İslam'daki manevi hayatın ve ahlaki değerlerin ismi olan tasavvuf, İslam düşünce tarihinde önemli bir yere sahiptir. Yerel ve evrensel birçok unsuru içinde barındıran bu akım, dinin maneviyat boyutunu ön olanda tutar. İslam toplumu, ruhi ve manevi değerlerin birçoğunu tasavvufa ve onun kurumsal ifadesi olan tarikatlara borçlu olduğu görülmektedir. Tasavvufun en önemli özelliklerinde birisi, bireyin gündelik hayatının akışına müdahil olmasıdır. Dinin bireyin dünyasına nüfuzu anlamına gelen dindarlık ise bireyin günlük dünyasının duygusal yönlerinde Sufizmin etkisiyle güçlü değişiklikler meydana getirmektedir. Bununla beraber tasavvuf, (...) bireysel dinginliğin yanı sıra toplumsal alanda kendini gerçekleştiren bir maneviyat hareketi olma özelliği taşır. Bu çalışmanın amacı, kendini dindar olarak tanımlayan öğrencilerin dine tasavvufa, tarikatlara ve rabıta olgusuna bakışını sosyolojik olarak analiz etmektir. Bundan dolayı, kendini dindar olarak tanımlayan bireylerin tasavvuf, tarikat ve rabıta olgularına yaklaşımlarına odaklanılmıştır. Bu çalışmanın temel tezi hem tasavvufun bireyin hayatını değiştirdiği hem de bazı olumsuzluklarına rağmen dindar öğrencilerin tasavvufa olumlu yaklaştıklarıdır. Tasavvuf, bireyin dünyasında dinin derinleşmesine katkı sunmaktadır. Nitel verilere dayanarak yapılan, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde okuyan ve kendini dindar olarak tanımlayan öğrencilerle gerçekleştirilen mülakat verilerinin analizine dayanan bu makale, tasavvufun gündelik hayat içindeki varlığını tartışmayı amaçlamaktadır. İki ana bölümden oluşan bu makalenin ilk bölümünde toplumsal bir aktör olarak tasavvuf ile beraber gündelik hayatın sosyolojisine, ikinci bölümde de Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dördüncü sınıfta okuyan dindar öğrencilerle yapılan mülakat verilerine odaklanılmıştır. Sonuç bölümünde ise tasavvuf, tarikat, rabıta ile beraber tasavvufi yaşamın gündelik hayata etkisi değerlendirilmiştir. Sonuç olarak yerel ve evrensel unsurları içinde barındıran tasavvuf, hem dinin etkisini artırarak bireyin dindarlaşmasına hem de ahlaklı bir toplumun oluşmasına katkı sunmaktadır. Tasavvuf kökenli dini grupların bazı ritüellerine karşı çıkmakla beraber tasavvuf olgusuna olumlu yaklaşan öğrencilere göre tasavvufun bireyin gündelik hayatında sağlamış olduğu temel katkı, dinin pratik ve ritüel boyutunu da içeren ahlak alanındadır. Bundan dolayı tasavvuf, ahlaki eylemler üzerinden toplumsal ve bireysel hayata etki etmekte ve bireyin eylem dünyasını biçimlendirmektedir. Bu bağlamda öğrencilerin nazarında tasavvuf merkezli dini grupların etkili ve meşru olmalarının sebebi, ahlakın merkezde olduğu bir dinselliği görünür kılmalarıdır. Bunun yanı sıra hem eğitim-öğretim sistemi hem de İlahiyat fakültelerindeki eğitim, sadece öğretimi esas aldığı ve pratiği dışarıda bıraktığı için eleştirilmektedir. Bu bağlamda bilgi ile eylemi harmanlayan yeni bir eğitim anlayışına olan ihtiyacın varlığı ortaya çıkmıştır. (shrink)

Kültürleri ve inanışları farklı insanların etkileşimi üzerinde gelişen turizm, özellikle ekonomik getirileri nedeniyle pek çok yerel ve ulusal yönetici tarafından öncelikli sektörler arasında değerlendirilmektedir. Ancak, turizm gelişimi ekonomik unsurların ötesinde çevresel ve sosyo-kültürel pek çok etki de oluşturmaktadır. Söz konusu etkilerin yerel halk tarafından algılanışında etkin olan pek çok unsur incelenmiş olmakla birlikte dindarlığın etkisi çok az araştırılmıştır. Bu kapsamda, toplumsal ve bireysel düşünce ve davranışlar üzerinde önemli bir etken olan dindarlık hususunun turizmin sosyo-kültürel etkilerinin algılanışında etkin olup olmadığının incelendiği (...) bu çalışma, alanyazına katkı sunabilecek boyuttadır. Çalışma kapsamında nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği benimsenmiş olup veri, Muğla Menteşe ilçesinde ikamet eden 528 bireyden elde edilmiştir. Çok değişkenli istatistik analiz yöntemlerinden yararlanılarak açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile yol analizi uygulanmıştır. Sonuçlar, dindarlık algısı arttıkça olumsuz sosyo-kültürel etkilerin daha kuvvetli algılandığını ancak dindarlık ile olumlu sosyo-kültürel etkilerin algılanışı arasında bağlantı bulunmadığını vurgulamaktadır. Bu sonuçlar, turizm planlaması ve gelişimini sürecinde yerel halkın inançlarının da göz önünde bulundurulmasının gerekliliğini işaret etmektedir. Özet: İnsanların aynı değerler etrafında toplanmalarını ve grup halinde hareket etmelerini sağlayan inanç sistemi veya toplumda birlikte yaşayan bireylerin ilişki ve sorumluluklarını belirlemek için düzenlenmiş inanç, uygulama, ritüel ve semboller sistemi olarak tanımlanabilecek olan din, en yaygın ve etkili sosyal kurumlardan olmasının ötesinde hem birey hem de toplumların tutumlarını, değerlerini ve davranışlarını etkilemesi nedeniyle, özellikle son yıllarda, sıklıkla incelenmektedir. Bireylerin dini bir gruba veya kurallara bağlılık dereceleri olarak tanımlanabilecek dindarlık ise dinsel öğelerin bir kişinin yaşamı üzerindeki etkinliğini ifade etmek için kullanılmaktadır. Tıp, antropoloji, psikoloji, sosyoloji gibi bilim dallarında yapılan çalışmalarda dindarlık ile mutluluk ve bedensel / ruhsal sağlık arasında genellikle olumlu bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Turizm alanında yapılan çalışmalarda ise, din, yoğunlukla inanç turizmi veya turistlerin tercihleri üzerindeki etkisi kapsamında ele alınmış ve dini turizmin planlanması ve kutsal alanların yönetimi, turizmin dini bölgelerdeki etkileri, hacıların seyahat motivasyonu ve seyahat şekilleri ile turistlerin dini ihtiyaçları gibi konulara odaklanılmıştır. Kültürleri ve inanışları farklı insanların etkileşimi üzerinde gelişen turizm, özellikle ekonomik getirileri nedeniyle pek çok yerel ve ulusal yönetici tarafından öncelikli sektörler arasında değerlendirilmektedir. Turizm gelişimi ekonomik unsurların ötesinde çevresel ve sosyo-kültürel pek çok etki de oluşturmaktadır. Yerel halk, turizmin gelişmesi ve sürdürülebilirliği açısından önem arz etmekte olup yerel halkın turizmin etkilerine yönelik algıları sıklıkla araştırılan konular arasında yer almaktadır. Topluma ve/veya mekâna aidiyet duygusu, destinasyonun ve/veya turizm sektörünün gelişim düzeyi, turizmin ekonomi içindeki önemi, destinasyonun turizme ekonomik bağımlılığı, turizm sektöründe istihdam edilmek gibi ekonomik unsurlar veya sosyo-demografik özellikler gibi pek çok değişkenin yerel halkın turizm algısındaki etkileri incelenmiş olmakla birlikte dindarlığın etkisi çok az araştırılmıştır. Yapılan çalışmalarda, özellikle dini bölgelerde yaşayan yerel halk ve çoğunlukla din adamlarının algıları araştırılmıştır. Sonuçlar, yerel halkın bölgeye dini amaçlarla gelen ziyaretçiler (hacılar) ile turistleri ayırdığını ve hacıların turistlere oranla daha fazla kabul gördüğünü vurgulamaktadır. Ayrıca, turistlerin alanın ve yapıların kutsallığını, güvenliğini, dekorunu tehdit ettiği ve turistlerin taleplerinin dini uygulamalara zarar verdiği algısının yaygın olduğu, hatta turizmin kendi kültürleri ve dinleri için tehdit olarak görüldüğü tespit edilmiştir. Kutsal alanlar dışında kalan turizm destinasyonlarında ikamet eden yerel halkın görüşlerinin araştırıldığı çalışma ise çok daha azdır. Alanyazın taraması ile bu kapsamda sadece bir çalışma bulunulabilmiştir. İran’daki iki turizm destinasyonunda yerel halkın turizmin sosyo-kültürel sonuçlarına yönelik algılarında dindarlığın etkisinin incelendiği çalışma ile sosyo-kültürel etkilerin algılanışı ile dindarlık arasında pozitif bir ilişki bulunduğu ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, dindarlık hususunun turizmin sosyo-kültürel etkilerinin algılanışında etkin olup olmadığının incelendiği bu çalışma, alanyazına katkı sunabilecek boyuttadır. Çalışma kapsamında nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği benimsenmiştir. Ekonomik kaygıların katılımcıların görüşlerini etkilemesinin önüne geçilmesi amacıyla, Bodrum, Fethiye ve Marmaris gibi Türkiye’nin önemli turizm destinasyonlarına coğrafi olarak uzak olmamakla birlikte turizm gelişiminin sınırlı olduğu için tercih edilen Menteşe (Muğla) ilçesinde ikamet eden 528 bireyden elde edilen veriler iki aşamada analiz edilmiştir. İlk aşamada, kullanılan soru formu değişik çalışmalardan yararlanarak oluşturulduğu için ölçeklerin güvenirliğini test etmek üzere Güvenirlik Analizi ve yapısal geçerliliğini sınamak üzere Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmıştır. Cronbach Alpha (α) değeri, sosyo-kültürel etkilere yönelik 22 ifade bütününde 0,907; her bir faktöre yönelik sırasıyla 0,941; 0,813 ve 0,772; Dindarlık ölçeğine yönelik ise 0,728 olarak hesaplanmış olup araştırmada kullanılan ölçeklerin güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Sosyo-kültürel etkilere yönelik ifadelerin varyansın %64,413’ini açıklayacak şekilde 3 faktörlü bir yapı altında birleştiği, üç ifadeden oluşan dindarlık ölçeğinin ise tek faktöre yüklendiği ve varyansın %64,845’ini açıkladığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla analiz için kullanılan yapının iyi derecede geçerli olduğu anlaşılmıştır. İkinci aşamada, AFA ile belirlenen faktörlerin çalışma kapsamında oluşturulan modele uygunluğunu test edebilmek için Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ve ölçüm modeli ile gizli değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek ve kavramsal model ile verilerin uyup uymadığını değerlendirmek için Yapısal Eşitlik Model gerçekleştirilmiştir. DFA analizi sonucunda, bütün faktör yüklerinin 0,4’ün üzerinde olduğu ve uyum indekslerinin (x 2 /df, RMSEA, CFI, NFI ve GFI) hem DFA hem de yapısal eşitlik modelinde eşik değerleri aştığı görülmüştür. Dolayısıyla, faktör yapılarının ve çalışmada sınanan modelin uygun olduğu ve sosyo-kültürel etkilerin algılanması ile dindarlık arasında ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonuçları dindarlık ile turizmin olumsuz sosyo-kültürel etkilerinin algılanışı arasında bir ilişki bulunduğunu ancak turizmin olumlu kültürel etkilerinin algılanışında dindarlığın bir etkisinin bulunmadığını ortaya koymuştur. Dindarlık ile muhafazakârlık arasında kuvvetli bir ilişki bulunduğu göz önüne alındığında öngörülebilecek bir sonuç olduğu belirtilebilir. Ancak, Zamani-Farahani – Musa (2012) çalışmasında dindarlık ile sosyo-kültürel etkilerin algılanışı arasında olumlu etki bulunduğu sonucuna ulaşılmış olmasının destinasyonları ziyaret eden turistlerin profillerindeki ve sayılarındaki farklılıktan kaynaklandığı öngörülmektedir. İlk çalışmada ziyaretçilerin çoğu aynı din ve kültüre mensup kişilerden oluşuyorken, çalışma alanında turistlerin yarısına yakın kısmını farklı din ve kültüre sahip olanlar oluşturmaktadır. Çalışma sonuçları doğrultusunda turizm planlama ve uygulama süreçlerinde, yerel halkın dini inanışlarının, dikkate alınması ve dini inanışlara uygun adımların atılmasının veya yapılacak uygulamaların dini inanışlarına aykırı olmadığının anlatılmasının gerekli olduğu söylenebilir. Ayrıca, turizmin yerel dini inanışlara aykırı sonuçlar doğurmayacak (ya da bu tür sonuçları en aza indirgeyecek) şekilde gelişimine yönelik kararlar alınması gerekmektedir. Kitle turizminin (özellikle deniz–kum–güneş) geliştiği popüler destinasyonlara yakın olmakla birlikte ekonomik olarak turizm ile yoğun bir bağlantının bulunmadığı bir alanda gerçekleştirilen bu çalışmanın sonuçları kesitseldir. Diğer bir ifadeyle sonuçlar çalışma alanı ve hatta katılımcılar ile sınırlıdır. Gelecek çalışmalarda farklı turizm türü ve turist profiline sahip yerleşimlere odaklanabilir. Ayrıca, sonuçların ekonomik olarak turizme bağımlı destinasyonlarda da sınanması gereklidir. (shrink)

İslâm düşünce tarihine dair yazılanlar, çoğu zaman tarihsel ve toplumsal gerçekliklerden ziyade, tarihin bize aktardıkları yanlı ve yanıltıcı bilgiler üzerinden şekillenmektedir. Doğal olarak tarihsel ve toplumsal gerçekliklerle birlikte sosyolojinin ve hatta iktisadın genel geçer kuralları dikkate alınmaksızın yapılan değerlendirmeler, ilmî olmaktan uzak olduğu için doğru bir sonuç ve ona uygun bir etki de yaratamamıştır. Özellikle inanç formuna büründürülerek mezheplerin düşüncelerini değerlendiren yaklaşımlar, mensubu olduğu ve zaman zaman da ötekileştirdiği diğer mezhep mensuplarının düşüncelerini doğru bir şekilde anlama yerine, onu reddetmek üzere (...) ve yanlışlamak amacıyla okumaktadır. Eş‘arî sonrası ve Eş‘arîlik sistemi içinde biçimlenmiş kelâmî yaklaşım, Mu‘tezile’ye reddiye olarak ifade edilebilecek bir temelde konumlanmıştır. Doğal olarak olgudan ziyade, Ehl-i hadîs olarak nitelendirilebilecek ve bütün sorunların cevaplarının, tarihin belli bir dönemine ait değerlendirmeler üzerinden bulmaya çalışan bir yapı biçiminde şekillenmiştir. Dinamik olan toplumun, her döneme ait sorunlarının da dinamik bir yapı oluşturduğu muhakkaktır. Kelâm ilminin teşekkül sürecine bakıldığında toplumsal sorunları göz önünde bulunduran ve çözüm önerilerini bu minvalde üreten bir bakış mevcuttur. Uzun süre varlığını böyle devam ettiren kelâm ilmi, tarihsel süreç içerisinde neredeyse tamamen teoriye sıkışan bir disiplin haline gelmiştir. Modern dönem ile birlikte yeni sorunlar, yeni tartışma alanları hâsıl olmuş ve yeni bir bilgi yöntemi ve metodu ile tartışmalar yapılmıştır. Kelâm ilminin de yeniden asli hüviyetine kavuşabilmesi adına yeni bir yöntem ve metodun geliştirilmesi gerekliliği dile getirilmiş ve Yeni ilm-i kelâm, sosyal kelâm gibi kavramlar ortaya atılmıştır. İlk çıkış sürecinde kelâmın hayat ile iç içe olduğu, sosyal ve siyasal olana göre şekillendiği, çözümlerin de toplumun gerçekliği göz önünde bulundurularak üretildiğini söyleyebiliriz. Bu anlamda her ne kadar isimlendirme bu şekilde olmasa da uygulamanın sosyal kelâma denk gelecek biçimde olduğunu ifade edebiliriz. Vâsıl b. Atâ özelinde Mu‘tezile’nin temel beş temel ilkesinin aslında sosyal kelâm olarak nitelenebilecek bir perspektifle oluşturulduğunu göstermeyi hedefledik. (shrink)

Ovaj rad odgovara na argument modalnog kolapsa protiv božanske jednostavnosti ili klasičnog teizma koji nude neoklasični ili kompleksni teisti. Argument modalnog kolapsa tvrdi da ako je Bog apsolutno jednostavan i apsolutno neophodan, tada je Božji čin stvaranja apsolutno neophodan, pa je stoga postojanje stvorenog svijeta također apsolutno neophodno. To znači da se Bog i njegova kreacija urušavaju u jednu modalnu kategoriju apsolutne nužnosti bez ikakvih kontingentnih bića. Moj odgovor je utemeljen na islamskoj neoplatonstičkoj filozofiji Ibn Sine i islamskoj tradiciji. (...) Nudim četiri argumenta koji dopuštaju muslimanskom neoplatoničaru da apsorbira modalni kolaps u modalitetu mogućih svjetova koji istovremeno može negira modalni kolaps unutar avicenovskog modaliteta: Prvo, prigovor modalnog kolapsa temelji se na okviru mogućih svjetova čiji je pojam nužnosti preširok; ovaj okvir ne uspijeva napraviti razliku između Boga kao ontološki nužnog po sebi, stvorenog bića kao nužno ovisnog o drugome i puke logičke nužnosti, kao što to čine Ibn Sina i islamski mislioci. Drugo, argumenti modalnog kolapsa samo pokazuju da je kreacija neophodna kroz drugost, ali ne uspijevaju dokazati da kreacija ima ontološku nužnost ili aseity––što se odnosi samo na Boga; prema tome, ne dolazi do posljedičnog modalnog kolapsa kada nečiji modalitet prepozna kreaciju kao "ovisno nužno biće" unatoč tome što je modalno nužno. Treće, islamski filozofi imaju nelibertarijanski pojam Božje volje i slobode koji je imun na prigovore modalnog kolapsa. Konačno, tvrdim da svi klasični i neoklasični teisti moraju prihvatiti modalno nužnu kreaciju jer libertarijanski modeli Božje volje za sobom povlače neuzrokovane i primitivno kontingentne učinke. (shrink)

Il dibattito sul ruolo e le implicazioni del teorema di Gödel per l'intelligenza artificiale ha recentemente ricevuto nuovo impeto grazie a due importanti volumi pubblicati da Roger Penrose, The Emperor's New Mind [1989] e Shadows of the Mind [1994]. Naturalmente, Penrose non è il primo né l'ultimo a usare il teorema di Gödel allo scopo di trarne conseguenze per i fondamenti dell'intelligenza artificiale. Tuttavia il recente dibattito suscitato dai due libri di Penrose è significativo sia per ampiezza sia per profondità. (...) In queste pagine si vuole dare una rassegna di tale dibattito, cominciando dai suoi precursori negli anni '60 (fra cui Lucas, Putnam, e Chihara), per passare poi alle complesse argomentazioni proposte da Penrose e le reazioni di una serie di commentatori (ad esempio Dennett, Feferman, McDermott, Davis). (shrink)

The author examines the character of the changes taking place in contemporary Serbian society. He emphasizes at the same time that contemporary Serbian philosophy is facing these crucial questions as well, which without it cannot be even addressed, let alone solved. The key difference between modern West European and contemporary Serbian societies, seen from the perspective of philosophy, is demonstrated most clearly in the manner of constituting institutions and transforming the modern Serbian society. In the process of building modern institutions (...) philosophy, not just in our country but throughout the Slavic East, has not had the role it played in Europe. Here lies the explanation why natural consciousness and an original ethos, though considerably modified, still remain unadapted and today represent a major obstacle to the establishment of the rule of European law. Without a change in the sense of justice and respect for the law it is impossible to accomplish the transformation of the society in which the law recognized by a democratic state could not be super ordinate to any reason. The crucial role of philosophy in this process is seen by the author not only in establishing modern European institutions and acceptance of the principle of European legislation, but above all in its influence on the transformation of the original ethos and establishment of new criteria on which the reflection, decision making and action of any individual would be based.. Autor u ovom radu nastoji da pokaze u cemu se sastoji sustinski karakter promenama koje se danas ostvaruju u savremenom srpskom drustvu, ukazujuci istovremeno, da i savremena srpska filozofija stoji pred tim sustinskim pitanjima, koja se bez njenog sudelovanja ne mogu na valjan nacin ni predociti, a kamo li da se mogu uvideti putevi njihovog razresenja. Kljucna razlika izmedju modernog zapadnoevropskog i savremenog srpskog drustva, sagledanog iz perspektive filozofije, najjasnije se pokazuje u nacinu konstituisanju institucija i nacina preobrazaja modernog srpskog drustva. U izgradnji modernih institucija filozofija, ne samo u nas, vec i na celom slovenskom istoku nije imala onu ulogu koju je imala u Evropi. U toj cinjenici nalazi se objasnjenje zasto su prirodna svest i izvorna obicajnost, iako znatno izmenjeni, ostali ipak neprilagodjeni i danas predstavljaju jednu od glavnih prepreka u uspostavljanju vladavine evropskog prava. Bez promene osecanja pravednosti i postovanja zakona nije moguce izvrsiti preobrazaj drustva u kojem pravo priznato od demokratske drzave ne bi moglo biti nadredjeno nikakvom umu. Kljucnu ulogu filozofije, autor ne vidi samo u uspostavljanju modernih evropskih institucija i prihvatanju nacela evropskog zakonodavstva, vec pre svega u njenom uticaju na preobrazaj izvornog etosa i uspostavljanje novih merila na kojima ce biti zasnovano promisljanje, odlucivanje i delanje svakog pojedinca.. (shrink)

Akademik yayın hayatının 20. yılına ulaşan Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, son yıllarda ulusal ve uluslararası akademik yayıncılık alanında önemli mesafeler kat etti. 15 Aralık 2016 tarihinde yayımladığımız 19. cilt 2. sayımızdan itibaren sağlanan ilerlemeleri, siz değerli okuyucularımızla paylaşmak istiyoruz. 1996 yılından itibaren Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi [Cumhuriyet University Journal of Faculty of Theology] adıyla yayınlanan dergimizin adının çok uzun olması ve atıf tespitinde yaşanan zorluklar sebebi ile Cumhuriyet ilahiyat dergisi [Cumhuriyet theology journal] olarak değiştirilmesi kararlaştırılmıştır. Dergimiz, 20. cilt, (...) 1. sayıdan itibaren bu adla yayın hayatına devam edecektir. Dergimiz, TÜBİTAK - ULAKBİM’in sunduğu elektronik dergi yönetim sistemi DergiPark Akademik’ın yeni versiyonunun güçlü açık erişim ve online akademik yayıncılık alt yapısını kullanabilmek amacıyla gerekli teknik çalışmaları tamamladı. Bu kapsamda 01 Haziran 2016 tarihi itibariyle yeni web sayfamız hizmete girdi. (shrink)

One of the five pillars of the Islam, zakat (alms) was made necessary after the hijra. Although Zakat was one of the most important resources of Islamic state treasury for many years, it was excluded from the state authority in the period of Omar bin Abdul-Aziz. In recent years, it has been seen that some Muslim-majority states have made significant attempts to manage zakat under the control of the state. For example; Indonesia, Pakistan, Bangladesh, Sudan, and Nigeria are very important (...) states in terms of zakat application in İslamic world and Malaysia, a Southeast Asian country, comes first among those. Especially after 1990, Malaysia activated a new zakat management. This study deals with the Malaysian zakat system in the context of the state administration of zakat. The aim of the study is to examine the Malaysian zakat system in a comprehensive way. In the study, the history of zakat system in Malaysia, the current zakat models applied in there and the areas to which zakat is distributed are investigated. As a qualitative research method, document analysis was employed in the study. In this context, many international studies were examined which are directly related to the subject, and twenty-five Malaysian websites belonging to the institutions which collect and distribute the funds were also scanned. It has been found that Malaysian zakat system consists of public model, semi-public model and private model and seen that the states are divided into three regions and different zakat models are applied in each region. (shrink)

: The article outlines some similarities between the perspectives adopted by Shaun Gallagher and William James. In particular, assuming that the issue of representation in cognitive systems provides a valuable starting point and testing ground for verifying James’ possible contribution to enactivism, we argue that there is a considerable degree of similarity between Gallagher’s and James’ non-representational models of direct perception. Furthermore, we propose that by combining James’s theory of time and spatial perception with Gallagher’s Husserlian-inspired theory of retentional-protentional structure, (...) we can strengthen the theoretical assumptions of enactivism, integrating elements taken from phenomenology and aspects of Jamesian pragmatics. Understood in this way, James’ enactive theory of action and perceptual causality provides a promising opportunity for an innovative and coherent enactivist research program. Keywords: Enactivism; Pragmatism; 4E Cognition; William James; Shaun Gallagher Rendere l’enattivismo ancora più pragmatico: l’eredità jamesiana nell’approccio enattivista alla cognizione di Shaun Gallagher Riassunto: In questo lavoro si pongono in evidenza alcune somiglianze tra la prospettiva enattivista di Shaun Gallagher e la psicologia di William James. In particolare, assumendo che il tema della rappresentazione nei sistemi cognitivi fornisca un valido punto di partenza e un terreno di prova per verificare il possibile contributo di James all’enattivismo, ritengo che esista una notevole assonanza tra l’anti-rappresentazionalismo di Gallagher e la teoria della percezione diretta di James. Sostengo inoltre che attraverso una combinazione della teoria del tempo e della percezione spaziale di James con la teoria di Gallagher della struttura ritentivo-protensiva di ispirazione husserliana sia possibile rafforzare i presupposti teorici dell’enattivismo, integrando elementi tratti dalla fenomenologia con aspetti pragmatisti. La teoria jamesiana dell’azione e della causalità percettiva sembra fornire una promettente opportunità per un innovativo programma di ricerca in ambito enattivista. Parole chiave: Enattivismo; Pragmatismo; 4E Cognition; William James; Shaun Gallagher. (shrink)

Yönetim olgusu ilk çağlardan bu yana her daim önemini koruyan bir olgudur. İnsanlık tarihi kadar geçmişe sahip olan bu olgu, içerisinde birçok modeli barındırmaktadır. Günümüz de temsili demokrasilerde seçimlerde oy kullanmak birer vatandaşlık görevi olarak görülse de geçmiş dönemlerde bu durum çok farklıydı. Devletin yönetim mekanizmasında söz hakkına sahip olabilmek sıradan halkın ulaşabileceği türden bir hak değil belli başlı niteliklere sahip olan kişilere tanınan bir hak olarak karşımıza çıkmaktadır. Zaman içerisinde temsil sistemi yaygınlık göstermeye başlayıp, demokrasi kavramının özüne inildikçe bu (...) tür ayrıcalık barındıran kısıtlamalara son verilmiştir. Bu çalışmada ele alınmak istenen konu, seçme hakkının temelini oluşturan oy kullanma hakkının bugünkü anlamını kazanmadan önce ki evrelerine değinerek genel oy hakkına giden süreci gözler önüne sermektir. (shrink)

While it is well known that Plutarch’s De facie in orbe lunae was a major source of inspiration for Galileo’s Sidereus nuncius, its influence on his Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo, and especially on his views on gravity, has not been sufficiently explored. This essay offers the first systematic comparison of Plutarch’s and Galileo’s accounts of gravity by focusing on four themes: the thought experiment of a stone falling in a tunnel passing through the center of the (...) Earth; the account of gravity as a tendency to unite with the whole; the view that the Moon is a separate center of attraction; and the impossibility of attraction by an incorporeal point. The essay analyzes the role that these themes play in De facie and in the Dialogo, trying to understand how Galileo appropriated, reworked, and expanded on Plutarch’s views. (shrink)

Nel giardino floreale dell’Isola Che Non C’è si scontrano Lafcadio e Termidoro, due strani tipi sempre preoccupati di farsi riconoscere e di fare accettare gli oggetti delle loro ricerche. Non sono come gli studiosi d’un tempo, impegnati a costruire grandi sistemi e a inventare nuovi modi di pensare e di parlare, loro fanno piccole ricerche su oggetti particolari, si chiedono se esistono o se non esistono, come sono costruiti, di quali elementi sono composti, di che cosa hanno bisogno per con...

Recentemente diversi studi hanno mostrato come la distanza tra i Grundlagen e le precedenti pubblicazioni di Hilbert non sia tanto abissale come ritenuto in passato, ma vi sia una significativa consequenzialità con la teoria dei campi numerici. Nel ribadire questa visione, si intende mostrare come i risultati ottenuti da Hilbert, in particolare sui teoremi di Pappo e di Desargues, siano conseguenza di una ricerca più ampia sulla possibilità di introdurre all’interno della geometria dei sistemi numerici atti a coordinatizzare il piano (...) o lo spazio. Nello sviluppo della ricerca hanno avuto un ruolo determinante la scoperta di Hurwitz delle uniche quattro algebre di divisione normate e le idee maturate, già agli inizi della sua carriera, sulla finitezza degli strumenti da utilizzare in geometria, in particolare la rinuncia al concetto di continuità e la limitazione a sistemi numerici ordinati e numerabili. Nelle conclusioni dei Grundlagen, Hilbert rimarca l’importanza di dimostrare l’impossibilità delle assunzioni, tra cui l’impossibilità di determinare, attraverso solo relazioni geometriche di incidenza, dei sistemi numerici ordinati che abbiano le stesse proprietà dei quaternioni e degli ottonioni rispetto alle operazioni dell’aritmetica. (shrink)

Hegel düşüncesinde Fenomenoloji, Bilincin kendi tarihini ortaya koyar. Bu süreç esasen Bilincin kendi gerçekliğini Tin’de bulmasıyla bu sefer gerçekten Tinin Fenomenolojisine dönüşür. Bu da Akıl bölümü sonrasında bilincin kendi gerçekliğini var olduğu toplumda bulmasıyla ortaya çıkar. Akıl bu süreçte modern çağın tarih dışı aklının ifadesi olarak ortaya çıkarken kendi bilme sürecinin de zeminini en sonunda toplumsallıkta bulur. Akıl bu haliyle bilmenin koşullarının ne olduğuna dair bir sonuç elde eder. Bireyselliği Tinin karşısında dağılır gibi olmuştur. Bu esasen modern toplumsallığın tekrar oluşturulmasıdır. (...) Bu Tözün aynı zamanda özne olarak görülmesi gerektiği düşüncesinin ortaya konmasıdır. Modern bireysellik ve toplum burada iç içe ve beraberdir. Hegel’in Tinin Fenomenolojisi bu durumda aynı zamanda Kantçı ve Fichteci felsefi pozisyonların tinsel düzlemde tekrar kurgulanmasıdır. Bu bir bakıma inşacı bir düşünce sistemi demektir. Hegel’de Tin Kantçı ve Fichteci inşacı düşüncelerin tekrar kurgulandığı yerdir. (shrink)

Friedrich Nietzsche 19. yüzyıl felsefesinde tüm ahlaki ve dinsel inançlara savaş açarak yeni değerler arayan bir filozoftur. Bu eğilimini “Böyle Buyurdu Zerdüşt” isimli eserinde Zerdüşt karakterine yükleyen Nietzsche, Zerdüşt aracılığıyla bütün dinsel inançların çöktüğünü ve geleneksel ahlaki değerlerin yıkıldığını haber verip, insanları bağlı oldukları inançlardan kurtarmaya çalışan bir yeryüzü peygamberi portresi çizmiştir. Nietzsche’nin değerlerin altüst edilişinin simgesi ve sözcüsü olan Zerdüşt günümüz dinlerinin peygamberinden oldukça farklı bir yol çizmektedir. Nietzsche Zerdüşt üzerinden sadece değerlerin ters yüz edilmesini ve yıkılmasını savunmakla kalmaz (...) aynı zamanda bu yıkımın üzerine yeni bir değer sistemi oluşturmaktan da söz etmektedir. Fakat hitap ettiği kitle henüz buna hazır değildir. Bunun için insanın üstinsan mertebesine geçmesi gerekecektir. Bu çalışmadaki amacımız Nietzsche’nin üstinsan tasavvuru ile güç istemi ilişkisini “Böyle Buyurdu Zerdüşt” özelinde tartışmaktır. Ancak çalışmanın hacmi dar olacağından hedefimiz öncellikle güç istemi ekseninde yoğunlaşarak bu istem üzerindeki kutsallığı analiz etmek olacaktır. (shrink)

K. T. Fann, Ludwig Wittgenstein: the man and his philosophy. New Jersey, Humanities Press; Sussex, Harvester Press: 1967. 415 pp. 10.50.Gerd Brand, The central texts of Ludwig Wittgenstein. Translated and with an introduction by Robert E. Innis. Oxford: Basil Blackwell, 1979. xxv + 182 pp. £ 10.00 /£3.95.Joseph Warren Dauben. Georg Cantor: his mathematics and philosophy of the infinite. Cambridge, Mass., and London: Harvard University Press, 1979. xiii + 404 pp., 4 plts. $25 US.S. Poggi, I sistemi dell'esperienza. Psicologia, logica (...) e teoria della scienza da Kant a Wundt. Bologna: il Mulino, 1977.679 pp., Lit. 12.000.Raymond Bradley and Norman Swartz, Possible Worlds. An introduction to logic and its philosophy. Indianapolis and New York; Hackett Publishing Company: Oxford; Blackwell: 1979. xxi + 391 pp. £15.00 /£4.95.S. Haack, Philosophy of logics. Cambridge and New York: Cambridge University Press, 1978. xiv + 276 pp. £ 13.50.F. J. Pelletier, Mass terms: some philosophicalproblems. Dordrecht, Boston and London: Reidel, 1979. xiii + 303 pp. Dfl. 70/$34.00.Theo A. F. Kuipers, Studies in inductive probability and rational expectation. Dordrecht, Holland and Boston, USA.: D. Reidel Publishing Company, 1978. xii + 145 pp. Dfl. 50/$22.50. (shrink)

Caterina può apparire arrabbiata, ma anche un brano musicale può manifestare emozioni: un passaggio triste, una marcia gioiosa, una modulazione che apre a nuovi sentimenti. Anche gli oggetti inanimati possono manifestare emozioni che pure, a differenza di quanto accade per persone e animali, non possono esperire. Sebbene le attribuzioni di emozioni agli oggetti inanimati possano essere trattate, in linea di principio, come esempi di metafore, esse sembrano invero catturare un’esperienza reale. Per quanto anche un bollitore possa fischiare gioiosamente o un (...) salice piangente apparire malinconico, non vi è dubbio che le opere d’arte siano particolarmente suscettibili di manifestare emozioni - essere espressive di emozioni1. Tra queste, la musica occupa da sempre una posizione privilegiata. Un brano musicale, che in quanto oggetto inanimato non può provare alcunché, è nondimeno in grado di raggiungere straordinarie vette di espressività emotiva. Ciò avviene del tutto indipendentemente da vari elementi - il testo, il titolo del brano o il programma di sala che lo accompagna - i cui eventuali significati emotivi espliciti possono semmai innestarsi, arricchendoli o persino contraddicendoli, su quelli di per sé manifestati della cosiddetta “musica pura”. (shrink)

La crescita esponenziale delle tecnologie di AI come il machine learning e le reti neurali, nonché l'integrazione tecnica dei sistemi cyber-fisici nella produzione, nei servizi logistici e nei processi industriali, rende il mondo dell'industria 4.0 sempre più vicino ed accessibile nei paesi industrializzati. La repentina transizione odierna dai processi di produzione di massa verso l'economia dell'informazione, che scaturisce da queste innovazioni, crea zone di ombra e penombra sul futuro incerto del mercato del lavoro umano. Come in ogni rivoluzione tecnologica, la (...) capacità umana di rimanere al centro del proprio processo di produzione sembra drammaticamente a rischio. Questo articolo si propone di operare un resoconto specifico dell'impatto che l'informatizzazione eserciterà sul mercato del lavoro. Dapprima, il lettore verrà introdotto ad un'analisi storica della metamorfosi del lavoro umano nella terza rivoluzione industriale, a seguito dell'introduzione di tecnologie di automazione, che permetterà di operare paragoni critici con la situazione odierna. Verrà quindi delineato un quadro saliente sulle opportunità e le complesse problematiche che l'automazione odierna e futura comporterà su un numero significativo di attività lavorative umane, a causa della disoccupazione, e sui prezzi di produzione. L'impatto delle tecnologie dette "disruptive", come l'AI, non si limita a conseguenze economiche. La perdita di una percentuale importante dei posti di lavoro produrrà profonde conseguenze indirette sulle strutture socio-simboliche e sulle pratiche organizzative delle comunità umane. Attorno alla nozione di "lavoro" orbita oggi una parte essenziale dell'universo simbolico delle società, la cui revisione porterà serie conseguenze esistenziali per g​ . (shrink)

İslam felsefesinin tartışmasız en önemli filozoflarından biri olan İbn Sina, dönemindeki yoğun Aristoteles etkisine karşılık, Aristoteles’in sisteminden bağımsız yeni bir zaman sistemi kurmuştur. Şifa isimli kitabında bu sistemi sunan İbn Sina, aynı zamanda hareket, hız, mekansal büyüklük gibi belli kavramların yanında bölünebilir bir büyüklük olan ve zorunlu bir şekilde öncelik ve sonralığa sahip olan bir kapasite olarak tanımladığı imkana dayalı bir zamanın gerçekliği savunusu yapmakla birlikte bu kavramların anlam kazanabilmesi için zaman kavramına ihtiyacımız olduğunu göstermiştir.Zamanın gerçekliği sorusu, güncel felsefenin aktörlerinden (...) de büyük dikkat çekmiştir. Bu isimlerden biri olan J. Ellis McTaggart, hayli tartışmalı olmasının yanısıra etkili de olan “Zamanın Gerçekdışılığı” başlıklı makalesinde zamanın bir illüzyondan ibaret olduğunu tartışmıştır. McTaggart, gerek bu makalede gerekse Varoluşun Doğası isimli kitabında zamanın gerçek olmadığını ve zamana dair verdiğimiz her tanımın döngüsel, çelişkili veya yetersiz olduğunu savunmuştur. McTaggart, bu ispatını zamandaki anların birbirine nispetle iki farklı şekilde sınıflandırılabileceği varsayımı üzerine kurgulamıştır. Buna göre A serisi, zamandaki anları geçmiş, şu an ve gelecek şeklinde konumlandırırken B serisi, öncelik ve sonralık ilişkisi ile konumlandırmaktadır. Bu çalışma, İbn Sina’nın sunduğu zaman sisteminin McTaggart’ın B serisi ile uyumlu olup olmadığı sorusunu cevaplamayı amaçlamaktadır.Anahtar kelimeler: İbn Sina, Zaman, Mekansal Büyüklük, İmkan, Hareket, McTaggart, B serisi. (shrink)

The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) is universally acknowledged as the prominent reference textbook for the diagnosis and assessment of psychiatric diseases. However, since the publication of its first version in 1952, controversies have been raised concerning its reliability and validity and the need for other novel clinical tools has emerged. Currently the DSM is in its fourth edition and a new fifth edition is expected for release in 2013, in an intense intellectual debate and in a (...) call for new proposals. (shrink)

Dominic Murphy in several influential publications has formulated and defended what he calls the strong medical model of mental illness. At the core of this project is the objectivist requirement of classifying mental illness in terms of their aetiologies, preferably characterised by multilevel mechanistic explanations of dysfunctions in neurocomputational processes. We are sympathetic to this project and we devise an argument to support it based on a conception of psychiatric kinds. Murphy has, moreover, maintained that there are some open issues (...) concerning the applicability of his program to antisocial personality disorders and psychopathy. We argue that, as a matter of fact, there are already plausible and well-motivated classificatory proposals for these types of disorders that accommodate well within Murphy's strong medical model. (shrink)

Prispevek se osredotoča na vprašanja, ali, do katere mere, in na kakšne načine, implikacije pospešenega razvoja umetne inteligence spreminjajo naravo enega temeljnih filozofskih vprašanj, ≫kaj (sploh) pomeni razumeti?≪ Opira se zlasti na dva vira: na Hintonovo pojasnjevanje tehnološkega razvoja in delovanja globokih nevronskih mrež in Nietzschejevo dekonstrukcijo človeškega razumevanja, ki temelji na njegovem ključnem konceptu ≫utelešenih zmot≪. Pri tem, odkrije serijo nenadejanih vzporednic, ki se nanašajo zlasti na pojem mikroevolucije in na funkcijo zmote v delovanju procesov, ki tvorijo podlago ≫mišljenja≪ (...) in ≫inteligence≪. Prispevek torej potegne določene paralele in demarkacijske linije med človeškim razumevanjem in postopki ≫učenja≪ digitalnih nevronskih mrež. Obenem pa se ukvarja z vprašanjem, kaj za razlago človeškega razumevanja predstavlja dejstvo, da je slednje, prvič v zgodovini, soočeno z realno obstoječo antitezo, ki jo predstavljajo inteligentni sistemi, ki so, čeravno ne razumejo, sposobni opravljati naloge razumevanja in sposobni razumevanje nadomestiti. (shrink)

L'idea che la natura venga sistematicamente violata dal progresso e che la sua distruzione metta a repentaglio la sopravvivenza stessa dell'umanità costituisce uno degli assunti base del movimento ecologista radicale. Si tratta di un'idea che recupera una visione mitica ed erronea della storia: prima dell'età moderna l'uomo avrebbe vissuto in armonia con la natura e oggi saremmo chiamati a ricostruire questo equilibrio attraverso politiche capaci di mettere un limite allo sviluppo economico. Tali posizioni non hanno però alcun fondamento nella cultura (...) scientifica attuale, in cui si fa strada la crescente consapevolezza che la natura è data da sistemi aperti, non-lineari, difficilmente spiegabili senza fare ricorso a una nuova teoria della complessità. 13 scienziati, ognuno secondo un punto di vista personale e della propria disciplina, riflettono sul concetto di "natura" partendo dalla scienza per ridefinirlo e gettare le basi di una nuova ecologia. (shrink)

In philosophy of language, a distinction has been proposed by Diego Marconi between two aspects of lexical competence, i.e. referential and inferential competence. The former accounts for the relation-ship of words to the world, the latter for the relationship of words among themselves. The aim of the pa-per is to offer a critical discussion of the kind of formalisms and computational techniques that can be used in Artificial Intelligence to model the two aspects of lexical competence, and of the main (...) difficulties related to the use of these computational techniques. The first conclusion of our discussion is that the dis-tinction between inferential and referential semantics is instantiated in the literature of Artificial Intelli-gence by the distinction between symbolic and connectionist approaches. The second conclusion of our discussion is that the modelling of lexical competence needs the advent of hybrid models integrating symbolic and connectionist frameworks. Our hypothesis is that Conceptual Spaces, a framework devel-oped by Gärdenfors more than fifteen years ago, can offer a lingua franca that allows to unify and gener-alize many aspects of the representational approaches mentioned above and to integrate “inferential” (=symbolic) and “referential” (=connectionist) computational approaches on common ground. (shrink)