autoreklamą umiejętności męża stanu i ofiarności sługi ludu. Teza trzecia: Dobór do elity politycznej i zmiany w jej składzie nie przebiegają wedle reguł, w których na miejscu pierwszym stawia się interesy i aspiracje narodu. Praktyki świadczą o posługiwaniu się nieodpowiednimi standardami i kryteriami. Teza czwarta: Amatorszczyzna socjotechniczna i powszechność posługiwania się demagogią, w połączeniu z brakiem myślenia strategicznego w mentalności i behawiorze ludzi polskiej elity politycznej, przynoszą niebywałe szkody staraniom o polską racje stanu. Teza piąta: Narodu polskiego nie można nazwać wspólnotą polityczną kierowaną przez odpowiednią/właściwą elitę. Jest to naród którego nauczycielami są liczni szarlatani, demagodzy, kombinatorzy polityczni – naród, który jest źle kierowany przez osobników, którzy nie nadają się do odgrywanych ról i naród, który nie potrafi zbuntować się i pro domo sua wyłonić z siebie elity alternatywnej, skutecznie dbałej o tożsamość i żywotność narodu jako wspólnoty politycznej w ramach ekumeny europejskiej. […]. (shrink)

This article discusses the problem of Martin Heidegger's famous involvement in Nazism. This problem has already been widely discussed in the literature, but it is worth re-thinking. The question of Heidegger's involvement and, above all, his post-war silence about Nazi crimes have been discussed basically from the perspective of his anti-Semitic attitude, personal ambitions or even as naive thinking. Perhaps there is worth looking at this problem from the point of view of Heidegger's philosophy and, above all, the role and (...) meaning of language. Heidegger called for reaching the covered base – being itself. The key to this must be to reach the boundaries of language, that is, the transition from the language of everyday life, which is a consequence of an attitude oriented only to naive existence itself, to the language of being. This path leads inevitably to the border of language, that is to the "place" where language balances between saying and silence. Heidegger saw it as the proper philosophical attitude, which is a discovery in the "event" of truth of being. The tragedy takes place here in the man's realization of his helplessness towards the truth of being, and thus of silence, which is a transition from the state of philosophical silence to political silence. The philosopher is probably "doomed" to political engagement, and a consequence of it could be the famous "Syracuse". (shrink)

This paper discusses three research perspectives on political culture, civic culture and citizenship: the classic approach of Almond and Verba; contemporary analyses of citizenship referring to the book Civic Culture by Almond and Verba and oriented to the empirical description of social reality; and theoretical analyses of new relational sociology, oriented to the ontology and epistemology of social reality. The authors’ analysis leads to two conclusions. Firstly, it is necessary to combine these three approaches – relational social theory with empirical (...) analyses departing from methodological individualism. This requires conducting an empirical analysis, where the basic ‘analytical units’ – of collection, interpretation and generalization of data – are not separate but combined by relations and networks within which people act. Secondly, Edmund Wnuk-Lipiński’s statements are the best starting point for conducting such a new research programme. What is decisive is his systematic, theoretical interest in contemporary agency theories and relationality of citizenship, combined with innovative application of quantitative methods. (shrink)

The article refers exclusively to the Carl Schmitt’s political theology. His three conceptions of political theology and corresponding theoretical approaches are reconstructed and precisely analysed. The first conception is called the sociology of concepts or the theory of analogies between religious and legal-political concepts. The second Schmitt’s approach to political theology is the eschatological conception. Both these conceptions are basically descriptive and analytical. Solely the third conception is normative (and political), therefore, its presents the concept of political theology as a (...) normative approach to the Political. (shrink)

The article analyzes the crisis of political and medical elites in the context of honesty, reliability and diligence. The starting point is the notion of “professional elite” and the differences between representatives of both groups. The text emphasizes the public resonance and interpretation of both professions. According to E. Freidson’s theoretical model, the physician`s and politician`s authorities have different reasons, functions and legitimization. Both professions are based on public trust in interaction practices. The public expectations are focused mostly on instrumental (...) and axiological trust. Obeying various rules and norms is expected from both professions but the social control and sanctions are different. Both physicians and politicians have their own ethical codes; the problem is that they are not always respected. The article concludes with discussion on the notion of risk in both professions and presents suggestions about what elites should do to maintain or regain public trust. (shrink)

Artykuł jest próbą analizy pojęcia „wstępnego rozumienia”, i stanowi próbę odtworzenia i wyjaśnienia hermeneutyki Arendt, tzn. zrozumienia, o ile to możliwe, problemu wiedzy w sensie w jakim rozumie ją Arendt, na historycznym i filozoficznym gruncie jej myśli. Dokonanie tego zwrotu w hermeneutyce polityki Arendt, a ściślej w jej epistemologicznym aspekcie związanym z pojęciem „wstępnego rozumienia” możliwe stało się na tle odkrycia przez Heideggera „prestruktury rozumienia”.

Obecnie na polskim rynku radiowym istnieje wiele rozgłośni katolickich, które są ważnym nośnikiem ewangelizacji. Najwyższą słuchalność ma ponadregionalna sieć rozgłośni lokalnych Radia Plus, która nadaje program o charakterze społeczno- -religijnym. Przeanalizowano 89 materiałów znajdujących się w archiwum programu Kościół – Wydarzenia – Komentarze. Celem artykułu jest ukazanie różnorodności tematów poruszanych na antenie, uwzględniając jednocześnie wątki ważne dla Kościoła w 2016 roku. Pod względem metod i treści tekst jest napisany w stylu dokumentacyjnym.

Artykuł poddaje omówieniu wyjątkową polską instytucję państwową działającą w okresie międzywojennym, Polski Komitet Imprez Sportowych w Berlinie. Jej przedstawiciele poprzez sport realizowali ambicję kształtowania korzystnego wizerunku Polski we wrogiej II RP Rzeszy Niemieckiej. W dłuższej perspektywie Komitet okazał się narzędziem poprawy ogólnych stosunków polsko-niemieckich. Artykuł koncentruje się na początkowej fazie działalności PKISB, kiedy po dojściu do władzy Adolfa Hitlera stawką była przyszłość stosunków politycznych między dotychczas skłóconymi sąsiadami. Działalność tej instytucji została przeanalizowana głównie w odniesieniu do piłki nożnej jako najpopularniejszego (...) sportu w Polsce i Niemczech. (shrink)

Od pojednání o referenčních soustavách, o souřadnicových soustavách a o jejich transformacích přechází autor k mechanice Newtonově a k Maxwell-Lorentzovým rovnicím, jejichž řešením se zabývá. Ukazuje, jak bezvýsledné pokusy ourčení pohybu Země vůči éteru vedly k principu relativity v Einsteinově formulaci a objasňuje jeho geometrické zobrazení Minkowského čtyřrozměrným prostoročasem. Ukazuje dále, jaké změny způsobila Einsteinova teorie ve fyzice, aprobírá relativistickou elektrodynamiku a relativistickou mechaniku hmotných částic. Pozornost věnuje variačním principům relativistické fyziky a úloze principu relativity ve fyzice fenomenologické. Závěrem uvádí (...) základní idejeEinsteinovy obecné teorie relativity a význam prostoročasového kontinua v dnešní fyzice. (shrink)

Autorka v pojednání odpovídá na čtyři reflexe své knihy Hegelova fenomenologie světa. V první části se věnuje základním pojmům, tak jak je komentuje Pirmin Stekeler, který vyzdvihuje především vztah pojmu světa ke svému vlastnímu pojmu životních forem. Vypořádává se rovněž s odlišnými interpretacemi vztahu sebevědomí na straně jedné a boje na život a na smrt na straně druhé. V závěru tohoto oddílu se zaměřuje na Stekelerovu koncepci Fenomenologie ducha jako mundiceje. V této souvislosti se autorka obrací k tématu náboženství, které (...) je stěžejní pro příspěvek Olgy Navrátilové. Autorka odmítá návrh Olgy Navrátilové chápat Hegelovu řeč o konci náboženství jako anticipaci zániku náboženství. Zdůrazňuje, že Hegel usiluje o podržení všech tří momentů ducha, které jsou na symbolické rovině vyjádřeny jako Otec – Syn – Duch Svatý. Přestože vychyluje dynamiku směrem k Duchu, netvrdí, že by pojem transcendence, tak jak jej na úrovni náboženství ztělesňuje Bůh, měl být překonán ve smyslu jeho zničení. V reakci na pojednání od Josefa Vojvodíka zdůrazňuje autorka důležitost děl romantiků pro Hegelovu filosofii, především ironie a humoru, avšak vždy v jejich objektivních, nikoliv subjektivních podobách. Ironie není vlastností subjektivního ducha, ale objektivní skutečnosti. V poslední části se autorka věnuje reflexi Tomáše Kordy, který vznáší nárok radikální aktualizace: podle autora by bylo záhodno domyslet Fenomenologii a promítnout její tezi, resp. Hegelovu filosofii vůbec do naší současnosti, a tak sledovat, do jaké míry se duch vzdělával i po Hegelově době. Tento typ aktualizace autorka odmítá a navrhuje, že aktualizovat je možné Hegelův styl, méně již jeho pojem dějin. (shrink)

Przemiany społeczno-ekonomiczne, kryzysy polityczne, zmiany w kulturze, nauce i technice mogą postawić prawnika oraz „zwykłego” obywatela nie tylko przed koniecznością odpowiedzi na pytanie, „co jest zgodne z konstytucją?”, ale również przed kwestią, „czym jest sama konstytucja?”.Prezentowana monografia poświęcona jest dwóm teoriom konstytucji, których analiza pozwala uwydatnić dwa aspekty jej pojęcia. Konstytucja bowiem z jednej strony stanowi tzw. prawo wyższe, a z drugiej realizuje określoną ideę polityczną. Rozważania zawarte w niniejszej książce rozpoczynają od analizy odpowiedzi Immanuela Kanta na pytanie, w (...) jaki sposób w pojęciu konstytucji łączą się kwestie jej prawnej ważności oraz normatywnej słuszności. Następnie autor przechodzi do zbadania dwóch teorii, które wyrastają z Kantowskiej filozofii: czystej teorii prawa Hansa Kelsena i liberalizmu politycznego Johna Rawlsa. Pierwsza jest nastawiona na deskrypcję norm pozytywnych. Druga formułuje idee o charakterze normatywnym. Pierwsza chce opisywać, druga wyznaczać ustrojowe maximum, do którego powinniśmy zmierzać. W obydwu teoriach konstytucja zajmuje szczególne miejsce. Zawarta w niniejszej monografii ich interpretacja podporządkowana jest zagadnieniu istoty demokratycznej konstytucji, która w formie prawa wyższego wyraża demokratyczną treść.Na ich podstawie następuje próba odpowiedzi na pytanie o naturę demokratycznej konstytucji. (shrink)

Recenzní studie filosofického pojednání srovnávající posice Aristotela, T. Akvinského, D. Huma a I. Kanta ohledně účinné příčiny. Autor bere v úvahu také některé aspekty moderní vědy a argumenty analytické filosofie a srozumitelnými argumenty dospívá k obhajobě nutnosti principu kauzality. -/- Review article of the philosophical dissertation comparing Aristotle, Thomas, Hume, and Kant's conception of efficient cause. Arguments notes some aspects of modern science and contemporary analytic philosophy. Intelligible arguments comes to defending aprinciple of necessary causality.

Wychodząc od pojęcia i cech propagandy, autor omawia technikę multiplikacji, stosowaną w manipulacji językowej, mającej miejsce w języku polityki i propagandy. Jednocześnie zwraca uwagę na różne płaszczyzny i aspekty multiplikacji, od powtarzania poszczególnych leksemów, przez ustandaryzowane i utrwalone stałe schematy i kolokacje, rytualizacje, polityczne frazeologizmy, aż po multiplikację całych motywów w oparciu o pola synonimiczne.

Niepełnosprawność jest jedn¸a} z cech różnicuj¸a}cych jednostki i grupy we współczesnych społeczeństwach. Osoby o ograniczonej sprawności fizycznej, poznawczej i psychicznej s¸a} szczególnie narażone na dyskryminacjȩ oraz wykluczenie społeczne, gospodarcze i polityczne. Co istotne kwestia socjalna osób niepełnosprawnych na pocz¸a}tku XXI wieku zmienia siȩ wchodz¸ac w relacjȩ z procesem starzenia siȩ ludności. Artykuł ma na celu przybliżenie wybranych teoretycznych koncepcji działań na rzecz poprawy wizerunku niepełnosprawności i ograniczania barier doświadczanych przez osoby niepełnosprawne w dostȩpie do różnego rodzaju zasobów, przestrzeni i (...) szans. Krytyczna analiza literatury przedmiotu obejmuje wskazanie cech koncepcji polityki aktywizacji oraz zasad i celów polityki społecznej w holistycznym paradygmacie normalizacji. Podsumowanie zawiera możliwe dalsze kierunki badań i analiz. ** Disability is one of the features that differentiate individuals and groups in modern societies. People with reduced physical, cognitive and psychological efficiency are particularly exposed to discrimination and social, economic and political exclusion. What’s important social issue of people with disabilities in the early 21st century changes by entering into a relationship with the ageing of the population. Article aims to introduce some theoretical concepts efforts to improve the image of disability and reduce the barriers faced by persons with disabilities in access to different kinds of resources, spaces and opportunities. A critical analysis of the literature includes: description of the concept of activation policy as well as principles and objectives of social policy in a holistic paradigm of normalization. This summary contains possible future directions of research and analysis. (shrink)

Text John Toland a jeho Křesťanství bez mystérií sestává ze dvou provázaných částí. První část představuje stručné biografické pojednání o Johnu Tolandovi (1670–1722), v němž se mimo jiné snažíme předložit obecný úvod do jeho myšlení. Druhá část pak nabízí první český překlad předmluvy k Tolandovu nejznámějšímu spisu Christianity not Mysterious (1696), který je považován za základní impulz deistické diskuze na Britských ostrovech.

Artykuł przedstawia historię archiwów Jana Lechonia w Polskim Instytucie Naukowym w Ameryce z siedzibą w Nowym Jorku oraz Kazimierza Wierzyńskiego w Bibliotece Polskiej w Londynie, zwracając uwagę na zasadniczo odmienny sposób ich powstania. Omawia też znajdujące się w obu zespołach inedita, wskazując z jednej strony, dlaczego warte byłyby publikacji po latach, z drugiej – sygnalizując wielorakie problemy, o różnym stopniu trudności, z którymi musiałby zmierzyć się edytor. Dotyczy to nieznanych tekstów Wierzyńskiego z cyklu radiowych gawęd Listy z Ameryki oraz powieści (...) o charakterze autobiograficznym Aurora. Inedita Lechonia to powieść Bal u senatora, znana w niewielkich fragmentach, oraz szkic biograficzno-polityczny o Henryku Floyar-Rajchmanie, czy satyry polityczne pisane w stylu warszawskiego Wiecha. Osobny problem stanowi dziennik Lechonia, którego wydanie krytyczne wymagałoby przede wszystkim ponownego odczytania arcytrudnego rękopisu. (shrink)

Nicolas Bourriaud postuluje konieczność wyłonienia się „nowej nowoczesności” – w czasach nasilenia przepływu dóbr i kapitałów w skali globalnej, gdy rosną w siłę podmioty polityczne niekontrolowane przez władze poszczególnych państw, a każdego roku przybywa emigrantów liczonych w milionach. Francuski kurator twierdzi jednocześnie, że historyczny modernizm rezonuje i odbija się echem w tym, co określił najpierw mianem estetyki relacyjnej, a później powiązał z koncepcją sztuki postprodukcjonistycznej. Innym obszarem, w którym według Bourriauda nadal dochodzi do oddziaływania tradycji awangard artystycznych, okazała się (...) twórczość didżejów; to koresponduje z jego twierdzeniem, że „deejaying i sztuka współczesna to dwie odpowiadające sobie figury”. Celem artykułu jest przede wszystkim wykazanie, że pojęcie „didżej” stosowane w wywodach Bourriauda należy traktować jako kategorię historyczną. Pozwala to na możliwie szerokie określenie jej zakresu znaczeniowego, a w konsekwencji – wyznaczenie kontekstu, który dla samej koncepcji sztuki posprodukcjonistycznej okazuje się tak samo ważny jak myśl Michela de Certeau. Albowiem wytwory pola sztuk wizualnych mogą być opisywane przy pomocy kategorii wywodzących się z domeny audialnej. (shrink)

Protože česká komeniologie a intelektuální historie dosud postrádají komplexnější monografické pojednání o vztahu Komenský – Bacon, je cílem této knihy přiblížit koncepci reformy (respektive obnovy) vědění obsaženou v dílech obou jmenovaných osobností – českého teologa, filozofa a pedagogického reformátora Jana Amose Komenského (1592–1670) a anglického filozofa a státníka Francise Bacona (1561–1626). Zatímco v první části knihy jsou cesty obou myslitelů k vrcholné podobě jejich vizí sledovány odděleně, druhá část se soustředí na zodpovězení především těch otázek, které oba autory spojují: V (...) čem spočívá jádro projektu reformy vědění u Komenského a v čem u Bacona? Jaká je struktura a koncepce jejich projektů? Jedná se o projekt obnovy, nebo o vizi pokroku vědění? Jak si Komenský a Bacon představovali realizaci svých záměrů? Jakou metodu k tomu zvolili? Do jaké míry byl Komenský Baconem ovlivněn? Co je pojítkem obou projektů? Na základě odpovědí na tyto otázky se autor v závěru knihy pokouší rozřešit dlouhodobý interpretační spor o povaze Komenského vztahu k Baconovi: Byl Komenský významným pokračovatelem a propagátorem Baconova díla? Nebo byl naopak myslitelem, který Baconův odkaz zjednodušil a zvulgarizoval? Anebo byl Komenský vskutku svébytnou filozofickou osobností, jež byla inspirována spíše jen duchem Baconova díla? (shrink)

Znaczenie kolegiów jezuickich w rozwoju szkolnictwa na ziemiach Rzeczypospolitej, podobnie jak wkład członków Towarzystwa Jezusowego w postęp naukowy, tak polski jak i europejski pozostają bezsprzeczne. Warto wszak zwrócić uwagę na fakt propagowania przez jezuitów wiedzy na temat Dalekiego Wschodu, misji chrystianizacyjnych prowadzonych w Indiach, Chinach i Japonii, a także społeczne, kulturowe i polityczne konsekwencje działań podjętych przez nich w tym zakresie. Szczególne znaczenie ma tutaj działalność poszczególnych kolegiów, które kształcąc na dość wysokim poziomie, stawały się miejscem wzrastania powołań kapłańskich, (...) a co za tym idzie także powołań misyjnych. Relacje i listy z krajów Dalekiego Wschodu nie pozostały bez wpływu na decyzje podejmowane przez poszczególnych uczniów, którzy pragnęli wzorem jezuickich świętych i męczenników głosić Ewangelię wśród mieszkańców Indii, Chin oraz Japonii. Misje chrystianizacyjne, jak i dzieje oraz kultura krajów Dalekiego Wschodu interesowały wszak nie tylko uczniów kolegiów, ale o wiele szersze grono osób, chcących poszerzyć swoją wiedzą. Celom tym służyły polskie tłumaczenia autorów jezuickich, którzy w swoich dziełach opisywali Daleki Wschód. Ponadto wśród metod propagowania wiedzy niezwykle ważne miejsce zajmowały widowiska parateatralne i spektakle sceniczne, w których pojawiały się wątki orientalne. Zarówno one, jak i wspomniane działania translatorskie obejmowały swoim zasięgiem niezwykle szerokie grono osób, co w późniejszym czasie przełożyło się na znaczący wzrost zainteresowania Dalekim Wschodem, w konsekwencji zaś pojawieniem się mody na tzw. „chińszczyznę”. Celem niniejszego artykuł jest zatem prześledzenie wskazanych powyżej wątków, które – jak łatwo można zauważyć – pozostają w ciągu przyczynowo-skutkowym. W konsekwencji można zatem stwierdzić, że rola kolegiów jezuickich, jako ośrodków, z których wyszedł impuls propagowania wiedzy o krajach Dalekiego Wschodu wydaje się być niepodważalna. (shrink)

Dziewiętnaste stulecie to jeden z najbogatszych w wydarzenia i treści okresów historii myśli ludzkiej. Jeśli popatrzymy na ten czas pod kątem wydarzeń o znaczeniu ideowym, to uzmysłowimy sobie, że symbolicznie otwiera je wielka rewolucja francuska, a kończy wybuch I wojny światowej. Naukowe teorie i filozoficzne przesłania, jakie zrodziły się w tym okresie – kantyzm, heglizm, materializm, marksizm, społeczny i biologiczny ewolucjonizm, pozytywizm, radykalny ateizm – wypełniły uniwersyteckie sale wykładowe, gabinety polityczne i izby parlamentów. Nie wszyscy żyjący wówczas intelektualiści zdawali (...) sobie sprawę z przemożnej siły filozoficznych nowinek czy przełomowego znaczenia ideowych propozycji. Tylko uważny namysł nad tym, co wtedy dokonywało się w europejskiej myśli, co działo się w kulturze, nauce, historii, filozofii i religii, pozwalał zauważyć, że nadchodzą bardzo poważne zmiany. Jedną z kluczowych postaci, która dostrzegła moc filozoficznych idei, rozbrzmiewających w dyskusjach tego stulecia, był włoski duchowny Gioacchino Vincenzo Raphaelo Luigi Pecci, późniejszy papież Leon XIII. Właśnie świadomy wagi i mocy ideowych skutków nowych prądów pod koniec XIX wieku, w bardzo trudnych dla Kościoła katolickiego czasach, we wrogiej chrześcijaństwu światopoglądowej atmosferze, spowodowanej wpływem idealistycznych filozofii i fascynacją rodzącym się marksizmem, ogłosił w 1879 roku encyklikę Aeterni Patris. Papież wskazywał sposoby intelektualnego wspomagania i odbudowywania znaczenia teologii i religii w życiu społecznym, zachwianego przez nurty postoświeceniowe i modernistyczne. Leon XIII przekonywał, że jeśli misją Kościoła jest nauczanie, to jest on odpowiedzialny także za ocenę treści, jakie pojawiają się w życiu społecznym i politycznym. Narody, państwa i wspólnoty nie żyją jedynie sprawami ekonomicznymi czy bytowymi, ale przede wszystkim tym, co dokonuje się w kulturze, sztuce, filozofii. Papież proroczo dostrzegł, jak wiele zależy od filozofii. W świetle wciąż powracającego pytania o zasadność i potrzebę filozofii chrześcijańskiej warto spojrzeć retrospektywnie na znaczenie wspomnianej encykliki i zawartej w niej wizji roli filozofii w ludzkim poszukiwaniu odpowiedzi na pytania, wynikające z aktualnego postępu cywilizacyjnego, naukowego i kulturowego. -------------- Zgłoszono: 26/07/2020. Zrecenzowano: 18/09/2020. Zaakceptowano do publikacji: 27/10/2020. (shrink)

Tento článek se zabývá kritickým shrnutím stěžejních myšlenek a úvah vyjádřených v knize Vyhořelá společnost. Autorem pěti esejů, jež tvoří tuto knihu, je německy píšící filozof pocházející z korejského Soulu Byung-Chul Han. Myšlenky tohoto autora jsou podrobně rozpracovány v eseji Společnost únavy, který byl do knihy logicky zařazen na první místo. Ústřední myšlenkou tohoto pojednání, a vlastně celého souboru autorových úvah, je stávající úbytek negativity, jenž obklopuje současného člověka a jenž ústí do přemíry pozitivity a vzniku společnosti výkonu. Výsledkem této (...) okolnosti je dle Hana fakt, že současný člověk se stává sám sobě vykořisťovatelem. Tento ústřední motiv dále rozvádí následující čtyři eseje. Autor článku se staví kriticky k některým Hanovým tezím a zároveň nachází paralely k Hanovým hlavním myšlenkám v díle Mít či být? Ericha Fromma. Autor především zpochybňuje Hanův konstrukt paradoxní svobody a rovněž rozporuje Hanem ohlašovaný konec virové epochy. (shrink)

. Uwagi na temat teorii rewolucji Hanny Arendt Niniejszy artykuł zawiera krytyczny komentarz do teorii rewolucji Hannah Arendt. W pierwszej części artykułu zostaną omówione główne kategorie, za pomocą których filozofka definiuje istotę każdej rewolucji: polityka, wolność publiczna, demokracja bezpośrednia, działanie jako praxis, system rad, nowość, pluralizm. W drugiej części wskazane zostaną deficyty argumentacyjne, które można sprowadzić do dwóch punktów: ukrytej irracjonalności pojęcia tego, co polityczne oraz zbyt ostrego przeciwstawienia demokracji bezpośredniej i parlamentarnej.

Studie se věnuje dialogu Anselma z Canterbury De grammatico. Tento spis byl samotným autorem označen jako úvod do dialektiky. V dobové dialektice zastával klíčové místo Aristotelův spis Kategorie. Tento článek se proto pokouší interpretovat Anselmův dialog jako určitou pedagogicky koncipovanou podobu komentáře k Aristotelovým Kategoriím. V návaznosti na Anselmův spis jsou postupně představeny jednotlivé teze z Aristotelových Kategorií (jak tzv. antepredicamenta, tak pojednání o substanci, kvalitě a částečně i vlastnictví) a způsob, jakým s nimi Anselm pracoval.